Mijoz koʻpaygani sari koʻproq pul yoʻqotayotgan boʻlishingiz mumkin
Koʻp bizneslar narx belgilash, reklama byudjeti va mijoz jalb qilish strategiyalarini bozorga qarab qilishadi. "
Odamlar qimmat deb oʻylamasin", "Raqobatchim shuncha qoʻyibdi, manam shunaqa qilaman". Bu yoʻl biznesga qanaqa taʼsir qilayotganini
Unit economics koʻrsatadi.
Agar
Unit economics yaxshi boʻlmasa biznes mijoz koʻpaygani sari pul yoʻqotadi
Unit Economics nima? (Oddiy tilda)Tasavvur qiling, siz tozalash xizmati ko‘rsatasiz. Har bir mijozdan $150 tushum olasiz. Lekin shu mijozni jalb qilish uchun $50 reklama xarajati qildingiz, xizmat koʻrsatish xarajatlari esa $30 bo‘lsa, sizning sof foydangiz qancha?
- Tushum: $150
- Mijoz jalb qilish xarajati (CAC): $50
- Xizmat ko‘rsatish xarajati (Variable Costs): $30
Unit Economics = $150 - ($50 + $30) = $70
Demak, har bir mijoz sizga $70 foyda keltiradi
Unit Economics qanday ishlaydi?Bu tushuncha biznesni ikki asosiy savolga javob berish orqali boshqarishga yordam beradi:
1. Siz mijozni jalb qilish uchun qancha pul sarflayapsiz? (CAC)
2. U mijoz sizga qancha daromad olib keladi? (LTV)
-
Agar LTV > 3 × CAC bo‘lsa, biznesingiz foydali va o‘sishda davom etadi.
- Agar LTV < CAC bo‘lsa, biznes zarar ko‘rayapti!Keling hayoliy biznes misolida koʻrib chiqamiz
Siz tozalash xizmatini koʻrsatasiz va mendan unit economicsʼni hisoblashni soʻradingiz, men ishni qanday olib borgan boʻlardim?
1. Bitta mijozdan keladigan oʻrtacha tushumni hisoblayman (ARPU)
ARPU = Umumiy kirib kelgan summa / mijozlar soni
Siz bitta mijozga bir oyda bir marta $150 evaziga xizmat koʻrsatasiz, demak sizda ARPU = $150
2.
Yangi mijoz jalb qilish uchun ketgan harajat (CAC)CAC = Marketing + sotuv xarajatlari / yangi mijozlar soni
- Biznes bir oyda reklama va sotuv xarajatlari uchun $5000 sarflaydi va 100 ta yangi mijoz jalb qiladi
CAC = $5000 / 100 = $50
3.
Mijoz umri davomida biznesga qancha daromad keltiradi? (LTV)LTV = ARPU x Retention(qayta harid)
Bizdagi maʼlumotga koʻra har bir mijoz bir oyda bir marta $150 qiymatida xizmatimizdan foydalanadi. Oʻrtacha mijoz bizdan 6 oy davomida xizmat sotib oladi.
LTV = $150 x 6 = $900
4.
Oʻzgaruvchan xarajatlarni hisoblash (VC)Bir mijoz uchun xizmat koʻrsatish va operatsion harajatlarni hisoblab chiqishimiz kerak. Xodimlar oyligi, ketadigan yoqilgʻi va shu kabi boshqa harajatlar $30 ni tashkil qiladi.
Demak (VC) oʻzgaruvchan xarajatlar = $30
5. Unit economicsʼni hisoblaymizUnit economics = (ARPU - CAC) x Retention - Oʻzgaruvchan xarajatlar
Bizni misolga koʻra bu koʻrsatkich mana bundan boʻladi:
Unit economics = ($150 - $50) x 6 - $30 = $570
Har bir mijoz biznesga sof foyda sifatida $570 keltiryapti.
6. Unit economics yaxshi ishlayaptimi yoʻqmi aniqlash uchun LTV ni CAC ga nisbatini koʻrish kerakAgar
LTV / CAC > 3 boʻlsa unda biznes yaxshi ishlayapti va foydada deyish mumkin,
LTV / CAC < 1 boʻlsa unda siz har bir mijozdan ziyon koʻryapsiz.
Bizni misolga koʻra:
$900 / $50 = 18 > 3
Demak bizni tozalash biznesimiz ideal ishlayapti. Biz yana oʻrtacha chekni oshirish orqali bu koʻrsatkichni yaxshilashimiz mumkin.
Unit Economics sizga nima beradi?
3.
Narx siyosatini to‘g‘ri belgilash– xizmat yoki mahsulot narxi biznesga zarar keltirmasligiga ishonch hosil qilasiz.
2.
Marketing budjetini optimallashtirish – mijoz jalb qilish xarajatini tushunib, eng samarali usullarni tanlaysiz.
3.
Mijoz sodiqligini oshirish– mavjud mijozlarning LTV’sini oshirish biznesingizni ortiqcha harajatsiz foyda olishiga yordam beradi.
Qisqartirib yozishga harakat qildim, baribir koʻpayib ketdi. Umid qilamanki bu siz uchun foydali boʻladi.
Unit Economics orqali biznesingiz foydalimi yoki yo‘qligini tekshirib ko‘rganmisiz?@marketerbilan