Sanepidqo'mita Xorazm viloyat Yangibozor tuman bo'limi

⚡️⚡️⚡️Tadqiqot: Saratonga qarshi kurashishning yangi usuli topildi

🔬 AQShning Kaliforniya universiteti olimlari tomonidan saraton o‘smalarini sekinlashtirish usuli topildi.

🧪 Buning uchun inson tanasidan ajratib olingan yog‘ hujayralariga laboratoriya sharoitida ishlov berilib, ular xavfli o‘smalar joylashgan a'zolarga yuboriladi.

✅ Natijada genetik jihatdan o‘zgartirilgan hujayralar tanadagi 5 turdagi saraton o‘smalari bilan kurasha boshlaydi.

‼️ Tadqiqotchilar yangi usulni jonivorlarda sinovdan o‘tkazdi. Yakunda yog‘ hujayralari oshqozon osti, prostata va ko‘krak bezi saratoni kabi xavfli o‘smalarni muvaffaqiyatli yo‘q qilishi tasdiqlandi.

💬 “Bu hujayralarni muolaja jarayonida qo‘llash qulay. Qolaversa, ularni nojo‘ya ta'sirlarsiz ajratib olish, o‘zgartirish va qayta tiklash oson”, — deydi tadqiqot guruhi rahbari Nadav Ahituv.

👉 Websayt||Telegram 👈

#jsst #ssv #sanepidcommittee #saraton

☕ Qahva: Foydali va zararli tomonlari, uni to‘g‘ri tanlash bo‘yicha maslahatlar

Qahva – ko‘pchilikning sevimli ichimligi. U kayfiyatni ko‘taradi, tetiklik baxsh etadi va kunni samarali o‘tkazishga yordam beradi. Ammo uning foydali tomonlari bilan birga, ehtiyot bo‘lish kerak bo‘lgan jihatlari ham bor.

✅ Qahvaning foydalari

🔹 Energiya va diqqatni oshiradi – tarkibidagi kofein miyani faollashtirib, diqqat-e’tibor va ish unumdorligini oshiradi.

🔹 Metabolizmni tezlashtiradi – qahva yog‘larning parchalanishiga yordam berib, ozishga hissa qo‘shadi.

🔹 Yurak va jigar sog‘lig‘iga foydali – me’yorida ichilganda yurak faoliyatini qo‘llab-quvvatlaydi, jigarga himoya beradi.

🔹 Antioksidantlarga boy – qahva tarkibida erkin radikallarga qarshi kurashuvchi moddalar mavjud bo‘lib, qarishni sekinlashtiradi.

❌ Qahvaning zararlari

⚠️ Uyqu buzilishi – kechqurun qabul qilinsa, uyqu sifatiga salbiy ta’sir qilishi mumkin.

⚠️ Qon bosimini oshirishi mumkin – gipertoniya bilan og‘riganlar ehtiyot bo‘lishi lozim.

⚠️ Oshqozonga zarar yetkazishi mumkin – ko‘p iste’mol qilinganda kislotalilikni oshirishi va gastrit yoki oshqozon yarasini kuchaytirishi mumkin.

⚠️ O‘rganib qolish ehtimoli – haddan tashqari ichish organizmni kofeinga qaram qilib qo‘yishi mumkin.

🛒 Qahva xarid qilishda nimalarga e’tibor berish kerak?

✔️ Tarkibi – 100% tabiiy arabika yoki robusta donlaridan tayyorlangan qahva yaxshiroq.

✔️ Yangi maydalangan yoki donalangan qahva – tez-tez ichadigan bo‘lsangiz, donalangan qahva olib, o‘zingiz maydalagan ma’qul.

✔️ Qovurilish darajasi – yengil qovurilgan qahva yumshoqroq, kuchli qovurilgan esa achchiqroq ta’m beradi.

✔️ Ishlab chiqaruvchi va muddati – yangi qahva ta’mi va hidi yanada kuchli bo‘ladi.

📦 Qahvani qanday saqlash kerak?

🏡 Sovuq va quruq joyda saqlang – namlik va issiqlik qahvaning ta’mini buzadi.

☕ Havo o‘tkazmaydigan idishda – ochiq qolsa, qahvaning xushbo‘yligi yo‘qoladi.

