Kitobiston

Kanalni yaratgan asosiy akkauntim hakkerlar hujumiga uchrab, vzlom bo'lib ketganligi sababli kanalni ko'chirishga qaror qildim. Men bilan shuncha vaqt bo'lganingiz uchun rahmat, bundan keyin ham birga davom etsak xursand bo'laman:

@baxtliklanish_biligi

Endi Kitobiston shu link ostida faoliyat olib boradi.

​​Bitta shoir kamaysa nima,
Charx yaratar boshqa nusxasin.
Choʻkib ketsa toʻfonda kema,
Pishiqrogʻin yasar ustasi.

Toʻfonlardan seskanma, qalbim,
Qayiqlardek suzma qirgʻoqlab.
Kemaman deb ummonga talpin,
Yuz baloga oʻzingni chogʻlab.

Qayiqlarda — ilinj va xohish,
Kemalarda — orzu va maqsad.
Bugun senda bir olam tashvish,
Gal kelganda oʻzingni koʻrsat.

YO tilib oʻt dovulning koʻksin,
YO kemadek gʻarq boʻl izzatda.
Unutmagil — qayiqlar choʻksa,
Olinmaydi hatto roʻyxatga. . .

Toʻfonlardan seskanma, qalbim!

©Anvar Obidjon

@books_everything

​YOMGʻIR

Yomgʻir yogʻar. Borliq qunishgan.
Bosliqadi yoʻllarning changi.
Yomgʻir yogʻar. Sheʼr yozgim kelar.
Goʻyo — yomgʻir yangi, sheʼr yangi.

Yomgʻir yogʻar. Oʻylar oʻylayman,
Tinglab samovotning mungin jim.
Necha minginchi yomgʻirdir bu
Va men shoir — necha minginchi.

Yoʻq! Yoʻq! Faqat menga bu yomgʻir
Va men bu yomgʻirga doirman.
Ilk yomgʻirdir olamdagi bu
Va men olamda ilk shoirman.

Sharros jalalarni kuylayman
Dabdabasiz, gʻarib sheʼrlarda.
Aqlim yetmas, qanday sevarlar
Yomgʻir yogʻmaydigan yerlarda.

Yomgʻir yogʻar hayot baxsh etib
Mening qaqroq eʼtiqodimga.
Yomgʻir yogʻar. Hech kim sololmas
Seni yomgʻirchalik yodimga.

Iymanmas hech ochilmoqdan gul,
Maysa boʻlmas unmoqdan izza.
Takrorlanar har gal shu yomgʻir,
Shu saodat, shu pok moʻjiza.

Ezgin-ezgin halqoblar ichra
Bedardliklar eriydi choʻkib.
Limmo-lim koʻp paymonalarni
Yomgʻir yogʻar toʻkib va toʻkib.

Ogohmanki, toʻydirar jondan
Bu olamda boʻlsa ne takror.
Men betakror takror kuylayman,
Yomgʻir yogʻar takror betakror.

Sochiladi har bir tomchidan
Son ming shuʼla, son mingta zar ruh,
Yogʻar tuygʻu, yogʻar ehtiros,
Yogʻar tavba, yogʻar tazarru.

Yomgʻir yogʻar. Falak fosh etar
Sirlarining toza-tozasin.
Tutmoqchidek menga toʻldirib
Mangulikning sabr kosasin.

Yomgʻir yogʻar, alhamdulillah,
Har tomchida ming xotiralar...
Qutlugʻ boʻlsin har qaysi bitta
Yulduzdan nur emgan qatralar!

© Matnazar Abdulhakim

@books_everything

Bizda baxtli bo'lishga qo'yilmaydi.
Hamma xohlagan ishini qilib baxtli bo'lishga haqqi borku. Kimdir kompyuter o'yinlariga qiziqsa tamom, shu ishi uni sevintirsa, xotirjam qilsa qilaversin.
Yana kimdir she'r yozib baxtli bo'lsa, bo'laversin. Yigit kishi lk ovqat pishirish yoqadimi, pishirib baxtli bo'lsin.

