G'ayratov | HuquqBro

"3 soatgacha ushlab turishim mumkin"

Odatda bu soʻzlarni ichki ishlar organi xodimidan eshitishingiz mumkin. Bu vakolatdan asosan ular foydalanadi.Talabalik paytim "vaqtinchalik propiskam" boʻlmaganligi uchun "uchastkavoy" xonasiga olib borib shunday deb ushlab turmoqchi boʻlgan. Va uning harakatlari qonunga zid edi.

Bu holat boshqalarda ham sodir boʻlishi mumkin. Shu sababli, buni qonunchilikdagi tartibi haqida toʻxtalmoqchiman:

Ma'muriy javobgarlik toʻgʻrisidagi kodeksning 286-moddasi ma’muriy yo‘l bilan ushlab turish, 287-moddasi bunga vakolatli shaxslar, 288-modda ma'muriy yoʻl bilan ushlab turish muddatlari. Moddalarini bilib olsangiz asos qilib keltirishingiz mumkin.

Endi tartibi haqida:

1. Sizni ma'muriy yoʻl bilan ushlab turgan mansabdor shaxs tomonidan Ma’muriy yo‘l bilan ushlab turish to‘g‘risida bayonnoma tuzilishi kerak.
Bayonnomada: bayonnoma tuzilgan sana va joy, bayonnoma tuzgan shaxsning lavozimi, familiyasi, ismi, otasining ismi; ushlab turilgan shaxs haqidagi ma’lumotlar; uni ushlab turish vaqti, joyi va uning asoslari ko‘rsatiladi.

2. Bayonnoma uni tuzgan mansabdor shaxs va ushlab turilgan shaxs tomonidan imzolanadi. Ushlab turilgan shaxs bayonnomani imzolashdan bosh tortgan taqdirda, bayonnomaga shu haqda yozib qo‘yiladi.

3. Ushlab turilgan shaxsning iltimosiga ko‘ra, u ushlab turilgan joy haqida uning qarindosh-urug‘lari, advokat, ish yoki o‘qish joyidagi ma’muriyat xabardor qilib qo‘yiladi(e'tibor bering xabar berish mansabdor shaxsning majburiyati emas). Shu sababli, bu huquqingizdan oʻzingiz foydalanishingiz kerak.

Voyaga yetmagan shaxs ushlab turilgani haqida uning ota-onasi yoki ular o‘rnini bosuvchi shaxslar albatta xabardor qilinadi(bu yerda esa majburiyat).

Ma’muriy yo‘l bilan ushlab turish muddati qancha ?

Ma’muriy yo‘l bilan ushlab turish uch soatdan ortiq davom etishi mumkin emas. Alohida holatlar ham bor, lekin u bizga kerak boʻlmaydi.

@HuquqBro

Negadir maktabda oʻqigan paytlarimda xech kim "hayot diplom olib, yaxshi joyga ishga kirishdan iborat emasligini" aytmagan ekan. Bunga afsus qilmoqchi emasman, oʻsha davrda dunyoqarashimni tasvirlamoqchiman.

Oʻsha paytda maktabda (2012-2014)"Oʻqi yaxshi joyga ishga kirasan", "oʻqi yaxshi pul topasan" kabi gaplar aytilar edi. Hozir qanday bilmadim.

Toʻgʻri oʻqish kerak, lekin yaxshi joyga ishga kirish uchun yoki yaxshi pul topish uchun oʻqish notoʻgʻri. Balkim, shu jarayondan oʻtishda oʻz yoʻlimizni topib olarmiz. Lekin, hamma ham emas. Yoshlikdan orzularni, dunyoqarashni cheklashga qarshiman. Qachondir imkonsiz boʻlgan narsalar ichida hozir yashayapmiz axir.

Oʻqing faqat kattaroq orzular uchun.
Hayot pul va ishdan iborat emas.
Biz yashayotgan jamiyatda pul ustun mavqe berayotgan boʻlishi mumkin xolos va bu ham notoʻgʻri. Buni kundan-kunga sezib borayapmiz.

P.s. Albatta, moliyaviy muammolar yoqimsiz. Lekin, maktab oʻquvchisining hayot mazmuni pul topish boʻlishi kerak emas. Aks holda jamiyat shunday holatga borib qoladiki, qancha pul topsang ham yetmaydi yoki pul bilan hal qilib boʻlmaydigan muammolar avj oladi. Masalan, Havoni ifloslanishi. Puli koʻp ham, puli kam ham bir xilda sogʻligʻi uchun zararli havodan nafas olmoqda.

