Mustahkam oilaviy munosabatlar

3:3 Сизнинг жозибангиз ўрилган сочлар, тақилган олтинлар, чиройли кийимлар каби ташқи зеб-зийнатдан иборат бўлмасин.
3:4 Аммо яширин қалбингиздаги ювош ва сокин руҳ сизларнинг сўлмайдиган ички гўзаллигингиз бўлсин. Бунинг Худо олдида қадри азиздир.
3:5 Ўтмиш вақтларда Худога умид боғлаган муқаддас хотинлар ҳам ўзларини шу йўсинда безаб, эрларига бўйсунар эдилар.
3:6 Масалан, Соро биби Иброҳимни жанобим деб атаб, унинг сўзига қулоқ солди. Агар сизлар яхшилик қилишда қунт қилиб, ҳеч қандай қўрқувдан ғулғулага тушмасангиз, Соро бибининг фарзандлари ҳисобланасизлар.
3:7 Шунга ўхшаб, сиз – эрлар ҳам хотинларингиз заиф жинсдан эканлигини ҳисобга олиб, улар билан оқилона муносабатда бўлинглар. Улар ҳам абадий ҳаёт иноятидан баҳраманд бўлгани учун, уларни ҳурматга сазовор ҳисобланг ва ибодатларингизга халал берманглар.

Бутрус аёлларга, эрларингизга бўйсунинглар, деб амр этган
Ушбу мактубнинг кўп қисми, шунингдек, биз юқорида келтирган парчаларимиз – бўйсуниш мавзусига бағишланган (қаранг: 1 Бутрус 2:11-3:12). Иккинчи бобдан бошлаб Бутрус яхши кўрган китобхонларни “Раббий ҳақи ҳар хил инсоний тартиб-интизомга бўйсунишга...” даъват этади (1 Бутрус 2:13). Бутрус ҳар бир одамни давлат ҳокимиятига бўйсуниши ҳақида гапиради: “...хоҳ олий ҳоким бўлган подшоҳга, хоҳ подшоҳ ўрнида ёмонлик қилганларни жазоловчи ва яхшилик қилганларни тақдирловчи ҳокимга бўйсунинглар” (1 Бутрус 2:13-14); хизматкорлар ёки қуллар ўз хўжайинларига бўйсунишлари лозим: “Эй хизматкорлар, фақат юмшоқ ва хушфеъл хўжайинларгагина эмас, балки феъли-хуйи терс бўлганларига ҳам камоли эҳтиром билан итоат қилинглар. Агар бирор киши Худога ишонганидан виждонан азоб чекиб, ноҳақ ғам-ғуссага чидаса, бу Худонинг иноятидан далолат беради. Агар қилган гуноҳингиз учун таёқ ейишга чидасангиз, бу сизга қандай шараф келтиради? Аммо яхшилик қилиб, азобга чидасангиз, Худо бундан рози бўлади” (1 Бутрус 2:18-20); яна юқорида қайд қилганимиздек, хотинлар эрларига бўйсунадилар (қаранг: 1 Бутрус 3:1-6). Шундай қилиб, ҳокимиятга бўйсуниш – бу фақатгина аёлларнинг муаммоси эмас, балки масиҳийликнинг фазилатидир. “Эркаклар, худди аёллар сингари, - деб ёзади Кларк, - уларнинг устидан тайинлаб қўйилган одамларга бўйсунишлари керак”.

Бутрус аёлларга алоҳида амр беради: “...Сиз, хотинлар ҳам ўз эрларингизга бўйсунинглар. Худо каломига ишонмайдиган баъзи кишилар сиз, аёлларнинг ор-номусли, покдомон хулқ-атворингизни кўриб, имон ҳақида бирон сўз айтолмасданоқ қойил қолсинлар...”. Бутруснинг даъвати фақатгина имонсиз эркакларнинг хотинларига қаратилмаган, чунки таҳмин қилинишича, кўплаб эркаклар имонли бўлганлар. Бироқ эътибор қилинг-а, Бутрус “Худо каломига ишонмайдиган баъзи кишилар...”, яъни имонсиз эрлар деб аталганлар масиҳий хотинларнинг покдомон хулқ-атворини кўриб, бирон сўз айтолмасдан қойил қолдилар. Имонли эрларнинг мажбуриятлари еттинчи оятда санаб ўтилган.