Hamma o'z senariysini yozishi kerak, lekin biznikilar o'ziniki qolib kimning senariysiga yuvilmagan qoshiq bo'lishni sevishadi. Aql o'rgatishadi.
Hayotida hammasi risoladagiday bo'lmagan odamni inson o'rnida ko'rishmaydi.

Ishi risoladagiday, taqvosi risoladagiday, kiyinishi risoladagiday, jamiyatdagi obro'li joyda o'qiydi, buyam risoladagiday, turmushi risoladagiday, turmush o'rtog'i risoladagiday(jamiyat tanlab bergan chunki) hammasini risoladagiday qilish uchun qancha iztirobni ko'tarib, o'zini ko'mib yurgandir balki, hayotini kuchli bosim bilan yashayotgandir. Bu bilan aql o'rgatib burnini hayotiga suqayotganlarning ishi yo'q.

Nima o'zi u risoladagiday. Jamiyatning katta qismi oqayotgan daryomi. Ularning hammasi baxtlimi. Atrofimizdagi odamlar ana shu risoladagiday qolipi bilan bizni baxtimizdan judo qilishadi.

O'zimizam bir qo'rqoqmiz, streotiplarga qulmiz. Qo'l siltay olmaymiz. Vos kecha olmaymiz.
Ha, Abdullajondagi rais aytgan gap: - Rais buva, xomush ko'rinasiz, nima bo'ldi?
- E, so'rama, plan bo'lsa bajarildi, oyliklar oshdi, lekin baxt yo'q!

Hammasi risoladagiday lekin baxt yo'q. Hayotimizni birovlar uchun yashashda davom etamiz. Albatta, risoladagiday...

@books_everything

#nazm

Ona qandoq o‘yin boshlab qo‘ydim men,
Qandoq savdolarga boshimni berdim.
Qandoq sahrolarda yurgandim ona,
Qirq yil tovonimdan tikanlar terdim.
Hayot egib borar mag‘rur boshimni,
Boqsam yuragimda mislsiz dog‘lar. 
Lekin havasimni keltirar mudom,
Birovga suyanmay yuksalgan tog‘lar.
Men axir tuproqdan kuch olgan qizman,
Tuproqning ichida qotgan suyagim.
Onajon, bu o‘xshash qismatni qara,
Otamning qo‘lidek qadoq yuragim.
Hamon bolaligim chorlaydi meni,
Hamon turnalarga kelar havasim.
Men mudom go‘dakka o‘xshayman ona,
Oyning yog‘dusiga o‘xshar nafasim.
Hanuz maysalarning boshini silab, 
Shivirlab aytaman: Nurdek tozaman.
Mudom kapalakka egizdir ruhim,
Hamon yaproqlarga she’rlar yozaman.
Biroq qandoq o‘yin boshlab qo‘ydim men.
Bu qandoq janggohdir yeyar ruhimni.
Har tongki ortimga qarab aytaman,
Men bu olovlardan omon chiqdimmi?
Tobora ruhimni ezar bir azob,
Har lahza ruhimda chaqmoqda chaqin.
Bo‘g‘zimga qadalib kelmoqda bir oh. 
Tobora boshimga qilichlar yaqin,
Onajon, men bir kun osmon bo‘laman,
Sen ishon ruhimda gullaydi bog‘lar.
Axir, havasimni keltirar mudom,
Hech kimga suyanmay yuksalgan tog‘lar.

©Guljamol Asqarova

@books_everything

Shahodat Ulug' "Xaloskor Sulton Sayfiddin Qutuz"

Xorazmshohlar sulolasiga barham bergan chingiziylar birin ketin boshqa musulmon o'lkalariga ham ko'z olaytira boshladi. Bu orada sulola shajarasini tiklashga harakat qilgan Jaloliddin Manguberdi ham Chingizxonni lol qoldirgan esa-da fojiali o'lim topdi.

