Muloqot, Til va Nutq - autizmning asosiy alomatlarimi?
3 haftadan buyon Minneapolis boshlang'ich maktablariga qarashli Marcy maktabida amaliyot qilyapman. Bu safar autizmi bor bolalar sinfida ularni kuzatib, o'qituvchiga yordam beryapman. Sinfda 7 ta o'quvchi bo'lishiga qaramasdan ularning simptomlari-yu, gapirishlari har xil. Biri ma'lum miqdordagi so'zlarni ayta olsa, boshqasi umuman gapira olmaydi, lekin terapiyalar yordamida og'iz mushaklari shug'ullantiriladi. Ba'zilarining esa tili biyron, tinmay gapirishadi, qolganlari esa faqat o'ziga kerakli vaqtda so'zlashadi. Nutqdagi nuqsonlar esa autizmning asosiy alomati hisoblanadi. Lekin yana alomatlar bir-biridan faqr qiladi.
Muloqot (communication) - bu og‘zaki til, imo-ishoralar, tana tili, yozma til yoki imo-ishora tili orqali xabarlarni yuborish va qabul qilishning barcha shakllarini o‘z ichiga olgan umumiy atamadir.
Til (language)- so‘zlarning qoidalarga asoslangan kombinatsiyasi orqali g‘oyalar va xabarlarni shakllantirishni o‘z ichiga olgan aloqa turi hisoblanadi.
Nutq (speech) - og‘iz harakatlari orqali tovush chiqarish yo‘li bilan tilni ifodalash jarayonidir. (Goldstein & Ozonoff, 2018)
Men kuzatayotgan bolalarning muloqoti turlicha. Ular tili, elektron qurilmalar (iPadlar), turli xil rasmlar yoki imo-ishoralar orqali gaplashishadi. Eshitishadi, tushunishadi, lekin siz bilan gaplashish uchun har xil usullardan foydalanishadi. Ular tilni tushunishadi, uskunalardagi yozuvlarni o'qishadi, devor va doskadagi ko'rsatmalari o'qib, amal qilishadi. Grammatikani o'rganishadi, hikoyalar, gaplar tuzishadi. Lekin ularning muammosi nutqida. O'zlari biladigan til tovushlarni odatiy rivojlanayotgan bolalardek chiqarishmasliklari ularning nutqini buzadi.
Autizm rostdan ham uzun spektr. Bolaning nutqining rivojlanishi ham ana o'sha spektrdagi o'rniga bog'liq.
@on_spectrum
3 haftadan buyon Minneapolis boshlang'ich maktablariga qarashli Marcy maktabida amaliyot qilyapman. Bu safar autizmi bor bolalar sinfida ularni kuzatib, o'qituvchiga yordam beryapman. Sinfda 7 ta o'quvchi bo'lishiga qaramasdan ularning simptomlari-yu, gapirishlari har xil. Biri ma'lum miqdordagi so'zlarni ayta olsa, boshqasi umuman gapira olmaydi, lekin terapiyalar yordamida og'iz mushaklari shug'ullantiriladi. Ba'zilarining esa tili biyron, tinmay gapirishadi, qolganlari esa faqat o'ziga kerakli vaqtda so'zlashadi. Nutqdagi nuqsonlar esa autizmning asosiy alomati hisoblanadi. Lekin yana alomatlar bir-biridan faqr qiladi.
Muloqot (communication) - bu og‘zaki til, imo-ishoralar, tana tili, yozma til yoki imo-ishora tili orqali xabarlarni yuborish va qabul qilishning barcha shakllarini o‘z ichiga olgan umumiy atamadir.
Til (language)- so‘zlarning qoidalarga asoslangan kombinatsiyasi orqali g‘oyalar va xabarlarni shakllantirishni o‘z ichiga olgan aloqa turi hisoblanadi.
Nutq (speech) - og‘iz harakatlari orqali tovush chiqarish yo‘li bilan tilni ifodalash jarayonidir. (Goldstein & Ozonoff, 2018)
Men kuzatayotgan bolalarning muloqoti turlicha. Ular tili, elektron qurilmalar (iPadlar), turli xil rasmlar yoki imo-ishoralar orqali gaplashishadi. Eshitishadi, tushunishadi, lekin siz bilan gaplashish uchun har xil usullardan foydalanishadi. Ular tilni tushunishadi, uskunalardagi yozuvlarni o'qishadi, devor va doskadagi ko'rsatmalari o'qib, amal qilishadi. Grammatikani o'rganishadi, hikoyalar, gaplar tuzishadi. Lekin ularning muammosi nutqida. O'zlari biladigan til tovushlarni odatiy rivojlanayotgan bolalardek chiqarishmasliklari ularning nutqini buzadi.
Autizm rostdan ham uzun spektr. Bolaning nutqining rivojlanishi ham ana o'sha spektrdagi o'rniga bog'liq.
@on_spectrum