Huquqshunos xizmati


Гео и язык канала: Узбекистан, Узбекский
Категория: Право


Ҳамкорлик учун: @TalimHamkor
Савол юбориш учун:
@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

Связанные каналы  |  Похожие каналы

Гео и язык канала
Узбекистан, Узбекский
Категория
Право
Статистика
Фильтр публикаций


1️⃣2️⃣4️⃣4️⃣5️⃣6️⃣

🔺Қандай ҳолларда ходимни меҳнат таътилидан чақириб олиш мумкин?

🔺Ҳар йилги меҳнат таътилидан чақириб олишга таътилнинг исталган вақтида фақат ходимнинг розилиги билан йўл қўйилади. 

🔺Шу муносабат билан таътилнинг фойдаланилмай қолган қисми ходимга мазкур иш йили давомида бошқа вақтда берилиши ёки Меҳнат кодексининг 230  ва 231-моддаларида назарда тутилган талабларга риоя этилган ҳолда кейинги иш йилида берилиши керак.

🔺18 ёшга тўлмаган ходимларни, ҳомиладор аёлларни ва меҳнат шароитлари ўта зарарли ва ўта оғир ишларда банд бўлган ходимларни ҳар йилги меҳнат таътилидан чақириб олишга йўл қўйилмайди. 

🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


💬Алиментдан воз кечиш эвазига уй олиш мумкинми?

🔺Фуқаролик кодексининг 344-моддасига асосан алиментлар ундириш ҳақидаги талабни ҳисобга ўтказишга йўл қўйилмайди. Бу дегани, уйни номингизга ўтказиб бериб, алиментдан озод қилишни сўраб бўлмайди.

🔺Агар уй-жой турмуш даврингизда орттирилган ва турмуш ўртоғингизнинг номида бўлса, унда Оила кодексининг 23-моддасига кўра бу уй сизларнинг умумий мулкингиздир.

🔺Оила кодексининг 28-моддасига асосан уйнинг 50 фоизи шундоқ ҳам сизники бўлади.

🔺Агар никоҳдан олдин олинган ёки турмуш ўртоғингизга ҳадя ёхуд мерос тарзида қолган бўлса, бу уй унинг шахсий мулки ҳисобланади. Ушбу вазиятда сизга уйнинг қийматидан келиб чиқиб, аниқ бир қарорга келишни тавсия қиламиз.

🔺Агар уйнинг қиймати юқори бўлиб, фарзандларингиз 18 ёшга тўлгунча қопланадиган алимент миқдоридан катта ёки тенг бўлса, алимент ўрнига уйни олишингиз мумкин.

🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


💬 Паспортни йўқотганлик қандай жавобгарликка сабаб бўлади?

📄 Қонунчиликка кўра, Ўзбекистон Республикаси фуқаросининг паспорт ID-картасини қасддан яроқсизлантириши ёки уни эҳтиёт қилиб сақламаганлиги оқибатида йўқотиб қўйиши,

🟣БҲМнинг иккидан бир қисми(187,500 сўм)дан уч баравари(1,125,000 сўм)гача миқдорида жарима солишга сабаб бўлади.

Ушбу ҳуқуқбузарлик маъмурий жазо чораси қўлланилганидан кейин бир йил давомида такрор содир этилган бўлса,

🟣БҲМнинг беш баравари (1,875,000 сўм)миқдорида жарима солишга сабаб бўлади.


🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


Васиятнома тузиш тартиби қандай?

🟣Фуқаронинг ўзига тегишли мол-мулкни ёки бу мол-мулкка нисбатан ҳуқуқини вафот этган тақдирда тасарруф этиш хусусидаги хоҳиш-иродаси васият деб эътироф қилинади.

🟣Васиятнома шахсан тузилиши лозим. Васиятноманинг вакил орқали тузилишига йўл қўйилмайди.

🟣Фуқаро ўзининг барча мол-мулкини ёки унинг муайян қисмини қонун бўйича меросхўрлар доирасига кирадиган, шунингдек кирмайдиган бир ёки бир неча шахсга, шу билан бирга юридик шахсларга, давлатга ёки фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органларига васият қилиши мумкин.

🟣Васият қилувчи қонун бўйича меросхўрлардан биттасини, бир нечасини ёки ҳаммасини изоҳ бермаган ҳолда меросдан маҳрум қилишга ҳақли. Қонун бўйича меросхўрни меросдан маҳрум этиш, агар васиятномадан бошқа ҳол келиб чиқмаса, бу васият қилувчининг тақдим этиш ҳуқуқи бўйича ворислик қиладиган авлодларига нисбатан татбиқ этилмайди.

🟣Мерос қолдирувчи ҳар қандай мол-мулк тўғрисидаги фармойишни ўз ичига оладиган васиятнома тузишга ҳақли.

🟣Мерос қолдирувчи васият қилаётган пайтида ўзига тегишли бўлмаган мол-мулк тўғрисидаги фармойишни ўз ичига оладиган васиятнома тузишга ҳақли. Агар мерос очилган пайтга келиб, бундай мол-мулк унга тегишли бўлиб қолса, тегишли фармойиш ҳақиқий ҳисобланади.

🟣Мерос қолдирувчи васиятнома тузилганидан кейин уни истаган пайтда бекор қилиш ва ўзгартириш борасида эркин бўлиб, бунда бекор қилиш ёки ўзгартириш сабабларини кўрсатишга мажбур эмас.

