Бек АЛИ ижоди

​​ОНАМНИНГ УМРИ

Онамнинг сочлари супурги эди,
Косов эди унинг қадоқ қўллари.
Бир ўғли шўх эди, куйдирги эди,
Дунё айвонида узоқ турмади.
Онамнинг кўзлари иккита шабгир,
Отамнинг йўлини пойлаб турарди.
Отамнинг ранжини этарди табдил,
Отамнинг қаҳрига изоҳ берарди.
Ақлимни таниган кунларда унинг
Келинлик мактаби битмаган эди.
Бобомни тўшакка михлаган синов,
Ҳали гўрга олиб кетмаган эди.
Онам «ота» деди, чой дамлаб берди
Ва мактаб йўлига бўлди равона.
У пайтлар бўйнимда сўрғич бор эди,
Менда момо, онамда эса қайнона
Бор эди, мен унинг суратига гоҳ
Тикилиб қоламан, бу тилла кампир
Бошига оқ рўмол ёпган бобомни
Жаннат боғларида топиб олгандир.
Улардан онамга бир ҳовуч дуо
Ва кулиб тушилган суратлар қолди.
Қолди келинликда йиғилган савоб,
Сўнг онам уларни сандиққа солди.

Иккинчи ўғилга тикди умидин,
Ҳалол туз едириб, оқ ювиб-тараб.
Онамда не гуноҳ, шоир қисматин
Жавҳаримга қориб қўюрсан, ё Раб!
Онамни қаритган ўша ношуд мен,
Иккинчи ўғил мен, ёлғиз тирноқ мен.
Чўғли хавотир мен, ўтли азоб мен,
Телефондан келган мунгли ингроқ мен.
Онам сўраётган инсоф мендирман,
Онам тинглаётган «Чўли Ироқ» мен.
Онам ухламаган кечалар менман,
Татимаган тонглар менинг роҳатим.
Биламан, юраги оғрийди сим-сим,
Шундан сўнг тинимсиз сим қоқади, сим!
Телефонга жавоб беролмаган ким?
Ёлғону баҳона тўқиган менман!

Онамни қаритган менинг шеърларим
Ортида ташланган заиф қадамлар.
Севсам, «севаман!» деб айтавермадим,
Тирноқча меҳрини, гарчи, одамлар
Катта саҳналарда қилдилар кўз-кўз,
Минг марта шайландим, мана шу сафар
Муҳаббат жангида қучаман зафар
Ва йўлдан қайтарди яна ор-номус.

Онамнинг куйдирги, бўшанг ўғли бор,
Кўмилиб қолган у ўз хаёлига.
Бекиниб олган у афсус ғорига,
Ўрганиб қолган у ўз оролига.
Чиқмоқни истамас, бормоқни истамас,
Истамас ёр билан ўйнаб кулишни.
Ўйлаб тополмайди онаси билан
Нималар ҳақида суҳбат қуришни…

Айтсинми, қошида турган шу ўғил,
Бир кунни бир умр яшаганини.
Бобоси, момоси ҳамда укаси
Тушларига кира бошлаганини.
Ўн йилки бурнини ерга ишқаган
Турмуш ташвишидан зерикканини.
Тамаки чекаркан ишхонасида,
Қишлоқни хотирлаб энтикканини.
Қандай тушунтирсин, бу дунё носоз,
Кема чамбараги чиққанин ишдан.
Етиб келмаганин хат боғланган ғоз,
Зиндонда Алпомиш қолганин кучдан.
Она бир замонлар айтган эртакнинг
Якуни ҳаётга тушмаганин мос.
Болаларни бундай алдаманг энди,
Бўлажак оналар, сиздан илтимос.
Ё суҳбат мавзуси набираларнинг
Ёзган иншолари ҳақда бўлсинми.
Улар ҳам китобга кўнгил қўйсинми,
Улар ҳам асарлар ёзаверсинми?
Улар ҳам онасин сочларига оқ
Тушириб, пушмонлик майин ичсинми?
Уларнинг ҳам умри одам ўлароқ,
Афсус-надоматлар ичра кечсинми?
Айтсинми,
онага дардини тўкиб-солсинми –
Бу сукут ортида тоғдек ғусса бор.
Бу юрак ичида, бу тил учида
Қоғозга тушмаган қанча қисса бор.
Маддоҳлик ортида илинж бор, она,
Яхшилик ортида макри шайтон бор.
Суратимга боқма, менинг ичимда
Ҳаддини билмаган битта ҳайвон бор.
Ажинлар қоплаган, қариб-қартайган
Онага сўз топиб беролмайди у.
Қишлоқдан кетмаган, ўзидан кетган,
Хоҳласа ҳам қайтиб келолмайди у.

