- Майли, ширин қизим. Яхши ишла. Менда телефонинг бор. Қачон совчиликка боришимни телефонда айтиб юбораман, - деди у қувноқ овозда машинадан тушиб кетаётган Гулҳаёнинг ортидан тушиб қоларкан.
- Эй Худойим, ўзинг қутқар бу балодан мени! Ўлдим! Ўлганим шу менинг, - минғирлашга тушди Гулҳаё. – Бу чол эрта-индин совчи бўлиб келади. Ота-онам... улар нима деб ўйлашади? Бечора ота-онам хушидан айрилса керак. Эй Худо, шу чол йўлда ҳалокатга учрасайди...
Гулҳаё шунчалар чолдан қутулишни истаётгандики, энг ёмон тилакниям осонгина айтаётганди. Барибир ўзининг бадниятлигидан уялди.
- Эй Худойим, майли ўлмасин, аммо қайси йўл билан бўлсаям мени ўзинг қутқар ундан. Уйга кела олмайдиган қил. Йўқса, ота-онам эс-ҳушидан айрилади. Яна бу чол Гулҳаё билан келишганмиз дейишдан ҳам тоймайди, ҳали.
Унинг қўли ҳам ишга бормас, ўзини нима деб овутишни ҳам, ота-онасига чолнинг совчи бўлиб келиши сабабини қандай изоҳлашни ҳам билмасди.
* * *
- Бу янги келди. Кеча кечки пайт олиб келганмиз. Қаранг, енглари ҳам узун, яна жуда нафис тикилган. Кийиб кўрсин, қизингиз, кийиб кўрганига пул олмаймиз, - деди Севара мижозининг қўлига кўйлак тутқазаркан.
- Келиштириб берасизми? – деди аёл кўйлакни қизининг эгнига тутиб кўраркан.
-Албатта. Айтган нархимга сотмайман-ку! Буни қизингиз кийиб кўрсин, сиз мана бу фасонни кўринг. Иккаласи бирга келган. Чиройлилигини қаранг. Ишга кийсангиз ҳам бўлади, кўчага кийсангиз ҳам. Эскирганида уйга кийсангиз ҳам биров бир нима демайди.
- Йўқ, - менга кўйлак керакмас, - деди ҳалиги аёл кўйлакни кийиш учун кетган қизининг ортидан қараб .
- Менга беринг-чи, ўшани, - деди бошқа бир аёл Севара кўрсатаётган либосга қизиқиб. – Енги узун экан-а? Боя сал наридаги дўконда енги калтасини кўргандим.
- Ўшаям бизнинг мол, опа! Биринчи енги калта қилиб чиқардик. Кейин мижозларнинг талабига қараб енги узун фасон устида ҳам ишладик. Бу енги калтасидан ҳам чиройли чиққан. Қайси аёл кўрса оляпти. Олиб келганим олиб келгандек “учиб кетяпти”.
Ҳалиги аёл аввал кўйлакни олиб эгнига тутиб кўрди, кейин кийди. Унинг эгнида кўрган қизнинг онаси ҳам қайта қизиқиб қолди. Хуллас, Севара қизга ҳам унинг онаси ва кейинги келган мижозга ҳам кўйлакларини ўтказди. Ичида Аббоснинг қизи ўйлаб топаётган бежирим, сипо услубдаги кўйлаклар ҳаммага бирдек ёқаётганидан хурсанд бўлди.
- Шу кўйлакдан Аббос акага менам буюртма қилсам бўларкан, - деди рўпарада савдо қилаётган аёл.
Севара унга олайиб қаради.
- Бу ерда сотмайман, юрагинг ёрилмасин, нариги қатордаги дўконга, ўғлимникига қўяман, - деди аёл дарҳол кулиб.
- Олинг, опа, олинг, - деди Севара – Яхши сотасиз.
- Эрталабдан буён қараб турибман Севар, фақат шундан сотаяпсан.