🟣Мерос қолдирувчи ўзи васиятномада меросхўр этиб тайинлаган шахсларга, ўз навбатида вафот этишлари эҳтимоли билан ўзларига васият қилинган мол-мулкни муайян тарзда тасарруф этиш хусусида кўрсатма бериш мажбуриятини юклашга ҳақли эмас.


🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


💠Педагог мақоми ва имтиёзлар: муҳим 6 қоида

1️⃣Педагог ким?

Таълим ташкилотида меҳнат шартномаси асосида таълим ва тарбия соҳасида касбий фаолиятни амалга оширувчи ҳамда тегишли маълумотга, касбий тайёргарликка ва маънавий-ахлоқий фазилатларга эга бўлган жисмоний шахс педагогдир.
Ўзбекистонда педагогнинг мақоми тан олинади. Педагогларнинг ўз касбий фаолиятини юритиши учун ташкилий-ҳуқуқий шарт-шароитлар яратилади, уларнинг ижтимоий ҳимояси таъминланади ва ҳуқуқлари амалга оширилиши учун кафолатлар берилади.
Педагогнинг ҳуқуқлари, шаъни, қадр-қиммати ва ишчанлик обрўси давлат ҳимояси остида бўлади.

2️⃣Кимлар педагог бўлиши мумкин эмас?

Қуйидаги шахсларнинг педагогик фаолият билан шуғулланишига йўл қўйилмайди:

🟣суд ҳукмига мувофиқ педагогик фаолият билан шуғулланиш ҳуқуқидан маҳрум этилганлар;

🟣суд томонидан муомалага лаёқатсиз ёки муомала лаёқати чекланган деб топилганлар;

🟣педагогик фаолиятни амалга оширишга тўсқинлик қиладиган касалликлари бўлганлар;

🟣психиатрия ёки наркология муассасаларида ҳисобда турганлар.

Қасддан содир этилган жиноят учун илгари судланган шахсларни педагогик фаолият билан боғлиқ лавозимларга қабул қилиш ман этилади.

3️⃣Педагогларга қисқартирилган иш ҳафтаси қўлланилади

1 октябрь “Ўқитувчи ва мураббийлар куни” этиб белгиланган ҳамда ушбу кун байрам (дам олиш) куни ҳисобланади.
Болаларга таълим-тарбия берадиган барча педагоглар доимий равишда иш берувчи ҳисобидан тиббий кўрикдан ўтказилади.
Педагоглар учун 56 кунлик йиллик ҳақ тўланадиган узайтирилган таътиллар берилади ҳамда иш вақтининг давомийлиги ҳафтасига кўпи билан 36 соат қилиб белгиланади.

4️⃣Мактаб педагогларига ҳар ойлик қўшимча устама берилади

Мактаб ўқитувчилари учун директор жамғармаси ҳисобидан 40 фоизгача қўшимча устама тўланади, бу ҳақида батафсил бу ерда танишиш мумкин.
Мактаб ходимлари 1 октябрь байрам муносабати билан МҲТЭКМнинг 50 фоизигача мукофотланиши мумкин.

5️⃣Педагогларга давлат мукофотлари берилади

Касбий фаолиятда юқори натижаларга эришганлиги учун педагоглар давлат мукофотларига, хусусан, “Ўзбекистон Республикаси халқ ўқитувчиси”, “Ўзбекистон Республикасида хизмат кўрсатган ёшлар мураббийси” ва “Ўзбекистон Республикасида хизмат кўрсатган халқ таълими ходими” фахрий унвонлари ҳамда бошқа давлат мукофотлари билан тақдирланиши мумкин.

6️⃣Педагоглар фаолиятига аралашиш жавобгарликка сабаб бўлади

Таълим ташкилоти педагог ходимининг касбий фаолиятига таълим олувчиларнинг билимини тўғри ва холис баҳолашига таъсир кўрсатиш билан ифодаланган тарзда қонунга хилоф равишда аралашиш ёки таълим ташкилоти педагог ходимининг хизмат вазифаларини бажаришига тўсқинлик қилиш фуқароларга БҲМнинг 7 бараваридан 10 бараваригача, мансабдор шахсларга эса 10 бараваридан 15 бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


🔺Қандай ҳолатда алимент маблағи алимент жамғармаси томонидан қоплаб берилади?

🔺Ижтимоий тармоқларда алимент маблағи “Алимент тўловлари” жамғармасидан ҳам тўлаб берилади, деган мазмундаги хабарлар тарқалди. Бу хабарга МИБ расмий муносабат билдирди.
Унга кўра, Вазирлар Маҳкамасининг 2022 йил 4 августдаги 427-сонли қарорига кўра, Мажбурий ижро бюросида ташкил этилган алимент тўловлари жамғармаси маблағлари – алимент тўламаганлик учун жиноий жавобгарликка тортилган қарздор томонидан тўланмаганда ёки қарздорнинг ундирув қаратилиши мумкин бўлган мол-мулки мавжуд бўлмаганда ундирувчиларига тўлаб берилади.

🔺Яъни, алимент маблағини жамғарма маблағларидан қоплаб бериш учун энг биринчи шарти қарздор алимент тўламаганлик учун жиноий жавобгарликка тортилган бўлиши керак.

🔺Ушбу ҳолатдан бошқа вазиятларда алимент тўловлари алимент тўловлари жамғарма маблағларидан қоплаб берилмайди.


🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


Пенсия тайинлашни сўраб мурожаат этиш тартиби қандай?

"Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўғрисида"
ги Қонунга кўра, фуқаро ёки унинг қонуний вакили пенсия тайинлашни сўраб ўз танловига кўра қуйидаги усуллардан бирини қўллаган ҳолда мурожаат қилиш ҳуқуқига эга:

🟣доимий яшаш ёки вақтинча турган жойи бўйича Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлиги ҳузуридаги бюджетдан ташқари Пенсия жамғармасининг туман (шаҳар) бўлимига ариза билан;

🟣яшаш жойидан қатъи назар, Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги давлат хизматлари марказида сўровнома тўлдирган ҳолда;

🟣Ўзбекистон Республикасининг Ягона интерактив давлат хизматлари портали орқали сўровнома тўлдирган ҳолда.

🔺Манзил-колонияларда жазони ўтаётган озодликдан маҳрум этишга ҳукм қилинган шахслар пенсия тайинлашни сўраб ариза билан манзил-колония жойлашган ердаги Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлиги ҳузуридаги бюджетдан ташқари Пенсия жамғармасининг бевосита туман (шаҳар) бўлимига ёки сўровнома тўлдирган ҳолда Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги давлат хизматлари марказлари орқали мурожаат этиши мумкин.

🔺Пенсия тайинлашни сўраб мурожаат этилганда шахснинг пенсияга бўлган ҳуқуқи ушбу Қонунда белгиланган шартларга ва нормаларга мувофиқ ахборот тизимларидан олинган маълумотларга асосан аниқланади.

🔺Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлиги ҳузуридаги бюджетдан ташқари Пенсия жамғармасининг бўлимлари пенсияларни тайинлаш масалалари юзасидан тушунтиришлар ва маълумотлар бериши, шунингдек аризачига зарур ҳужжатларни олишида кўмаклашиши шарт.

🔺Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлиги ҳузуридаги бюджетдан ташқари Пенсия жамғармаси бўлимлари корхоналардан, ташкилотлардан ва айрим шахслардан тегишли ҳужжатларни талаб қилиб олиш, зарур ҳолларда эса, уларнинг берилиши асослилигини текшириш ҳуқуқига эга.

🔺Корхоналар ва ташкилотлар пенсия учун (пенсия қайта ҳисоб-китоб қилиниши учун) ҳужжатларни ўз вақтида тақдим этмаслик ёки ишончсиз маълумотлари бўлган ҳужжатларни тақдим этиш оқибатида пенсионерга етказилган зарар учун унинг олдида қонунчиликда белгиланганидек жавобгар бўлади.

🔺Корхона ёки пенсионер томонидан маълумотлари ишончсиз ҳужжатлар тақдим этилганлиги оқибатида давлатга зарар етказилган тақдирда, етказилган зарарнинг ўрни Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлиги ҳузуридаги бюджетдан ташқари Пенсия жамғармасига қопланади.

🔺Бунда корхона томонидан етказилган зарарнинг ўрни Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлиги ҳузуридаги бюджетдан ташқари Пенсия жамғармаси бўлимидан тегишли хабарнома олинган кундан эътиборан бир ой ичида, пенсионер томонидан етказилган зарарнинг ўрни эса ушбу Қонуннинг 65-моддасида назарда тутилган тартибда қопланади.


🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


Менга ҳадя қилинган машинада хотинимнинг улуши борми?

🔺Турмуш ўртоғим билан никоҳимиз даврида отам менга машина совға қилган эди. Турмуш ўртоғим билан айрим сабабларга кўра ажрашганмиз. Ҳозирда собиқ турмуш ўртоғим автомашинадан улуш талаб қиляпти. Бу тўғрими?

🔺Қонунчиликка кўра, Ўзбекистон Республикасининг Оила кодексининг 25-моддасида: “Эр ва хотиннинг ҳар бирининг мулки эр ва хотиннинг никоҳга қадар ўзига тегишли бўлган мол-мулки, шунингдек, улардан ҳар бирининг никоҳ давомида ҳадя, мерос тариқасида ёки бошқа бепул битимлар асосида олган мол-мулки улардан ҳар бирининг ўз мулки ҳисобланади”, деб белгиланган.

🔺Демак ҳадя тариқасида берилган ҳар қандай мол-мулкдан улуш талаб қилиш нотўғри.  

🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


Талабалик даври меҳнат стажига кирадими?

@Huquqshunos_xizmati: 87-савол

Мени саволим шундан иборатки мен 2020 йил Озбекистон давлат Жисмоний тарбия ва спорт инсетутида ўқишга кундизги шаклига кирганман ва 2023 йил битирдим ва 3 куслигимда ишга кирдим мактабга 2022 йил 5 сентябрда ишлашни бошлаганман ва мактабдан 2024 йил август ойидан бушадим мени ҳозир 2 йил иш стажи бошқа ишга ҳужжат топширганман стажим етмаяпти чунки 3 йил иш стажи бўлиши керак экан. Шунда мен инсетутда ўқиган давримни иш стажига қушимча қилиб кўрсата оламанми иш стажи бўлиб меҳнат Дафтарчамга қушиладими

🔝 ҲУҚУҚШУНОС ЖАВОБИ:

🔘Талабалик даври меҳнат стажига кирадими?