Movarounnahrni bosib olgan chingiziylar, xorazmiy malikalarni joriya sifatida sarkarda va chingiziy shahzodalarga bo'lib bergan bo'lsa, xorazmiy shahzodalarni beshikdagi go'dakka qadar qilichdan o'tkazishni diliga tugdi. Tadbirkor, shoh qizi Xonsulton o'g'ri Sayfiddinni xiyla bilan o'ldiga chiqarib ishonchli odamlar orqali qochirishga ulgurdi. Aynan mana shu Sayfiddin kun kelib mamluklik darajasida Misr hukmdorigacha bo'lgan yo'lni bosib o'tib, chingiziylarning musulmon olamiga o'qtalgan qilichini qayirib tashlaydi deb kim o'ylabdi deysiz?

Roman xorazmshoh sulolasida bo'lgan Sayfiddinning xorazmdan chiqib ketishidan toki vafotigacha bo'lgan voqealar bag'ishlangan. Romanda deyarli badiiy to'qimalar uchramaydi, shuningdek badiiylik ham kam. Jang sahnalarida ayniqsa, yozuvchining bunday jarayonlarni tasvirlashga biroz mahoratsizligi sezilib qoladi. Lekin kitob bir tomondan salibchilar, ikkinchi tomondan chingiziylar iskanjasida qolgan musulmon olamiga achinish bilan bir qatorda, ko'tarinki ruh va ishonch bilan yozilgan. O'quvchida ham shunday taassurot qoldira oladi. Uni o'qib bo'lib, yurakda shijoat, matonat bo'lsa hammasini uddalashingizga ishonib ketasiz. Yozuvchi toza qon va qaytar dunyo masalariga ham urg'u bergan. Har qanday buyuklikni, ulug' davlatni ham xiyonat zavol toptirishini romanning bosh g'oyalaridan biri sifatidan ta'kidlagan.

@books_everything

Herman Hesse "Cho'l bo'risi"

... Men cho'l bo'risiman, izg'iyman betin,
Dunyo qor qo'ynida uxlaydi sokin...

Insoniyatni yaratilganidan buyon qanday yashash kerak, nima uchun yashayapman degan savollar qiynab keladi. Va bu tabiiy jarayon deb o'ylayman. Chunki o'sayotgan, atrofi o'zgarishda bo'lgan har qanday ongli mavjudotda yaxshi, to'g'ri yashash insktinkti bo'ladi. Yoshligidan og'ir psixologik travmalar olgan Hesseni ham bu savollar qiynagan. Unda urushga, odamiyatning arzimas hayot tarziga va turli ahmoqgarchiliklariga nisbatan nafrat shakllangan. Unda zamonaviylashuv natijasi bo'lmish texnika va turli qurilmalar kun kelib insonlarni o'zligidan, tuyg'ulardan va bir-biridan uzoqlashtiradi va vaqtini tortib oladi degan qarashlar bo'lgan. Mana shu psixologik muammolar yechimi va Hesse dunyoqarashi ifodasi o'laroq "Cho'l bo'risi" asari dunyoga kelgan. Asarda so'zlab beruvchi tilidan aytilgan va "Cho'l bo'risi haqida traktat" deb nomlangan kitobda bitilmishlar orqali cho'l bo'risi Harrining hayoti, ruhiy muammolari tasvirlangan.

Hessening o'zi kabi Harridan ham dastlabki travmani oilada olganini bildiruvchi ifodalar bor. Masalan Harri Hermina bilan bo'lgan suhbatda raqsni organolmasligiga ota-onasi sababchi bo'lgani uni bunday mashg'ulotlarga bermaganini aytib o'tadi. Yoki meshchancha hayot tarziga uni oilasiga bo'lgan sog'inch tortib turishini ko'rasiz. Harrini boshqa muammolari yetmagandek sog'inch ham qiynardi. Bu sog'inch oiladi, vatanidan tashqari bolalik va yoshligiga qaytishga bo'lgan intilish edi qay bir ma'noda. Ya'ni xohlaganidek yashamagan, istagini o'rganolmagan davrlarni qaytadan yashash bo'lgan istak bor edi unda. Buni mag'iyaviy teatrga kirgan vaqtdagi hodisalarda ham ko'rishimiz mumkin. Harri o'zida ikkita men bor deb o'ylaydi. Uni mudom cho'l bo'risi va inson o'rtasidagi jang iskanjaga oladi. Aslida esa bir odamda yuzlab menlar borligini mag'iyaviy teatr tushuntiradi.
"Mag'iyaviy teatr, faqat jinnilar uchun, chipta puli-aqlingiz". O'z falsafasini yaratishga uringan va savollariga javob istayotgan Harri Pablo orqali mag'iyaviy teatrga kiradi. Aynan shu nuqtada uning muammolari va yechimlarga ko'proq duch kelamiz.