✈️Телеграм🌐Инстаграм✅TikTok

Ўз ҳаворийлари орқали исо масиҳ никоҳ ҳақидаги таълимотни юборди.
Шотландия ёзувчиси Томас Карлейлнинг айтишича, “Муқаддас Китобнинг чек–чегараси йўқ”. Сиз Муқаддас Китобни қанчалик кўп ўргансангиз, унинг нақадар чуқур маънога эга эканига гувоҳ бўласиз, чунки Китобнинг муаллифи Худонинг Ўзи. Аслида сиз билан биз мавзуимизни энди ўргана бошладик. Бугун Масиҳийнинг никоҳи тўғрисида ҳақида сўз юритамиз.

Исо Масиҳ Ўз ҳаворийлари орқали никоҳ таълимоти ҳақида бизга жуда ҳам кўп нарсаларни юборган. Исо самога кўтарилгандан кейин, ҳаворийлар орқали Ўз хизматини ҳамда шогирдларига таълим беришни давом эттирди. Гарчанд ерда Исо ҳеч қандай хужжат ёки ёзувлар қолдирмаган бўлса ҳам, У илоҳий тарзда ҳаворийларига Ўзининг таълимотини эълон қилишлари ва бу таълимотни ёзма равишда баён этишларига куч ато этди. Шунинг учун ҳам ҳаворийларнинг хушхабарларини инкор этиш – бу Исо Масиҳнинг Ўзига бўйсунмасликни англатади.

Ҳаворийлар Бутрус ва Павлус бизга масиҳийнинг никоҳи ҳақида Исонинг тўлиқ ва тугал таълимотини қолдирганлар. Иккала ҳаворий ҳам никоҳдаги иккала жинснинг тенглигини, шу билан бир қаторда эрнинг ҳукмронлигини ва аёлнинг унга итоат этишини таъкидлаганлар.
Одамлар итоат этиш сўзини нақадар ёмон кўрадилар! Хотин эрига бўйсунишга мажбур эканлиги ҳақида сўз кетганда, бизнинг колледжимизда баҳс-мунозара авж олади. Шундай бўлса-да, ҳаворийлар айнан шундай масиҳийча таълимотни доимо таъкидлаб, ҳимоя қилиб келганлар.

Муқаддас Китобда бу ҳақда айтилган, эҳтимол, бу таълимотга амал қилиш – ўша даврнинг маданий анъаналарига бўйсунишдир ва бизга нисбатан балки ҳеч қандай аҳамиятга эга эмасдир?

Бу унчалик осон эмас. Ҳам Павлус, ҳам Бутрус бу таълимотнинг муҳимлигини матонат билан таъкидлайдилар. Бутрусга қараганда Павлус кўпроқ даражада эркакнинг ҳукмронлигини ва аёлнинг унга бўйсунишини қаттиқ туриб талаб қилган. Павлус ўз нуқтаи назарини Эски Аҳддан олинган цитаталар билан тасдиқлаган. Иқтибосларда яратилиш тарихи, Исо Масиҳ ва Жамоат ҳақида, Учбирликдаги шахсларнинг ўзаро муносабати, Масиҳнинг амрлари ҳақида айтилган, шунингдек, Павлус ўзининг ҳаворийлик фаолиятидан мисоллар келтирган.

Келинг, ушбу мавзуга оид асосий парчаларни кўриб чиқамиз. Ҳаворийлар масиҳий никоҳининг тузилишини таърифлашда фойдаланаётган сўзларнинг маъносига диққат билан эътибор қилинг. Том, сўзлар ниҳоятда муҳим ўрин тутишини эсингизда тутинг. Сиз одамларга масиҳийлик таълимоти ва ҳақиқатлари тўғрисида гапирганингизда, сўзларни ниҳоятда эҳтиёткорлик билан танлаб олинг. Эсингизда тутинг, биргина ўйламай айтилган сўз бутун бир таълимотни бузиб кўрсатади. Яна, ҳаворийлар эркакнинг вазифаси, айниқса, унинг хотинга нисбатан масиҳийча севгиси ҳақида нима дейишганини асло унутманг. Хотин эрига итоат этиши ҳақида баҳс кетганда, эркакнинг аёлга нисбатан қурбонлик севгиси тўғрисидаги Янги Аҳд таълимотини назардан четда қолдирмасликка ҳаракат қилинг.

