TERMINAL XOLATLAR - organizmning kompensator va ximoya reaksiyalari tugagandan keyingi oxirgi davr. Quyidagilar:
  - preagoniya
  - agoniya
  - klinik o'lim

Preagoniyaning belgilari:
- karaxt yoki komada
- AB 70-60 yoki aniqlanmaydi
- taxikardiya
- taxipnoe
- sianoz yoki teri oqarishi
- davomiyligi aniqmas ( etiologiyasiga bog'liq )

Agoniyaning belgilari:
- nafas yuzaki, qisqa bo'lishi
- shox refleksi so'nishi
- davomiyligi 2-4 minutgacha

Klinik o'limning belgilari:
- hushidan ketish
- qisqa muddatli tutqanoq va keyin esa reflekslar so'nishi
- apnoe 30-40 sek ichida
- sianoz
- midriaz 30-60 sek ichida
- uyqu arteriyasida puls yo'qligi --> klinik o'lim diagnostik mezoni
- davomiyligi 5 minutgacha ( kislorod zaxirasi 10sekundgacha, glukoza zaxirasi 5minutgacha yetadi )
- gipotermiyada davomiylik ortadi
- shu davrgacha yordam qilish kerak

AB o'lchash, yurak tonlarini eshitish tavsiya etilmaydi

Biologik o'limning belgilari:
- shox pardaning qurishi (1soatdan keyin)
- mushuk qorachig'i fenomeni (1soatdan keyin)
- gipotermiya
- murda dog‘lari
- murdaning qotishi

REANIMATSION TADBIRLAR --> CABD bo'yicha:
  - Circulation blood
  - Airway open
  - Breathe for victim
  - Drugs
  - Electrocardiograpy
  - Guage
  - Hypotermy
  - Intensive therapy

Airway open - nafas o'tkazuvchanligini tiklash:
  - og'iz-burun sanatsiyasi
Breathe for victim - o'pka sun'iy ventilyatsiyasi:
  - og'izdan-og'izga puflash ( 1 marta puflash davomiyligi 2sekundgacha)
  -og'izdan-burunga
  - T vaS shaklli xavo o'tkazuvchi naylar yordamida
  - ambu qopi yordamida
  - orotraxeal intubatsiya (makintosh laringoskop yordamida)
Circulation blood - sun'iy qon aylanishini tiklash: yurakni sun'iy uqalash orqali
  - uqlashlar soni 80-100ta/min
  - 20-50kg kuch bilan bosish
  - chuqurligi 4-5 sm
  - agar qutqaruvchi 1ta bo'lsa ventilyatsiya va uqalash 2:30 nisbatda boladi
  - agar qutqaruvchi 2ta bo'lsa nisbat 2:30 bo'ladi :)
  - davomiyligi 25-30 minutgacha (avtomatizm va o'tkazuvchanlik funksiyasi yurak to'xtaganda 25-30 minutgacha saqlanadi)
Drugs - dorilar
  - adrenalin 0.1%-1ml + 10ml NaCl bilan v/i. Samara bermasa xar 3-5 minutda qayta yuboriladi
  - yaqqol bradiaritmiyada atropin 1mgdan v/i
  - amiodaron 300mg v/i
  - bikorbonat Na 15minutdan ortiq cho'zilgan reanimatsiyada
 
Reanimatsiya vaqtida quyidagilar mumkinmas:
  - chap qorincha bo'shlig'iga inyeksiya qilish taqiqlangan. Faqatgina magistral venaga va suyakka inyeksiya qilish kerak.
  - Glukoza, CaCl, Na bikorbonat qo'llash xam mumkin emas

Reanimatsiya
https://t.me/preklinika