Ипотека кредит олганлар камайишда давом этмоқда — аёллар ҳисобига
2024 йилнинг I чорагида 14 506 нафар ўзбекистонлик ипотека кредити олди. Бу 2023 йилга нисбатан 605 нафар камроқ одам ипотека олганини билдиради.
Уй сотиб олиш учун банкдан қарз олувчилар сони камайишига асосий сабаб аёллар бўлмоқда — бир йил аввалги даврга нисбатан 709 кишига камроқ. Эркакларда эса бу борада кичик ўсиш бор — 104 кишига.
Хўш, нимага аёллар камроқ ипотека кредити олмоқда? Вазиятни биринчи навбатда нархлар билан тушунтирса бўлади. Сўнгги икки йилда уйлар нархи жуда тез ўсди. Даромадлар эса нисбатан анча секинроқ. Бу ҳолатда эркакларга нисбатан анча кам даромад қилувчи (
Жаҳон банки бу тасдиқлаганди) аёллар табиий равишда энг кўп азият чекди.
Юқори нархлар эркакларнинг ҳам тўлов қобилиятига таъсир қилмоқда ва яқин ойларда улар ҳам пасайиш тенденциясига ўтиши мумкин.
Кам фоизли ипотека кредитлари энди Тошкентга керак эмас
Аввалги йилларда “Янги тартиб” доирасидаги ипотека кредитларига талаб пойтахтда жуда юқори бўлган. 2023 йил I чорагида 548,7 млрд сўм ипотека кредити Тошкент шаҳрига берилган бўлса, энг яқин Фарғона вилоятида бу 134,1 млрд сўм бўлганди.
2024 йил вазият тубдан ўзгарди. Энди 18 фоизлик кредитлар энг кўп Самарқанд вилоятида олинмоқда. Пойтахт ҳатто иккинчи ўринда эмас. Чунки нархлар шуни тақозо қиляпти.
Давлат томонидан ажратиладиган ипотека кредитлари чегараланган миқдорга эга. Тошкентда бу 400 млн сўм ва 416,5 млн сўм.
Йил бошида Тошкентда 400 млн сўмлик ипотека кредити учун уй топиш амалда имконсиз бўлиб бораётгани ҳақида
ёзгандик ва бу узоқ куттирмади.
Афтидан агар давлатнинг мақсади одамларга уй сотиб олишга ёрдам бериш бўлса, бу лимитни кўтариш пайти аллақачон келган (рисклар бўлган тақдирда ҳам).
Яъна бир муҳим жиҳат — банклар ҳам 2023 йилга нисбатан ўз ҳисобидан камроқ ипотека кредити ажратмоқда. Асосий молиялаштирувчи Иқтисодиёт ва молия вазирлиги бўлиб турибди. Тошкент шаҳрида ажратилган ипотека кредитлари ҳам камайишни бошлаган.
@bankir