PEDIATRIYA (Dr.Lazizbek_Nurmamatov)

❓Bola emlangandan keyin yosh onalar qanday tavsiyalarga amal qilishi zarur?

👶🏻 Emlashdan so‘ng bola tana harorati ko‘pi bilan 38.5 darajagacha ko‘tarilsa, bu normal reaksiya hisoblanadi. Bolaga ko‘p suyuqliq ichirish tavsiya etiladi. Kerak bo‘lsa, isitma tushiruvchi sirop ichirish ham mumkin.

😷 Bolada shamollash alomati kechayotgan bo‘lsa, emlash mumkin emas. Bola butunlay tuzalgandan so‘ng, emlashni amalga oshirsa bo‘ladi

📆 Emlashlar orasidagi muddat kamida 1 oy bo‘lishi kerak

🚫 Emlashdan oldin va undan bir necha kun keyin bola bilan odamlar ko‘p to‘plangan joylarga bormaslik tavsiya etiladi

🩺Emlashga bo‘ladigan reaksiya ko‘pi bilan 2 kun davom etishi kerak. Undan ortiq davom etsa, shifokorga murojaat qilish kerak

🥗 Bir yoshgacha bo‘lgan bolalar ratsioniga emlashdan bir necha kun oldin va keyin yangi mahsulotlarni kiritish mumkin emas

🤱 Emlash davrida emizishni davom etish juda muhim

👨‍👩‍👧‍👧 Bolani emlayotganingizda bola va uning oila a’zolari sog‘lom bo‘lishi kerak

🚿 Emlashdan so‘ng bolani kamida bir kun davomida cho‘miltirmaslik lozim

Dr.Lazizbek_Nurmamatov

Kanalga ulanish:👇
https://t.me/doctor_pediatr_uz

📌 Pilorostenoz: Nima va qanday belgilar bilan namoyon bo‘ladi?

🔎 Taʼrifi:
Pilorostenoz – oshqozonning o‘n ikki barmoqli ichakka o‘tadigan qismida (pilorik sfinkter) mushak qavatining giperplaziyasi (qalinlashishi) natijasida kelib chiqadigan tug‘ma kasallik.

🍼 Kimlarda uchraydi?
Ko‘proq yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda (3-6 haftalikda) aniqlanadi, asosan o‘g‘il bolalarda ko‘proq uchraydi.

🔔 Asosiy belgilar:

🔺Qayt qilish: Bola emgandan so‘ng tez-tez va favvora shaklida qayt qiladi.

🔺Ishtahaning saqlanishi: Bola yaxshi emadi, lekin vazn olmaydi yoki kamayadi.

🔺Degidratatsiya: Bolaning lablari quriydi, terisi bo‘shashadi.

🔺Haraqatli massa: Qorin sohasida palpasiyada "qumursqaday o‘rmalovchi" massani sezish mumkin.


🩺 Tashxis:

▫️Ultratovush tekshiruvi (UZI): Pilorik sfinkterning qalinlashganini ko‘rsatadi.

▫️Rentgen kontrast: Oshqozon bo‘shliqda kontrastning to‘planib qolishini ko‘rsatadi.


⚕️ Davolash:
▪️Faqat jarrohlik yo‘li bilan davolanadi – piloromiyotomiya (qalinlashgan mushakni kesish).

❗️ Ota-onalarga maslahat:
Agar chaqaloqda yuqoridagi belgilar kuzatilsa, kechiktirmasdan Pediatr shifokorga murojaat qiling!

Dr.Lazizbek_Nurmamatov

📲 Ko‘proq ma’lumot uchun kanalimizni kuzatib boring👇
https://t.me/doctor_pediatr_uz

🔔 Bolaning aqliy faoliyatini shakllantirish: 5 asosiy qoidalar

🔶 Dunyoqarashni kengaytirish
Bolaning atrof-muhitni o‘rganishi uchun imkoniyatlar yarating. Turli kitoblar, qiziqarli ertaklar va mashqlar bolada ijodiy fikrlashni rivojlantiradi. Har kuni yangi bilim bilan tanishtirishni odat qiling.


🔶 Muloqot va savollar
Bolalar savol berish orqali o‘rganadi. Ularning savollariga jiddiy yondashib, batafsil javob bering. Muloqot bolada tahlil qilish va o‘z fikrini ifodalash ko‘nikmasini rivojlantiradi.

🔶 Mustaqillikka rag‘batlantirish
Har bir vazifani o‘z kuchi bilan bajarishga o‘rgating. Masalan, oddiy misolni yechishda yo‘l-yo‘riq ko‘rsatib, oxirini o‘ziga qoldiring. Bu mustaqil fikrlashni rivojlantiradi.

🔶 Mantiqiy o‘yinlar va mashqlar
Pazl, krossvord, konstruktor kabi o‘yinlar bolaning mantiqiy fikrlashini mustahkamlaydi. Bunday faoliyatlarni oilaviy tarzda amalga oshirish ham bolada ijtimoiy ko‘nikmalarni rivojlantiradi.

