Abdulloh Shamsutdinov

Yolg’iz emasmiz

2016-yil, 1-kurs talaba, yotoqxonada yashayman.

Aksar darslar foydasiz, ustozlar bizni yomon ko‘radi.

Cho‘ntakda pul kam, yeb-ichishda doim kamchilik bor.

Boshqa viloyatli yoki toshkentliklar bilan madaniy farq katta, do‘stlashish qiyin.

Kir yuvish, ovqat pishirish, bozorlik, pulni rejalash — hech shug‘ullanmagan ishlarim.

Ko‘zimda yosh, "Qayerdan ham Toshkentga kirdim, Farg‘onada qolsam bo‘lardi, qiynalmasdim…"

Deyarli bir yil, ayni hisda, bir necha marta o‘qishni ko‘chirish haqida o‘yladim.

Ota-onam, ustozlarim nima deydi? Voz kechgan bo‘lamanmi? Chidolmagan bo‘lamanmi?

Yo‘q, sabr qilaman. Yengib o‘taman. Mendan avval ham yuzlarcha odam his qilgan bo‘lsa kerak.

Surishtiraman, yolg‘iz emas ekanman.

Ko‘pchilik o‘zi bilan shu mavzuda gaplashadi, menga o‘xshab boshqaga aytmaydi.

2020-o‘qishni tamomladim. 2024-yil, sohamda yaxshi, qadrlanadigan kadrga, tadbirkorga aylanib ulgurdim, shukr.

Bugun menga madaniy farqlar bilan yashash oson. Ro‘zg‘orimni rejalash oson. Chalg‘ish davrida chalg‘imaslik oson.

Hammasini o‘sha qiyin davrlar o‘rgatdi. Yashatib o‘rgatdi. Qiynab o‘rgatdi.

Ehtimol, siz ham hozir shu hislarni his qilayotgandirsiz. Voz kechmang, hammasi o‘tib ketadi.

Yakunda esa bardoshliroq, tartibliroq, mustaqilroq bir shaxs qoladi.

Dubai amirining bir gapi bilan postni tugataman: "Qiyin davrlar kuchli shaxsiyatlarni tarbiyalaydi. Kuchli shaxsiyatlar yengil davrlarni shakllantiradi. Yengil davrlar esa kuchsiz shaxsiyatlarni yetishtiradi."

@abdulloh_shamsutdinov

Nomsiz

Har birimizning hobbiyimiz bor. Kimdadir futbol, kimdadir dars o‘tish.

Menda ham bor — dastur yasash. Faqat, odatiy dasturchiga o‘xshab soatlab kod yozib emas, konstruktorda.

Konstruktor nomi — AppSheet, Google kompaniyasiga tegishli startup.

2021-yilda Merit kompaniyasida oddiy xodim ekanligimda o‘rganishni boshlaganman.

3 oyga qolmay kompaniyaga birinchi dasturimni yasaganman, 2 yilga qolmay 500 nafar xodim ishlaydigan kompaniyaning barcha IT dasturlari AppSheetga o‘tgan.

Bu hobbiyim asosiy ishimdan tashqari kechalari 2-3 soatdan ishlab har oy $500-1500 pul olib kelardi, ancha muammolarimni yechgan o‘shanda.

Hozirgi maktab, bog‘cha, o‘quv markazlarimiz, dadamning choyxonalarining ERP sistemalarini ham o‘zim aynan shu konstruktorda qurganman, ichida byudjetlashdan tortib, OKR tizimlarigacha bor.

Hozir u vazifa bilan shogirdlarimiz shug‘ullanishadi. Ba’zilarda o‘zim biror narsani avtomatlashtirmoqchi bo‘lsam, shartta 3-4 soatda dastur tuzib qo‘yaman.

Shunaqa gaplar, hobbini ham yaxshi o‘rgansa kishi maza qilib pul topsa bo‘lar ekan.

Avvalgi yili shu kasbni 50 ga yaqin oʻrganuvchilarga kurs formatda o‘rgatgan edim, aksari ishli-joyli bo‘lib ketdi.

