Har doim Yaponiya haqida olingan ko‘rsatuvlarni tomosha qilishga oshiqaman. Bugun Jamshidxon Ziyoxonovning “Yaponiyaning asosiy sirini topdim” degan ko‘rsatuvini tomosha qildim. Yaponlarning bu darajada yuksaklikka erishishini tub zamirida ularning o‘zgacha madaniyati va yashash tarzi yotibdi. Shu kungacha yaponlarni qaysi sohada kuzatmay, ularning barchasida tizimlashgan holatlarga duch kelganman.

Ko‘rsatuv Yaponiyaning Kamikatsu qishlog‘idagi hayot tarzini ko‘rsatish bilan boshlanibdi, bu qishloq mamlakatda Zero Waste Center ya’ni bizni tushunadigan tilda umuman axlat yo‘q qishloq ekan, tabiatini aytmasa ham bo‘ladi - haqiqiy rohatbaxsh olamni o‘z ichiga olgan olam.

Yaponlarning tizimlash jarayoni bog‘chalardan boshlanarkan, bolalar o‘zlari iste’mol qilmoqchi bo‘lgan miqdordagi ovqatlarini o‘zlari xohlagancha olib, oxirida esa o‘zlari qoldiq hamda idishlarni saralab axlatlarga ajratar ekan. O‘zbekistonda bu kabi yoshda bolalarni hatto o‘zlarini ovqatlarini mustaqil yeyishini ham tasavvur qilishimiz qiyin :)

Haqiqatdan, yurtimizda yon-atrofga umuman e’tibor berishmaydi. Har kim xohlagan axlatlarini duch kelgan joylarga uloqtirib, tashlab ketishadi. Bu kabi holatlarning oxiri voy bo‘lishi haqida esa hech ham o‘ylab ko‘rishmaydi.

Yaponiyada o‘rnalarni deyarli uchratmaslik g‘aroyibmasligini bunday madaniyatdan keyin bilish mushkul emas, ammo biz kabi “axlat sevar” yurtda o‘rnalarni kezi kelganda topish amri maholdir. Shu sababdan ko‘pincha ko‘chadagi axlatlarim o‘zim bilan uyimgacha keladi. : )

Yaponiyada metrolarda hattoki telefon tugul yonidagi odam bilan gaplashmaslik kerakligini bilarmidingiz? Jamoa transportlari odamlarning kitob o'qishi va uxlashi uchun xizmat qilar ekan. Hech kim bir-biri bilan suhbat qurmasdan o'z ishlarini e'tiborlarini chalg'itmasdan qilib ketishar ekan. Bizda shunday holatni tasavvur qila olasizmi?

Ilhomjon Ibragimov