“Taxi Driver” – Yolg‘izlik, Adolat va Isyon Hikoyasi” “Bir kun kelib haqiqiy yomg‘ir yog‘adi va bu axlatning barchasini ko‘chalardan yuvib ketadi.”
“Someday a real rain will come and wash all this scum off the streets.”
Jamiyatda yashash va unga begona bo‘lish – bir paytda mumkinmi? Odamlar bilan bir shaharni baham ko‘rish, ularning shovqin-suroni ichida harakat qilish, lekin baribir
ular bilan hech qanday bog‘liqlik sezmaslik… Bu –
Travis Bicklening dunyosi.
Martin Scorsese’ning
“Taxi Driver” filmi – bu shunchaki hikoya emas, balki inson ruhiyatining eng qorong‘i burchaklariga sayohat.
Travis – o‘zini dunyodan ajratilgan, lekin ayni vaqtda unga qarshi kurashayotgan odam. U jamiyatdagi chirkinlik, axloqsizlik va befarqlikni ko‘rib, ich-ichidan isyon ko‘taradi. Lekin
uning adolati qahramonlikmi yoki shunchaki o‘z aqidalariga berilib ketgan insonning halokati?Yolg‘izlik va Norozilik😦
Travis – yolg‘iz. Lekin bu oddiy yolg‘izlik emas, balki
insonga dushman bo‘lgan dunyo ichidagi yolg‘izlik. U kechayu kunduz Nyu-York ko‘chalarida taksi haydaydi, odamlarni kuzatadi, ularni tahlil qiladi, lekin hech qachon ularga qo‘shila olmaydi. Uning nazarida
bu jamiyat chirigan, hamma o‘z hayoti bilan band, hech kim adolat yoki insoniylik haqida o‘ylamaydi. Lekin
nima uchun faqat u buni ko‘rmoqda? Nima uchun hamma jim?
🔫
Jamiyatga Qarshi IsyonTravis faqat kuzatish bilan kifoyalanmaydi – u harakat qilmoqchi. Boshqalardan farqli o‘laroq, u befarq qolmaydi. Ammo uning ichki qahr-g‘azabi aniq yo‘nalishga ega emas.
U kimga qarshi kurashyapti? Jinoyatchilarga? Siyosatchilarga? Butun tizimga? Dastlab u siyosiy qotillikni rejalashtiradi, lekin oxir-oqibat o‘z missiyasini boshqa yo‘nalishga buradi – yosh qizni qutqarish uchun qonuniy chegaralarni buzadi.
Bu joyda asosiy savol tug‘iladi:
Travis haqiqatdan ham qahramon bo‘ldimi yoki shunchaki o‘z shaxsiy jaholatini “adolat” deb atab, tasodifan qahramonga aylandimi? U qutqaruvchi bo‘lishni xohladi, lekin aslida uning ichki olami ham chirigan jamiyatning natijasi emasmi?
📽
Robert De Niro va Unutilmas ObrazRobert De Niro yaratgan Travis obrazi – bu oddiy qahramon emas, balki
o‘z ichidagi zulmat bilan kurashayotgan inson. Uning
“You talking to me?” monologi esa oddiy bir so‘zlashuv emas, balki
insoniyat bilan o‘zini aniqlashga urinish. U doimo o‘ziga savol beradi:
men kimman? Qahramonmi yoki jinoyatchi? Adolat posbonimi yoki faqat dunyodan o‘ch olishni istagan insonmi?🌧️
Haqiqiy Yomg‘ir Qachon Yuvadi?“Taxi Driver” – bu jamiyatning chirigan tomonlari haqida film. Ammo savol tug‘iladi:
bizning bugungi jamiyatimiz bundan farqli emasmi? Beparvolik, axloqsizlik, yolg‘izlik… Hozir ham shunday emasmi?
Travisning
“haqiqiy yomg‘ir” degan gapi chuqur ma’noga ega. U
nafaqat shaharni, balki inson qalblarini ham yuvadigan yomg‘irni orzu qiladi. Lekin bunday yomg‘ir keladimi?
📌
XulosaTravis Bickle – bu qahramonmi yoki yo‘qotilgan insonmi?U jamiyatni tozalashni xohladi, lekin
o‘z ruhini tozalay oldimi?Bu film
har bir tomoshabinning ongida har xil yakun topadi. Siz bu hikoyani qanday tushundingiz?
Travis haqiqatdan ham qahramon bo‘ldimi yoki u jamiyat yaratgan yana bir qurbon edi?