O‘sha kursni videosi yozib olingan edi, kimdir shu sohani o‘rganishga qiziqsa bu yerda soha haqida batafsilroq o‘qib ko‘rishini tavsiya qilaman.

@abdulloh_shamsutdinov

Eskisi yaxshiroq

Yaxshi kitob serhosil ekinzorga o‘xshaydi – har marta o‘qiganda yangi hosil beradi.

Kechagi safar o‘rog‘ bilan ishladik, bugun esa kombayn bilan.

Sarflagan kuch va vaqt bir xil, lekin natija ancha farq qiladi.

Ekinzor o‘sha-o‘sha, farq faqat ish qurolimizda - o’zgarishimizda.

Yaxshi kitob topdikmi, uni qayta-qayta o‘qiylik, yangi qidiravermasdan.

Chunki yangi dalaning hosildorligini darrov bilib bo‘lmaydi.

Eski kitoblar yaxshi bo’lmaganda bizgacha yetib kelmas edi.

@abdulloh_shamsutdinov

Bo’lsa qo‘riqlaymiz

Ona tovuq vaqti kelsa kichik bir sichqondan qo‘rqadi,

lekin masala jo‘jalarining xavfsizligi bo‘lsa ilonga ham tashlanadi.

Jo‘jalar uning eng muqaddasi — qizil chizig‘i.

Bu chiziqni qo‘riqlash hayotidan qimmat, kerak bo‘lsa jon beradi.

Insonning ham qizil chiziqlari bo‘ladi. Badali ne bo‘lsa bo‘lsin, hech kimga bostirmaydi.

Qizilligi shunday-ki, yo’lida pul, dunyo, mansabdan kechish hech ish emas.

Kimdadir bu yolg‘on, kimdadir tuhmat. Boshqamizga ishonchsizlik qizil chiziq.

Qizil chiziqlarni bosish masalasi hech kim bilan muhokama qilinmaydi.

Muhokama qildirdingizmi, qizilligi qolmaydi, har kim ezoladigan chiziqcha qoladi.

Nimani qizil chiziq tutish esa e’tiqod masalasi. Nozik qismi shu bo‘lsa kerak.

Buni tirik, ishonchli va sodiq ustozlardan o’rganiladi, jonsiz kitoblarni o’zidan emas.

@abdulloh_shamsutdinov

Ishonchni sotish ham, sotib olish ham mumkin.

Oktyabrda xatosi sabab kompaniyaga $2 000 atrofida ziyon keltirayotganini aytishdi — noto‘g‘ri turdagi 16 ta planshetlar sotib olibdi.

Jamoadoshlar qaror kutishyapti — bir oyda planshetlarni qayta sotolmasa oyligidan olib qolishimizni jiddiy aytdim.

Keskin qaror. Eshitdi, e’tirozsiz qabul qildi. Sotishga yordamlashishimizni bildirdim. O‘zim ham 1 dona sotib oldim.

Noyabr oxirigacha hammasini sotib, ziyon ham ko‘rmadi. Mas’uliyat badalini to‘lashni o‘rgandi — ishonchim yanada ortdi.

Boshqa bir xodim xatosi $500 ga tushdi. Menejeri unga ziyonni o‘z hisobidan to‘lashi kerakligini tushuntirdi — xatoni tan oldi, lekin badal to‘lashga rozi bo‘lmadi.

Rozi bo‘lsa yengillatardik, oyma-oy sezmasdi ham. Hurmatimiz ham oshardi — bir qadam oldiga tashlolmadi.

Yakunda menejeri xodimi o‘rniga o‘zi to‘lashini menga aytdi — ishonchim yanada ortdi, 50% qismini kompaniya to‘lashini aytdim.

Xodim esa menejerining ham, mening ham ishonchimni yo‘qotdi — boshqa mas’uliyat ko‘tarolmasligini bildirib qo‘ydi.

Voqealar tugadi, xulosalar qoldi — xodimlardan biri pulga ishonch sotib oldi, boshqasi pulga ishonchini sotib yubordi.

@abdulloh_shamsutdinov
@abdullohgayoz_bot

Zo’r imkoniyat

To'liq ismlari Elbek Bahromov — Khan Academy O'zbek loyihasini noldan ko'targan mutaxassis.

