Qalb nuri

Ayollar erkinligining bahosi: teatrda o‘ynagani uchun o‘ldirilgan

Birinchi o‘zbek aktrisalaridan biri Tursunoy Saidazimova hayotiga bag‘ishlangan maqoladan parchalarni e’lon qilamiz. Maqola Tursunoy o‘ldirilganidan ko‘p o‘tmay, 1928-yil “Yangi yo‘l” jurnalining 6-sonida chop etilgan.
========
U ochilmagan kurtakdek edi
Muallif: G‘afur G‘ulom, Fotoxov suratlari.

“Bu kun Saidazim uchun quvonchli kun edi. 1912-yilning bahori [Vikipediyada Tursunoyning tug‘ilgan yili 1911-yil qilib ko‘rsatilgan– tahr.], Toshkent, Beshyog‘och mahallasi – mardikor oilasida uzoq kutilgan yolg‘iz qiz Tursunoy dunyoga keldi. Uning nigohida qurbonlikning muqarrarligi yaqqol sezilib turardi. Uning otasi juda kambag‘al edi va uni qora ko'zlari bilan sotib yubordi. 12 yoshida u Mirsobirning to‘liq nazoratiga o‘tdi.

1924-yil, ayollarning ozodlik vaqti yaqinlashib qoldi. [muallif bu yerda qamoqxonalar, zanjirlar, din, qal'alar va boshqalar haqida yozadi. - Mariann Kemp] Tursunoy Mirsobirdan qutqarildi. Tergov jarayonida ikkalasi ham mahalla qo‘mitasiga yoshini tasdiqlovchi hujjatlarni taqdim etishi kerak edi. Sud ko‘magi bilan Tursunoy dastlab 9-sonli maktab-internatga o‘qishga yuborildi, so‘ngra Xotin-qizlar bilim yurtiga o‘qishga kirish imkoniyatini qo‘lga kiritdi. Uning iste'dodi juda tez namoyon bo‘ldi. O‘qituvchilar uni Moskva teatr studiyasiga aktyorlik bo‘yicha o‘qishga yuborishni tavsiya qilishdi. U ketdi.

O‘nlab yillar davomida o‘zbek teatrida ayollar rollarini erkaklar ijro etishdi. Biroq, iqtidorli aktrisalar paydo bo‘ldi: Tursunoy, Zamira, Sara-Oy. Bu uchlik o‘zbek sahnasini gullab-yashnatdi.

Tursunoy o‘zbek qizlarini sahnada yorqin tasvirlagan. [shundan keyin muallif uning turli rollardagi ijrosini tasvirlaydi - Mariann Kemp] Bu yil Oʻzbekiston davlat teatri truppasi Oʻzbekistonning barcha shaharlari, jumladan, Buxoroni ham aylanib, ishchi va dehqonlarga oʻz sanʼatini namoyish etishni rejalashtirgan edi. Tursunoy truppa tarkibida u yerga jo‘natilgan, ammo uning jasadi Samarqandga qaytarilgan. Amir etib tayinlangan sobiq hokim G‘ijduvonning avlodlari uni qo‘zichoqdek so‘yishgan [Vikipediya ma’lumotlariga ko‘ra, Tursunoy eri tomonidan o‘ldirilgan, nomus o‘ldirishi – muharrir eslatmasi]. Tursunoy bir marta qichqirdi - va darhol yuragiga zarba berdi. Uning bilaklari ham kesilgan bo‘lsa kerak. Tursunoyning qonga bo‘yalgan lablari endi yangi hayot haqida kuylamaydi. Yovuzlar begunoh gulni shafqatsizlarcha yulib oldi...

Qotillar jasadni yashira olmadilar. Biz uni topib, katta sharaf bilan Samarqandga olib keldik. Ishchilar va dehqonlar yig‘lab, qotillarni la’natladilar, ularga o‘lim tilashdi”.

1-surat: Tursunoy dafn qilinishdan oldin.
2-rasm: Tursunoyning jasadi tashlangan quduq.
======

Nemolchi.uz tahririyati Indiana universitetining Blumington universiteti professori, Markaziy Yevrosiyo tadqiqotlari kafedrasi professori Mariann Kempga jurnalning skanerlangan sahifalari hamda matnning qisqacha tarjimasini taqdim etgani uchun minnatdorchilik bildiradi.

