«Sharqshunos tahlilchilar» intellektual klubi


Гео и язык канала: Узбекистан, Узбекский
Категория: Политика


@Sharqshunos_tahlilchilar - Sharq olamida sodir bo‘layotgan yangiliklar va voqealar siyosiy tahlili, tarixiy-falsafiy mushohadalar va ilmiy mulohazalarni biz bilan kuzatib boring!
Murojaat uchun: @TahlilchilargaMurojaat_bot

Связанные каналы

Гео и язык канала
Узбекистан, Узбекский
Категория
Политика
Статистика
Фильтр публикаций


🇨🇳🇦🇺 Xitoy Tashqi ishlar vazirining Yangi Zelandiyaga amalga oshirgan tashrifi

Xitoy tashqi ishlar vaziri, Xitoy Kommunistik partiyasi Markaziy qo'mitasining siyosiy byurosi a'zosi Vang Yi Yangi Zelandiya va Avstraliyaga rasmiy tashrif bilan keldi. Vang Yi Vellington shahrida yangi Zelandiya Bosh vaziri Kristofer Lyukson bilan uchrashdi.

Xitoy-Yangi Zelandiya munosabatlari har doim Xitoyning rivojlangan davlatlar bilan munosabatlarida 1-o'rinda turadi va har ikki tomon uchun ham qadrlidir.

⭕️ Yangi Zelandiya ta'lim, texnologik innovatsiyalar, infratuzilma, ishbilarmonlik muhiti va eksportni kengaytirishni o'z siyosatining ustuvor yo'nalishi sifatida qabul qiladi va Xitoy ushbu sohalarda Yangi Zelandiyaning ishonchli strategik sherigi bo'lishga tayyor.


Xitoy 2017-yildan beri Yangi Zelandiyaning ikki tomonlama eng yirik savdo hamkori hisoblanadi. Darhaqiqat, 10 yil oldin Xitoy va Yangi Zelandiya o'rtasida keng qamrovli strategik sheriklikning imzolanishi ikki tomonlama savdo uchun shon-sharaf kunlarining boshlanishini belgiladi.

✍️ Yangi Zelandiya uchun iqtisodiy masalalar juda muhim. Shuning uchun AQShning strategik shaxmat taxtasiga o'tirishdan ko'ra, Xitoy bilan samarali va konstruktiv munosabatlarni saqlab qolish Tinch okeanining Janubiy mamlakati uchun juda muhimdir.

Yangi Zelandiya ikki tomonlama keng qamrovli strategik sheriklikning 10 yilligini nishonlashni Xitoy bilan yuqori darajadagi almashinuvlarni yanada mustahkamlash, o'zaro tushunishni kuchaytirish, iqtisodiyot va savdo, ta'lim, turizm, qishloq xo'jaligi, texnologiya va boshqa sohalarda hamkorlikni chuqurlashtirish imkoniyati sifatida qabul qiladi.

✅ Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz 👇
📝 Twitter 📹 YouTube 📝 Facebook 📷 Instagram 📨 Telegram


DIASPORA DIPLOMATIYASI

Diaspora diplomatiyasi rivojlanib borayotgan tadqiqot sohasi boʻlib, inson, kapital va axborot oʻrtasidagi oʻzaro bogʻliqlikning tezlik bilan ortib borishi natijasida dunyo qiyofasining yangidan shakllanayotganligiga yorqin dalildir. Soʻnggi yillarda dunyo boʻylab bir qancha davlatlar diasporalarida oʻz taʼsirlarini oshirish va ular bilan muntazam muloqotni yoʻlga qoʻyish maqsadida turli chora-tadbirlar ishlab chiqishdi, hatto chet eldagi diasporalar bilan shugʻullanuvchi alohida vazirlik va idoralar tashkil etildi.

📌 Diaspora oʻzi nima?

Diaspora – (yunoncha soʻz boʻlib, "tarqalish", "yoyilish") o'z mamlakati bilan ma'lum darajadagi aloqalarni saqlab qolgan muhojirlar jamoalarini ifodalaydi. Diaspora tushunchasi insoniyat tarixidagi kommunikatsiya jarayonining muhim bir boʻlagi boʻlib, hozirgi davr uchun mutlaqo yangilik emas. Misol uchun, Qadimgi Rimda xizmat davri tugagan harbiylar uyga qaytish oʻrniga bosib olingan hududlarda yashab qolishga da'vat etilgan. Bunday xatti-harakat sobiq urush qatnashchilari sabab boʻlishi mumkin boʻlgan siyosiy beqarorliklar oldini olish bilan birgalikda, Rim madaniyatining keng yoyilishiga, shuningdek, begona hududlarda Buyuk Imperiyaning kichik timsollari shakllanishiga sabab boʻlgan. Koloniyalar nomini olgan bu timsollarda vaqt oʻtib hozirgi Belgrad, Kyoln, Budapesht kabi Yevropaning katta shaharlari shakllana boshlagan.