2019-yilda u kishiga shogird tushdim. Oylik 1.5 mln atrofida edi. Ish rejimi o'rtacha 12-14 soat bo'lib, yakshanba kunlari ham ishlar edik.

Qo'limdan hech qanday ish kelmasdi. Kitob bersalar — o'qirdim, kurs yuborsalar — ko'rardim, ishlasalar — uzoqroqdan kuzatardim.

Birinchi ikki oy shunday o'tdi — kompaniyaga zarracha ham foydam tegmadi, o'zimda ham o'sishni his qilmadim.

Uchinchi oydan kichik vazifalarni berishni boshlashdi. O'sha oy Elbek akam yashaydigan kvartiraga ham ko'chib o'tdim.

Shundan keyin uxlashdan tashqari deyarli hamma vaqtni birga o'tkazadigan bo'ldik — biznes uchrashuvlarga borar edik, intervyularga o’tkazar edik, vazifalar bajarar edik, majlislarda qatnashar edik, dasturchilarga TZ yozar edik va hokazo.

Haqiqiy o'sish aynan o'shanda boshlandi. 1.5 yil davomida o'zlaridagi barcha bilim va tajribani qizg’onmay o'rgatdilar, bugungi faoliyatimga poydevor bo'ldilar.

Taqdir taqozosi bilan, Elbek akamga yoki jamoaga umuman aloqasi bo'lmagan ba'zi jiddiy sabablar tufayli jamoadan ketishimga to'g'ri keldi.

Lekin shu davr hayotimdagi eng katta maktab bo'ldi desam mubolag'a bo'lmaydi. Ustoz, sizga katta rahmat!

@abdulloh_shamsutdinov

Endi kim bola?

2018-yil, talabalik davri. Yangi ijara uyga ko'chishga to'g'ri keldi. Qish, xona yetarlicha isimaydi — xonadoshlar bilan tez-tez kurtka va shapka kiyib yotamiz.

U vaqtlarda video qo'ng'iroq hali ommalashmagan, internet qimmat edi. Uydagilar bilan ham oddiy telefonda gaplashardik.

Onam "bolam, sovqotmayapsanmi?" deb so'rasalar, "onajon, maykada o'tiribman, xavotir olmang" deb u kishini xotirjam qilaman.

Bu kabi "yolg'onlarim" och qolmaslik, yolg'iz qiynalmaslik va boshqa mavzulardagi savollariga javoblarimda ham ko'p uchrar edi.

Bir amallab o'qishni bitirdim, shogird tushdim, ish o'rgandim. Besh yilda sohamda eng oldi mutaxassislardan biriga aylandim, tadbirkor bo'ldim.

Bugun pulga aloqador muammolarim deyarli qolmadi. Qolganlari ham ehtiyoj emas, balki istak va komfortga tegishli.

Lekin onaginamning xavotirlari tugamadi. Hozir ham har gaplashganda "Ko'p ishlamayapsanmi, ishlaring joyidami?" deb so'raydilar.

To'g'ri, hozir ham boshqa turdagi muammolarim yetarli, lekin ularni onamga aytishdan nima foyda? U kishini qiynashdan boshqa nimaga yaraydi?

Yana "yolg'on" gapiraman, o'zi kechirsin...

O'ylab qolaman: ehtimol, ulg'ayish belgisi — bizning muammolarimizni ota-onamiz emas, ularning muammolarini biz yechishga o'tganimizdadir?

@abdulloh_shamsutdinov

Xom ekan

Soham boshqaruvga oid matn yozib mazza qilaman. Mavzular ham tabiiy keladi, fikrlar ham asosli. Qiymatli narsalar o‘rgatolaman.

Shaxsiy rivojlanish, dunyoqarashni kengaytirish mavzularida esa ko‘proq fikrlarimni tiniqlashtirish maqsadida yozar ekanman.

Aslida, yozishga mavzularim juda ko‘p, nomlari bor, ichi bo‘sh. Hali yetilmagan fikrlar.