@HuquqBro

Ma'muriy javobgarlik toʻgʻrisidagi kodeksga oʻzgartirish kiritishga birinchi sabab

Bu kodeksning 29-moddasi (Ma’muriy qamoqqa olish).

Mazkur moddaga koʻra, ma’muriy qamoqqa olish uch sutkadan o‘n besh sutkagacha muddatga, favqulodda holat tartibi sharoitida esa, jamoat tartibiga tajovuz qilganligi uchun — o‘ttiz sutkagacha muddatga qo‘llaniladi.

Ma’muriy qamoqqa olish jinoyat ishlari bo‘yicha tuman (shahar) sudi tomonidan, favqulodda holat tartibi sharoitida esa, shuningdek harbiy komendant yoki ichki ishlar organi boshlig‘i tomonidan belgilanadi.

Tushunyapsizmi ? Kodeksga koʻra, harbiy komendant yoki ichki ishlar organi boshligʻi sizga 30 sutkagacha ma'muriy qamoqqa olish jazosini tayinlashi mumkin.

Endi amaldagi Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 27-moddasiga toʻxtalsam. Unga koʻra:

Hibsga olishga, qamoqqa olishga va qamoqda saqlashga FAQAT SUDning qaroriga ko‘ra yo‘l qo‘yiladi. Shaxs SUDning QARORIsiz qirq sakkiz soatdan ortiq muddat ushlab turilishi mumkin emas.

Xulosa: Ma'muriy javobgarlik toʻgʻrisidagi kodeksning 29-moddasida belgilangan norma Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga zid deb hisoblayman.

P.s. Konstitutsiyamizda favqulodda holatlar qamoqda saqlash uchun istisno tariqasida nazarda tutilmagan. Konstitutsiyada bu vakolat mutlaqo sudga berilgan.

@HuquqBro

Ma’muriy jazoning turlari

Ma’muriy huquqbuzarlik sodir etganlik uchun quyidagi ma’muriy jazo choralari qo‘llanilishi mumkin:

1) jarima;

2) ma’muriy huquqbuzarlikni sodir etish quroli hisoblangan yoki bevosita shunday narsa bo‘lgan ashyoni haqini to‘lash sharti bilan olib qo‘yish;

3) ma’muriy huquqbuzarlikni sodir etish quroli hisoblangan yoki bevosita shunday narsa bo‘lgan ashyoni musodara qilish;

4) muayyan shaxsni unga berilgan maxsus huquqdan (transport vositasini boshqarish huquqidan, ov qilish huquqidan) mahrum etish;

4¹) haq to‘lanadigan jamoat ishlariga majburiy ravishda jalb etish;

5) ma’muriy qamoqqa olish;

6) chet el fuqarolarini va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslarni O‘zbekiston Respublikasi hududidan ma’muriy tarzda chiqarib yuborish.

P.s Ma'muriy javobgarlik kodeksi qayta koʻrib chiqilishi lozim. Sabablari haqida alohida postlar yozib boraman. Agar sizda ham bunga oid fikr boʻlsa kommentda yozishingiz mumkin.

@HuquqBro

Markus Aurelius oʻzi kim ?

Markus Aurelius Rim imperatorlaridan biri va stoik falsafasining mashhur vakili edi.

U milodiy 161-yildan 180-yilgacha hukmronlik qilgan va o‘zining falsafiy asari "Meditations" bilan mashhurdir. Bu asar uning ichki fikrlari va stoik tamoyillariga asoslangan hayotiy mulohazalarini o‘z ichiga oladi.

Markus Aurelius Rim imperatorlarining "Besh yaxshi imperator" deb nom olgan davriga mansub bo‘lib, uning davri nisbatan tinchlik va barqarorlik bilan ajralib turgan. U o‘zining odilligi, bag‘rikengligi va shaxsiy axloqiy intizomi bilan tanilgan.

Asosiy jihatlari:

1. Stoik falsafasi: Markus Aurelius hayotda o‘z-o‘zini nazorat qilish, taqdirga bo‘ysunish va ichki tinchlikka erishishni o‘rgatadigan stoik tamoyillarga qat’iy amal qilgan.

2. Harbiy rahbarlik: U o‘z hukmronligi davrida Rim imperiyasining chegaralarini himoya qilish uchun ko‘plab urushlarda qatnashgan.

