Singulyarlik va Islom: Olam va Taqdir Kesishadigan Nuqta
Singulyarlik — bu hamma narsaning buziladigan, butunlay o‘zgaradigan va inson aqli yetmaydigan nuqta. Fanda bu tushuncha qora tuynuklar, Katta portlash va sun’iy intellekt kabi sohalarga tegishli. Islomda esa bu tushuncha yaratilish, o‘lim va Qiyomat kuni bilan chambarchas bog‘liq.
1. Katta portlash va Qur’ondagi yaratilish tasviri
Fanda olam singulyarlikdan boshlangan deyiladi—ya’ni, hamma narsa bitta nuqtadan kelib chiqqan. Bu Qur’onda shunday bayon qilinadi:
“Kofirlar osmonlar va yer bir butun bo‘lganini, so‘ng Biz ularni ajratganimizni bilmadilarmi?” (Anbiyo surasi, 30-oyat)
Bu oyat olam bir nuqtadan boshlanganini tasdiqlaydi va "Kun Fayakun" (Bo‘l, bas bo‘ldi) degan ilohiy farmon bilan hamma narsa paydo bo‘lishi Islomdagi singulyarlik tushunchasidir.
2. O‘lim va Oxirat: Har bir insonning singulyarligi
Islomda o‘lim shaxsiy singulyarlikdir—ya’ni, vaqt to‘xtaydi, dunyo yo‘qoladi va yangi reallik (Oxirat) boshlanadi.
“Har bir jon o‘lim ta’mini totguvchidir. So‘ngra sizlar faqat Qiyomat kuni jazongizni to‘liq olursiz.” (Oli Imron surasi, 185-oyat)
Xuddi qora tuynuk ham odamni yutgandan keyin qaytarib chiqarmagani kabi, o‘lim chegarasi ham ortga yo‘l bermaydi.
🔹 Hayotiy misol:
Tasavvur qiling, bir eshikdan o‘tdingiz va u endi orqaga qaytmaydi—o‘lim ham aynan shunday.
3. Oxirgi Singulyarlik: Qiyomat kuni
Islom ta’limotiga ko‘ra, olam bir lahzada yakun topadi—bu fizikada Katta siqilish (Big Crunch) deb ataladi, ya’ni, olam yana bitta nuqtaga qulab tushadi.
“Quyosh o‘ralganida, yulduzlar so‘nganda, tog‘lar parchalanganda…” (Takvir surasi, 1-3-oyatlar)
Bu ilmiy nuqtayi nazar bilan mos keladi, chunki fiziklar ham olam oxir-oqibat yo‘q bo‘lishini taxmin qilishadi.
🔹 Olamning oxiri:
Hamma narsa bir nuqtadan boshlangan, va oxir-oqibat bitta nuqtaga qaytadi.
Alloh Al-Awwal (Birinchi) va Al-Akhir (Oxirgi)—ya’ni, U vaqt chegaralaridan tashqarida.
4. Sun’iy intellekt singulyarligi
Fan olamda AI (sun’iy intellekt) shunday kuchayadiki, odamzod nazoratni yo‘qotadi, deb bashorat qiladi.
Payg‘ambarimiz (s.a.v.) aytganlar:
> “Shunday fitna keladiki, odamlar xuddi qo‘ylarga o‘xshab adashadilar. Yolg‘onchi odam ishonchli bo‘ladi, rostgo‘y esa yolg‘onchi sanaladi.” (Ibn Moja, 3952)
Xulosa: Alloh har qanday singulyarlikdan ustun
Fan va Islom singulyarlikni o‘zgarishning eng katta nuqtasi deb ta’riflaydi. Ammo fizika singulyarlikda ishlamay qolsa, Alloh har narsadan xabardor—Uning ilmi cheksiz.
> “U Birinchi va Oxirgidir, Uyuq va Oshkordir.” (Hadid surasi, 3-oyat)