Zamonaviy davrda diasporalar

Xuddi shunday holatning hozirgi kundagi ekvivalentini hukumatlar tomonidan boshqa davlatlarda yashovchi fuqarolarini siyosiy jarayonlarda oʻz mamlakati manfaatlarini ifoda etishga undashida kuzatish mumkin. Ammo diasporalar bilan aloqalarga davlatning bevosita ishtiroki orqali rasmiy tus berish XX asr oxirlarida yuzaga kela boshladi. 1980-yillardan boshlab turli akademiya va ilmiy markazlarda paydo boʻla boshlagan diasporalar boʻyicha tadqiqotlar sohaga boʻlgan qiziqish yanada ortib borayotganining dalili edi. 1990- yillardan boshlab diaspora siyosatini amaliyotga konvertatsiya qilish boshlandi. Buning asosan quyidagi uchta sababi mavjud edi:

Sovuq urush tugashi bilan globallashuv jarayonlarining jadallashuvi

– Texnologiya va kommunikatsiya sohasidagi revolyutsiyaning insoniyat tamadduniga ulkan taʼsiri

– Inson kapitali asosiy rol oʻynaydigan yangi dunyo tartiboti haqidagi gʻoya va konsepsiyalarning vujudga kelishi.


❗️Diaspora siyosati qanchalik muhim?

Insoniyat tarixida diasporalar va migratsiya xalqaro munosabatlarning ajralmas qismi boʻlib kelgan. Bir millat tarixini faqatgina milliy davlatchilik bilan cheklanishi asrlar davomida transmilliy aholining eʼtibordan chetda qolishiga sabab boʻlgan. Koʻplab mutaxassislarning fikriga koʻra, chuqur oʻylangan siyosiy strategiyalar va katta urushlar dunyo shakllanishining asosiy omillari hisoblanadi. Holbuki, bular bilan bir qatorda uzoq asrlar mobaynida katta miqdordagi migratsiya dunyo qiyofasi shakllanishida alohida taʼsirga egadir. BMTning 2019- yildagi maʼlumotlariga koʻra, dunyo aholisining 3.5%i yoki 273 millioni oʻzi tugʻilgan vatanidan yiroqda yashaydi. Bu kabi diasporalar bir millat yoki davlatning Xalq diplomatiyasi va "Yumshoq kuch"ining asosiy tayanchlaridan biri sifatida shakllanib bormoqda. Shu nuqtai nazardan, diasporalar mohiyatini anglash samarali xalq diplomatiyasi ishlab chiqishda katta taʼsirga ega. Bu esa oʻz navbatida, siyosiy beqarorliklar avj olgan bir davrda zamonaviy davlatlarning xavfsizligi va jahon siyosatida tutgan oʻrnini kafolatlovchi omillardan biridir.

#diaspora_diplomatiyasi


Soʻnggi paytlarda kanalimiz tomonidan taqdim etilayotgan video infografikalar haqida fikringizni bilmoqchi edik. Infografik xaritalar sizlarga maʼqulmi?
Опрос
  •   Juda yaxshi va qiziqarli 👏
  •   Oʻrta darajada 👌
  •   Xaritalarga qiziqmayman ✋
430 голосов


🇨🇳Xitoyning yumshoq kuch strategiyasi: global taʼsir oʻyini

Bugungi tez o'zgarib borayotgan global maydonda kuch tushunchasi faqat harbiy kuch yoki iqtisodiy kuchdan tashqarida. Endilikda siyosatshunos Jozef Nay tomonidan ishlab chiqilgan yumshoq kuch atamasi mamlakatning global ta'sirini shakllantirishda tobora muhim ahamiyat kasb etib bormoqda.

Buni yaxshi anglagan holda Xitoy ham o'zining jozibadorligini va jahon sahnasida ta'sirini kuchaytirishga qaratilgan ulkan yumshoq kuch strategiyasini qabul qildi.

Xitoyning yumshoq kuch strategiyasi ijobiy imidj yaratish, madaniy almashinuvni rag'batlantirish va o'zining qadriyatlarini targ'ib qilishdan iboratdir.

🇨🇳Madaniy diplomatiya

Xitoyning eng mashhur yumshoq kuch aktivlaridan biri uning boy madaniy merosidir. Xitoy tili, san'ati va an'analarini butun dunyo bo'ylab targ'ib qilish uning yumshoq kuch strategiyasining markaziy elementidir. Konfutsiy instituti kabi tashabbuslar va CGTN kabi Xitoy ommaviy axborot vositalarining global kengayishi Xitoy madaniyati va qadriyatlarini uning chegaralaridan tashqarida targ'ib qilishda muhim rol o'ynadi.

🟠Iqtisodiy diplomatiya

Xitoyning iqtisodiy yuksalishi unga katta yumshoq kuch berdi. Uning “Bir makon- bir yoʻl” tashabbusi (BRI), infratuzilmani rivojlantirish boʻyicha yirik loyiha Osiyo, Afrika va Yevropa boʻylab iqtisodiy taʼsirni kengaytirish vositasi boʻldi. Infratuzilma va rivojlanish loyihalariga sarmoya kiritib, Xitoy nafaqat iqtisodiy aloqalarni o'rnatadi, balki ishtirokchi mamlakatlarda siyosiy ta'sirga ham ega bo'ladi.