Meshchancha yashash kerakmi yoki jamiyat qabul qilmasa ham o'z prinsiplariga sodiq qolish kerakmi? Agarda biz yashashni tanlasak, o’rtamiyona idrokimiz, meshchanlik hayoti bilan kifoyalanishimiz va hech nimani o’ylamasligimiz shart. Chunki “kimki nuqul o’ylayversa, tafakkurni mohiyat deb bilsa, u albatta, ko’p narsaga erisha oladi, biroq, yer bilan suvni alishtirib cho’kib ketishi ham hech gap emas”. Shuningdek kitobda harakat qilib ko'rmasdan turib yasholmayman deya, o'limga yuzlanmaslik kerakligiga ham ishoralar bor. Yashash raqs tushmoq kabidir. Raqsda hamrohlaringiz o'zgargani va harakatlaringiz ko'p narsani hal qilgani kabi hayotda ham shunday. Raqs tushishni o'rganmoq esa yashashni o'rganishni bildirgandek tuyum hosil bo'ldi menda. Kitobda mashhur yozuvchi va bastakorlar, jamiyat qabul qilolmagan, meshchanlardan bir osmon yuqorida yashagan shaxslar- "umri boqiylar" ismlarini ham uchratasiz. Inson o'z ichki menlaridan uyalmasligi, qo'rqmasligi barchasiga tik qarab qabul qilishi kerakligi g'oyasi ham butun asarga singdirib yuborilgan.

Odam yashash yo'lini bosib o'tish uchun tug'iladi. Bu yo'lni meshchanlik bilanmi yoki cho'l bo'risidek yolg'iz va begonadek bosib o'tadimi o'ziga bog'liq. Menlarini kelishtira olganlar esa Inson bo'lib yashadim deb aytaversinlar.

... Tomoq yonar, qordir unga tasalli,
Endi iblis jonim olsa ham mayli.

@books_everything

#kechirish

Yosh kitobxon tanlovida ketma-ket ikki yil respublikaga chiqqanman. Ikki yilda ham G'arbiy frontda o'zgarish bo'lmagan. Ballar ketma-ketligida 5-bo'lgandim, shekilli. Birinchi yili she'riy parchani topolmaganman va Dilshodi Barno hayoti, ijodi haqida ma'lumotim bo'lmagan. Minbarni yig'lab tark etganman. 16 yosh, hali sovuq shamol yemagan Shohsanam o'shanda birinchi marta qattiq yiqilgan.

Yiqilgan kurashga to'ymas deb ikkinchi yil ham qatnashganman. Respublikagacha borganman. She'riy parchada xato qilmaslik uchun hamma she'rlarni, barcha davr shoir va yozuvchilarini yodlaganman. Lekin ne umidlar bilan chiqib borgan yilim 1-shart badiiy asar parchasini topa olmaganman. Adib shartida esa Gippokrat tushgan. U haqida esa o'qimagan edim. Ikkinchi marta bir xil zarbani olganman.

Keyingi yillar tanlovga shunchaki qatnashdim, tayyorlanmay. Bir yil viloyatda 3, ikkinchi yili viloyatda 2 bo'ldim. 2023-yil umuman qatnashmadim.

Oradan 4-5 yil o'tgan bo'lsa Respublikagi ishtirokim muhrlangan videoyozuvni ko'rmaganman. Yiqilgan, mag'lub o'zimni qabul qilolmaganman. Uyalganman o'sha 16-17 yoshli qizchadan. Youtibedan yo'limdan chiqib qolsa ham ochib ko'rishga kuchim yetmagan. Lekin, o'tgan kuni kuch topib ko'rdim. 16-17 yoshli Shohsanamni sevib qoldim. Mayli u hozirgiday uddaburon yoki aqlli emasdir. Mayli, xato qilgandir. Lekin u haqiqiy va samimiy edi. Chin dildan kuyinib, chin ko'ngildan yig'lab, afsuslanardi. 5-6 yillik o'zimni qabul qilolmasligimga bitta shu sevgi bilan nuqta qo'yildi.