🔶 Qiziqishni qo‘llab-quvvatlash
Har bir bola alohida iste’dodga ega. U nimaga qiziqayotganini kuzatib, shu yo‘nalishda rivojlanishi uchun zarur sharoit yarating.

❗️Eslatma: Har bir bolaning rivojlanishi individualdir. Shuning uchun tarbiya va ta'lim jarayonida uning yoshi, qiziqishlari va imkoniyatlarini inobatga olish zarur.

⚪️ To‘g‘ri tarbiya – sog‘lom kelajak kaliti!

Dr.Lazizbek_Nurmamatov

Kanalga ulanish👇
https://t.me/doctor_pediatr_uz

2024-yil 25-noyabrda kanalim faoliyatini boshladim.
Shu 1 oydan koʻproq vaqt ichida tinimsiz postlar ulashdim. Pediatriyaga oid bilimlarni oddiy tilda yetkazib, odamlar uchun manfaatli boʻlsin degan yaxshi niyatda yurityapman.
Menimcha hozir yaxshi ketyapti kanal faoliyati (toʻgʻri koʻrishlar soni kam boʻlsa ham😉).
Nasib 2025-yilda tinimsiz mehnat bilan kanalimiz auditoriyasini koʻtaramiz. Bundanda yaxshi postlar, yana boshqa loyihalarni amalga oshiramiz.

🌲Kirib kelayotgan yangi yil barchangizga omadli, barakali boʻlib kelsin.

Hech qachon bolalarimiz kasal boʻlmasin‌‌

Dr.Lazizbek_Nurmamatov

Kanalga ulanish👇
https://t.me/doctor_pediatr_uz

🔎 Bolalarda diareya: Sabablar, xavf va davolash yoʻllari

📌 Diareya nima?
Diareya – bu najasning suyuqlanishi va tez-tez kelishi bilan namoyon boʻluvchi holat. Bolalarda diareya koʻpincha virus, bakteriya yoki hazm sistemasi muammolari bilan bogʻliq boʻladi.

📌 Asosiy sabablar:
1️⃣ Infeksiyalar: Rotavirus, norovirus, salmonella yoki shigella kabi mikroorganizmlar
2️⃣ Ovqat hazm qilishdagi muammolar: Laktoza intoleransi yoki ovqat allergiyasi
3️⃣ Gigiena qoidalariga rioya qilmaslik: Iflos qoʻl yoki suv orqali mikroblar tushishi.
4️⃣ Antibiotiklar qabul qilish: Ichak mikroflorasining buzilishi sabab boʻlgan boʻlishi mumkin.

📌 Xavfli belgilar (tez yordam chaqirish zarur):

▫️Tez-tez va koʻp miqdorda suyuqlik yoʻqotilishi.

▫️Quruq ogʻiz, yigʻlaganda koʻz yoshlari chiqmasligi (degidratatsiya)

▫️Isitma (>38.5°C), qusish yoki qonli najas

▫️Bola hushsiz yoki zaif boʻlsa.

📌 Diareya davosi:
1️⃣ Regidratatsiya: Suyuqlik yoʻqotilishini tiklash uchun regidratatsiya eritmalari (ORS) ichiriladi. Ular suyuqlik, elektrolit va energiyani qayta tiklaydi
2️⃣ Probiotiklar: Ichak mikroflorasini tiklash uchun tavsiya etiladi
3️⃣ Sorbentlar: Toksinlarni bogʻlab, ichakdan chiqarib tashlaydi.
4️⃣ Qarshi vositalar:

▪️Virusli diareyada – immunitetni qoʻllab-quvvatlovchi vositalar.

▪️Bakterial infeksiyada – shifokor tavsiyasiga binoan antibakterial dorilar.
5️⃣ Ovqatlanishni tiklash: Hazm boʻlishi oson boʻlgan ovqatlar (masalan, guruch, banan, yogurt, sabzavotli pyure) tavsiya etiladi

⚠️ Profilaktika:

❕Qoʻllarni muntazam yuvish.

❕Farzandingizga xavfsiz ichimlik suvi berish

❕Rotavirusga qarshi emlash.

❕Ovqat mahsulotlarini toʻgʻri tayyorlash va saqlash

🌱 Sogʻlom bola – baxtli oila! Diareya alomatlarida darhol Pediatr shifokorga murojaat qiling

Dr.Lazizbek_Nurmamatov

Kanalga ulanish👇
https://t.me/doctor_pediatr_uz

🔔. Tez yordam shifokori sifatida isitma (38°C va undan yuqori) bilan murojaat qilgan bolaga yordam berishda quyidagi qadamlarni bosqichma-bosqich bajarishingiz kerak:

1⃣ Vaziyatni tezkor baholash

▫️Bola ahvoli: Bola hushida yo hushida emasligi, nafas olishda qiynalyaptimi yoki boshqa xavotirli belgilar mavjudmi aniqlash kerak

▫️Ota-onadan maʼlumot olish:

▫️Isitmaning boshlanish vaqti va davomiyligi.