🌐🔴Raqamli yumshoq kuch

Raqamli soha yumshoq kuch uchun muhim jang maydoniga aylandi. Xitoy oʻzining global raqamli ishtirokini Huawei va TikTok kabi ijtimoiy media va texnologiya kompaniyalari orqali kengaytirishga katta miqdorda sarmoya kiritdi. Ushbu platformalar Xitoyga butun dunyo bo'ylab millionlab odamlarni qamrab olish va mamlakat haqidagi tasavvurlarni shakllantirish imkonini beradi.

👥 Xalq diplomatiyasi

Xitoy ham global ishlarda faol ishtirok etib, o'z imijini oshirish ustida ishladi. U xalqaro inqirozlar vaqtida insonparvarlik yordamini ko‘rsatadi, tinchlikparvar missiyalarda qatnashadi va iqlim o‘zgarishi kabi global muammolarga yechim izlaydi. Bu harakatlarning barchasi Xitoyning jahon miqyosida yanada ijobiy imidjiga hissa qo'shadi.

⛔️Qiyinchiliklar va tanqidlar

Xitoyning yumshoq kuch strategiyasi jiddiy muammolar va tanqidlarga ham duch keldi. Eng muhim masalalardan biri uning inson huquqlariga, xususan, ichki siyosatiga va inson huquqlari yomon ahvolda bo'lgan mamlakatlardagi ta'siriga bo'lgan munosabatidir. Bu harakatlar xalqaro e'tirozlarga sabab bo'ldi va salbiy fikrlarni keltirib chiqardi.

Bundan tashqari, ba'zi tanqidchilar Xitoyning yumshoq kuchga bo'lgan sa'y-harakatlari qattiq senzura va nazorat ostida bo'lib, g'oyalar va qadriyatlarning xilma-xil va ochiq almashinuvini targ'ib qilishda samaradorligini cheklaydi, deb ta'kidlaydilar.

Xitoyning yumshoq kuch strategiyasi o'zining global ta'sirini kuchaytirishga qaratilgan ko'p qirrali yondashuvdir. Xitoy yumshoq kuchining kelajagi uning ijobiy imidj yaratish va xalqaro muammolarni bartaraf etish o‘rtasida muvozanatni saqlash qobiliyatiga bog‘liq bo‘ladi. Dunyo rivojlanishda davom etar ekan, global siyosatni shakllantirishda yumshoq kuchning roli kuzatilishi kerak bo'lgan hal qiluvchi omil bo'lib qolaveradi.

@sharqshunos_tahlilchilar✅️


✅ Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz 👇
📝 Twitter 📹 YouTube 📝 Facebook 📷 Instagram 📨 Telegram


Видео недоступно для предпросмотра
Смотреть в Telegram
#infografika #xarita

Ushbu video infografikada jahon geosiyosiy olamida roʻy berayotgan soʻnggi voqealar aks etgan.

@sharqshunos_tahlilchilar


✈️ #Iqtibos #siyosat #geosiyosat

🇺🇸AQShdan farqli o‘laroq, 🇪🇺Yevropa mamlakatlari asosan bir millatli. Yevropa xalqlari tarixida o‘zga millat vakillarini qabul qilingani, yoki muhojirlarni mahalliy aholi bilan aralashib ketgani haqidagi ma’lumotlarga deyarli duch kelmaysiz.

Shu bois Yevropaga o‘zga irq, o‘zga an’ana va e’tiqodga mansub ko‘plab kishilarni yopirilib kelishi, ayniqsa, Yevropa mamlakatlari parchalanib ketyotgan bir sharoitda, aksariyat yevropaliklarni tashvishlantirmoqda.

1990-yildan boshlab uch Yevropa mamlakati – SSSR, Chexoslavakiya va Yugoslaviya 21 ta mustaqil davlatga bo‘linib ketdi. Ikki yangi mustaqil davlat – Kosovo va Chernogoriyani paydo bo‘lishi ham ehtimoldan holi emas. Rossiya, Makedoniya, Italiya, Shotlandiya, Uels, Bavariya, Korsika, Ispaniyaning Basklar va Shvetsiyaning Skane viloyatlarida ayirmachilik harakatlari tobora jiddiy tus olmoqda; Belgiyada vallonlar va flanmandlar o‘rtasida til va madaniy meros yuzasidan asrlar mobaynida “tutab” kelyotgan nizo alanga olishi ehtimoldan holi emas.


📖 "Gʻarbning oʻlimi"
✍️ Patrik Jozef Byukenen

✅Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz👇
📝 Twitter 📹 YouTube 📝 Facebook
📷 Instagram 🌐 Telegram


Qizil dengizdagi yuk tashishdagi uzilishlar fonida global neft talabi oshadi: IEA