Бутрус ўн икки ҳаворийдан бири бўлган. У доимо Исо Масиҳнинг ёнида бўлган, Исо нималарни ўргатган бўлса ҳаммасини эшитган, У билан мулоқотда бўлган ва Исо ҳар хил эркак ва аёллар билан кунда қандай қилиб суҳбатлашаётганлигининг гувоҳи бўлган. Исо Масиҳ Бутрусни Ўз Жамоатининг асосчиларидан бири бўлишга ва Ўзининг таълимоти ва ҳаёти ҳақида гувоҳлик беришга даъват этган. Шунинг учун Бутруснинг мактубларини тенги йўқ ва ишончли манба сифатида қабул қилиш мумкин. Исо Масиҳ Бутрусга нимани ўргатган бўлса, у бизга шуни ўргатади. Шунинг учун ҳам бу илоҳий мактублардаги ахборотни билишимиз зарур ва қолганларга ҳам етказишимиз лозим.
Исо Масиҳ эр-хотинлик муносабатлари ҳақида нималар деган? Аниқ ва тушунарли амрларни биз Бутруснинг биринчи мактубидан топамиз:
3:1 Масиҳдан ибрат олиб, сиз – хотинлар ҳам ўз эрларингизга бўйсунинглар. Худо каломига ишонмайдиган баъзи кишилар имон ҳақида бирон сўз айтмасданоқ қойил қолсинлар.
3:2 Сиз – аёлларнинг ор-номусли, покдомон хулқ-атворингизни кўриб...

Каломда, бу ходисаларнинг ҳаммасида Довуд болалари учун ташвишланганини кўрсатади. Аммо у энг муҳимини қўлдан бой бериб қўйган. Бу – фарзандларига яхши намуна бўлиш учун болалари учун ва ўзи учун таълим-тарбиядир! Бу каби фожеали хатодан бизни Худованд асрасин!

Ўз фарзандларингиз учун вақт ва кучни аяманг. Бунда Худованд сизни марҳаматласин!

✈️Телеграм🌐Инстаграм✅TikTok

Бола ёлғон гапиришни бошқалардан ўрганади. Дўстларидан, масалан, ёки... ва бу жуда қайғули, ўз ота-онасидан. афсус, кўпинча шунақа бўлади. Демак, азиз ота-оналар, агар сиз болаларингизнинг ёлғонни осонгина гапириб турганини кўрсангиз, ўйлаб кўринг, бунинг сабаби ўзингиз эмасмисиз?

Сиз ўзингиз боланинг ҳузурида кичкина ёлғонларга йўл қўймаябсизми? Мисол учун, телефон жирингласа ёки кимдир эшикни тақиллатса, сиз уйдагиларга: “Мен уйда эмасман!”, деб айтасиз.

Агар биз болаларимиз ростгўй бўлишини хоҳласак, ўзимиз ҳам сўзимиз, ҳам ишимиз билан ёлғоннинг ёмон, хунук эканлигини кўрсатишимиз лозим. Ҳақиқат эса, аксинча хурматга лойиқ. Агар сиз боланинг ёлғонга мойиллигини пайқасангиз, сиз унга ёлғоннинг очилиб қолганини...яширин нарса очиқ – ойдин бўлгани ҳақида ҳикояларни тез-тез айтиб туришингиз керак. Бу билан ёлғончининг хунук кўринганини, ростгўйнинг эса олийжаноб бўлганини таъкидлашингиз керак.

Биласизми, боланинг оғзи ва юзидан унинг айтишича тегмаган қаймоқнинг юқини кўрганингизда, уни бирданига урушманг. У билан: “ундай бўлса, юзингдаги нима? Нимани чаплаб олгансан? Қани, кўзгуга бир қараб кўрчи!”, деб ҳазиллашиб кўринг. Агар сизнинг ўйинқороғингиз юзидаги қаймоқни артиб ташлаб, барибир тан олмаса, унда унга: “Сенинг юзингга қаймоқ эмас, сен айтаётган ёлғон ёпишган” деб айтинг.

Баъзан, биз ота-оналарга, болаларимизни тарбиялаш учун кўпроқ фантазия ишлатсак, зарар бўлмайди. Аммо, муҳими шуни ёдда тутиш керакки, тарбия – вақтни ва шахсий ижобий намунани талаб қилади. Вақтнинг етмаслиги ва ёмон намуна кўп қайғу келтириши мумкин.