🔺«Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўғрисида»ги қонуннинг 37-моддаcида иш стажига қўшиб ҳисобланадиган меҳнат фаолияти турлари санаб ўтилган. Мазкур модданинг «е» бандига кўра, олий таълим муассасаларида, аспирантурада, стажор-тадқиқотчи-изланувчилар институтида, катта илмий ходим-изланувчилар институтида, таянч докторантурада, докторантурада ва клиник ординатурада кундузги ўқиш, шу жумладан чет элда ўқиш умумий иш стажи камида 7 йил бўлган тақдирда иш стажига қўшиб ҳисобланади.

🟣Яъни, ёшга доир пенсия олиш ҳуқуқига (эркаклар учун – 60, аёллар учун 55 ёш) қадар камида 7 йил иш стажига эга бўлсангиз, шундагина олий таълим муассасаларида ўқиган даврингиз иш стажига қўшиб ҳисобланади ва 4 йиллик ўқиш даври 7 йиллик иш стажига қўшилиб, 11 йиллик иш стажи мавжуд деб ҳисобланади.

☝️Демак, сизнинг олий таълим муассасасида ўқиш даврингиз фақатгина пенсияга чиқишда ҳисобга олинади, лекин ишга кириш вақтида сўраладиган меҳнат стажида ўқиш даврингиз стаж сифатида ҳисобланмайди

🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети дипломи билан мактабда дарс бераолмайманми?

@Huquqshunos_xizmati: 86-савол

Мен Узбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети 3 курсда укийман мен узимни туманимдаги мактабга кираман десам Адиля булими буйругимни тасдикдан утказмаяпти. Нима учун утказмаяпсиз деб борсам сени укишинг педагог укиш эмас деб кайтаряпти. Шу саволимга тулик жавоб берсангиз

🔝 ҲУҚУҚШУНОС ЖАВОБИ:

Йўқ сиз мактабда дарс бера олмайсиз. Бунга сабаб дипломингиз педагогик соҳага тегишли эмас.

❌ Соддароқ айтганда сиз педагог эмассиз. Янги таҳрирдаги “Таълим тўғрисида”ги қонуннинг 44-модданинг 1-қисмига кўра, тегишли маълумотли, касбий тайёргарлиги бўлган ва маънавий-аҳлоқий фазилатларга эга шахслар, шунингдек, магистратурани тамомлаган шахслар ва дипломли мутахассислар ўз мутахассислиги бўйича педагогик фаолият билан шуғулланиш ҳуқуқига эга эканликлари белгилаб қўйилди.

🟣Энди қаранг! Бу ерда мутахассислик деганда, тўғриси, Вазирлар Маҳкамасининг 2001 йил 16 августдаги 343-сон қарори билан тасдиқланган “Олий таълим йўналишлари ва мутахассисликлари классификатори”га мувофиқ айнан педагогикага оид йўналиш ва мутахассисликка оид талабни тушуниш мумкин.

🟣Умумтаълим мактабларида жисмоний тарбиядан фанидан Таълим йўналиши: Жисмоний маданият ва йўналиш коди 5112000 бўлган мутахассисликка эга ходим дарс беришга ҳақли бўлади. Бу қоида юқоридаги ВМ 343-сонли қарорда келтирилган.

❗️Сиз ҳозирги дипломингиз билан спорт мактабларида дарс беришингиз мумкин.

Умумтаълим мактабларида эса қайта тайёрловдан ўтган ҳолда жисмоний тарбия фанидан дарс беришингиз мумкин.

🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


@Huquqshunos_xizmati: 85-савол

Мен мактабда ўқтувчи бўлиб ишлайман технология фанидан дарсбераман мактабда жами 23 соат дарс бор ўқтувчи 2 та шундан бошлангич устозлар 1 ставка дарс талаб қилаябди тойифам бордеб технология дарсини олишга хақлийми малумотим олий

🔝 ҲУҚУҚШУНОС ЖАВОБИ:

🟣Халқ таълими вазирлигининг 2020 йил 10 август кунидаги 03-02/01-1807-сонли кўрсатмасида умумий ўрта таълим муассасаларининг бошланғич синф ўқитувчиси дипломида “Бошланғич таълим ва спорт-тарбиявий иш” ихтисослиги берилган булса, улар умумий ўрта таълим муассасаларининг бошланғич синфларида “она тили”, “ўқиш”, “тарбия”, “математика”, “атрофимиздаги олам”, “табиатшунослик”, “тасвирий санъат”, “технология”, “жисмоний тарбия” фанларидан дарс бериши мумкин.

🟣Юқорида бошланғич синф ўқитувчиси дарс бериши мумкин бўлган фанлар рўйхати аниқ келтирилган.

🟣Хулоса қиладиган бўлсак, бошланғич синф ўқитувчиси бошланғич синфларга “технология ” фанидан дарс бера олади.

🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


Отаси судланганлиги сабабли ишга қабул қилишни рад этиш мумкинми?

@Huquqshunos_xizmati: 84-савол

Ассалому алайкум фарзандим Ўзбекистон хаво йўлларига стюордесса лавозимга хужжат топширганди отаси тўғрисида тўлиқ маълумот йўқлиги сабабли тўлиқ маълумот ёзолмаган.Мен турмуш ўртоғим билан фарнзандим туғилган вақт яъни 2002йил ажрашиб кетганман.Турмуш ўртоғимни судланганлиги борлиги эшитганимдан сўнг .Турмуш ўртоғим 2016 йил вафот этган .Саволим фарзандларимнинг ишга кириш вақтида отасини судланганлиги тўсиқ бўладими.Илтимос тўлиқ маълумот беринг жуда хам зарур.

