Respublika geograflari

Davomi...

8. Katta qullar ko‘li (Great Slave Lake)

Joylashuvi: Kanada

Maydoni: ~28,600 km²

Xususiyati: Kanadadagi eng chuqur ko‘l (614 metr), muzli davrlarda hosil bo‘lgan.

9. Malavi ko‘li (Lake Malawi)

Joylashuvi: Malavi, Mozambik, Tanzaniya

Maydoni: ~30,000 km²

Xususiyati: Baliq turlari soni bo‘yicha dunyoda yetakchi, chuqurligi ~706 m.

10. Aral dengizi (sobiq yirik ko‘l)

Joylashuvi: Qozog‘iston va O‘zbekiston

Maydoni (ilgari): ~68,000 km²

Hozirgi holati: Qattiq qurib qolgan, ekologik fojiaga aylangan

11. Ontario ko‘li (Lake Ontario)

Joylashuvi: AQSh va Kanada

Maydoni: ~19,000 km²

Xususiyati: Katta ko‘llar tizimidagi eng kichigi, ammo strategik jihatdan muhim

12. Eyre ko‘li

Joylashuvi: Avstraliya

Maydoni: ~9,500 – 13,000 km² (suv darajasiga bog‘liq)

Xususiyati: Asosan quruq, lekin yomg‘irli mavsumda suv bilan to‘ladi.

13. Winnipeg ko‘li

Joylashuvi: Kanada (Manitoba)

Maydoni: ~24,500 km²

Xususiyati: Tinch baliqchilik va sayyohlik hududi.

14. Balxash ko‘li

Joylashuvi: Qozog‘iston

Maydoni: ~16,400 km²

Xususiyati: Sharqiy qismi sho‘r, g‘arbiy qismi toza suvli — noyob tabiiy holat.

@Respublika_geograflari

Dunyodagi eng yirik ko‘llar haqida maʼlumotlar.

1. Kaspiy dengizi

Joylashuvi: Yevropa va Osiyo oralig‘i (Rossiya, Qozog‘iston, Turkmaniston, Eron, Ozarbayjon)

Maydoni: ~371,000 km²

Xususiyati: Dunyodagi eng katta yopiq suv havzasi, dengiz deb ataladi, ammo texnik jihatdan ko‘l hisoblanadi.

2. Yuqori ko‘l (Lake Superior)

Joylashuvi: AQSh va Kanada

Maydoni: ~82,100 km²

Xususiyati: Dunyoning eng katta toza suvli ko‘li (maydon bo‘yicha).

3. Viktoriya ko‘li

Joylashuvi: Keniya, Uganda, Tanzaniya

Maydoni: ~68,800 km²

Xususiyati: Afrikadagi eng katta ko‘l, Nil daryosining boshlanish manbalaridan biri.

4. Guron ko‘li (Lake Huron)

Joylashuvi: AQSh va Kanada

Maydoni: ~59,600 km²

Xususiyati: Katta ko‘llar tizimidagi ikkinchi yirik ko‘l.

5. Michigan ko‘li

Joylashuvi: Butunlay AQShda joylashgan yagona yirik ko‘l

Maydoni: ~58,000 km²

Xususiyati: AQShning eng katta ichki ko‘li.

6. Tanganyika ko‘li

Joylashuvi: Tanzaniya, Kongo DR, Burundi, Zambiya

Maydoni: ~32,900 km²

Xususiyati: Dunyoning eng chuqur ko‘llaridan biri, biologik xilma-xilligi bilan mashhur.

7. Baykal ko‘li

Joylashuvi: Rossiya (Sibir)

Maydoni: ~31,500 km²

Xususiyati: Dunyodagi eng chuqur (1642 m) va eng katta hajmdagi toza suvli ko‘l.


@Respublika_geograflari

#Долзарб

Агар олий тоифали ўқитувчи бўлса, бир ставка дарси 4 674 595 сўм бўлади. 1,5 ставка (30 соат) дарси бўлса, 7 011 892,5 сўм маош ҳисобланади. Агар «қизил ҳудуд» га ишга борган бўлса, 100 %лик қўшимча берилса, 14 023 785 сўм ҳисобланади. «Миллий сертификати бўлса, 20 % устама қўшилса (айрим обрўли фанларда бўлса 50 %), 16 828 542 сўм бўлади. Агар мактаб, директор жамғамаси ҳисобидан 40 % (!) устама белгилаган бўлса, яна 5 609 314 сўм қўшилади ва умумий сумма 22 437 856 сўм бўлади. (Агар халқаро сертификатлари ва «Вазир устамаси» бўлса билмадим). Ҳисобланган маош, агар 1 АҚШ доллари 13 000 сўм ҳисобланса, 1 726 доллар бўлади. Бундан солиқ ва КУК, пенсия ушланмалари чиқарилса, реал маблағ қолади. Бу каби «авлиёсифат» ўқитувчилар Сурхондарёда қанча экан, билмадим..... . Бундай маошни «хўрланган география» фани устозлари ололмаса керак....

Обуначи фикри.