IEA (International Energy Agency) maʼlumotlariga koʻra, jahon neftga boʻlgan talabi joriy yilda kuniga 1,3 mln barrelga oshishi kutilmoqda.
Buning asosiy sababi jahon yuk tashish trafigining 15%ni tashkil etuvchi Qizil dengizda Yamanda hokimiyatga kelgan husiylarning Gʻazoda boshlangan Isroil harbiy operatsiyasiga qarshi Qizil dengizdagi xalqaro yuk kemalarga hujumlari tufayli ushbu yoʻnalishda harakatlanayotgan kemalarning koʻpchiligi oʻz yoʻnalishini oʻzgartirishga majbur boʻlmoqda. Kemalar Qizil dengizdagi hujumlardan qochish maqsadida uzoqroq yoʻnalishdan yurishga majbur boʻlmoqda va Singapurda kemalarga yoqilgʻi yuklash barcha vaqtlardagi eng yuqori darajasiga yetdi. 2023-yilda dunyoning dengiz orqali neft savdosining qariyb 10 foizi yoki kuniga taxminan 7,2 million barrel xom neft mahsulotlari va global LNG savdosining 8 foizi ushbu asosiy savdo yo'li orqali o'tadi. Afrikaning Umid burni atrofidagi asosiy muqobil yuk tashish yo'li sayohatlarni ikki haftagacha uzaytiradi, bu global ta'minot zanjirlariga bosim qo'shadi va yuk tashish va sug'urta xarajatlarini oshiradi.
Soʻngi paytlarda neftga bilan talab elektromobillar soni oʻsishi sabab pasaymoqda. Umumiy talab 2024-yilda oʻtgan yilgi 101,8 million barrelga nisbatan 103,2 million barrelga yetishi kutilmoqda. IEA xabar qilishicha OPEK+ ga aʼzo boʻlmagan mamlakatlardan neft yetkazish berishning oʻsishi neftga boʻlgan talabning kengayishini sezilarli darajada ushlab turishda davom etmoqda.
✅ Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz 👇
📝 Twitter 📹 YouTube 📝 Facebook 📷 Instagram 📨 Telegram


Birinchi Jahon urushidagi Germaniya rahbarlari

Chapda: «muhim milliy manfaatlar oldida xalqaro shartnoma shunchaki bir qog'oz parchasidan boshqa narsa emas» deya, Germaniya tomonidan Belgiyaning abadiy betarafligining buzilishini oqlashga harakat qilgan, Birinchi Jahon urushi davridagi Germaniya kansleri Betman Xolveg. O'ngda: Birinchi Jahon urushidan oldingi German imperatori Vilgelm II (oldingi qatordagi stulda o'tiribdi) va Germaniya liderlari. Orqa qatorning o'ng tomonidan ikkinchi Bertman Xolveg bo'lib, uning oldida o'tirgan esa 1930-yillardagi Veymar Respublikasida Germaniya prezidenti bo'lgan va keyinchalik Gitlerni kanslerlikka tayinlagan Gindenburg.

✅ Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz 👇
📝
Twitter 📹 YouTube 📝 Facebook 📷 Instagram 🌐 Telegram


🇺🇸🌎 AQSh klassik geosiyosati namoyondalari

1⃣ Alfred Mehenning asosiy g'oyalari:
"Dengizga ega bo'lish, uni nazoratda tutish va undan samarali foydalanish hozirda va hamisha jahon tarixida buyuk omil bo'lgan".

Uning fikricha, dengiz kuchiga ega bo'lish- dengiz savdo floti va harbiy flotga ega bo'lishni anglatadi.

2⃣ Rimland nazariyasi asoschisi Nikolas Spaykmenning fikricha, AQSh tomonidan Yevroosiyo: Yevropa, arab mamlakatlari, Hindiston, Xitoy, Janubi- Sharqiy Osiyo va shu kabilar hududining sohil bo'ylarini qattiq nazoratga olinishi kerak. Ushbu hududlarni nazoratga olishgina qit'a va dengiz kuchlari kurashida g'alabaga olib keladi.

Spaykmen xalqaro munosabatlarda kuch ishlatish tarafdori bo'lgan. Uning ta'kidlashicha, jahon geosiyosatida kuch har qanday siyosiy tartibotning zaruriy tarkibiy qismi.

3⃣ Hans Morgentau
Morgentauning fikricha, milliy manfaat barcha davlatlar tashqi siyosatining oliy maqsadi va asosi.
Unga ko'ra milliy manfaat ikkiga bo'linadi:
• Davlat hududi, aholisi va davlat tashkilot, muassasalarini tashqi xavfdan himoyalash
• Tashqi savdoni rivojlantirish va tashqi investitsiyalarni, xorijdagi xususiy kapitalning manfaatlarini himoyalash

4⃣ Sol Koen
U dunyoning ko'p markazliligini nazarda tutgan " Polisentrizm" yoki "Regionalizm" nazariyasini ilgari surgan.

Yadro qurolidan urushni tiyib turish vositasi sifatida foydalanilishiga qarshi chiqqan.

Uning fikrlariga ko'ra, AQShning jahon geosiyosiy kuch sifatida paydo bo'lishi, mintaqaning izolatsiyasi, global yo'naltirilgan dengiz floti AQSh tarixidagi 4 ta asosiy tashqi siyosiy konsepsiyani ko'rsatadi:
Atlantizm
• Uzoq Sharqqa qaratilgan siyosat
• Monro doktrinasi
Olni doktrinasi

Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz 👇
📨 Telegram 📷 Instagram
📝 Facebook 📹 You Tube 📝 Twitter


🚀 Dongfeng-41 Xitoyning ballistik raketasi

🔹Dongfeng-41 yoki DF-41 Xitoyning qattiq yoqilg'ida ishlaydigan yo'l-mobil qit'alararo ballistik raketasi bo'lib, Xalq Ozodlik Armiyasi Raketa Kuchlari tomonidan boshqariladi.