O'zimni o'zim bo'lganim uchun taxta, qo'rs, haddan ortiq fidoiy, unutuvchan bo'lganim holda qabul qildim. Hammasi uchun kechirdim.

@books_everything

#bahoryaqin

Titroq novdalarda uyg’onar hayot,
Sarg’aygan qor kabi erib bitar dard.
Yashil tuyg’ulardan chayqalasan shod,
Fevral o’tib borar, yaqinlashar mart.

Musaffo ruhingni alqaydi qushlar,
Maysalar – hayotning shirin tillari.
Uyqungni to’ldirar eng go’zal tushlar,
Oyning nurlarini silar qo’llaring.

Kunlarning chiroyi ochilib borar,
Ochilib borasan kunlarday go’zal.
Ikki fasl sening ko’nglingga qarar,
Ko’nglingni avaylab qisqarar fevral.

Uning himmati keng toki sen borsan,
Yigirma sakkiz kun tanti sayyorga.
Kundan kun go’zalsan va baxtiyorsan,
Fevral bir juft kunin sochar bahorga.

Havasim sengadir, shodlik ortmoqda,
Sarg’aygan qor kabi erib bitar dard.
Mening yuragimdan fevral o’tmoqda,
Sening yuragingga kirib bordi mart.

©Eshqobil Shukur

@books_everything

#todaynote

Alloh undan kelar manfaat-jannat uchun sevilmaydi. Allohdan jannat tilanib ibodat qilinmaydi. Hech qanday sababsiz, qalb buyurgani, ko'ngil shu yo'lga boshlagani uchun Uning qoshiga qanday bo'lsa shundayligicha boriladi.

Avom ishqida ham, zohidlar ishqida ham iddao bor. Alloh vasliga yetishda oriflar yo'li(ishqi) eng maqbuli.

@books_everything

Bobur mening idealim edi.

Esimni taniganimdan toki 18-19 yoshimgacha meni Bobur siymosi maftun qilgan. U haqidagi afsona, ertak, roman, ilmiy kitob bormi o'qib chiqqanman. Bu qiziqish poydevorini Pirimqul Qodirovning Bobur va uning avlodlari haqidagi roman-dilogiyasi qurgan. Shu qadar sevgan va ixlos qo'yganimdan hatto Oltin beshik afsonasiga ham ishonganman. Hozir ham ichimdagi Bobur siymosiga bo'lgan e'timodim sinib yo'q bo'lmagan. Ichimdagi hayrat va sevgi o'rnini esa uning ijodi, zukkoligi, ilmiy faoliyati va ma'lum ma'noda shaxsiga bo'lgan hurmat egallagan.

Lekin endi idealim Bobur emas. Hayotimda mening idealim degan tushuncha yo'qolgan. O'zimdan yaxshi inson tarbiyalash, o'zimni sayqallashga bo'lgan urinishlar qolgan, xolos.

O'rtamiyona yozilgan badiiy asar va yaxshigina targ'ibot har qanday tarixiy shaxsni xalqqa, hech bo'lmaganda butun boshli avlodga suyukli qila oladi.

@books_everything

#Boburday

#nazm

Oʻzni, koʻngul, aysh bilan tutmoq kerak,
Bizni unutqonni unutmoq kerak.

Ayshu tarab gulbunigʻa suv berib,
Gʻussa niholini qurutmoq kerak.

Tiyra turur zuhd damidir koʻngul,
Ishq oʻti birla yorutmoq kerak.

Har nimagʻa ham yema, gʻam koʻp turur,
Aysh bila oʻzni unutmoq kerak.

Qoʻyma mashaqqat aro, Bobur, koʻngul,
Oʻzni farogʻat bila tutmoq kerak.

©Z.M.Bobur

@books_everything