🔝 ҲУҚУҚШУНОС ЖАВОБИ:

📖Меҳнат кодексининг 119-моддаси ишга қабул қилишни қонунга хилоф равишда рад этишга йўл қўйилмаслиги ҳақида.

🔺Унга кўра:

🔺Ишга қабул қилишни қонунга хилоф равишда рад этишга йўл қўйилмайди.

🔺Қуйидагилар ишга қабул қилишни қонунга хилоф равишда рад этишдир:

🔺меҳнат ва машғулотлар соҳасида камситишни тақиқлаш тўғрисидаги талабларни бузиш;

🔺иш берувчи томонидан ишга таклиф этилган шахсларни ишга қабул қилмаслик;

🔺иш берувчи қонунга мувофиқ меҳнат шартномасини тузиши шарт бўлган шахсларни (иш ўринларининг белгиланган энг кам сони ҳисобига ишга юборилган шахсларни, иш берувчи алоҳида асослар бўйича меҳнат шартномасини бекор қилган шахсларни, улар қайта ишга қабул қилинган тақдирда ва бошқаларни) ишга қабул қилмаслик;

🔺ҳомиладорлик ёки фарзандлар борлиги билан боғлиқ сабабларга кўра ишга қабул қилмаслик;

🔺судланганлиги, шу жумладан тугалланган ва олиб ташланган судланганлиги сабабли шахсларни ишга қабул қилмаслик, бундан қонунчиликда назарда тутилган ҳоллар мустасно, ёхуд шахсларни уларнинг яқин қариндошлари судланганлиги, шу жумладан тугалланган судланганлиги муносабати билан ишга қабул қилмаслик;

🔺қонунчиликда назарда тутилган бошқа ҳолларда.

🔴Ишга қабул қилиш рад этилган тақдирда, иш берувчи ишга қабул қилиш ҳуқуқига эга бўлган мансабдор шахс томонидан имзоланган ишга қабул қилишни рад этиш сабабларининг ёзма асосини ишга қабул қилиниши рад этилган шахснинг талабига кўра уч кунлик муддатда тақдим этиши шарт. Ёзма асосни беришни рад этиш ишга қабул қилиш қонунга хилоф равишда рад этилганлиги устидан шикоят қилинишига монелик қилмайди.

☝️Меҳнат кодексининг 119-моддасига мувофиқ яқин қариндошларининг яъни отасининг судланганлиги сабабли ишга қабул қилишни рад этиш ноқонуний ҳисобланади.

🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


Maктабга янги тайинланган директор амалдаги уринбосарларини лавозимдан озод килиши мумкинми?

@Huquqshunos_xizmati: 83-савол

Maктабга янги тайинланган директор амалдаги уринбосарларини лавозимдан озод килиши мумкинми?

🔝 ҲУҚУҚШУНОС ЖАВОБИ:

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 26.05.2023 йилдаги ПФ-79-сонли Фармонининг 4-банди:

Шундай тартиб ўрнатилсинки, унга мувофиқ:


🔺а) 2023 йил 1 сентябрдан бошлаб:

ум
умий ўрта таълим муассасалари директорларига ўз ўринбосарларини ишга қабул қилиш ва ишдан бўшатиш, ажратилган умумий соатлар доирасида ўқув режаларига 15 фоизгача ўзгартириш киритиш масалаларини мустақил ҳал қилиш ҳуқуқи берилади.

🟣Юқоридаги нормага асосан директорга ўринбосарлар билан меҳнат шартномаси тузиш ва бекор қилиш ҳуқуқи берилган.

Меҳнат кодексининг 161-моддаси меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббусига кўра бекор қилиш ҳақида.

🔺Унга кўра:

🟣Номуайян муддатга тузилган меҳнат шартномасини, шунингдек муддати тугагунига қадар муддатли меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббусига кўра бекор қилиш асосланган бўлиши керак.

Қуйидаги сабаблардан (асослардан) бирининг мавжудлиги меҳнат шартномасини бекор қилишнинг асосланганлигини билдиради:

1️⃣ташкилот (унинг алоҳида бўлинмаси) ўз муассисларининг (иштирокчиларининг) ёки таъсис ҳужжатлари билан бунга ваколат берилган юридик шахс органининг қарори билан тугатилганлиги ёхуд якка тартибдаги тадбиркор томонидан фаолиятнинг тугатилганлиги;

2️⃣технологиянинг, ишлаб чиқариш ва меҳнатни ташкил этишнинг ўзгариши, ишлар (маҳсулот, хизматлар) ҳажмининг қисқариши билан боғлиқ бўлган ташкилот (унинг алоҳида бўлинмаси), якка тартибдаги тадбиркор ходимлари сонининг ёки штатининг ўзгарганлиги;

3️⃣ ходимнинг малакаси етарли бўлмаганлиги сабабли эгаллаб турган лавозимига ёки бажараётган ишига мувофиқ эмаслиги;

