☑️
Boyl Marriot - O'zgarmas temperaturada bosim va hajm o'zaro teskari proporsionaldir.
T=const
P1*V1=P2*V2
P1 V2
------ = ------
P2 V1
☑️
Gey-Lyussak - O'zgarmas bosimda temperatura va hajm o'zaro to'g'ri proporsionaldir.
P=const
T1*V2=T2*V1
T1 V1
-------- = --------
T2 V2
☑️
Sharl - O'zgarmas hajmda bosim va temperatura o'zaro to'g'ri proporsionaldir.P1*T2=P2*T1
P1 T1
---- = -----
P2 T2
☑️
Birlashgan gaz tenglamasi - yuqoridagi uchta formulani bitta formulada koʻrish mumkin qaysidir birlik sizda yoʻq boʻlsa oʻrniga 1 sonini qoʻyib olaverasiz
P1*V1 P2*V2
------------ = ---------
T1 T2
☑️
Universal gaz doimiysi PV
R = --------
T
Bosim Klapaskalda bo'lganda universal gaz doimiysi 8.314 ga teng boʻladi.
101.325*22.4
R = -------------------------- = 8.314
273
Atmosfera bosimda bo'lsa ( atm ) universal gaz doimiysi 0.082 ga teng boʻladi.
1 *22.4
R = ------------------ = 0.082
273
Milli metr simob ustunida universal gaz doimiysi 62.36 ga teng boʻladi.
760*22.4
R = ----------------- = 62.36
273
☑️
Mendeleyev Klapeyron tenglamasi PV m PV
nR = ----- ➡️ ------ R = ------
T Mr T ⬇️
mRT=PVM ⬅️
m = massa ( g )
R = Universal gaz doimiysi 8.3
T= Absolyut temperatura ( K )
P = Bosim ( KPa )
V = Hajm ( litr )
M = Gaz molekulyar massasi
Bosim uch hil holatlarda kelishi mumkinNormal bosim 101.325 KPa ga teng
1. Bir atmosfera bosimi 101.325 KPa ga teng boʻladi
@mega_kimyo_ilmi2 atmosfera bosimi desa proporsiya qilib KPa ga oʻtib olsangiz boʻladi
2 atm --------- x = 202.65 KPa
1 atm ---------- 101.325 KPa
2. Paskalda berilishi ham mumkin 101325 PA = 101.325 KPa
202650 PA -------- x = 202.65 KPa
101325 PA -------- 101.325 KPa
Berilgan paskalni 1000 ga boʻlish orqali ham klopaskalgaga oʻtish mumkin.
202650/1000=202.65 KPa
3. Milli metr simob ustuni 760 mm Hg ustuni 101.325 KPa ga teng boʻladi
1520 mm Hg ----- x= 202.65 KPA
760 mm Hg -------- 101.325 KPa
Temperature ikki hil holatda kelishi mumkin
1. Selsiy °C
2. Kelvin K
0 °C = 273 K
10 °C = 273 + 10 = 283 K
27 °C = 273 + 27 = 300 K
-10 °C = 273 + ( - 10 ) = 263 K
273 K = 0 °C
293 K = 293 - 273 = 20 °C
546 K = 546 - 273 = 273 °C
173 K = 173 - 273 = - 100 °C