Шоҳ Довуд билан шундай бўлган. Давлат ишлари билан банд бўлган Довуд ўз болаларининг тарбиясига етарлича вақт ажратмади. Улар болалигидан ўзбошимчаликка, ўзларининг барча тантиқлигининг бажарилишига ўрганиб қолишганди.

Бундан ташқари отасининг аёлларга нисбатан муносабати улар учун яхши намуна бўлмаган. Шоҳ Довуднинг бир неча хотинлари бўлган. Улардан бирининг бошқа эри бор бўлган вақтда Довуд у билан ётган. Бундан кейин Довуднинг буйруғи билан унинг эри ўлдирилди.

Бундай тарбия ва намунанинг натижасида, Довуднинг ўғилларидан бири – Омнўн, отасининг қизи, ўзининг ўгай синглисининг номусига тегди. Довуд бундан қаттиқ ғазабланди, аммо ҳеч нарса қилмади. Чунки унинг ўзининг ҳаётида зинокорлик гуноҳи бор эди. Шунда Довуднинг бошқа ўғли Абсалом (қизнинг туғишган акаси) синглиси учун қасд олишга қарор қилди.

Шундай қилиб, орадан икки йил ўтди. Бу вақтнинг мобайнида Абсалом қасд олишнинг режасини тузиб юрди. Мана бир куни шундай ходиса рўй берди. Омнўн қўйнинг жунини қирқишга борди. У билан бирга Абсалом ҳам борди. Бу билан у отасининг бошқа ўғилларини ҳам боришга кўндирди. Шу ерда Абсаломнинг одамлари Омнўнни ўлдиришди. Аммо Абсалом бу билан тўхтамади. У отаси Довуд ҳали тирик бўлишига қарамасдан ўзи шоҳ бўлишни хоҳлади. У ўйлаб, эҳтиёткорлик билан харакат қилди. Натижада Довуднинг ўзи ўғлидан қочишига тўғри келди. Лекин Абсаломнинг охири қайғули бўлди. Унинг сочи жуда ажойиб эди ва у сочлари билан фахрланарди. Лекин айнан мана шу сочлари уни нобуд қилди. Ўша куни Абсалом Довуднинг одамларидан қочиб қутулмоқчи бўлди. У ўзининг хачирида чопиб бораётган эди. Хачир катта эман дарахтининг қалин шохлари тагидан елиб кетаётганда, Абсаломнинг боши шохлар орасига кириб қолди. Хачир елиб кетаверди, Абсалом эса сочлари билан дарахтга илиниб қолди. Довуднинг одамлари бундан фойдаланиб, Абсаломни ўлдиришди. Довуднинг “Абсаломнинг жонини сақланг”, деган буйруғига қарши келиб ўлдиришди.

Ота сифатида Довуд, ўғли унга қарши чиққанига қарамасдан унинг ҳаётини сақлаб қолишни истади. Аммо унинг лашкарбошисидан бири ўзбошимчалик қилди. Довуд ўғлидан айрилди. Каломда Довуд: “Оҳ, ўғилгинам, болам Абсалом! Сенинг ўрнингга мен ўлсам бўлмасмиди, ўғлим?! Вой, болам Абсалом! — деб фарёд қиларди.”, деб ёзилган.

“Ёлғон гапириш” ва “жамият ўринларида жанжал кўтариш” каби ёмон одатлар билан қандай қилиб курашиш ҳақида

Болалар оиланинг ҳаётига кўп қувонч келтиради. Уларнинг кулгиси севувчи ота-онасининг, бува-бувисининг юракларини иситади. Аммо тан олиш керакки, болалардаги баъзи бир ёмон одатлар, катталарнинг жаҳлини чиқаради.

Масалан, баъзи болаларнинг жамият ўринларида жанжал чиқариш одати бор. Агар бирор нарса уларнинг ҳохишидек бўлмай қолса, улар қичқиради, тепсинади ёки ерга ётиб олишади.

