Буниг устига Ботирнинг «кампирча» деб ҳақорати қилгани ичимни оғритди, шунинг учун бўлса керак, даб-дурустдан:
- Мен кинога бормайман! - деб юбордим. - Мажлисга кираман!
Жамол ҳайрон бўлиб менга қаради:
- Нима?.. Ҳалигина ўзинг кинога борамиз, дегандинг-ку... Ё, анави тулки опангдан қўрқяпсанми?..
- Ҳа, қўрқяпман, - дедим кесатиб.
- Тушунмадим, Санжар... Эркакмисан, ўзи?..
Уф-ф, негадир Жамолга ўхшаганлар «Эркакмисан?» деса, қоним қайнаб кетарди. Лекин шунда ҳам жанжал чиқармаслик учун, ўзимни босдим. Ботирнинг қўлини елкамдан олиб ташладим-да, хотиржам гапиришга уриниб:
- Эркакман, лекин кинога боргим келмаяпти, - дедим қатъий.
Ботир бирдан жазавага тушиб:
- Ҳов, укам, мен билан бунақа оҳангда гаплашма!.. Тушундингми?.. - деди хезланиб: - Сендан сўраяпман, тушундингми?..
Жамол эса, мана шундай ҳолатларда гўё жанжалнинг олдини олишга ҳаракат қилаётгандек кўринса-да, аслида зиддият пайдо бўлганидан хурсанд бўларди. Мана ҳозир ҳам у гўё ўртамизга тушиб, «Ўзингни бос» дегандек Ботирнинг елкасидан итарди-да:
- Қўявер, мажлисига кираверсин! - деди, ўсмоқчилаб, - Ўзимиз кетаверамиз... йўлда «бар»га кириб, мазза қилиб «коктейл» ичамиз... У ерда зўр қизлар бор...
Афсуски, шундай пайтларда кўпинча: «Э, борэ-э!.. Нима бўлса, бўлди!» деб, уларга эргашиб кетаверардим. Лекин, бу сафар бундай қилгим келмади. Айёрона жилмайиб турган Жамолнинг камина ён босишига юз фоиз ишониб туриши, Ботирнинг эса, орамизда энг кучли эканини яна бир бор «эслатиб қўйиши» ҳамиятимга тегди.
Шу топда, «Нега ёш боладек уларнинг этагини ушлаб юрибман?» деган ўй ҳаёлимдан ўтди. Барибир Ботирга ўхшаб соғлом-бақувват бўлиб, Жамол каби қизларнинг орзусидаги йигитга айланиб қолмасам... Ахир улар ҳеч қачон мени тушунишмаган, тушунишни ҳам исташмайдику. «Қўрқоқмисан?.. Эркакмисан?..» деб, ишкалларга аралашиб юраверишимни хоҳлашади, холос.
Шуларни ўйлаб туриб, бирдан улар билан гаплашгим келмай қолди. Индамай бурилиб, катта эшикни очдим. Йигитлар ортимдан «Санжар, тўхта!», «Гапингда тур-да, энди!..» деб чақиришса ҳам, ортимга бурилиб қарамадим, қарагим келмади...
Ҳар тугул эшик қулф эмас экан. Уни шартта очиб ичкарига кирдим. У ерга киришим билан...
* * *
Ҳой!.. Тўхтанг!.. Азиз ўқувчи!.. Келинг шу ерда бироз ортга чекинсам, бирозгина... Мен ташқарида «асл» йигитлар билан баҳслашиб турганимда, ичкарида, яъни ўқув театри фойесида нималар рўй берганини гапириб берай, кейин ҳикоямни давом эттираман, майлими?..
* * *
Ўқув театрининг кенг, шинам фойесида: деворларга истеъдодли ёш рассомлар чизган жуда чиройли расмлар осилган, катта-катта тувакларда қатор гуллар, дам олиб ўтириш учун эса, диван ва креслолар қўйилган эди. Мажлис бошланишига эрта бўлгани учун, курсдошларим ана шу юмшоқ ўриндиқларга ўтириб олишиб, тўпланаётган одамларга «томоша» кўрсатишаётган экан. Атрофда зерикиб турган талабаларга эса, «ижтимоий мавзудаги ҳазил» жуда маъқул келиб, завқ билан томоша қилишаётган экан...
Маллавой Зарина Севинчнинг қўлидан етаклаб келиб, маҳмадона Завқиддинга арз қилибди:
- Қори ака, бир қизим бор, кўзи ғилай... эмас! Қўли акашак... эмас! Шунга мос, тузукроқ куёв топиб беринг, - деб, ҳозиргина кўзини ғилай, қўлини акашак қилиб ҳаммани кулдирган, лекин Завқиддин бурилиб қараши билан ўзича сипо бўлиб олган Севинчга ишора қилади. - Ақлли қиз-у, лекин жуда қайсар!
Завқиддин Севинчдан:
- Қизим, сизга қандай йигитлар ёқади? - деб сўраса, Севинч ўта содда қизлардек ер чизиб:
- Бўйи баланд, сочлари узун, қалби тоза йигит!.. - дейди, таманно билан. Кейин кўзларини пирпиратиб, шартларга қўшимча қилади, - Агар Тошкентда уйи, уйида машинаси бўлса ҳам қарши эмасман!..
- Уйида машинаси?.. Ўйинчоқ машинами?..
- Йўқ, ростакам машина: «Жигули».
Шунда Завқиддин фойени бошига кўтариб кулаётган баланд бўйли қора йигитни кўрсатиб,
- Мана шу йигит бўладими? - деб сўраса, Севинч,
- Йўқ, у кўп гапиради... Сочи ҳам жуда калта, - дейди.