Севара ичида ҳам тан олди. Чиндан ҳам Аббоснинг қизи яратаётган кийимлар охирги пайтда жуда харидоргир бўляпти. Севара шунча фойда қиляпти, Аббос ака улгуржи савдо қилиб қанча фойда қилаётганини тасаввур қилиш мумкин.
“Лекин шунча топаётган бўлса-да, менга беришни истамаяпти! – ғайирлиги кела бошлади Севаранинг яна. – Ҳаммасига ўша кўр хотини айбдор. Нима қилсаям Аббос акани мендан айнитишга ҳаракат қиляпти. Эрталаб тилини тишлаб қолди-ку! Менинг ҳақлигимни билди-да! Гапириб-гапириб ижара пулимни берсин, Аббос ака десам бўларкан. Рита опа айтганидек, барибир телефон қилганмини Аббос акага айта олмайди. Айтса, видео воқеаси очилади...”
Севаранинг миясида яна Матлубага қўнғироқ қилиш фикри айлана бошлади. Агар Малубанинг тилини бойласа борми, эҳҳе, нималар қилмайди?! Ижара пулларини Аббосга тўлатади, ўзи топганини йиғиб қўяверса борми, ўзи ҳам уй олиб қўйиши мумкин. Ана шунда на Аббос билан, на Зоир билан, на ўша кўр хотин билан иши бўлади. Ҳатто Рита хола билан ҳам ҳисоблашиб ўтирмайди. Тезроқ келсайди, ўша кунлар. Севара бутун кунни шу хаёллар билан ўтказди ва яна кундошига қўнғироқ қилиш ҳақида ҳам ўйлаб қўярди. Кеч туша бошлагани сари бозорда ҳам харидорлар сийраклашди. Севара кофе ичиш баҳонасида ўтириб бугунги қилган савдосининг ҳисоб-китобини қилди. Фойда ёмон эмасди. Ҳатто ўйлаб қараса, у ҳеч қачон бунақа кўп фойда кўрмаган экан. У шунчалик фойда қилибдими, энди Аббоснинг фойдасини чамалайвериш керак.
- Эй Худойим, ўзинг қутқар бу балодан мени! Ўлдим! Ўлганим шу менинг, - минғирлашга тушди Гулҳаё. – Бу чол эрта-индин совчи бўлиб келади. Ота-онам... улар нима деб ўйлашади? Бечора ота-онам хушидан айрилса керак. Эй Худо, шу чол йўлда ҳалокатга учрасайди...
Гулҳаё шунчалар чолдан қутулишни истаётгандики, энг ёмон тилакниям осонгина айтаётганди. Барибир ўзининг бадниятлигидан уялди.
- Эй Худойим, майли ўлмасин, аммо қайси йўл билан бўлсаям мени ўзинг қутқар ундан. Уйга кела олмайдиган қил. Йўқса, ота-онам эс-ҳушидан айрилади. Яна бу чол Гулҳаё билан келишганмиз дейишдан ҳам тоймайди, ҳали.
Унинг қўли ҳам ишга бормас, ўзини нима деб овутишни ҳам, ота-онасига чолнинг совчи бўлиб келиши сабабини қандай изоҳлашни ҳам билмасди.
* * *
- Бу янги келди. Кеча кечки пайт олиб келганмиз. Қаранг, енглари ҳам узун, яна жуда нафис тикилган. Кийиб кўрсин, қизингиз, кийиб кўрганига пул олмаймиз, - деди Севара мижозининг қўлига кўйлак тутқазаркан.
- Келиштириб берасизми? – деди аёл кўйлакни қизининг эгнига тутиб кўраркан.
-Албатта. Айтган нархимга сотмайман-ку! Буни қизингиз кийиб кўрсин, сиз мана бу фасонни кўринг. Иккаласи бирга келган. Чиройлилигини қаранг. Ишга кийсангиз ҳам бўлади, кўчага кийсангиз ҳам. Эскирганида уйга кийсангиз ҳам биров бир нима демайди.