Qiziq, shunda ham istalgan mavzuda gaplasholaman, fikrlarim bor, zarur bo‘lsa tortishishim ham mumkin.

So‘zda sehr bor deyishardi, rost ekan. Nutqda aslidan ancha aqlli ko‘rinar ekan kishi.

Yozish qiyin, suhbatga o‘xshab o’quvchimni chalg‘itolmas ekanman.

Yozish qiyin, aqlim ko‘p narsaga yetmasligini o‘zimga bildirib qo‘yar ekan.

Tushundim, yozolganlarimni tushunar ekanman, qolgani xom ekan.

@abdulloh_shamsutdinov

Tayyor bo’ling

2017-yil.

Universitetda 2-kurs edim. Namoz sabab 2-yilga yotoqxona berishmadi — qadriyat uchun badal to’lashni o’rgandim.

Ijaraga oilali hovli topdim. Sharoiti juda og’ir, issiq suv muammo, 5 talaba bir kichik xonada, tagimiz zax, to’shakda yotardik — yashash uchun chidashni o’rgandim.

Stipendiyam 450 ming so’m. Uydagilar pul berisholmasdi. Ijara 200 ming, 3 mahal ovqatga kunlik 8 000 byudjetim bor edi — och qolmaslik uchun rejalashtirishni o’rgandim.

70-80% darslar bo’lmasdi yoki befoyda bo’lardi. Aksar kursdoshlarim gaplashib o’tirishar edi. Men esa qulog’imga narsa tiqib darslarda kitob o’qirdim — rivojlanish uchun chalg’imaslikni o’rgandim.

7 yil o’tdi. Yuqorida aytilgan va aytilmagan barcha qiyinchiliklar qolmadi, lekin olgan darslarimni hech biri yodimdan chiqmadi.

Tushundim. Haqiqiy ilm, tajribalar qattiq og’riqlardan, qiyin vaqtlarda olinar ekan, oson yoki to’kin hayotdan emas.

Rivojlanmoqchimisiz? Qiyin yo’llardan o’tasiz. Tayyor bo’ling.

Ukalaringizni rivojlantirmoqchimisiz? Qiyinroq yo’llardan yurgazing. Tayyor qiling.

@abdulloh_shamsutdinov

Qutqarolmaydi

Tayinli asos yo’q, katta loyihalarga yordam berishni istaymiz.

Niyat ajoyib, o’zi yetmaydi, amalga ko’chsa ziyon ham berishi mumkin:

- Tenglamalar mavzusidagi darsda kasrlardan savol berish ustozga ziyon;

- Futbol qoidalarini bilmaydigan birini o’yinga tushirish jamoaga ziyon;

- Balog’atga yetmagan bolani oldiga o’tkazish haydovchiga ziyon.

Yoshimizga mos sinfda o’qish hammamizga foyda edi.

Jamiyatga yordam bermoqchimisiz? Avval o’zingizga yordam bering.

Til bilmaydigan yigitga, intizomsiz bir qizga.

Instagramdan voz kecholmaydigan bir yoshga.

O’zini qutqarolmagan loyihalarni qutqarolmaydi.

Qutqarishni o’zimizdan boshlaylik, halal bermasdan.

@abdulloh_shamsutdinov

Badali bor

Yaqin olganlarimizga kamchiliklarimiz ko‘proq ko‘rinadi.

Ko‘proq ko‘rgandan ko‘proq aytishi kutiladi.

Aytmasa bizga unday yaqinlikdan nima foyda?

Aytyaptimi, to‘xtatmaylik, xato bo‘lsa ham.

To‘xtatdikmi, endi aytmaydi, to‘g‘ri bo‘lsa ham.

Yaqinlikning badali bor — yoqmasa ham eshitish.

Yaqinlikning mukofoti bor — ikki dunyolik do‘stlik.

Badalni to‘lashga rozi bo‘lmasak yaqinlashmaylik.

Shunda do‘st bo‘lmasmiz, lekin dushmanga aylanmaymiz.

Bizga do‘stlar kerak, dushmanlar emas, axir.

@abdulloh_shamsutdinov

Olib qo’yolishmaydi

Olimpiada o‘yinlarida yutgan va yutqazgan sportchilarimiz o‘rtasidagi yagona farq — ba’zilarini omadi keldi.