4️⃣ходимнинг ўз меҳнат мажбуриятларини мунтазам равишда бузганлиги. Аввал меҳнат мажбуриятларини бузганлиги учун ходим интизомий ёки моддий жавобгарликка тортилган ёхуд унга нисбатан меҳнат тўғрисидаги қонунчиликда ва меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларда назарда тутилган таъсир чоралари қўлланилган кундан эътиборан бир йил ичида ходим томонидан такроран интизомий ножўя ҳаракат содир этилганлиги меҳнат мажбуриятларини мунтазам равишда бузишдир;

5️⃣ходимнинг ўз меҳнат мажбуриятларини бир марта қўпол равишда бузганлиги. Ходим билан тузилган меҳнат шартномасини бекор қилишга олиб келиши мумкин бўлган меҳнат мажбуриятларининг бир марта қўпол равишда бузилишлари рўйхатини белгилаш ушбу Кодекснинг 162-моддасига мувофиқ амалга оширилади;

6️⃣ушбу Кодексда ва бошқа қонунларда белгиланган ўзга сабаблар (асослар).

🟣Меҳнат шартномасини ушбу модда иккинчи қисмининг 2 ва 3-бандларига кўра бекор қилишга ушбу Кодекс 144-моддасининг талабларига риоя этилган ҳолда йўл қўйилади.

🟣Меҳнат шартномасини ходимнинг айбли ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) учун бекор қилиш интизомий жазо чораси бўлиб, у ушбу Кодексда белгиланган интизомий жазоларни қўллаш тартиби ва муддатларига риоя этилган ҳолда амалга оширилиши керак.

🟣Умумий ўрта махсус, профессионал таълим ташкилотларининг, шунингдек давлат грантлари бўйича таълим олган олий таълим ташкилотларининг тегишли таълим ташкилотини тамомлаган кундан эътиборан уч йил ичида биринчи бор ишга кирган битирувчилари билан меҳнат шартномаси ушбу меҳнат шартномаси тузилган кундан эътиборан уч йиллик муддат ўтгунига қадар иш берувчининг ташаббусига кўра бекор қилинганида иш берувчи бу ҳақда маҳаллий меҳнат органига ёзма шаклда хабар қилиши керак.

✔️Иш берувчи ходимни Меҳнат кодексининг 161-моддасида кўрсатилган ҳоллардагина ишдан бўшатиши мумкин. Яъни директор ўринбосарларини Меҳнат кодексининг 161-моддасида назарда тутилган асослар билан ишдан бўшатиши мумкин.

🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга
уланиш учун:

@Huquqsh
unos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


Мактабда бошланғич синфлардаги жисмоний тарбия дарсини ким ўтиши керак?

@Huquqshunos_xizmati: 82-савол

Мен бошланғич таълим ва спорт тарбиявий иши йўналиши бўйича битирганман биринчи малака тоифасига эгаман 11 йиллик стажим бор синфимдаги 2 соат жисмоний тарбия дарсини, Жисмоний маданият олий тоифали ўқитувчи олиши ҳақлими илтимос шу саволга батафсилроқ жавоб беришингизни сўрайман

🔝 ҲУҚУҚШУНОС ЖАВОБИ:

✔️Бош вазир ўринбосарининг 2021 йил 8 августдаги 07/1-3064-сонли кўрсатмасига асосан 2021-2022 ўқув йилидан бошлаб бошланғич таълим йўналиши бўйича дарс бериш ҳуқуқига эга бўлган барча ўқитувчиларга 1-4 синфларда “Жисмоний тарбия” фанидан ҳам дарс бериш ҳуқуқи берилган.

🟣Шунингдек, олийгоҳларнинг "Жисмоний тарбия" мутахассислигини тамомлаган педагог кадрлар ҳам бошланғич синфларда ўтиладиган "Жисмоний тарбия" фанларидан дарс бериши мумкин.

🟣Демак, хулоса шуки бошланғич синф ўқитувчиси ҳам, "Жисмоний тарбия" фани ўқитувчиси ҳам ушбу фандан 1-4 синфларга дарс ўтиш ҳуқуқига эга.

❗️Хўш, унда бу фан айнан кимга берилса, қонунан тўғри бўлади?

🟣Бу вазиятда «Умумтаълим муассасаларида синфларни комплектлаш ҳамда тарификация рўйхатларини шакллантириш тартиби тўғрисида»ги низом асосидаги устувор кетма-кетлик бўйича дарс тақсимланса, қонунан тўғри иш қилинган бўламиз.

🟣Айтайлик, бошланғич синф ўқитувчиси биринчи тоифага эга, лекин "Жисмоний тарбия" фани ўқитувчиси олий тоифали ўқитувчи. Бу вазиятда бошланғич синфлардаги "Жисмоний тарбия" дарси олий тоифадаги ўқитувчига берилади. Акси бўлса, буни тескариси.

🟣Эътибор беринг, дарс соатларини тақсимлашда фақатгина ўқитувчининг малака тоифаси эмас бошқа кўрсатгичлари ҳам инобатга олинади. Бу мактабдаги ўқитувчиларнинг қандай турдаги ютуқларга эришганига боғлиқ. Бу ерда ҳам фақатгина ўқитувчининг тоифаси бўйича дарс тақсимоти мисол тариқасида келтирилмоқда.

🟣Умуман олганда «Умумтаълим муассасаларида синфларни комплектлаш ҳамда тарификация рўйхатларини шакллантириш тартиби тўғрисида»ги низом талаблари бўйича ким юқори устунликка эга бўлса, бошланғич синфлардаги "Жисмоний тарбия" фани айнан ўша ўқитувчига берилади.

🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


@Huquqshunos_xizmati: 81-савол

Никоҳдан олдинги мол- мулк эр хотин ўртасида бўлинадими?

🔝 ҲУҚУҚШУНОС ЖАВОБИ:

📖 Оила кодекси 23-моддасига мувофиқ эр ва хотиннинг никоҳ давомида орттирган мол-мулклари, шунингдек никоҳ қайд этилгунга қадар, бўлажак эр-хотиннинг умумий маблағлари ҳисобига олинган мол-мулклари, агар қонун ёки никоҳ шартномасида бошқача ҳол кўрсатилмаган бўлса, уларнинг биргаликдаги умумий мулки ҳисобланади.

Ушбу қоидага кўра сиз турмуш қурганингиздан кейин орттирилган ҳар қандай мулк сизларнинг умумий мулк ҳисобланади.

☝️Демак, никоҳдан олдинги эр-хотин номига олинган мол-мулк умумий мулк ҳисобланмайди, шу сабабли, эр хотин ажрашганда никоҳдан олдинги эр хотин мол мулки бўлинмайди

🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


Иш ҳақи сақланмайдиган таътил бериш тартиби қандай?

@Huquqshunos_xizmati: 80-савол

Мен мактаб директори лавозимида ишлайман.Кадр менеджери лавозимида ишлаб келаётган ходим махсус мактаб интернатидан Иш олганлигини ва уз ихтиёри билан ишдан бушашини айтди. Ариза ёзишини айтганимда интернатда хали ишлаб кетиши ноьмалумлиги учун мени мактабимдан уз хисобидан таьтил олиб у ерда ишлашини айтяпти.Бу канчалик тугри

🔝 ҲУҚУҚШУНОС ЖАВОБИ:

✔️Меҳнат кодексининг 241-моддаси иш ҳақи сақланмайдиган таътил тушунчаси ва уни беришнинг умумий тартиби ҳақида. Унга кўра:

🟣Иш ҳақи сақланмайдиган таътил деганда ходимнинг иш ўрни (лавозими) сақланиб қолган ҳолда ҳақ тўланмайдиган таътил тушунилади.

🟣Ходимнинг ёзма аризасига кўра унга иш ҳақи сақланмайдиган таътил берилиши мумкин бўлиб, унинг давомийлиги ходим ва иш берувчи ўртасидаги келишувга кўра белгиланади, лекин у иш ҳақи сақланмайдиган охирги таътил берилган кундан эътиборан календарь йил давомида узлуксиз ёки жамланган ҳолда уч ойдан ошмаслиги керак.

🟣Меҳнат кодексининг 241-моддасига мувофиқ, иш ҳақи сақланмайдиган таътил ходимга иш берувчининг розилиги билан берилади, яъни иш берувчи ходимга иш ҳақи сақланмайдигам таътил беришга рози бўлмаса, ходим ишдан бўшаши ёки иш фаолиятини давом эттириши керак

🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


Биринчи курс талабаси мактабда дарс бериши мумкинми?

@Huquqshunos_xizmati: 79-савол

Ассалому алайкум мени саволим қуйидагича. Мен НамДуда сиртқи таълимда контракт асосида ўқийман. Бу йил қизим ҳам НамДуга ўқишга контракт асосида қабул қилинди. Оилада ёлғиз она бўлиб икки фарзандни вояга етказяпман. Мактабдан оладиган ойлигим ўзимни ўқишимни ва хўжаликка зўрға етади.

Саволим шуки қизим ўз харажатларини қоплаш учун мутахассислиги бўйича мактабда дарс берса бўладими?


🔝ҲУҚУҚШУНОС ЖАВОБИ:

Ваз
ирлар Маҳкамасининг 275-сонли қарори билан тасдиқланган низомнинг 8-бандига кўра олий таълим муассасасининг педагогика йўналишларида кундузги, кечки, сиртқи бўлимларининг 3-курсида ўқиётган шахслар педагоглик ишини амалга ошириш учун қўйилиши мумкин ва уларга ўрта махсус, касбий маълумотга эга бўлган тегишли лавозимдаги ходимнинг базавий тариф ставкаси сингари базавий тариф ставкаси белгиланади.

✅Демак, педагогика йўналишида 3-курсда ўқиётган талабалар бемалол дарс бера олади. Лекин уларга ўрта махсус ходим сифатида ҳақ тўланади.

❌ Хулоса қиладиган бўлсак, қизингиз 1-курс бўлгани учун дарс бера олмайди.

🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


@Huquqshunos_xizmati: 78-савол

Ассаломалекум.
2016 йил коллеж дипломи билан мусиқа мактабга ишга кирганман.бу йил олий таълимга кундузги бўлиб ўқишга кирдим.раҳбарят 1чи курсларга дарс бериш мумкун эмас деб айтмоқда. Мен стажим борлиги учун ўқишдан бўш ваҳтга ўриндош бўлиб албатта дарс олмоқчиман . Университет дарсларига ҳалақит қилмаган ҳолатда.илтимос айтиб ўтсангиз нима йўл тутай.раҳбарят дарс бермасликка ҳаққи борми


🔝 ҲУҚУҚШУНОС ЖАВОБИ:

❗️Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта-махсус таълим вазирининг “Олий таълим тўғрисида”ги низомни тасдиқлаш ҳақидаги 9-сонли буйруғи (афсуслар бўлсинким, ушбу ҳужжат рус тилида, https://www.lex.uz/docs/327039) 50-бандига мувофиқ кундузги таълим шаклида таҳсил олаётган талабалар ўқишдан бўш вақтларида олий ўқув юрти ва бошқа ташкилотларда меҳнат шартномаси тузган ҳолда ишлашлари мумкинлиги белгиланган. Бундан келиб чиқадики, талабалар бемалол ишлашлари мумкин. Лекин талаба фақат таълимдан бўш вақтида ишлаш ҳуқуқига эга.