▫️Qoʻshimcha simptomlar (yoʻtal, qusish, diareya, toshma, ogʻriq)

▫️Oldin qabul qilingan dorilar (antipiretik yoki antibiotiklar)

▫️Bola tarixida allergiya yoki surunkali kasalliklar bor-yoʻqligi.


2⃣ Hayotiy belgilarning o‘lchovi

▪️Tana harorati, nafas olishi, yurak urish tezligi va qon bosimi

▪️Gipoksiya belgilarini aniqlash uchun puls oksimetr orqali kislorod darajasini tekshiring.


3⃣ Isitmani tushirish uchun yordam

🔸Fizik usullar:

🔺Bolaning ustini yechib, xona haroratida (20–22°C) ushlab turing.

🔺Boshi, qoʻltiq osti va son ichki qismlariga nam sochiq qoʻllang.

🔸Dori vositalari:

🔺Parasetamol (10–15 mg/kg) har 4–6 soatda, lekin kunlik maksimal doza oshmasligi kerak.

🔺Ibuprofen (5–10 mg/kg) har 6–8 soatda, agar parasetamol yetarli taʼsir bermagan paytda


4⃣ Asosiy sababni aniqlashga harakat qiling

🔸Infeksiya ehtimoli:

▪️Yuqori nafas yo‘llari infeksiyasi (tonzillit, faringit)

▪️Pastki nafas yoʻllari infeksiyasi (bronxit, pnevmoniya)

▪️Oshqozon-ichak infeksiyasi

▪️Oʻtkir siydik yoʻllari infeksiyasi

▪️Toshma bo‘lsa, qizamiq, skarlatina yoki boshqa infeksion kasalliklarni ko‘rib chiqing

▪️Bola tanasida suvsizlanish yoki sepsisga gumon bo‘lsa, darhol shifoxonaga yotqizishni tashkil qilish kerak


5⃣ Zudlik bilan kasalxonaga yuborishni talab qiluvchi belgilar

❗️Bola hushsiz yoki inert bo‘lsa

❗️Nafas olish og‘irligi yoki tana harorati 40°C dan yuqori bo‘lsa

❗️Qon bosimi past, teri rangida o‘zgarish (soʼlgʻin yoki ko‘karish) bo‘lsa

❗️Tutqanoq yoki boshqa nevrologik simptomlar kuzatilsa


6⃣ Ota-onaga tavsiyalar

‼️ Agar bola o‘zini yaxshi his qilmasa yoki yana isitmasi ko‘tarilsa, shifokor bilan bog‘lanishni maslahat bering.

❕Ko‘proq suyuqlik ichirishni va bolaning dam olishini taʼminlash

❕Qulay muhit yaratish va antipiretiklarni qabul qilishni davom ettirish

⚠️ Agar sabab aniqlanmasa yoki ahvoli og‘irlashsa, bola kasalxonaga tezkor yuborilishi lozim

Dr.Lazizbek_Nurmamatov

Kanalga ulanish👇
https://t.me/doctor_pediatr_uz

🔔Chaqaloqning ichi nega qotadi❓

Chaqaloqlarda ich qotishi (qabziyat) ko‘pincha ovqatlanish yoki ichak tizimining faoliyati bilan bog‘liq bo‘ladi. Quyidagi sabablarga e'tibor bering:

🔘 Yangi oziq-ovqatlarni kiritish
Qo‘shimcha ovqatni noto‘g‘ri boshlash yoki hazm qilish qiyin bo‘lgan mahsulotlarni iste’mol qilish ich qotishiga sabab bo‘lishi mumkin.

🔘Suv yetishmovchiligi
Chaqaloqlar ayniqsa qattiq ovqat iste'mol qilishni boshlaganda, yetarli miqdorda suyuqlik qabul qilmasligi ichakni qotishiga olib keladi.

🔘Ona suti yoki sun'iy aralashma
Sun’iy aralashmalarga organizmning moslashmasligi yoki ona sutidagi ozuqaviy moddalarning yetarli bo‘lmasligi ham sabab bo‘lishi mumkin.

🔘Jismoniy harakatsizlik
Chaqaloqning faolligi past bo‘lsa, ichak harakati sekinlashadi, bu esa qabziyatga olib keladi.


🔘Ichak flora buzilishi
Antibiotiklarni qabul qilish yoki boshqa omillar tufayli ichakdagi foydali bakteriyalar kamayishi ovqat hazm qilishni qiyinlashtiradi.

❗️Nima qilish kerak❓

🔺Suv balansini saqlash: Suvni yoshiga mos ravishda berib turish.

🔺Qo‘shimcha ovqatni to‘g‘ri tanlash: Xun tarkibiga sabzavot va meva pyuresini kiritish.

🔺Qorin massaji va faollik: to Chaqaloqning qorniga yengil aylana harakat bilan massaj qilish va oyoqlarini velosiped shaklida harakatlantirish.

✔️Shifokor bilan maslahat: Agar ich qotishi davom etsa yoki bolada og‘riq sezilsa, pediatrga murojaat qilish zarur.


Dr.Lazizbek_Nurmamatov

Kanalga ulanish👇
https://t.me/doctor_pediatr_uz