🔹DF-41 Xitoy tomonidan ishlab chiqilgan Dongfeng seriyali strategik raketalarning to'rtinchi va so'nggi avlodidir. DF-41 prototipi ishga tushirgichining fotosuratlari birinchi marta 2007-yilda tarqala boshlagan va 2012-yil 24-iyulda Xitoy tizimning birinchi parvoz sinovini o'tkazgan. Va 2019-yil 1-oktabrda esa Xitoy Milliy kuniga bag‘ishlangan harbiy paradda rasman namoyish etilgan.

🔹U 15 000 km gacha parvoz masofasiga ega bo‘lib, u Xitoyning eng uzoq masofali raketasiga aylanadi va bir nechta mustaqil nishonga mo‘ljallangan jangovar kallaklarni (MIRV) o‘rnatishga qodir.

🔹Ma'lumotlarga ko'ra, raketa 12 000 dan 13 000 kilometrgacha (7 500 dan 8 100 milya) foydalanish masofasiga ega.

🔹MIRV texnologiyasining ishlab chiqilishi Xitoyning yadroviy to'xtatib turish qobiliyatini pasaytiradigan Amerika Qo'shma Shtatlarining milliy raketaga qarshi mudofaa tizimini joylashtirishga javoban amalga oshirilgani haqida xabar qilingan.

🔹Loyiha 1986-yilda boshlangan va hozirda JL-3 dasturi bilan birlashtirilishi mumkin.

🔹DF-41 3 dan 8 gacha jangovar kallaklarni olib yurishi mumkinligi haqida xabarlar bo'lgan bo'lsa-da, tahlilchilarning fikricha, u faqat uchta jangovar kallakni olib yuradi, qo'shimcha yuk ko'plab penetratsion yordam uchun ishlatiladi.

🔹2019-yil 1-oktabr kuni Xitoy Xalq Respublikasi o‘zining 70-yillik yubiley paradida 16 ta DF-41 uchirgichlarini namoyish qildi.

✅ Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz 👇
📝 Twitter 📹 YouTube 📝 Facebook 📷 Instagram 📨 Telegram


Видео недоступно для предпросмотра
Смотреть в Telegram
#infografika #xarita

Himolay togʻ tizmalari qanday paydo boʻlganligini aks ettiruvchi infografik xarita.


@sharqshunos_tahlilchilar


Mudofaa mahsulotlarini import qilish tendensiyalari

Qurol eksport qiluvchi mamlakatlar bilan bir qatorda xaridorlarni ham ko'rib chiqish foydalidir. Oxirgi 4 yil ichida jami 170 davlat o'zining mudofaa mahsulotlarini import qildi. Eng ko'p qurol import qiluvchi davlatlar Hindiston, Saudiya Arabistoni, Qatar, Ukraina va Pokistondir. So‘nggi 4 yildagi qiymatlarga ko‘ra, agar mudofaa importida mintaqaviy tarafdan taqqoslaydigan bo‘lsak, Osiyo va Okeaniya davlatlari 37 %, Yaqin Sharq mamlakatlari 30 %, Afrika davlatlari esa 4,3 %, Yevropa 21 %, Amerikaning qurol-yarog‘ini sotib olgani namoyon bo'ladi. Albatta, bu raqamlar ichki mudofaa mahsulotlarini ishlab chiqarish va yetkazib berishni o'z ichiga olmaydi. Xarid qiluvchi mamlakatlar va mintaqalar baholanganda, birinchi navbatda Hindiston va Pokiston o'rtasidagi qurollanish poygasi diqqatni tortadi. E’tiborlisi, har qanday vaqtda jang qilishga tayyor bu ikki davlat global iqtisodiy inqirozga qaramay, qurollanish bo‘yicha dunyo yetakchilariga aylandi.

Afrikada mudofaa mahsulotlarini yetkazib berishda sezilarli pasayish kuzatilmoqda. Bu holatning sababi iqtisodiy tomondan imkonsizlikdir. Afrikaga qurol eksport qiluvchi davlatlar 24 % bilan Rossiya, 16 % bilan AQSh, 13 % bilan Xitoy va 10 % bilan Fransiya ajralib chiqdi.

Yaqin Sharq haqida gap ketar ekan, muhim jihat bilan ajralib turadi. Yaqin Sharq davlatlarining qurol importi hali ham yuqori darajada ammo ba'zi chet el manbalariga ko'ra, oxirgi ikki 4 yillik davr mobaynida 12 %lik pasayish kuzatilgani bayon etildi. Boshqa tomondan, Yaqin Sharqda qurol importi bo'yicha yetakchilikni aynan Saudiya Arabistoni, Qatar va Misr egallaydi. Eng yirik yetkazib beruvchi an'anaviy ravishda AQSh bo'lib, eksportning 52 %i aynan shu mintaqaga tegishli. Isroilning mudofaa mahsulotlarining importini 4 yillik davriy taqqoslashda - AQSh grantlarining hissasi hisobotga kiritilmagan holatda 5,1 %ga o'sgan. Ushbu importning 69 %i AQSh, 30 %i Germaniya tomonidan ta'minlanadi. Turkiya 2019-2023-yillar oralig'ida 1,6 % ulush bilan eng ko'p mudofaa mahsulotlarini eksport qilgan 11-davlatdir. Bu ko‘rsatkich 2014-2018 yillarda 0,7 %ni tashkil etgan.