❗️Юқорида айтганимиздек, талаба фақат ўқишдан бўш вақтида ишлаши мумкин. МК 115-моддасига мувофиқ ходимнинг иш вақти ҳафтасига 40 соатдан ошмаслиги керак. Яъни 6 кунлик иш ҳафтаси жорий этилган ташкилотларда кунлик 7 соат, 5 кунлик иш ҳафтаси жорий этилганларда эса иш вақти кунлик 8 соатдан ортиқ бўлмаслиги шарт. Шунингдек, ишнинг тугаши билан кейинги куни (сменада) иш бошланиши ўртасидаги кундалик дам олиш вақтининг муддати ўн икки соатдан кам бўлиши мумкин эмас (МК 128-моддаси).

📌✅ Aгар юқоридаги қонун талабларига риоя этилса ва корхонадаги иш вақти режими тўғри келса, талабанинг тўлиқ ставка ишлашига ҳеч қандай тақиқ мавжуд эмас.

⚠️ Масалан, ходимнинг ўқиши соат 13-00га қадар. У кунига 8 соат – 14.00 дан 22.00 гача ишламоқчи. Ушбу ҳолатни тасдиқлаш учун ходим соат 14.00 дан бошлаб ўқув машғулотларига қатнамаслиги ҳақидаги олий таълим муассасасининг маълумотномасини тақдим этиши мақсадга мувофиқ. Янги иш вақти режимини расмийлаштириш учун қўшимча келишув тузиб, меҳнат шартномасига ўзгартириш киритиш зарур (МК 88-м. ва МК 96-м. 7-қ) Қўшимча келишув ва олий таълим муассасасининг маълумотномаси асосида иш берувчи иш вақтини ўзгартириш тўғрисида буйруқ чиқаради.

Демак, Сиз 1.0 ставкада ўрта махсус маълумотиз билан мусиқа фанидан дарс беришиз мумкин. Агар иш берувчи сизга рухсат бермаса, Адлия бўлимига ёки прокуратурага ариза беришиз керак, Улар ҳолатни ўрганиб чиқиб сизга амалий ёрдам беради

🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


Видео недоступно для предпросмотра
Смотреть в Telegram
ИИБ ходимлари сизнинг телефонингиздаги ёзишмаларни очиб ўқишга ҳақлими?

🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati


@Huquqshunos_xizmati: 77-савол

❓ Ассалому алайкум.Саволим қўйидагича ; Мен Гул ДУ нинг педагогика-психология йўналишида 4 -босқич сиртқи таълим талабасиман.

Ҳозирда мактабда 0.5 ставка психолог штати бўш турибди, шунга ариза ёзсам аризамни қабул қилмаяпти. Барибир адлия ўткизмайди деяпти.Раҳбарлик лавозими бунга диплом бўлиши шарт дейишмоқда директор билан завуч.Шу асослими ёки юқми.Жавобингиз учун олдиндан раҳмат.

🔝 ҲУҚУҚШУНОС ЖАВОБИ:

Ўзбекистон Республикаси Халқ таълими вазирлигининг 07.12.2019 йил 393-сонли буйруғига асосан умумтаълим мактабларида психолог лавозими учун камида бакалавр даражасидаги психологик ёки олий маълумот ва унга қўшимча психология йўналиши бўйича қайта тайёрлов курсини тугатганликни тасдиқловчи дипломли бўлиш каби малака талаблари белгиланган.

💁‍♂ Энди масаланинг 2-томонига келсак. Вазирлар Маҳкамасининг  646-сонли қарори билан Вазирлар Маҳкамасининг 275-сонли қарори билан тасдиқланган “Халқ таълими ходимлари меҳнатига ҳақ тўлаш тўғрисида”ги низомнинг 8-бандига ўзгартириш киритилган.

Унга кўра олий таълим муассасасининг 4-курсида, педагогика йўналишларида кундузги, кечки, сиртқи бўлимларининг 3-курсида ўқиётган шахслар педагоглик ишини амалга ошириш учун қўйилиши мумкин ва уларга ўрта махсус, касбий маълумотга эга бўлган тегишли лавозимдаги ходимнинг базавий тариф ставкаси сингари базавий тариф ставкаси белгиланади.

✅ Шундай экан, агар сиз 4-курс сиртқи ёки кечки таълим шаклида ўқисангиз, унда бемалол психолог лавозимида ишлай оласиз.

❌ Агар 4-курс кундузги таълим шаклида ўқисангиз, унда ишлашингиз мумкин эмас.

🔝 Савол юбориш учун:

@Huquqshunos_xizmati_bot
@Huquqshunos_xizmati_bot

🔝 Каналга уланиш учун:

@Huquqshunos_xizmati
@Huquqshunos_xizmati

Показано 20 последних публикаций.