Tayyorgarlikdagi farq katta emas, shaxsiyatlar bir-biriga yaqin edi. Olimpiya jamoasiga qo‘shilish talabi bu.

G‘oliblarga mashina, uy berildi. Dabdaba bilan kutib olindi. Mag‘lublar esa boshini ekkancha bir chetdan uyiga ketdi.

G‘oliblardan berilgan narsalarni olib qo‘yish mumkin, olib qo‘yib bo‘lmaydigan shaxsiyat va xarakter mag‘lubda ham qoldi.

U hali ham sog‘lom, matonatli va baquvvat shaxs, qattiq intizom hamda jasorat egasi. Bu xislatlarni hech kim ololmaydi.

Endi sohada yoki boshqa bir sohada muvaffaqiyat qozonishi vaqt masalasi, xolos.

Xonavayron bo‘lgan biznesmenlar qayta oyoqqa tez turishi shundan, ularda pul va biznesni o’zi emas, shuni qiloladigan shaxsiyat bor.

O‘zimga ham gapim shu, sendan olsa bo’ladigan narsa seniki emas, olib qo‘yib bo‘lmaydigani seniki.

Shaxsiyatingni rivojlantir va borini asra, prinsiplaringda tur, yo‘qotishdan qo‘rqmasdan.

@abdulloh_shamsutdinov

Juda aqlli emasmiz

2016-yildan davlat top menejmenti o‘zgardi.

Nazorat, tekshiruv va qo‘rqitishlar keskin kamaydi.

Bozor ishlashni boshladi. Tadbirkorlar kengayishni.

Kengayish bilim talab qilardi, bozorda yetarli kadr yo‘q.

Harakati ko‘proq kishilarga ko‘p pul to‘lanadigan bo‘ldi.

Suv yo‘qligida tayammum.

Biznesga erkinlik 2-3 yilda ta’sir qilib, kompaniyalar 10x gacha o‘sdi.

Lekin, ta’limga erkinlik ta’siri 10 yillarda bilinadi.

Endi "tayammum" o‘rnidagi biz kabi kadrlar o‘zimizni "suv" ko‘rib qolmasak bo‘ldi.

Oyligimiz, imkoniyat va takliflarimiz ko‘pligi bozor o‘sganidan,

va shu paytda bozorga kadr bo‘lib chiqqanimizdan bo‘lsa kerak.

Bizdan 10-15 yil avval tug‘ilganlarda bu imkoniyatlar yo‘q edi.

@abdulloh_shamsutdinov

O’sish sikli

Na ish sig‘adi ko‘ngilga na boshqa narsa, tog‘larga chiqib ketgim keladi ba’zan.

Yuzimda tabassum, ichimda g‘ashlik to‘la. Bir necha kun shunday hislar.

Har 2-3 oyda holat takrorlanadi. Nima qilaman?

Noodatiy hech nima, shunchaki o‘zim bilan qolaman, taftish qilaman.

Qayerdan keldim? Qayerga keldim? Qayerga ketyapman?

Javoblar yangi amallarga boshlaydi.

Amallar shaxsiyatimni shakllantiradi.

Shakllangan shaxsiyat yanada kattaroq ishlar qiloladi.

Buni o‘sish sikli deb qabul qilaman. Depressiyaga tushishga hojat yo‘q, tabiiy jarayon.

Xuddi kuzda daraxt barglarini to‘kkandek, yangi bahor uchun.

@abdulloh_shamsutdinov

Yetar endi?

Pulni to'plashning yagona yo'li — kamroq sarflash.

Kamroq sarflash uchun kamroq istash kerak.

Kamroq istash esa boshqalar biz haqimizda nima deb o'ylashi bilan kamroq qiziqish orqali bo’ladi.

Boshqalarga ko'proq ko'rinib turish esa ularda ko'proq qiziqish uyg'otadi.

Sizga bo'lgan qiziqishlarini kamaytiring. Mediadan qoching.

Daromad va hayot tarzingizni juda kam odam bilishi kerak.

