#саждаи_саҳв_масалалари
НАМОЗДА ҲЎНГ-ҲЎНГ ЙИҒЛАШ
Баъзи жоҳил одамларни кўрамизки, намоз ўқиётиб, гоҳида қироатни эшитиб, гоҳида махфий намозда ҳам бекордан-бекорга овоз чиқариб, ҳўнг-ҳўнг йиғлайдилар. Бундай ҳўнграш, овоз чиқариш ва бақириш агар бекордан-бекорга бўлса, жаннат ва дўзахни ёдга олганлик сабабидан бўлмаса, намоз фосид бўлади. Унга саждаи саҳв фойда бермайди. Бундай жоҳилларни тўхтатиш лозим. Чунки улар ўз намозларини ҳам фосид қиладилар ва бошқаларнинг намозларига ҳам халал берадилар. («Ад-дуррул мухтор» маъа «Раддул муҳтор», 1-ж, 418-б).
«ВАЛ ЪАСР» ҲАМДА «ЛАФИ ХУСР»НИНГ «РО»ЛАРИ ЭШИТИЛМАСА
Бир имом жаҳрий намозда Аср сурасини ўқиса ва «Валъаср», деб вақф қилса ва эшитувчига «Валъас» деб эшитилса, худди шундай «Лафий хуср»да ҳам вақф қилса, «Лафий хус» деб эшитилса, бундай ҳолатда эшитувчининг эътибори йўқ. Балки ўқувчи эътиборга олинади. Агар у саҳиҳ қироат қилса намоз дурустдир. («Раддул муҳтор», 1-ж, 359-б.)
БИР СУРАНИ ЎҚИБ ТУРИБ УНУТСА ВА БОШҚА СУРАНИ БОШЛАБ ЮБОРСА
Имом Аср сурасини бошласа ва «иллаллазийна аманув ва ъамилус-солиҳати»ни ўқиётиб, Тийн сурасига ўтиб кетса ва ўша сурани охиригича ўқиб етказса, намоз дуруст бўлаверади. Саждаи саҳвга зарурат йўқ. («Фатово Оламгирий», 1-ж, 130-б.)
ЎҚИЁТГАН ПАЙТДА БАЪЗИ ОЯТЛАРНИНГ ОХИРИДА ЖАВОБ БЕРМОҚ
Баъзи жойларда кўрамизки, имом намозда Раҳмон сурасини ўқиётиб, «Фаби аййи аала-и роббикума туказзибан»ни ўқиб, сукут қилса, муқтадийлар «Ла бишайъин мин-ниъамика роббана нуказзибу фалакал ҳамду», дейдилар. Агар имом «Саббиҳисма роббикал аъла»ни ўқиса, муқтадийлар «Субҳана роббиял аъла», дейдилар. Тийн сурасининг охирида муқтадийлар «Ва ана лака минаш-шаҳидийн», дейдилар. Бундай қилиб, фарз намозларда имомнинг қироатдан сўнг тўхташи ва муқтадийлардан жавобларни эшитгандан сўнг қироатни давом эттириши ҳанафийлар наздида жоиз эмас. Бунда имом муқтадийларга тобе бўлган ҳисобланади. Бу билан эса намоз макруҳ бўлади. Албатта, танҳо намоз ўқувчи киши нафл намозда бундай қилиши жоиздир. («Ад-дуррул Мухтор» маъа «Раддул муҳтор», 1-ж, 366-б.)
ОРАДА КИЧИК СУРАНИ ТАРК ҚИЛИШ
Имом аввалги ракъатда Маъун сурасини ва иккинчи ракъатда Кафирун сурасини ўқиса, яъни орада Кавсар сурасини ташлаб кетса, макруҳи танзиҳий бўлади. Лекин саждаи саҳв қилиш вожиб эмас. («Ад-дуррул мухтор» маъа «Раддул муҳтор», 1-ж, 367-б.)
НАМОЗДА ҲЎНГ-ҲЎНГ ЙИҒЛАШ
Баъзи жоҳил одамларни кўрамизки, намоз ўқиётиб, гоҳида қироатни эшитиб, гоҳида махфий намозда ҳам бекордан-бекорга овоз чиқариб, ҳўнг-ҳўнг йиғлайдилар. Бундай ҳўнграш, овоз чиқариш ва бақириш агар бекордан-бекорга бўлса, жаннат ва дўзахни ёдга олганлик сабабидан бўлмаса, намоз фосид бўлади. Унга саждаи саҳв фойда бермайди. Бундай жоҳилларни тўхтатиш лозим. Чунки улар ўз намозларини ҳам фосид қиладилар ва бошқаларнинг намозларига ҳам халал берадилар. («Ад-дуррул мухтор» маъа «Раддул муҳтор», 1-ж, 418-б).
«ВАЛ ЪАСР» ҲАМДА «ЛАФИ ХУСР»НИНГ «РО»ЛАРИ ЭШИТИЛМАСА
Бир имом жаҳрий намозда Аср сурасини ўқиса ва «Валъаср», деб вақф қилса ва эшитувчига «Валъас» деб эшитилса, худди шундай «Лафий хуср»да ҳам вақф қилса, «Лафий хус» деб эшитилса, бундай ҳолатда эшитувчининг эътибори йўқ. Балки ўқувчи эътиборга олинади. Агар у саҳиҳ қироат қилса намоз дурустдир. («Раддул муҳтор», 1-ж, 359-б.)
БИР СУРАНИ ЎҚИБ ТУРИБ УНУТСА ВА БОШҚА СУРАНИ БОШЛАБ ЮБОРСА
Имом Аср сурасини бошласа ва «иллаллазийна аманув ва ъамилус-солиҳати»ни ўқиётиб, Тийн сурасига ўтиб кетса ва ўша сурани охиригича ўқиб етказса, намоз дуруст бўлаверади. Саждаи саҳвга зарурат йўқ. («Фатово Оламгирий», 1-ж, 130-б.)
ЎҚИЁТГАН ПАЙТДА БАЪЗИ ОЯТЛАРНИНГ ОХИРИДА ЖАВОБ БЕРМОҚ
Баъзи жойларда кўрамизки, имом намозда Раҳмон сурасини ўқиётиб, «Фаби аййи аала-и роббикума туказзибан»ни ўқиб, сукут қилса, муқтадийлар «Ла бишайъин мин-ниъамика роббана нуказзибу фалакал ҳамду», дейдилар. Агар имом «Саббиҳисма роббикал аъла»ни ўқиса, муқтадийлар «Субҳана роббиял аъла», дейдилар. Тийн сурасининг охирида муқтадийлар «Ва ана лака минаш-шаҳидийн», дейдилар. Бундай қилиб, фарз намозларда имомнинг қироатдан сўнг тўхташи ва муқтадийлардан жавобларни эшитгандан сўнг қироатни давом эттириши ҳанафийлар наздида жоиз эмас. Бунда имом муқтадийларга тобе бўлган ҳисобланади. Бу билан эса намоз макруҳ бўлади. Албатта, танҳо намоз ўқувчи киши нафл намозда бундай қилиши жоиздир. («Ад-дуррул Мухтор» маъа «Раддул муҳтор», 1-ж, 366-б.)
ОРАДА КИЧИК СУРАНИ ТАРК ҚИЛИШ
Имом аввалги ракъатда Маъун сурасини ва иккинчи ракъатда Кафирун сурасини ўқиса, яъни орада Кавсар сурасини ташлаб кетса, макруҳи танзиҳий бўлади. Лекин саждаи саҳв қилиш вожиб эмас. («Ад-дуррул мухтор» маъа «Раддул муҳтор», 1-ж, 367-б.)