#SukutSaqlama #O‘zlik #Tarix #8MartGullarHaqidaEmas

ТОП-35 бошқарувдаги аёллар

“Юксалиш” ҳаракати томонидан сиёсий, ижтимоий-иқтисодий тармоқлар ривожига салмоқли ҳисса қўшаётган, соҳаларда муҳим вазифаларни бажариб келаётган раҳбар аёлларнинг йиллик рейтингини тузиш анъанага айланган.

Бу сафар рўйхат шакллантиришда экспертлар томонидан 300 нафардан ортиқ номзод фаолияти таҳлил қилинган.

Рейтинг уларнинг касбий ютуқлари, фаолият тармоқларини ривожлантиришга қўшган ҳиссаси, шунингдек, ижтимоий фаоллиги таҳлили асосида тузилган.

Каналимизга обуна бўлинг ва энг сўнгги янгиликларни кузатиб боринг

Jizzaxnews |Тelegram  | Facebook | Dzen | YouTubе

#Биласизми

✅ Қонунчиликка кўра, ишланмайдиган байрам кунлари арафасида ҳар кунлик ишнинг (сменанинг) давомийлиги барча ходимлар учун камида бир соатга қисқартирилади.

➡️ Агар ишни қисқартириш имкони бўлмаса (масалан, узлуксиз ишлайдиган ташкилотларда ва айрим турдаги ишларда) ортиқча ишлаганлик учун ходимга қўшимча дам олиш вақти берилади ёки ўша вақт учун 2 ҳисса ҳақ тўланади.

Каналга уланиш👇👇👇
https://t.me/huquqiyaxborot

#Хотин_қизлар_ҳуқуқи

🔰 Давлат хотин-қизлар ва эркакларга шахсий, сиёсий, иқтисодий, ижтимоий ва маданий ҳуқуқларни амалга ошириш чоғида тенг ҳуқуқлиликни кафолатлайди.

✔️ Шунингдек, хотин-қизлар ва эркакларга жамият ҳамда давлат ишларини бошқаришда, сайлов жараёнида тенг иштирок этишни, соғлиқни сақлаш, таълим, фан, маданият, меҳнат ва ижтимоий ҳимоя соҳаларида, шунингдек давлат ва жамият ҳаётининг бошқа соҳаларида тенг ҳуқуқ ҳамда имкониятлар таъминланиши кафолатланади.

📢 Хотин-қизлар ва эркаклар ўртасида ҳақиқий тенгликка эришиш, жамият ҳаётининг барча соҳаларида уларнинг иштирокини кенгайтириш, жинс бўйича бевосита ва билвосита камситишни бартараф этиш ҳамда уларнинг олдини олиш мақсадида давлат томонидан гендер сиёсати амалга оширилишини таъминлашга доир вақтинчалик махсус чоралар кўрилади.

Каналга уланиш 👇👇👇
https://t.me/huquqiyaxborot

Президент фармонига кўра, 8 март – халқаро хотин-қизлар куни муносабати билан мукофотланганлар номи эълон қилинди.

Жиззах вилоятидан

II даражали «Соғлом авлод учун» ордени билан

Негматова Халима Утабовна -Жиззах шаҳар ҳокимининг ўринбосари – оила ва хотин-қизлар бўлими бошлиғи

Саидова Дилфуза Эшкуловна - Жиззах шаҳридаги 22-ихтисослаштирилган умумий ўрта таълим мактаби директори
——————-
«Шуҳрат» медали билан

Комилова Саодат Юсупжоновна - Жиззах шаҳри телекоммуникация боғламаси телеграф электр монтёри

Маматқулова Зиннат Маматқуловна - Янгиобод туманидаги «Янгиобод агропилласи» масъулияти чекланган жамияти пиллачиси давлати мукофотига сазовор бўлишди.

Каналимизга обуна бўлинг ва энг сўнгги янгиликларни кузатиб боринг

Jizzaxnews |Тelegram  | Facebook | Dzen | YouTubе