✅ Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz 👇
📝 Twitter 📹 YouTube 📝 Facebook 📷 Instagram 📨 Telegram


​​Dunyoda qurollanish poygasida yuzasidan so'nggi vaziyat

Rossiyaning Ukrainaga hujumidan so‘ng Yevropa o‘zining qurol-yarog‘ savdosi bilan bir birgalikda qurol eksportini ham birinchi o‘ringa qo‘ygandek ko‘rinadi.

Joriy yilning 11-martida Stokgolm Xalqaro Tinchlik Tadqiqot Instituti (SIPRI) tomonidan chop etilgan hisobot xalqaro qurol savdosi tendensiyalarini baholash nuqtai nazaridan katta ahamiyatga ega hisoblanadi. Qurollanish tendensiyalari urush uchqunlarini bildirilayotgan hozirgi vaqtlarda razvedka xizmatlari tomonidan ogohlantirish belgisi sifatida ko'riladi. Rossiyaning Uchinchi jahon urushi va Fransiya Ukrainaga qo'shin yuborish masalasini muhokama qilgani, o'tgan haftadagi qurollanish tendensiyalari aslida imkoniyatlar va niyatlarni yaqqol ochib beradi.

Mudofaa mahsulotlarini eksport qilish tendensiyalari

Dunyo bo'ylab 2014-2018 va 2019-2023 yillar oralig'idagi 4 yillik davr mobaynida davlatlar tomonidan bir-biriga savdo orqali amalga oshirilgan asosiy qurol tizimlarini o'tkazish 3,3 foizga kamaygan. Albatta, bu raqamlar davlatlar tomonidan ularning ishonchli vakillariga taqdim etilgan yoki xayriya sifatida qilingan qurol raqamlarini o'z ichiga olmaydi. Bu holat esa ijobiy holatni ko'rsatadi, deb o'ylamaslik kerak. Raqamlar eksport qiluvchi davlatlarning qurollanish dasturlarini emas, balki boshqa mamlakatlar bilan mudofaa mahsulotlari savdosini o'z ichiga oladi. Masalan, Germaniyaning 100 milliard yevrolik qurollanish qarori, bu mudofaa ishlab chiqarishi ichki ehtiyojlarga yo‘naltirilganligini ko‘rsatadi. Ukrainaga berilgan qurol-yarog' va o'q-dori yordamlarining bir qismi grant ekanligi hisobga olinsa, Yevropaning mudofaa sanoatida introversiya davriga kirganini aytish mumkin.

Mudofaa mahsulotlari bo'yicha Yevropada istisno bo'lgan davlat Fransiyadir. Dunyoda eng ko'p mudofaa mahsulotini eksport qilgan davlatlar hisoblansa, AQSh, Fransiya, Rossiya, Xitoy va Germaniya birinchi o'rinda. Bu davlatlar jahon mudofaa mahsulotlari eksportining 75 foizini nazorat qiladi. Biroq, bu yil boshqa xususiyat e'tiborni tortishi aniq. Oxirgi ikki 4 yillik davr solishtirilsa, AQSh va Fransiyaning eksporti boshqa mamlakatlarga nisbatan ortish tendensiyasida ekanligi ko'rinadi. Shuningdek, AQSh va Fransiya 42% va 11%lik savdo ko'rsatkichlari bilan yetakchilik qilmoqda. Bundan tashqari, bu davlatlarning mudofaa mahsuloti eksporti avvalgi 4 yilga nisbatan mos ravishda 17 va 47 %ga oshdi.

✅ Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz 👇
📝 Twitter 📹 YouTube 📝 Facebook 📷 Instagram 📨 Telegram


#Rezolyutsiya #BMT

🇺🇳📝BMT 1-marta sunʼiy intellekt haqida rezolyutsiya qabul qildi

BMT Bosh Assambleyasi sun'iy intellekt texnologiyalarining rivojlanishi va qoʻllanilishini global tartibga solish boʻyicha tarixdagi 1-rezolyutsiyani qabul qildi.

🇺🇸 AQSh tomonidan ishlab chiqilgan hujjatda sunʼiy intellektni tartibga solishning yagona xalqaro tizimini yaratish zarurligi qayd etilgan.

Taʼkidlanishicha, aʼzo mamlakatlar "sunʼiy intellektni boshqarishga va uning odamlarni boshqarishiga yoʻl qoʻymasligiga qaror qilishgan". 

