Savol bersangiz yoki tanqid qilsangiz, gapni boshqa tomonga aylantiradigan insonlarni kundalik hayotda uchratganingiz aniq. Bu narsa Whataboutism deyiladi.
Whataboutism texnikasi biror muammoni hal qilish o‘rniga e’tiborni boshqa mavzuga chalg‘itish uchun ishlatiladi. Tanqidga javoban, “Boshqalar-chi?”, “Boshqa joylarda ham shunday-ku?” kabi savollar bilan asosiy masaladan chalg‘itishga harakat qilinadi.
Asosan chalg‘itish va noto‘g‘ri taqqoslash orqali bir noto‘g‘ri harakat boshqasining oqlanishiga bahona qilinadi.
Ushbu atama Sovuq urush davrida ommalashgan. Ayniqsa, Sovet Ittifoqining targ‘ibot mashinasi G‘arb davlatlari, xususan AQShning muammolarini ta’kidlab, o‘zlariga qaratilgan tanqidlardan chalg‘itishga uringan.
Xullas, shosha-pisha ergashib ketishdan avval, bildirilayotgan fikrlar qanchalik sog'lom yoki yo'q ekanini tekshirib olishni unutmang.
Whataboutism texnikasi biror muammoni hal qilish o‘rniga e’tiborni boshqa mavzuga chalg‘itish uchun ishlatiladi. Tanqidga javoban, “Boshqalar-chi?”, “Boshqa joylarda ham shunday-ku?” kabi savollar bilan asosiy masaladan chalg‘itishga harakat qilinadi.
Misol:
Shaxs A: “Davlat X inson huquqlarini poymol qilmoqda.”
Shaxs B: “Davlat Y-chi? U yerda ham ahvol yomon-ku.”
Asosan chalg‘itish va noto‘g‘ri taqqoslash orqali bir noto‘g‘ri harakat boshqasining oqlanishiga bahona qilinadi.
Bunday texnikaga nisbatan qanday javob berish mumkin?
— “Bu haqiqat bo‘lishi mumkin, lekin birinchi muhokama qilayotgan masalamizga qaytaylik.”
— "Bu yerda whataboutism ishlatyapsiz. Keling, birinchi navbatda asl muammoni muhokama qilamiz”
Ushbu atama Sovuq urush davrida ommalashgan. Ayniqsa, Sovet Ittifoqining targ‘ibot mashinasi G‘arb davlatlari, xususan AQShning muammolarini ta’kidlab, o‘zlariga qaratilgan tanqidlardan chalg‘itishga uringan.
Xullas, shosha-pisha ergashib ketishdan avval, bildirilayotgan fikrlar qanchalik sog'lom yoki yo'q ekanini tekshirib olishni unutmang.