@Respublika_geograflari

Ассалому алайкум. Ҳурматли география фани фидойилари. Янги телеграм канали очдим. Бу каналда фақат онлайн дарс ва масалалар таҳлили қилиб борилади. Кун давомида деярли пост ташланмайди. Олимпиада, миллий сертификат ва аттестация имтихони вақти келганида саволлар таҳлили қилиб борилади. Шуни ҳисобга олиб канални #фақат_география_фани_ўқитувчилари деб номладим.
Кимга қизиқ бўлса қўшилиб олсин.

https://t.me/geografiya_oqituvchilari

ChatGTP ga berilgan navbatdagi savol; Pedagoglarning toifa testlari qanday mezon orqali amalga oshiriladi?

ChatGTP dan javob;

Buyuk Britaniyada o‘qituvchilar uchun an’anaviy “toifa” (kategoriyalash) tizimi mavjud emas, lekin malaka va tajriba asosida ularning lavozim darajasi va maoshi oshib boradi. Quyida Britaniyadagi o‘qituvchilar uchun toifaga teng keluvchi tizim qanday ishlashini tushuntiraman:

1. O‘qituvchilik darajalari (toifa o‘rnini bosadi):

Daraja Tavsif

Early Career Teacher (ECT) Boshlovchi o‘qituvchi (1–2 yil ichida mentorlardan qo‘llab-quvvatlanadi)
Classroom Teacher Tajriba orttirgan o‘qituvchi (3+ yil), asosiy darslarni olib boradi
Upper Pay Range Teacher Yuqori darajadagi o‘qituvchi – sinfdagi ilg‘or metodlar va o‘quvchilar natijalari asosida maosh ko‘tariladi
Lead Practitioner Yetakchi o‘qituvchi – dars sifatini oshirish, tajriba almashish bo‘yicha faol ishtirok etadi
Middle Leader Kafedra rahbari yoki yo‘nalish yetakchisi
Senior Leader Rahbar yordamchisi, direktor o‘rinbosari
Headteacher / Principal Maktab direktori (eng yuqori daraja)

2. Baholash mezonlari (toifa sinovlari o‘rnida):

Buyuk Britaniyada o‘qituvchilar quyidagilarga qarab baholanadi:

O‘quvchilarning yutuqlari va rivojlanish sur’ati

Darsda innovatsion metodlardan foydalanish

Professional rivojlanish (CPD – Continuous Professional Development): seminarlar, malaka oshirish kurslari

Sinfdagi boshqaruv va dars sifati

Jamoaviy ishlash va mentorlik faoliyati

Ofsted bahosi — maktablar va o‘qituvchilar faoliyatini mustaqil ravishda baholovchi davlat inspeksiyasi

3. Malaka orttirish va lavozimga ko‘tarilish yo‘llari:

NPQ (National Professional Qualifications) — o‘qituvchilar va rahbarlar uchun rasmiy malaka kurslari (NPQML, NPQSL, NPQH)

Malaka orttirgan o‘qituvchilar Lead Practitioner yoki Senior Leadership Team (SLT) a’zosi bo‘lishlari mumkin

Xulosa:

Buyuk Britaniyada "toifa testlari" o‘rniga:

Ishdagi samaradorlik,

doimiy kasbiy rivojlanish,

va rahbariyat baholashlari asosida o‘qituvchining lavozimi va maoshi oshadi.

@Respublika_geograflari

ChatGTP ga berilgan navbatdagi savol; Buyuk Britaniyada hozirda o‘qituvchilar qancha maosh olishadi?

ChatGTP dan berilgan savolga javob;

Buyuk Britaniyada 2025-yil holatiga ko‘ra, o‘qituvchilarning yillik maoshlari tajriba darajasi va ishlash joyiga qarab farqlanadi. Quyida asosiy ma'lumotlar keltirilgan:

🎓 Boshlang‘ich darajadagi o‘qituvchilar (Main Pay Range)

Angliya (London va atrofidan tashqari): £31,650 – £43,607

London chekka hududlari (Fringe): £33,075 – £45,611

Tashqi London (Outer London): £36,413 – £48,532

Ichki London (Inner London): £38,766 – £50,288

📈 Tajribali o‘qituvchilar (Upper Pay Range)

Angliya (London va atrofidan tashqari): £45,646 – £49,084

London chekka hududlari (Fringe): £47,031 – £50,471

Tashqi London (Outer London): £50,210 – £53,994

Ichki London (Inner London): £55,415 – £60,092

🧑‍🏫 Rahbar lavozimlar (masalan, direktorlar)

Angliya (London va atrofidan tashqari): £53,380 – £131,056

Skotlandi: £59,994 – £110,808

Shimoliy Irlandiya: £53,309 – £130,715

💰 Qo‘shimcha to‘lovlar

TLR (Teaching and Learning Responsibility): £3,391 – £16,553

SEN (Special Educational Needs) qo‘shimcha to‘lovi: £2,678 – £5,284

E'tibor bering❗️

London hududlarida yashash xarajatlari yuqori bo‘lgani uchun maoshlar ham yuqoriroq.

Boshlang‘ich o‘qituvchilar uchun minimal maosh Angliya bo‘yicha £31,650, Ichki London uchun esa £38,766 dan boshlanadi.

Tajriba ortishi bilan o‘qituvchilar yuqori toifalarga o‘tib, maoshlarini oshirishlari mumkin.

Rahbar lavozimlar (masalan, direktorlar) uchun maoshlar maktab hajmi va joylashuviga qarab sezilarli darajada farqlanadi.

@Respublika_geograflari