✅ Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz 👇
📝 Twitter 📹 YouTube 📝 Facebook
📷 Instagram 🌐 Telegram


🌎Global janub o'sib bormoqda

♦️Afrika , Osiyo va Lotin Amerikasidagi ko‘plab yetakchi davlatlarning Ukrainadagi urushda NATO bilan kelishini istamasligi “Global janub” atamasini yana bir bor maydonga olib chiqdi. BRICS davlatlari - Braziliya, Rossiya, Hindiston, Xitoy va Janubiy Afrikaning avgust oyidagi sammitida Janubiy Afrika o'z maqsadini "Global Janub kun tartibini ilgari surish" kerakligini e'lon qildi. May oyida Xirosimada bo'lib o'tadigan "Yettilik demokratik davlatlar guruhi" sammiti oldidan Yaponiya Bosh vaziri Fumio Kisida taklif qilgan mehmon davlatlar Global Janubning ahamiyatini aks ettirganini ta'kidladi. Hindiston Bosh vaziri Narendra Modi Hindiston "Global Janubning ovoziga aylanmoqda" deya ta'kidladi.

"Global janub bir vaqtning o'zida geografik, geosiyosiy, tarixiy va rivojlanish konsepsiyasidir ", deya ta‘kidlaydi Hindiston Strategik va Mudofaa Tadqiqotlari Kengashi asoschisi Happymon Jeykob. Sababi Global janubga kiradigan ko'plab mamlakatlar shimoliy yarim sharda joylashgan, masalan, Hindiston, Xitoy va Afrikaning shimoli. Janubiy yarimsharda joylashgan Avstraliya va Yangi Zelandiya global janubda emas. Ko'pchilik chegara sifatida Brandt chizig'ini keltiradi; Meksika shimolidan, Afrika va Yaqin Sharqning yuqorisi bo'ylab cho'zilgan, Hindiston va Xitoy atrofida aylanib, Yaponiya, Avstraliya va Yangi Zelandiyadan qochib, Sharqiy Osiyoning ko'p qismini qamrab olgan holda pastga tushadi. Bu chiziq 1980-yillarda Germaniyaning sobiq kansleri Villi Brandt tomonidan aholi jon boshiga yalpi ichki mahsulotga asoslangan shimoliy-janubiy bo'linishning vizual tasviri sifatida taklif qilingan. "Global janub" atamasi geografik emas geosiyosiy atamadir. Darhaqiqat, global janubning ikkita eng yirik davlati - Xitoy va Hindiston - butunlay Shimoliy yarim sharda joylashgan. Aksincha, uning qo'llanilishi davlatlar o'rtasidagi siyosiy, geosiyosiy va iqtisodiy umumiylikni bildiradi.

⭕️2030-yilga kelib, to'rtta eng yirik iqtisodlardan uchtasi global janubdan bo'ladi - Xitoy, Hindiston, AQSh va Indoneziya. Jahonda janubda hukmronlik qiladigan BRICS davlatlari - Braziliya, Rossiya, Hindiston, Xitoy va Janubiy Afrikaning xarid qobiliyati bo'yicha yalpi ichki mahsulot allaqachon Shimoliy G7 klubinikidan oshib ketgan va hozir Pekinda milliarderlar Nyu-Yorkdagidan ko'proq.
Ushbu iqtisodiy o'zgarish siyosiy ko'rinishning oshishi bilan birga rivojlanmoqda. Global janubdagi davlatlar global sahnada tobora kuchayib bormoqda - bu Xitoyning Eron va Saudiya Arabistonining yaqinlashuviga vositachilik qilishi yoki Braziliyaning Ukrainadagi urushni tugatish uchun tinchlik rejasini ilgari surishga urinishi. Janubiy Afrikadan keyin Braziliya ham Isroil armiyasining G'azodagi harakatlarini qoralagani bilan e'tiborni tortdi. Prezident Luiz Inasio Lula da Silvaning Addis-Abebadagi Afrika Ittifoqi sammitida aytgan kuchli so'zlari Braziliyaning G'azodagi zo'ravonliklarni qoralashga sodiqligini ko'rsatdi. Iqtisodiy va siyosiy kuchning bu o'zgarishi Parag Khanna va Kishore Mahbubani kabi geosiyosat bo'yicha mutaxassislarni "Osiyo asrining" kelishi haqida yozishga majbur qildi. Boshqalar, masalan, siyosatshunos Oliver Stuenkel , "post-G'arb dunyosi" haqida gapira boshladilar.

📝_Xulosa qilganda Global Janub o'zining buyuk kuch manfaatlarini ilgari surish uchun Global Janubning ovozidan foydalanishni xohlaydigan Xitoy kabi revizionistik davlatlar qo'lida qurolga aylanib qolish xavfi bor. Vladimir Putinning saylovdagi g‘alabasi Rossiya ko‘p qutbli dunyo va BRICSning mustahkamlanishiga tayanishda davom etishini anglatadi. Ushbu o'zgaruvchan geosiyosiy manzara diplomatik ittifoqlarni, kuch dinamikasini va xalqaro munosabatlar trayektoriyasini o'zgartirib, global boshqaruv va hamkorlikning yangi davrini yaratadi.

