Қўчқор НОРҚОБИЛ
БУ ҲАЁТ ТЕАТР
ҳикоя
Ушбу ҳикоямни Ўзбекистонда хизмат кўрсатган артист Сайёра Юнусова, Ўзбекистон Халқ артисти Эркин Комилов ҳамда барча санъаткор дўстларимга бағишлайман. Халқаро Театр куни муборак бўлсин!
Томоша саройи зир титради, чайқалиб кетди. Зал гувиллаб тўлқин урди — одамлар ўрнидан туришди. Зал ларзага келди. Узоқ вилоятнинг чекка туманида яшаётган содда ва оқдил одамларнинг юрагидан олқиш отилди. Актрисанинг кўзлари жимирлади, у йиғларди.
Актриса олқиш оғушида чайқалиб юксакларда парвоз эта бошлади. Ҳа, у бундай ҳолатни бир неча бор бошдан кечирган... Гулдурос қарсаклар забтидан ҳаволаниб учаркан пастда, тебраниб турган одамлар тўлқини ичида унга ўқрайиб қараб турган бир жуфт “Кўз” ни кўрди. Аъзойи бадани жимирлаб кетди, сўнг гупиллаб ерга қулади. Борлиқ зимистон тортди, фақат ҳаяжон олови ичра парвоз завқи сеҳрлаган вужудида ҳеч қандай оғриқ сезмади.
— Нима бўлди, а-а, нима бўлди?, — чинқириб юборди Халқ артисти.
— Зинапоядан йиқилиб тушди.
— Тез... тез ёрдам чақиринглар. Эҳтиёт бўлиб кўтаринглар.
— Э-е-ей, ўнг қўли шалвираб қолибди.
— Нима-а-а-а? Нима қилибди?
— Елкаси, ўнг елкаси чиқиб кетибди.
Халқ артисти деворга суяниб беҳол ўтириб қолди. Икки қўли билан бошини ушлаб иҳради: “Ёмон бўлди... Жуда ёмон бўлди”.
Актрисани шифохонага олиб кетишди.
Жизғанаги чиқиб турган шу иссиқ кунда ҳам костюм-шим кийиб, бўйинбоғ таққан маҳаллий тўра дағ-дағ титраган кўйи Халқ артистига илтижо билан боқди:
— Акажон, энди нима қиламан?
— Мен қаердан билай?, — тутақди Халқ артисти.
— Мен сизларни вилоят марказига соғ-омон кузатиб қўйишим шарт эди...
— Фалокат-да, ука, фалокат!, — юмшади Халқ артисти.
— Шу фалокат келиб-келиб шу ерда бўладими-а?
Халқ артисти ниманидир сезиб ижирғанди:
— Фалокат ҳар ҳолда сизни танламади-ку?...
— Марказда эртага бўладиган томоша-чи? Минг кишилик санъат саройида одам йиғилади. Ҳокимнинг ўзлари ҳам қатнашишлари керак. Мен энди нима дейман?
Халқ артисти чидаб туролмади:
— Бу ёқда сени Худо урди, у ёқда эса ҳоким уради.
Маҳаллий тўра сапчиб тушди. Атрофдагиларга кўзларини жовдир-жовдир этиб қаради, э-е-ей, кўзидан ёш оқаяпти, кўз ёшлари юзида кўпчиган тер томчиларига қўшилиб оқаяпти. У нимадир эсига тушиб ён-атрофига аланглаб қаради. Бу ҳодисадан сўнг ҳушини йиғиб-йиғолмаган аҳли санъат ичида қаққайиб турган мирзатерак тўрачага ўқрайди (тўрача ҳам раҳбари каби костюм-шим кийиб, бўйинбоғ тақиб олибди).
— Сен нима қип сўррайиб турибсан? Чоп, шифохонага чоп! Дўхтирларга айт, нима қилиб бўлсаям тузатишсин... даволашсин!!!
Тўрача энди оёғини қўлига олиб шамолга айланишга чоғланган эди ҳамки, бошлиқ унга яна ҳамла қилиб қолди:
— Менга қара, томошага анави Ҳайдар кал ҳам келиб эдими-а?
Тўрача нигоҳи билан ер чизди:
— Иложи бўлмади. Барвақт келиб энг охирги ўриндиққа бориб ўтириб олган экан. Кейин кўрдик. Шунинг учун... иложи... Кириб эди-да, кириб эди.
— Мен сенинг терингни шилиб оламан! Шошмай тур ҳали!
Халқ артисти ҳайрон, бошқалар ҳайратда. Халқ артисти “Бу одам эсини еб қўйганми?”, деган маънода унга анграйиб қаради. Тўра Халқ артистининг қўлидан ушлаб четга тортди:
— Акажон, артист опага кўз теккан. Точно, кўз теккан. Анави, итдан тарқаган Ҳайдар калнинг кўзи теккан. Кўзи ёмон, энағарнинг. Қараса тамом — қулатади.
— Нималар деяпсиз?, — Халқ артисти сапчиб тушди.
— Шуйтиб кураш-пурашларга ҳам айтавермаймиз уни. Эҳтиёт бўламиз. Манаман деган полвонга ўқрайиб тикилса бас, полвоннинг оёғи ёки қўли чиқиб кетаверади. Бизда буни ҳамма билади...
Халқ артистининг ич-ичидан нимадир узилиб тушди. Оёқ-қўли бўшашиб, эти жунжикиб кетди. Назарида иккита ўқрайган кўз ўқланган қўшоғиз милтиқдай бўлиб, уни нишонга олиб турарди.
— Укажон, бизни тезроқ Марказга жўнатинглар. Кечки овқат ҳам керакмас. Омон-эсон етиб олайлик, барака топгур.
https://t.me/ijod_sehri21