3. Adolatparvar hukmdor: Markus Aurelius qonunlarni adolatli tatbiq qilishga intilgan va xalqning farovonligini ta'minlashga harakat qilgan.

4. "Meditations": Ushbu asar, asosan, yunon tilida yozilgan bo‘lib, inson hayotining ma’nosi, axloq va ichki tinchlik haqida mulohazalarni o‘z ichiga oladi.

U Rim tarixidagi eng buyuk falsafiy hukmdorlardan biri sifatida tan olinadi.

@HuquqBro

Dunyoda bir narsa qadrli

Markus Aurelius yozganlari bu qandaydir motivatsion afarizm yoki aqlli gaplar emas. Bu uning oʻz kundaligiga yozgan fikrlari. U buni omma uchun yozmagan.

Hayotning qisqaligi haqida oʻziga qayta-qayta eslatgan. Tolerant va adolatli boʻlish haqida ham bir qancha fikrlar bildirgan.

Masalan:

"Bu dunyoda faqat bir narsa qadrli, u ham bo‘lsa, hayotingizni haqiqat va adolat bilan, haq boʻlganlarga ham, haq bo‘lmaganlarga ham bag‘rikenglik(tolerantlik)bilan o‘tkazishdir".

@HuquqBro

Tanangdan avval ruhing yiqilmasin

Markus Aureliusni kudaligini oʻqiyaman. Quyidagi fikrini sizlar bilan ham boʻlishmoqchiman:

"Bu dunyoda sening vujuding zaiflashmagan bo‘lsa-yu, avval ruhing zaiflashsa, bu sharmandalik bo‘ladi".

@HuquqBro

Endilikda ishlash maqsadida kelgan fuqarolar ish joyining oʻziga vaqtinchalik "propiska"ga qoʻyilishi mumkin.

Kiritilgan oʻzgarishga koʻra, qurilish obyektlarida yoki ishlab chiqarish (xizmat ko‘rsatish) korxonalarida ishlash maqsadida kelgan va ushbu obyektlarining yashash uchun moslashtirilgan joylarida (vaqtincha inshootlar, moslashtirilgan binolar va konteyner uylarda) yashayotgan fuqarolar ushbu qurilish obyektlari yoki ishlab chiqarish (xizmat ko‘rsatish) korxonalariga “Manzil” tizimi orqali vaqtincha turgan joyi bo‘yicha ro‘yxatga olinadi.

@HuquqBro

"Navbatchi 15 sutka ortiq qoʻrqita olmaydi"

Ayrim blogerlarni quyidagi gapi endi oʻtmishda qoldi shekili:
"Odamlar xalqni muammosini gapir deydi, gapirib chiqsang xalq seni qoʻllab-quvvatlab ortingda turmaydi".
Bugun koʻryapmizki, xalq uni muammosini gapirib chiqqan fuqarosini himoya qilishga harakat qilayapti.

"Metan zapravka ishi" boʻyicha qamoq jazosi tayinlangan fuqaro uchun odamlar birlashib pul yegʻishyapti. Bir guruh advokatlar shikoyat kiritib, uni sudda himoya qilishga harakat qilayapti. Odamlar qamalgan fuqaroni uyiga oziq-ovqat, sovgʻalar yubormoqda. Oilasidan bayram kunlarida xabar olishmoqda. Albatta, jamoatchilikning bu masalaga alohida eʼtibor qaratishi odamni xursand qiladi.

Kimlarningdir xato qabul qilgan qarori, hukumatga qimmatga tushayapti.

P.s. Men koʻrgan kartalarga jami 60 mln soʻm atrofida yordam uchun pul toʻplangan edi.

@HuquqBro

Ommaviy yolgʻonlar zamonida haqiqatni aytish inqilobiy harakatdir.

©Jorj Oruell

@HuquqBro

Tergov sudyasi

2025 yil 1 yanvardan:

jinoyat ishlari bo‘yicha sudga qadar ish yurituv davrida protsessual qarorlarga sanksiya berish masalasi jinoyat ishlari bo‘yicha tuman, shahar sudlarida alohida sudyalar – tergov sudyalari tomonidan ko‘rib chiqilishi tartibi joriy etiladi;

jinoyat ishlari bo‘yicha tuman, shahar sudlarida tergov sudyasi lavozimi kiritiladi;

jinoyat ishlari bo‘yicha sudga qadar ish yurituv davrida tergov sudyasi tomonidan protsessual qarorlarga berilgan sanksiyalar faqatgina apellyatsiya instansiyasida Qoraqalpog‘iston Respublikasi sudi, viloyatlar va Toshkent shahar sudlari, O‘zbekiston Respublikasi harbiy sudi tomonidan yakka tartibda qayta ko‘rib chiqilishi tartibi belgilandi;

tergov sudyalariga ma’muriy huquqbuzarliklar to‘g‘risidagi ishlarni ko‘rib chiqish vakolati beriladi;

tergov sudyalari tomonidan ko‘rib chiqiladigan ma’muriy huquqbuzarlik to‘g‘risidagi ishlarni yuqori instansiyalarda qayta ko‘rib chiqishning amaldagi tartibi saqlab qolinadi.

