YURIDIK TAʼLIM / Rasmiy kanal

❓ Daʼvogar kimu, javobgar kim ?

Daʼvogar (ariza beruvchi) va javobgar fuqarolik sud ishlarini yuritishda taraflar hisoblanishadi.

🔹Daʼvogar - oʻzining buzilgan yoki nizolashilayotgan huquqlarini yoxud qonun bilan qoʻriqlanadigan manfaatlarini himoya qilish maqsadida sudga murojaat etgan yoinki manfaatini koʻzlab ish qoʻzgʻatgan shaxs.

🔸Oʻziga nisbatan (daʼvogarning buzilgan huquqlari va qonun bilan qoʻriqlanadigan manfaatlari yuzasidan) talab taqdim etilgan shaxs Javobgardir.

Oddiy: Shaxsga nisbatan kimdir sudga daʼvo bilan chiqsa, u daʼvogar, daʼvo boʻyicha javob beruvchi taraf javobgar boʻladi.

© «Inson huquqi»

❔"Qishki perevod"da nima mumkin-u, nimalar mumkin emas?

✅Quyidagilar mumkin:

➖ Boshqa viloyatga turmushga chiqqani sababli o'sha hududga o'qishini ko'chirishi (o'zining yo'nalishiga yoki mos va turdosh yo'nalishga ko'chirishi, xoxlasa ta'lim shaklini ham o'zgartirib ko'chirishi ham mumkin);
➖ Ota-onasi yoki turmush o'rtog'i davlat xizmatchisi bo'lib, ularning doimiy ish koyi boshqa viloyatga ko'chirilgani sababli (bunda ham yuqoridagi singari shakllarda perevod qilish mumkin);
➖ Faqatgina davlat oliygohidan boshqa davlat oliygohiga uzrli sababga ko'ra tegishli tartibda ko'chira olish.

❌ Quyidagilar mumkin emas:

➖ Ichki perevod (bir oliygoh ichida ta'lim yo'nalishini yoki ta'lim shaklini o'zgartirish);
➖ Bir hudud doirasida boshqa oliygohga ko'chirish (masalan bir viloyatdagi boshqa oliygohga o'qishni ko'chirish);
➖ Xorijiy yoki respublika hududidagi ularning filiallaridan o'qishni ko'chirish;
➖ Davlat oliygohlaridan xususiy oliygohlarga o'qishni ko'chirish;
➖ Xususiy oliygohlardan davlat oliygohlariga o'qishni ko'chirish;
➖ Xususiy oliygohlar o'rtasida o'zaro o'qishni ko'chirish harakatlari;
➖ Xususiy oliygoh bilan bog'liq har qanday o'qishni ko'chirish jarayonlari;
➖Xorijdan davlat yoki xususiy oliygohlarga o'qishni ko'chirish.

❕ IZOH: Qishki qabul jarayonlarida o'qishni ko'chirish hech qanday maxsus imtihonlariz o'tkaziladi. Taqdim etilgan hujjatlar vazirlik komissiyasi tomonidan ko'rib chiqilib, shunga asosan xulosa beriladi.

📥 𝗞𝗮𝗻𝗮𝗹𝗴𝗮 𝘂𝗹𝗮𝗻𝗶𝘀𝗵:
✅ @YURIDIK_TALIM

⚡️✅ "Konstitutsiya-bosh qomusimiz" onlayn olimpiadasi o‘tkaziladi

O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi kuni munosabati bilan Davlat va huquq asoslari fanidan "Konstitutsiya-bosh qomusimiz" nomli onlayn olimpiada tashkil etilmoqda.

Olimpiadada 8-9-10-11-sinf o‘quvchilari ishtirok etishi mumkin.

➖ 8-sinf o‘quvchilari uchun – 5-dekabr;
➖ 9-sinf o‘quvchilari uchun – 6-dekabr;
➖ 10-sinf o‘quvchilari uchun – 7-dekabr;
➖ 11-sinf o‘quvchilari uchun – 8-dekabr.

Onlayn olimpiadada soat 10:00 dan 19:00 ga qadar oo.uzedu.uz tizimiga kirib ishtirok etish mumkin.

Bunda ishtirokchilarga 20 ta test topshirig‘ini bajarish uchun 1 soat vaqt beriladi.

Olimpiada natijalari va QR-kodli ishtirokchi sertifikatlarini o‘quvchilar onlayn olimpiada yakuniga yetgach 1 kundan keyin tizimda ko‘rishlari va yuklab olishlari mumkin bo'ladi.