Онамнинг сочлари супурги эди,
Косов эди унинг қадоқ қўллари.
Иккита ўғли ҳам куйдирги эди,
Бири ўлади-ю, бири кетади
Ҳар сафар бошига қидириб сафар,
Онамнинг кўзёши ёмғир эди-яй,
Онамнинг бардоши чексиз далалар,
У кўрган ғамларнинг нимасин айтай.
Онамнинг ҳаёти бир асар эди,
Ғуссага, кўзёшга кўмилган асар.
Ўттиз тўққиз куни мухтасар эди,
Ўттиз тўққизинчи куни тинмаган
Ғам-андуҳ ёмғири ҳали ҳам ёғар!

Бек АЛИ

Telegram | Facebook | Instagram| YouTube

​​БИЗНИ БУ КЎЧАДА ДУЧ ҚИЛГАН ХУДО,
Бизни бошлаб келган турли юмушлар.
Соғинган кўзларим – икки фуқаро,
Ичиккан кўзларинг – иккита музтар.

Толиққан асабим Паганинининг
Эговлаб қўйилган икки торидир.
Кўзларинг, айт, менга, қайси денгизнинг
Тунда товланувчи балиқларидир.

Гарчи у бардошдир, гарчи сўзи жўн,
Ва лекин бир уюм тош эмас эркак.
Ахир кўзларинг ҳам сен ёзган қонун-
қоидадан чиқиб йиғласа керак.

Бечора қўлларим, чўри қўлларим,
Сенга чўзилмоққа сиғмади ҳадди.
Бир жуфт кўзларингни меҳрибон Роббим,
Қийшиқ қовурғамдан қандай яратди...

Сен дуо қилардинг, кела қолса-чи,
Халоскор автобус – чиқсам – жўнасам.
Мен савол берардим, безабон савол,
Мени севасанми, наҳот ҳали ҳам...

Бизни бу бекатда дуч қилган Худо,
Ёмғирларни булут, булутни шамол
Пойтахт осмонига ҳайдайди мудом.
Ўша пайт кўчага чиқар бир аёл.

Ўша пайт шу йўлдан ўтар бир эркак,
Қарагин, барчасин сабабчиси сен.
Қунишиб борасан, бахтсизсан, демак,
Ўша бахтсизликнинг муаллифи мен.

Бизни бу кўчада дуч қилган Худо!

Бек АЛИ
2025 йил. Февраль.

Telegram | Facebook | Instagram| YouTube

​​ДАРД-ҲАСРАТ ЧЕКИШНИ НАЙДАН ЎРГАНДИМ,
Бедорлик сабоғин ойдан ўргандим.
Қаддимни кўтариб қўйганди осмон,
Қадримни тўкишни лойдан ўргандим.
Чақмоқлар қаҳрдан берганди улги,
Болалик шаҳридан келганди кулги.
Беуқув саналдим, ношуд саналдим
Ва шунда қувликдан дарс берди тулки.
Кўнглимга кенгликни бахш этган далам,
Хешу ақрабога кўрсатди карам.
Кимлардир лаб босиб тузатай деса,
Кимдир оёқ ювган булоқлар – ярам.
Қушлар ин солганди содда кўзимга,
Ёприлиб келганда, кузда, узумга.
Ёққан қорлар сабаб, келган қиш сабаб,
Ишкомдай чувалдим ёлғизлигимга.
Шоир бўлади деб, ким ҳам ўйлабди,
Худо шундай сийлаб, шундай қийнабди.
Қанча шеър пиширди, қанча куйдирди,
Тандирдан ранг олган юрагим тафти.
Дарёдай бир лаҳза тўхтамай оқди
Тумандай муаллақ кезган хаёллар.
Одамнинг ўғлиман, менга ҳам ёқди,
Гуноҳ мевасини еган аёллар.
Мен ҳасрат чекишни найдан ўргандим,
Бедорлик ҳузурин ойдан ўргандим.
Кўзи очилмаган вулқон эдим мен,
Ичдиму портлашни майдан ўргандим!
О, севгим, ғуссадан бергансан таълим,
Икки мусичадай бўзлар кўзларим.
Ёлғон гапиришни ўргандим, аммо
Оғир мусибатни сўзлар кўзларим.
Издиҳом ичида кулоҳ бостириб,
Бемақсад, бемаъно сузар кўзларим.
Кун бўйи ютоқиб таскин қидирар,
Тунларни сақичдай чўзар кўзларим.
Кўчани чангитиб юрган болалар,
Азон янграётган шомдай қуюлди.
Бир чимдим бахт туйдим, умрим шу сафар
Болам чайнаётган нондай туюлди.
Ўйинчоқ бешикни тебратган қизлар,
Бугун фариштадай маъсум онадир.
Қисматга кўнишни ўргандим, дўстлар,
Мен учун бу дунё расадхонадир!

Бек АЛИ
2025 йил. Февраль.

Telegram | Facebook | Instagram| YouTube