🌡 Muzlatkichda saqlash shart emas – lekin uzoq muddat saqlamoqchi bo‘lsangiz, kichik porsiyalarga bo‘lib muzlatkichda saqlashingiz mumkin.

‼️Xulosa qilib aytganda, qahva me’yorida ichilganda foydali, ammo ortiqcha iste’mol qilish salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin. To‘g‘ri tanlash va saqlash esa haqiqiy lazzatlanish imkonini beradi!

👨‍🏫 O‘quvchilarning yoshiga qarab sumka tanlashda ota-onalar nimalarga e’tibor berishlari kerak?

Darsliklar borasida qanday me’yorlar qabul qilingan?

– O‘qituvchi bolaga ta’lim berish jarayonida har bir fan oddiylikdan murakkablik sari izchil davom etgan asoslarga tayanadi. Bu asoslar esa o‘quv adabiyotlari – darsliklarda aks ettiriladi.
Umumta’lim maktablarining o‘quvchilari foydalanadigan o‘quv darsliklari O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Ta’lim muassasalari uchun matbaa mahsulotlari xavfsizligi talablarini belgilashning umumiy texnik reglamentini tasdiqlash to‘g‘risida” 2022 yil 28 dekabrdagi 726-sonli qarori bilan tasdiqlangan umumiy texnik reglamentga hamda Sog‘liqni saqlash vazirligining 2018 yilda tasdiqlangan “Gigiyenicheskiye trebovaniya k izdaniyam uchebnыm dlya obщyego srednego i srednego spesialnogo, professionalnogo obrazovaniya” 0359-18-sonli sanitariya qoida va me’yorlari talablari asosida tayyorlanadi.
Yuqoridagi hujjatlarga muvofiq o‘quv darsliklarining og‘irligi quyidagicha belgilangan:

✳️– 1-4 sinflar uchun bitta nashrning og‘irligi 300 gramm (+/-10 foiz) dan;

✳️➖5-6 sinflar uchun bitta nashrning og‘irligi 400 gramm (+/-10 foiz) dan;

✳️➖ 7-9 sinflar uchun bitta nashrning og‘irligi 500 gramm (+/-10 foiz) dan;

✳️➖10-11sinflar uchun bitta nashrning og‘irligi 600 gramm (+/-10 foiz) dan.

📣 Agar bir kunda o‘quvchilarning darsi 🕑 4-5 soatni tashkil etadigan bo‘lsa faqat nashrning vazni 1,5-2,5-3 va undan ko‘proq kilogrammga aylanadi.

Bundan tashqari, sumkaga daftar, kundalik, qalam, ruchka va kerakli o‘quv qurollarining solinishi sumka og‘irligini yanada oshishiga olib ketadi.

❗️Shuningdek, bir o‘quv kuni uchun mo‘ljallangan darsliklarning yozuv anjomlari bilan birgalikda jami og‘irligi o‘quvchi sumkasi yoki ryukzagini hisobga olmaganda 1-2 kilometr masofagacha quyidagi o‘rnatilgan me’yorlardan ortiq bo‘lishi kerak emas.

✅ Agar bola sog‘lom rivojlanayotgan bo‘lsa, belgilangan me’yordagidan birmuncha ortiq yuk ko‘tarsa ham uning salomatligiga ziyon yetmaydi. Ammo, ortiqcha yuk ko‘tarib yurish doimiy bo‘lmasligi shart. Doimiy tarzda og‘ir o‘quv sumkasini ko‘tarib yurish holsizlanish, charchoq hamda o‘quvchida yurakning normal ishlashiga ham ta’sir ko‘rsatib ortiqcha bosimni paydo qiladi.
Og‘ir maktab sumkasi bolaning tana shakliga salbiy ta’sir qiladi.

🚶‍♂‍➡️Bola og‘ir sumka ko‘targanligi sababli, bosh, bo‘yin va yelka qismini oldinga egib oladi. Bunday davomli holat umrtqa pog‘onasining qiyshayishiga (skolioz), hatto bukrilikka ham olib kelishi mumkin. Farzandingizga maktab sumkasi sotib olayotganda og‘irligi 700 grammdan 1200 grammgacha bo‘lgan, o‘zidan yoqimsiz hid taratadigan sintetik material bilan ishlanmagan sumkalarni tanlashga e’tibor qaratish lozim. Ichiga o‘quv qurollari solingan maktab sumkasi o‘quvchi vaznining 10-15% dan oshmasligi tavsiya etiladi. Misol uchun agar o‘quvchining vazni 40 kg bo‘lsa, uning maktab sumkasi 4-6 kg dan oshmasligi kerak.