- Йўқ, - менга кўйлак керакмас, - деди ҳалиги аёл кўйлакни кийиш учун кетган қизининг ортидан қараб .
- Менга беринг-чи, ўшани, - деди бошқа бир аёл Севара кўрсатаётган либосга қизиқиб. – Енги узун экан-а? Боя сал наридаги дўконда енги калтасини кўргандим.
- Ўшаям бизнинг мол, опа! Биринчи енги калта қилиб чиқардик. Кейин мижозларнинг талабига қараб енги узун фасон устида ҳам ишладик. Бу енги калтасидан ҳам чиройли чиққан. Қайси аёл кўрса оляпти. Олиб келганим олиб келгандек “учиб кетяпти”.
Ҳалиги аёл аввал кўйлакни олиб эгнига тутиб кўрди, кейин кийди. Унинг эгнида кўрган қизнинг онаси ҳам қайта қизиқиб қолди. Хуллас, Севара қизга ҳам унинг онаси ва кейинги келган мижозга ҳам кўйлакларини ўтказди. Ичида Аббоснинг қизи ўйлаб топаётган бежирим, сипо услубдаги кўйлаклар ҳаммага бирдек ёқаётганидан хурсанд бўлди.
- Шу кўйлакдан Аббос акага менам буюртма қилсам бўларкан, - деди рўпарада савдо қилаётган аёл.
Севара унга олайиб қаради.
- Бу ерда сотмайман, юрагинг ёрилмасин, нариги қатордаги дўконга, ўғлимникига қўяман, - деди аёл дарҳол кулиб.
- Олинг, опа, олинг, - деди Севара – Яхши сотасиз.
- Эрталабдан буён қараб турибман Севар, фақат шундан сотаяпсан.
Севара ичида ҳам тан олди. Чиндан ҳам Аббоснинг қизи яратаётган кийимлар охирги пайтда жуда харидоргир бўляпти. Севара шунча фойда қиляпти, Аббос ака улгуржи савдо қилиб қанча фойда қилаётганини тасаввур қилиш мумкин.
“Лекин шунча топаётган бўлса-да, менга беришни истамаяпти! – ғайирлиги кела бошлади Севаранинг яна. – Ҳаммасига ўша кўр хотини айбдор. Нима қилсаям Аббос акани мендан айнитишга ҳаракат қиляпти. Эрталаб тилини тишлаб қолди-ку! Менинг ҳақлигимни билди-да! Гапириб-гапириб ижара пулимни берсин, Аббос ака десам бўларкан. Рита опа айтганидек, барибир телефон қилганмини Аббос акага айта олмайди. Айтса, видео воқеаси очилади...”
Севаранинг миясида яна Матлубага қўнғироқ қилиш фикри айлана бошлади. Агар Малубанинг тилини бойласа борми, эҳҳе, нималар қилмайди?! Ижара пулларини Аббосга тўлатади, ўзи топганини йиғиб қўяверса борми, ўзи ҳам уй олиб қўйиши мумкин. Ана шунда на Аббос билан, на Зоир билан, на ўша кўр хотин билан иши бўлади. Ҳатто Рита хола билан ҳам ҳисоблашиб ўтирмайди. Тезроқ келсайди, ўша кунлар. Севара бутун кунни шу хаёллар билан ўтказди ва яна кундошига қўнғироқ қилиш ҳақида ҳам ўйлаб қўярди. Кеч туша бошлагани сари бозорда ҳам харидорлар сийраклашди. Севара кофе ичиш баҳонасида ўтириб бугунги қилган савдосининг ҳисоб-китобини қилди. Фойда ёмон эмасди. Ҳатто ўйлаб қараса, у ҳеч қачон бунақа кўп фойда кўрмаган экан. У шунчалик фойда қилибдими, энди Аббоснинг фойдасини чамалайвериш керак.