📌 Onlayn olimpiadalarda ishtirok etish uchun quyidagi havola orqali ro'yxatdan o'tish shart: https://oo.uzedu.uz/Account/SignIn

Ushbu onlayn olimpiadada reyting shakllantirilmaydi va ishtirok etish mutlaqo bepul.

© «Yuridik ta'lim».

📥 𝗞𝗮𝗻𝗮𝗹𝗴𝗮 𝘂𝗹𝗮𝗻𝗶𝘀𝗵:
✅ @YURIDIK_TALIM

Konstitutsiya bayrami arafasida dam olish kunlari qanday bo‘ladi?

Bu yil 8 dekabr — O‘zbekiston Konstitutsiyasi qabul qilingan kun haftaning yakshanba kuniga to‘g‘ri keladi.

Mehnat kodeksiga asosan, bayram kunlari yakshanbaga to‘g‘ri kelsa, dushanba kuni dam olish kuniga qo‘shib beriladi.

Shunga ko‘ra, bayram arafasida dam olish kunlari quyidagicha bo‘ladi:

➖7 dekabr, shanba – haftasiga 6 kun ishlaydiganlar uchun ish kuni, 5 kunliklar uchun dam olish kuni;

➖8 dekabr, yakshanba – bayram kuni, barchaga dam olish kuni;

➖9 dekabr, dushanba – barchaga qo‘shimcha dam olish kuni;

➖10 dekabr, seshanba – barchaga ish kuni.

📥 𝗞𝗮𝗻𝗮𝗹𝗴𝗮 𝘂𝗹𝗮𝗻𝗶𝘀𝗵:
✅ @YURIDIK_TALIM

Ma’muriy sud tomonidan hal etiladigan ishlar.

Ma’muriy sudlar:

1) idoraviy normativ-huquqiy hujjatlar yuzasidan nizolashish to‘g‘risidagi;

2) mahalliy davlat hokimiyati organlarining, davlat boshqaruvi organlarining, ma’muriy-huquqiy faoliyatni amalga oshirishga vakolatli bo‘lgan boshqa organlarning, fuqarolar o‘zini o‘zi boshqarish organlarining va ular mansabdor shaxslarining qonunchilikka mos kelmaydigan hamda fuqarolar yoki yuridik shaxslarning huquqlarini va qonun bilan qo‘riqlanadigan manfaatlarini buzadigan qarorlari, harakatlari (harakatsizligi) yuzasidan nizolashish to‘g‘risidagi;

3) saylov komissiyalarining xatti-harakatlari (qarorlari) yuzasidan nizolashish to‘g‘risidagi;

4) notarial harakatni amalga oshirish, fuqarolik holati dalolatnomalarini yozishni ro‘yxatga olish rad etilganligi yoki notariusning yoxud fuqarolik holati dalolatnomalarini yozish organi mansabdor shaxsining harakatlari (harakatsizligi) yuzasidan nizolashish to‘g‘risidagi;

5) davlat ro‘yxatidan o‘tkazishni rad etish yoxud belgilangan muddatda davlat ro‘yxatidan o‘tkazishdan bo‘yin tovlash ustidan shikoyat qilish to‘g‘risidagi;

6) investitsiya nizolari bo‘yicha;

7) raqobat to‘g‘risidagi ishlarni hal qiladi.

📥 𝗞𝗮𝗻𝗮𝗹𝗴𝗮 𝘂𝗹𝗮𝗻𝗶𝘀𝗵:
✅ @YURIDIK_TALIM

Bizning ijtimoiy tarmoqlardagi huquqlarimiz va mas'uliyatlarimiz.

Bugungi raqamli dunyoda, ijtimoiy tarmoqlar har birimizning hayotimizning ajralmas qismiga aylangan. Biz Instagram, Facebook, Telegram kabi platformalarda fikrlarimizni bildiramiz, rasmlar yuklaymiz, do‘stlarimiz bilan muloqot qilamiz. Lekin ko‘pchilik ushbu tarmoqlarda qanday huquqlarga ega ekanini yoki nima uchun qonuniy javobgarlikka tortilishi mumkinligini yetarlicha tushunmaydi. Keling, bu masalani batafsil ko‘rib chiqamiz.

1. Fikr bildirish huquqi

Konstitutsiyaga ko‘ra, har bir inson o‘z fikrini erkin ifoda etish huquqiga ega. Bu huquq, albatta, ijtimoiy tarmoqlarda ham amal qiladi. Biroq, fikr erkinligi mutlaq huquq emas. Demak, boshqa shaxslarning sha'ni va qadr-qimmatini tahqirlash, yolg‘on ma'lumot tarqatish, milliy, irqiy yoki diniy adovatni qo‘zg‘atish kabi holatlar qonun tomonidan taqiqlangan.