#yuqumli kasalliklarga qarshi emlash qanchalik muhim🤔

♻️ Vaksinatsiya(emlash):_
bunda organizmga vaksinalar, immun zardoblar yoki gammaglobulin yuborib, sunʼiy faol yoki passiv immunitet hosil qilinadi.

👉Sunʼiy faol immunitet hosil qilish uchun odam vaksinalar bilan emlanadi.

👉Organizmga yuborilgan vaksina tarkibidagi antigenlarga qarshi faol immunitet rivojlanadi.

⁉️Emlashda vaksinalarni teri ustiga, teri ostiga, muskul orasiga, burun va ogʻiz orqali yuborish mumkin.

⁉️Emlash mahalliy va umumiy taʼsir koʻrsatishi, yaʼni emlangan joy sal qizarishi, shishishi, ogʻrishi, harorat koʻtarilishi va umumiy darmonsizlik kuzatilishi mumkin.


⚡️ Yurtimizda bugungi kunda 13 turdagi boshqariluvchi yuqumli kasalliklarga qarshi maxsus emlash kalendariga muvofiq emlash oʻtkazilib kelinmoqda.

⁉️ Hurmatli ota-onalar farzandlaringiz salomatligini emlash olish orqali mustahkamlang.

👉 Websayt||Telegram 👈

✅ Maktab o‘quvchilarining sumkasi og‘irligi qancha bo‘lishi kerak?

📌 O‘zbekistonda Sanitariya qoidalari va me'yorlariga ko‘ra (0341 16-son, 2017 yil) o‘quvchilarning kunlik darslik va mashq daftarining umumiy og‘irligi:

• 1—2 sinflarda 1,5 kg,
• 3—4 sinflarda 2 kg,
• 5—6 sinflarda 2,5 kg,
• 7—8 sinflarda 3,5 kg,
• 9—sinflarda 4 kg dan oshib ketmasligi belgilangan.

❗ Sumkalardan foydalanishda ularning normalardan og'ir bo'lishi jismoniy rivojlanishi hamda sog‘lig‘iga jiddiy xavf tug‘dirishi mumkin.

👉 Websayt||Telegram 👈

⚡️ Umra ziyoratchilarini meningitga qarshi emlash bo‘yicha
XABARNOMA

🇸🇦 Saudiya Arabistoni Podshohligi Sog‘liqni saqlash vazirligi tomonidan 2025-yilda mamlakatga tashrif buyuruvchilar, jumladan “Umra” ziyoratchilari uchun meningitga qarshi emlanish majburiy etib belgilangani ma’lum qilindi.

🔹 Jahon Sog‘liqni saqlash tashkiloti ma’lumotlariga ko‘ra, ayni davrda dunyoda meningokokk bilan kasallanish holatlari ko‘payishi kuzatilmoqda.

▪️Soha mutaxassislari bildirishicha, ushbu infeksiya havo orqali yuqadigan kasallik bo‘lib, unga chalingan shaxs aksirsa yoki yo‘talsa infeksiya butun atrofga tarqaydi. Meningit istalgan yoshda uchrashi mumkin.

▫️Shu bois, ziyoratchilar odamlar gavjum joylarda himoya niqoblaridan foydalanishlari, shaxsiy gigienaga rioya qilishlari va kasallikdan saqlanish ehtiyot choralarini ko‘rishlarini tavsiya etamiz.

📌 Saudiya Sog‘liqni saqlash vazirligi joriy etgan tartib-qoidaga ko‘ra, emlanish podshohlikka kirishdan kamida 10 kun oldin amalga oshirilgan bo‘lishi lozim. Emlanganlik sertifikatining amal qilish muddati 3 yilni tashkil etadi.

🏥 Umra safarini niyat qilgan fuqarolarimiz respublikamizning barcha markaziy poliklinikalari yoki vaksinasiya markazlarida meningitga qarshi emlanishlari mumkin.

🌐 Din ishlari boʻyicha qoʻmita
Axborot xizmati