👉
@sharqshunos_tahlilchilar


👨‍🏫Siyosiy mafkura - siyosiy borliqning muayyan ijtimoiy guruhlar va qatlamlar, milliy birlashmalaming manfaatlari, maqsadlari va ideallari nuqtayi nazaridan nazariy idrok etilishini aks ettiruvchi g‘oyalar, qarashlar va tasavvurlar tizimi.Bugungi kunda mafkuralarni tasniflash ham mumkin. Mafkuralar
1789-yilgi Fransiya Milliy Assambleyasiga asoslangan holda chap dan-o‘nggacha bo‘lgan holda bir nechta turlarga bo‘linishi mum kin. Monarx davrida turli qarashdagi kishilar suhbat davomida uru shib ketmasliklari uchun turli joylarga o‘tirishgan.
Konservativlar monarxning o‘ng tarafida, monarxiyaga qarshi radikallar chap tarafda, moderatorlar esa markazdan joy olishgan edi. Ularing ma’lum g‘oyalari o‘zgargan bo‘lsa ham, qancha vaqtlardan beri o‘nglar,
so‘llar va markazchilar
deb atab kelinmoqda.
‼️So‘llar hozirgi kunda tenglik, xayriya dasturlar hamda hukumat ning iqtisodiyotga aralashuvini qo‘llab-quvvatlaydi.
‼️O‘nglar esa individual tashabbusni hamda shaxsiy iqtisodiy faoli yatga urg‘u beradilar.
‼️Markazchilar esa har ikki tomon g‘oyalarini tatbiq etishga
harakat qiladilar. Ikki guruhdan biriga sal og‘gan kishilar esa
m arkaz-o‘ng!ar va markaz-so‘llar deb ataladi.
Masalan, Shvetsiyaning siyosiy partiyalari esa chapdan o‘ngga qarab shakl lantirilgan. Kommunistik partiya, ijtimoiy Demokratik partiya, Markaz partiyasi, shuningdek, Liberal, Xristian va Konservativ
partiyalari.

✅ Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz 👇
📝
Twitter 📹 YouTube 📝 Facebook 📷 Instagram 🌐 Telegram


Видео недоступно для предпросмотра
Смотреть в Telegram
🗣 Yevroparlamentda JAR aholisi huquqlarini himoya qilish toʻgʻrisida nutq

© Nelson Mandela, JAR Prezidenti (1994-1999)

✅ Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz 👇
📝 Twitter 📹 YouTube 📝 Facebook 📷 Instagram 📨 Telegram


Rafahga hujum qilishdan boshqa hech qanday chora mavjud emas !

🇮🇱❌🇺🇸Isroil bosh vazirining
soʻzlariga koʻra, gavjum shaharga bostirib kirishdan boshqa chora yoʻq, chunki AQSh bilan kelishmovchiliklar tobora kuchayib bormoqda.

Seshanba kuni Isroil Bosh vaziri Binyamin Netanyaxu AQSh prezidenti Baydenning G'azo janubidagi Rafah shahriga quruqlikdan bostirib kirish rejasiga qarshiligini bildirdi. Shuningdek, Isroil hukumati Qo'shma Shtatlarning har qanday hohish istaklariga qaramay, faqat oldinga intilishi haqida bayonot bergan. Xolbuki, Netanyaxu Xamasni mag'lub etishning boshqa yo'llari ham borligini va o'z pozitsiyasini qayta takrorladi.

🇺🇸 Prezidentning taklifiga ko'ra, Netanyaxu bir guruh Isroil rasmiylarini Vashingtonga Rafah masalasi bo'yicha muzokaraga jo'natishga
rozi bo'ldi.

⁉️*Biroq tashrifdan bir kun o'tgach Netanyaxu Rafahga hujum qilishdan boshqa muqobil yo'l yo'q ekanligi haqida bayonot bergan.*

Isroil Bayden ma'muriyati bilan kelishmovchilik mavjud ekanligini tan oldi va hozirda Isroil "dual kompaniya" siyosatini olib bormoqda, biri harbiy va biri diplomatik.

"Diplomatik kurash bizga urushdan to'laqonlik natija olishimiz uchun vaqt va resurs taqdim etadi"

✅ Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz 👇
📝
Twitter 📹 YouTube 📝 Facebook 📷 Instagram 🌐 Telegram


Vettel - Shveysariyada tugilgan diplomat. 1758-vilda u tomonidan yozilgan «Xalqlar huquqi» bugungi kundagi fransuz tilida yozilgan dastlabki Xalqaro huquq kitobi sanaladi. U diplomat sifatida ishlagan vaqtidagi amaliy tajribalarini jamlagan haqiqatlarni aks ettirganligi sababli, ushbu kitob keng omma tomonidan qiziqib mutolaa qilingan. Vettel, Volfdan ko'p ilhomlangan bo'lsa-da, tabiiy huquq oxir-oqibat insonning asl qalbi bilan bog'liq masala ekanini aytgan. U davlatlar o'rtasidagi xalqaro shartnomalar va davlatlarning odatlarini yuqori o'ringa qo'yadigan pozitiv huquqqa asoslangan Xalqaro huquq fanining asoschilaridan hisoblanadi.

✅ Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarimiz 👇
📝
Twitter 📹 YouTube 📝 Facebook 📷 Instagram 🌐 Telegram

Показано 20 последних публикаций.