𝑶𝑵𝑨 𝑻𝑰𝑳𝑰 𝑽𝑨 𝑨𝑫𝑨𝑩𝑰𝒀𝑶𝑻 (𝑱𝑨𝑽𝑳𝑶𝑵𝑩𝑬𝑲 𝑻𝑨𝑱𝑰𝑩𝑶𝒀𝑬𝑽)

#siz_buni_bilasizmi

O'zbek tilida xatoliklar asosan 4 turga bo'linadi:
1. Imloviy.
2. Punktuatsion.
3. Paronimlik (so'z qo'llash bilan bog'liq uslubiy xatolik).
4. Kelishiklarni noto'g'ri qo'llash bilan bog'liq uslubiy xatolik.

Keling, ularga birma-bir to'xtalib o'tamiz.
1. 👉Imloviy xato - ko'pchilikka ayonki, noto'g'ri yozilgan so'zlar imloviy xatoliklar sirasiga kiradi. Masalan, ilim, mexr va hokazo.
2. 👉Punktuatsion xato - 10 ta tinish belgi bilan bog'liq bo'lgan xatoliklar tushuniladi. Masalan, Bizning qarorimiz shu, hasharda hamma faol qatnashsin. Yuqoridagi gapda shu ko'rsatish olmoshidan keyin ikki nuqta qo'yilishi kerak.
3. 👉Paronimlik (so'z qo'llash bilan bog'liq uslubiy xatolik)- bir so'z o'rnida shu so'z talaffuz va imlo jihatdan yaqin bo'lgan boshqa so'zni qo'llash tushuniladi. Masalan, Men kecha soat 22:00 da uhladim. Ushbu gapda uhlamoq(uh demoq)  va uxlamoq(yotib dam olmoq) so'zlarining ma'nosini ziyrak abituriyent allaqachon anglagan bo'lsa kerak.
4. 👉 Qo'shimchalarni noto'g'ri qo'llash bilan bog'liq uslubiy xatolik - so'zlashuv uslubida juda keng tarqalgan. Masalan, Oyimla uyga o'tiribdila gapini aslida Oyimlar uyda o'tiribdilar tarzida ishlatish maqsadga muvofiq. Yoki "buxoroli yigit" birikmasini "buxorolik yigit" tarzida qo'llashimiz kerak.
❗️❗️❗️Testlarda mana shu jihatlarga asosiy e'tibor berishimiz kerak.
Ayrim testlarda paronimlik xatolik, ayrim testlarda imloviy xatolik, ayrim testlarda esa punktuatsion xatolik so'raladi. Ayrim testlarda ham imloviy, ham punktuatsion xatolik so'raladi. Masalan, "Uning hayoli kimda ekanligini bilmayman" gapini ko'pchilik abituriyentlar e'tiborsizlik natijasida imloviy xatolik deb o'ylashadi.(Ayrim o'quvchilarimdan nega bu tarzda javob berdingiz deb so'rasam, -Ustoz xayoli so'zi xato yozilgan-ku deya javob berishadi).
Aslida "o'y" ma'nosida chuqur til orqa( ya'ni 'X') yozilishi to'g'ri. AMMO SHUNI YODDA TUTISHIMIZ KERAKKI, IMLOVIY XATOLIKKA HISOBLASHIMIZ UCHUN, O'ZBEK TILIDA SIZ IMLOVIY XATO DEB HISOBLAYOTGAN SO'ZNING YOZILISHI UMUMAN MAVJUD BO'LMASLIGI LOZIM. Vaholanki, hayoli (ibo, iffat) so'zining yozilish holati (garchi ma'nosi to'g'ri kelmasa ham) mavjud. Shuning uchun bu so'z paronimlarni xato qo'llash bilan bog'liq uslubiy xatolik sirasiga kiradi.
❕Ukam sher yodlash maxsadida kitob sotib oldi gapida ham imloviy xatolik, ham punktuatsion xatolik mavjud.
Men ilim olishga qiziqaman gapida esa ilim so'zi imloviy xatolik sirasiga kiradi, boisi ilim degan so'zning yozilish holati o'zbek tilida uchramaydi.

Yaqinlarga ulashib qo'ying! Endi siz bu bo'yicha xato qilishga haqli emassiz❗

Dars uchun rahmat ustoz darslarni hammasiga tushundik ilmingiz ziyoda bo'lsin bizga ham sizni yo'lingizni bersin 🤲

Rahmat ustoz. Darslar oflayndek zoʻr boʻldi. 🔥🔥