Хушнудбек тест синовлар ҳақидаги хотиралар билан ўртоқлашишни
таклиф қилибди. Мен ҳам ўша кунни эслагим келди.
Менинг ҳаётимда “1 август” 5 августда рўй берган.1994 йилда кириш тест синовлари 5 августда ўтказилган. Ўша йили абитуриентлар биринчи марта тест асосида ўқишга
қабул қилинган. Мен бу тарихнинг бошини кўрганман))
3 август куни ҳаммамизни тўплаб қўлимизга имтиҳон варақаси топширишди. Мактабни эндигина битирган, ўзининг билимига жуда кам ишонган қиз эдим. Абитуриентлар орасида республика фан олимпиадасида юқори балларни олган йигит-қизларни кўриб бир қўрқсам (улар ростан кучли эди), аввалги йиллар йиқилиб, такрор ҳаракат қилаётганлардан ўн қўрқардим (улар менинг назаримда ўта тажрибали, генийлар).
Қўлимга имтиҳон варақамни олиб қарасам, исмимни Раҳима деб ёзиб қўйишибди. Шоҳиста, Шоҳида каби яқинроқ исмлар бўлса ҳам майли эди, Шаҳноза қаёқдаю Раҳима қаёқда? Отамнинг исми Мирзараҳим, шунга адаштиришганми, билмадим.
Варақани янгилаб берамиз, ўша куни эртароқ келсангиз оласиз деб олиб қолишди.
5 август эрта тонг соат 7 да университетга етиб келдим. Бироз ўтиб абитуриентларни киритиш бошланди. Менинг имтиҳон варақамдан дарак йўқ. Менга ўхшаган яна бир-икки йигит-қиз чеккароқда кутиб турибмиз.
Соат 8:30, онам етиб келдилар, лекин имтиҳон варақам келмади(((
Наҳотки, дугонам Феруза (“инязга” топширган) билан кечалари ухламай тайёрланганимиз, муҳит ва шароитнинг қаршилигини енгиб ҳаракат қилганларим бекор кетса, шу арзимас хатони деб қолиб кетсам? Бошқалар учун балки бир йилгина ҳеч нима эмасдир, аммо менга шарт қўйилган: бу йил ўқишга кира олмасанг, узатиб юборамиз! Узатиб юборишарди ҳам...
Соат 8:45. Ҳамма кириб кетди, фақат 4 тагина “номи адашган” абитуриентлар турибмиз. Кўзимда ёш айлана бошлади. Атрофдагиларнинг раҳми келяпти, университет маъмуриятини уришяпти, бизга судга беринглар дейишяпти. Мен эса ҳозир уйга қайтиб борганимдан кейин қандай аччиқ ва узоқ йиғлашимни тасаввур қилиб турибман.
Узоқдан таниш маъмур йигит кўринди. Олдига югуриб бордик – қўлида варақаларимиз! У йўл-йўлакай варақаларни бизга тарқатиб, узр сўрай-сўрай “чопинглар” деди. Ғирт кино.
Аудиторияга кирсам, барча пана жойлар банд, менга 1-парта қолибди. Аммо аудиторияга кирганимдан, 1-партага етиб келганимдан жуда хурсанд эдим.
Ўша йили 30 кишилик аудиторияга фақат 2 та вариантда тест саволлари тарқатилди. Ахборономалар чиқмаган, саволлар банки жуда камбағал, қандай йўналиш ва типдаги саволлар бўлишини абитуриентлар билишмайди, ҳатто машқ учун ечиб кўришга ҳам тестлар йўқ. Тестлар тузилиши ва ифодаланиши ҳозиргидан соддароқ эдию, лекин осон эмасди.
Яхши томони, ҳали“бункер”, “паравоз”лар ўйлаб топилмаганди.
Албатта, бир-биридан кўчиришлар, шпаргалкадан фойдаланишларга кўзим тушди, аммо менинг диққатим фақат ўзим ечаётган тестда. Соат 12 да жавоблар варақасини топшириб чиқдим.
24 август куни жавоблар эълон қилинди. Мен 207 балл тўплаб, рўйхатнинг 8-қаторида, давлат гранти асосида ўқишга қабул қилингандим. Ўтиш балли 180 бўлган.
У вақтлар саволлар сони кўп эди, ҳар бир йўналиш бўйича 48-50 тача савол берилганди. Биринчи йўналиш – она тили ва адабиётидан 48 та саволнинг 47 тасига тўғри жавоб берибман, тарихдан 26 та, инглиз тилидан 20 та.
Мен ўқишга кирдим, демак кириш имтиҳонлари адолатли ўтказилди деган субъектив хулосам ўқишнинг биринчи ойидаёқ тубдан ўзгарди. Рейтингда энг юқори балларни олиб кирганлар кимларнингдир қариндошлари, энг қуйи балл олиб, тўлов-контракт асосида ўқиётганлар эса жуда билимли курсдошларимиз бўлиб чиқишди.
Бир қизимиз 180 балл тўплаганидан норози бўлиб аппеляцияга берганди, ДТМдан текширишса, у аслида 201 балл тўплаган бўлиб чиқди. Негадир ДТМдан университетга етиб келгунча айримларнинг баллари ўзгариб қолганди. Хуллас, ўзига яраша қандайдир ўйинлар бўлганини, фақат омадим чопиб ўша ўйинлар мени четлаб ўтганини билдим.
Кейинги йилларда эса тест саволларининг вариантлари кўпайди, мураккаблашди, айланма йўллар, айёрроқ кулранг схемалар ўйлаб топилди.
Бу ёғи энди ўзингиз билган бошқа тарих.
@shahnozxon