- Мен кинога бормайман! - деб юбордим. - Мажлисга кираман!
Жамол ҳайрон бўлиб менга қаради:
- Нима?.. Ҳалигина ўзинг кинога борамиз, дегандинг-ку... Ё, анави тулки опангдан қўрқяпсанми?..
- Ҳа, қўрқяпман, - дедим кесатиб.
- Тушунмадим, Санжар... Эркакмисан, ўзи?..
Уф-ф, негадир Жамолга ўхшаганлар «Эркакмисан?» деса, қоним қайнаб кетарди. Лекин шунда ҳам жанжал чиқармаслик учун, ўзимни босдим. Ботирнинг қўлини елкамдан олиб ташладим-да, хотиржам гапиришга уриниб:
- Эркакман, лекин кинога боргим келмаяпти, - дедим қатъий.
Ботир бирдан жазавага тушиб:
- Ҳов, укам, мен билан бунақа оҳангда гаплашма!.. Тушундингми?.. - деди хезланиб: - Сендан сўраяпман, тушундингми?..
Жамол эса, мана шундай ҳолатларда гўё жанжалнинг олдини олишга ҳаракат қилаётгандек кўринса-да, аслида зиддият пайдо бўлганидан хурсанд бўларди. Мана ҳозир ҳам у гўё ўртамизга тушиб, «Ўзингни бос» дегандек Ботирнинг елкасидан итарди-да:
- Қўявер, мажлисига кираверсин! - деди, ўсмоқчилаб, - Ўзимиз кетаверамиз... йўлда «бар»га кириб, мазза қилиб «коктейл» ичамиз... У ерда зўр қизлар бор...
Афсуски, шундай пайтларда кўпинча: «Э, борэ-э!.. Нима бўлса, бўлди!» деб, уларга эргашиб кетаверардим. Лекин, бу сафар бундай қилгим келмади. Айёрона жилмайиб турган Жамолнинг камина ён босишига юз фоиз ишониб туриши, Ботирнинг эса, орамизда энг кучли эканини яна бир бор «эслатиб қўйиши» ҳамиятимга тегди.
Шу топда, «Нега ёш боладек уларнинг этагини ушлаб юрибман?» деган ўй ҳаёлимдан ўтди. Барибир Ботирга ўхшаб соғлом-бақувват бўлиб, Жамол каби қизларнинг орзусидаги йигитга айланиб қолмасам... Ахир улар ҳеч қачон мени тушунишмаган, тушунишни ҳам исташмайдику. «Қўрқоқмисан?.. Эркакмисан?..» деб, ишкалларга аралашиб юраверишимни хоҳлашади, холос.
Шуларни ўйлаб туриб, бирдан улар билан гаплашгим келмай қолди. Индамай бурилиб, катта эшикни очдим. Йигитлар ортимдан «Санжар, тўхта!», «Гапингда тур-да, энди!..» деб чақиришса ҳам, ортимга бурилиб қарамадим, қарагим келмади...
Ҳар тугул эшик қулф эмас экан. Уни шартта очиб ичкарига кирдим. У ерга киришим билан...
* * *
Ҳой!.. Тўхтанг!.. Азиз ўқувчи!.. Келинг шу ерда бироз ортга чекинсам, бирозгина... Мен ташқарида «асл» йигитлар билан баҳслашиб турганимда, ичкарида, яъни ўқув театри фойесида нималар рўй берганини гапириб берай, кейин ҳикоямни давом эттираман, майлими?..
* * *
Ўқув театрининг кенг, шинам фойесида: деворларга истеъдодли ёш рассомлар чизган жуда чиройли расмлар осилган, катта-катта тувакларда қатор гуллар, дам олиб ўтириш учун эса, диван ва креслолар қўйилган эди. Мажлис бошланишига эрта бўлгани учун, курсдошларим ана шу юмшоқ ўриндиқларга ўтириб олишиб, тўпланаётган одамларга «томоша» кўрсатишаётган экан. Атрофда зерикиб турган талабаларга эса, «ижтимоий мавзудаги ҳазил» жуда маъқул келиб, завқ билан томоша қилишаётган экан...
Маллавой Зарина Севинчнинг қўлидан етаклаб келиб, маҳмадона Завқиддинга арз қилибди:
- Қори ака, бир қизим бор, кўзи ғилай... эмас! Қўли акашак... эмас! Шунга мос, тузукроқ куёв топиб беринг, - деб, ҳозиргина кўзини ғилай, қўлини акашак қилиб ҳаммани кулдирган, лекин Завқиддин бурилиб қараши билан ўзича сипо бўлиб олган Севинчга ишора қилади. - Ақлли қиз-у, лекин жуда қайсар!
Завқиддин Севинчдан:
- Қизим, сизга қандай йигитлар ёқади? - деб сўраса, Севинч ўта содда қизлардек ер чизиб:
- Бўйи баланд, сочлари узун, қалби тоза йигит!.. - дейди, таманно билан. Кейин кўзларини пирпиратиб, шартларга қўшимча қилади, - Агар Тошкентда уйи, уйида машинаси бўлса ҳам қарши эмасман!..
- Уйида машинаси?.. Ўйинчоқ машинами?..
- Йўқ, ростакам машина: «Жигули».
Шунда Завқиддин фойени бошига кўтариб кулаётган баланд бўйли қора йигитни кўрсатиб,
- Мана шу йигит бўладими? - деб сўраса, Севинч,
- Йўқ, у кўп гапиради... Сочи ҳам жуда калта, - дейди.