Shaxsiy brendni rivojlantirish haqida o'ylayapsizmi? Bu haqda faqat yetuk mutaxassis bo'lgach o'ylash kerak.

Yetuk mutaxassislar odatda pul bilan bog'liq muammolarni hal qilishda qiynalishmaydi.

Unda shaxsiy brend nima uchun kerak? Pul bilan yechib bo'lmaydigan muammolarni hal qilish uchun.

Faqat brend bilan hal qilinadigan qanday muammolar bor? Pulga doir muammolaringiz qolmaganda bilasiz.

Pul topish uchun shaxsiy brend quradigan shaxslar ham bor.

Ular pul topadi, lekin ko'pincha pulga yarasha shaxsiyat, xarakter va tayinli kasbi bo'lmaydi.

Yetar endi?

@abdulloh_shamsutdinov

Shalpillab qolmasin

Ko‘tarilmoqchimisiz? Qo‘shimcha vazifa so‘rang, lavozim emas.

Yangi ishlarni ko‘ngildagidek topshiraversangiz o‘zlari sizga lavozim berishadi.

Tabiiy, avvalgi ishlar chala qolmasligi ham muhim, bo‘lmasam ishonishmaydi.

Boshqa yo‘li kimnidir tanishi bo‘lish. Bunda uch muammo bor:

1. Aksarimizda bunday tanishlar yo‘q;
2. Tanish bilan kiriladigan yaxshi ishxona emas;
3. Loyiq bo‘lmasdan ko‘tarilish.

Asl razmeringiz 38 bo‘lsa ham 44 o‘lchamli oyoq- kiyim kiyishga o‘xshaydi.

Shalpillab qolaveradi.

@abdulloh_shamsutdinov

Chalg’itmay

Xullas, har birimiz boshqaramiz yoki boshqarilamiz.

Eng kamida o‘zimizga rahbarmiz.

Eng zo‘rimiz ham ota-onamizga xodimmiz.

Asosiy faoliyatim boshqaruv, tajribam ham shu sohada ortyapti.

Bu blogda umumiy mavzulardagi xulosalarimni ulashaman.

Boshqaruv haqida shu yerga yozib chalg’itmay, deb alohida kanal ochdim.

Nomi “Boshqaruvchiga”. Soha qiziq bo’lsa obuna bo’lishni tavsiya qilaman.

@abdulloh_shamsutdinov

O’tmishni o’tmishda yoping

Xato qildi. Tan oldi. Kelishdik. Mavzu yopildi.

Vaqt o‘tib boshqa xato qildi. Endi birinchi xatoni eslatmaylik. Boshqa taom bu, masallig‘i farqli.

Yopilgan mavzuni ochish suhbatni cho‘zadi, qiyinlashtiradi. Munosabatni ham buzadi.

Takror xato muhokama qilinishi mumkin, avval tushungan yoki yo‘qligini aniqlash ma’nosida.

Maqsad — munosabatlarni avaylash, ziyondan saqlash.

Munosabatni tanadagi qonga o‘xshatish mumkin. Kishining kasalligi ham shundan, da’vosi ham.

Qoningizni tekshirtirib turing, azizlar

@abdulloh_shamsutdinov

Devor urmang.

"Nega o‘zimga aytmaydi" deb xafa bo‘lamiz. O‘rtaga devor urganimizni eslolmaymiz.

Ko‘rishganda samimiy tabassum qilmaysizmi? G‘isht uryapsiz.

Besabab bog‘lanib hol-ahvol so‘ramaysizmi? G‘isht uryapsiz.

Suhbatlaringiz qisqa, dangal o‘tyaptimi? G‘isht uryapsiz.

G‘ishtlar o‘rtasida loy bo‘lmasa devor bo‘lmaydi.

Oz bo‘lsa ham mehnatini maqtab turmaysizmi? Loy chaplayapsiz.

Ana endi devor urildi. Devor ovozni o‘tkazmaydi. Maqtovni ham, kamchilikni ham.

Odamlar devorni o‘zi tomonidagi kishiga gapirishlaridan hayron bo‘lmaylik endi.

@abdulloh_shamsutdinov