2. Maxfiylik huquqi

Ijtimoiy tarmoqlarda foydalanuvchilarning shaxsiy ma'lumotlari himoya qilinishi lozim. Foydalanuvchilarning ruxsatisiz ularning shaxsiy ma'lumotlarini oshkor qilish yoki tarqatish qonunbuzarlik hisoblanadi. Shuningdek, har bir foydalanuvchi o‘z profilingidagi ma'lumotlarni boshqarish, tahrirlash yoki o‘chirish huquqiga ega.

3. Qonuniy javobgarlik

Agar foydalanuvchi ijtimoiy tarmoqlarda boshqa shaxslarni haqorat qilsa yoki tuhmat qilsa, bu holat qonuniy javobgarlikka sabab bo‘lishi mumkin.

4. Kontent huquqlari

Foydalanuvchilar tomonidan yaratilgan kontent (matnlar, suratlar, videolar) mualliflik huquqi bilan himoyalangan. Boshqa foydalanuvchilarni ruxsatisiz ularning materiallarini nusxalash yoki tarqatish qonunbuzarlik hisoblanadi va buning uchun javobgarlik yuklanishi mumkin.

5. Kibertahqirlash (cyberbullying) va uning oqibatlari

Kibertahqirlash – bu ijtimoiy tarmoqlarda odamlarni doimiy ravishda qo‘rqitish, mazax qilish yoki tahdid qilish. Bu nafaqat ahloqiy, balki huquqiy jihatdan ham javobgarlikka sabab bo‘ladi. O‘zbekistonda kibertahqirlash bo‘yicha maxsus qonunlar mavjud bo‘lmasa-da, umumiy axloq normalarini buzuvchi holatlar qonun tomonidan jazolanadi.

6. Fake akkauntlar va noqonuniy faoliyat

Ko‘p hollarda ijtimoiy tarmoqlarda soxta akkauntlar orqali noqonuniy faoliyat amalga oshiriladi. Bu noqonuniy akkauntlarni yaratish yoki boshqa shaxs nomidan faoliyat yuritish ham qonuniy javobgarlikka tortilishi mumkin. Shuningdek, soxta ma'lumot tarqatish va boshqalarni aldash ham jinoiy javobgarlikka olib keladi.

Xulosa

Ijtimoiy tarmoqlarda faoliyat yuritishda har bir foydalanuvchi nafaqat o‘z huquqlarini bilishi, balki o‘z mas'uliyatini ham tushunishi kerak. Huquqlaringizni himoya qilish bilan birga, boshqa foydalanuvchilarning huquqlariga hurmat ko‘rsatish – jamiyatda sog‘lom va qonuniy muhit yaratishning asosiy yo‘lidir.

© «Huquqiy format»

📥 𝗞𝗮𝗻𝗮𝗹𝗴𝗮 𝘂𝗹𝗮𝗻𝗶𝘀𝗵:
✅ @YURIDIK_TALIM

⚡️Talaba oliy ta’lim muassasasidan quyidagi hollarda chetlashtirilishi mumkin:

a) o‘z xohishiga binoan;
b) o‘qishning boshqa ta’lim muassasasiga ko‘chirilishi munosabati bilan;
v) salomatligi tufayli (tibbiy komissiya ma’lumotnomasi asosida);
g) o‘quv intizomini va oliy ta’lim muassasasining ichki tartib-qoidalarini buzganligi uchun;
d) bir semestr davomida darslarni uzrli sabablarsiz 74 soatdan ortiq qoldirganligi sababli;
e) o‘qish uchun belgilangan to‘lov o‘z vaqtida amalga oshirilmaganligi sababli (to‘lov-kontrakt bo‘yicha tahsil olayotganlar uchun);
j) talaba sud tomonidan ozodlikdan mahrum etilganligi munosabati bilan;
z) vafot etganligi sababli.

Harbiy xizmatni o‘tash, salomatligini tiklash, homiladorlik va tug‘ish, shuningdek bolalarni parvarish qilish ta’tillari davrida talabaga Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan tartib asosida akademik ta’til berilishi mumkin.

‼️ Belgilangan muddatlarda fanlarni o‘zlashtira olmagan (akademik qarzdor bo‘lgan) talaba oliy ta’lim muassasasi rektori buyrug‘i bilan kursdan qoldiriladi.

Akademik qarzdorligi tufayli kursdan qoldirilgan talaba to‘lov-kontrakt asosida o‘qishini quyi kursdagi o‘quv semestri boshidan boshlashi mumkin.

📥 𝗞𝗮𝗻𝗮𝗹𝗴𝗮 𝘂𝗹𝗮𝗻𝗶𝘀𝗵:
✅ @YURIDIK_TALIM