@HuquqBro

Online qimor oʻyinlari

2025-yil 1-yanvardan boshlab O‘zbekiston Respublikasida Internet butunjahon axborot tarmog‘ida tavakkalchilikka asoslangan o‘yinlarni tashkil etish faoliyatini va bukmekerlik faoliyatini amalga oshirishga ruxsat etilgan.

@HuquqBro

Savdo-sanoat palatasiga a'zolik

Mikro, kichik va o‘rta tadbirkorlik subyektlari Savdo-sanoat palatasi a’zoligiga, a’zolik va kirish badallaridan ozod qilingan holda, tekin qabul qilinadi hamda qonunda nazarda tutilgan a’zolik bilan bog‘liq Palata xizmatlaridan to‘laqonli foydalanish huquqiga ega, Palata tomonidan ko‘rsatilishi mumkin bo‘lgan qo‘shimcha pullik xizmatlar bundan mustasno.

@HuquqBro

Rossiyada vaqtincha mehnat faoliyatini olib borayotgan hamyurtlarimiz uchun xabar

Rossiya Federasiyasi Prezidentining bugun imzolagan Farmoniga ko'ra Rossiyada noqonuniy bo'lib turgan chet el fuqarolari 2025 yilning 30 aprel sanasigacha mamlakatni tark etishi yoki huquqiy holatini tartibga solishi kerak.

Talab qonuniy ravishda qolishni istagan xorijliklarga nisbatan qo'llanilmaydi.

Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Migrasiya agentligi 2025 yilning yanvar oyidan boshlab Rossiyada ishlab yurgan, ammo, hujjatlarida kamchiligi mavjud bo'lgan barcha yurtdoshlarimizga huquqiy, amaliy yordam ko'rsatishga tayyor. Bu masala bo'yicha alohida guruh faoliyat olib boradi.

Hujjatlarni rasmiylashtirish jarayonlari haqida qo'shimcha xabar beramiz.

Migratsiya agentligi.

@HuquqBro

Tergov qilish davomida aniqlangan kripto-aktivlarni olib qo'yish tartibi belgilandi

Kripto-aktivlar tergovga qadar tekshiruvni amalga oshirish va jinoyatlarni tergov qilish davomida xatlash, musodara qilish, yetkazilgan zararni qoplash uchun olib qo'yilishi hamda dalil sifatida e'tirof etilishi mumkin.

Kripto-aktivlar bilan bog'liq tergovga qadar tekshiruv va tergov harakatlarini o'tkazish kripto-aktivlar bilan ishlash ko'nikmalariga ega bo'lgan mutaxassislar ishtirokida amalga oshirilishi shart.

Quyidagi ma'lumotlar kripto-aktivlar bilan bog'liq huquqbuzarliklarga oid axborot manbalari bo'lishi mumkin, jumladan:

shubhali operatsiyalar to'g'risidagi xabarlar;

xizmatlar provayderlari va maynerlar tomonidan taqdim etilgan ma'lumotlar;

nazorat qiluvchi (litsenziyalovchi) organlarning ma'lumotlari;

ochiq axborot manbalaridan olingan ma'lumotlar.

Tergovga qadar tekshiruvni amalga oshirish va jinoyatlarni tergov qilish davomida kripto-aktivlar bilan bog'liq huquqbuzarliklarga oid ma'lumotlar va dalillar quyidagilarda aniqlanishi mumkin:

axborot tashuvchi qurilmalar;
kripto-hamyonlar;
qog'oz, bloknot yoki boshqa narsa va buyumlarda qayd etilgan qo'lyozma va yozuvlar.

Olib qo'yilgan, xatlangan va dalil sifatida e'tirof etilgan kripto-aktivlarning hisobi surishtiruv va dastlabki tergov organlari tomonidan yuritiladi.

@HuquqBro