Бундай холат кўпларга таниш деб ўйлайман. Бундай ёшдаги болаларда шунақанги одатлар кўпинча пайдо бўлади. Бир она қуйидагини гапириб берган: “Менинг ўғлим икки ёшда эканлигида биз у билан дўконга бордик. Ўйинчоқлар бўлимидан ўта туриб, ўғлим у ердан катта, чиройли машинани кўриб қолди ва мен буни сотиб олиб беришимни сўради. Мен: “Йўқ!”, дедим. Ва шу онда бошланди... у ерга ўзини тап ташлади. Қичқириб, оёқлари билан тепсина бошлади. Одамлар ёнимиздан ўтаётиб, ёқтирмасдан қарашарди, мен шундай қаттиқ уялдим! Менинг ёнида ўтириб кутишдан бошқа иложим йўқ эди. Икки дақиқадан кейин (бу менга абадиятдек туюлди), у менга қаради ва мен унга эътибор бермаётганимни кўрди. У тинчланди. Шунда мен унга: “нима қиламиз? Сен мен билан юришга тайёрмисан?”, дедим. У тинчгина турди, мен унинг қўлларидан тутиб, чиқиш тамонга шошилдим”.

Онаси доно иш тутибди, биз – ота-оналар сабр қилиб, осойишталик кўрсатишга ҳаракат қилишимиз керак. Бундай ҳолатларда ота-она ўзларини сокин тутса, болалар ҳам тез тинчланади. Аммо аччиқ устида болалар бир ерга урилиши ёки яраланиши мумкин, ёки бўлмаса, агар улар нимани отиб юборса бошқа болаларга оғриқ келтириши мумкин. Қандай қилиб бунинг олдини олса бўлади? Бунақада психологлар, болани шунчаки қаттиқ қучоқлаб туришни маслаҳат беради. Бола унга тепиш учун, ерга ёстиқ ташлаш мумкин. Аммо агар, бундай холат тез-тез бўлаверса, кўрсатма олиш учун врачга мурожаат қилиш лозим.

Менимча, яна бир нарсани айтиб ўтиш муҳим. Болалар бу дунёда биз – катталарга ўхшаш бўлиб яшашга ўрганадилар. Улар кўпинча биз қилаётган ишларни такрорлайдилар. Агар боланинг аччиғи тез бўлса, унда ота-оналар ўйланиб кўришлари керак – бу ўзларидан ўтган нарсанинг натижаси эмасмикан? Балки ота-оналарнинг ўзларида ғазабланиш, қичқириш одати бордир. Унда қандайдир ҳолатларда бола ўзини бунақа тутса, бунинг ҳайрон қоладиган жойи йўқ.

Болаларимиздаги ёмон одатлар бизни қанчалик хафа қилмасин, вақт ўтиши билан кўп болаларнинг бу одатдан қутилиши бизни юпатади. Лекин шундай бўлса ҳам баъзи одатлар борки, улар бутун умр қолади.

Масалан, ёлғон гапириш. Бола қаймоқни еб қўяди-ю, унинг оғзи, юзига қаймоқ суртилгани кўриниб турса ҳам, барибир у қаймоққа тегмаганини таъкидлаб тураверади. Агар сиз боланинг ёлғонга мойиллигини пайқасангиз, ўйлаб кўринг, бунинг сабаби нимада? Улар бир нечт бўлиши мумкин.

Бунинг сабаларидан бири бола жазоланишдан қўрққани учун ёлғон гапириши мумкин. Қўрқинч кўпинча ёлғоннинг сабаби бўлади. Бу ерда ота-оналар ўйланишлари керак, балки улар болаларини аччиқ устида ҳаддан ортиқ жазолаётгандир. Унда боланинг, у ёки бу вазиятда ёлғон гапираётгани тушунарли. У қанча кўп қўрқса, шунча кўп ёлғонга чирмашади. Фақат ота-она билан боланинг орасида ишончли муносабат бўлсагина, бола қўрққани учун ёлғон гапирмайдиган бўлади. Боланинг ёлғон гапиришга одатланадиган яна қандай сабаблар бўлиши мумкин?

Эҳтимол, сиз ўзингиз ҳам – ҳаётий тажрибага бой аёлдирсиз ва сиз ёшроқ бўлганларга ёрдам бериш учун бўлишадиган нарсаларингиз борлигини хис қиларсиз. Эҳтимол, ўша дақиқаларда, сиздан узоқда бўлмаган кимдир қийинчиликни бошдан кечираётгандир. Балки бу қийинчиликлар одамни шунчалик кучли эзганликдан у яшашни истмаётгандир. Ва бу одамнинг ёнида, унга Худо ҳақида айтиб берадиган ҳеч ким йўқдир. Бу одамларга ёрдам бериш учун Худованд сизни қўлланишига, сизда имконият бўлиши учун ибодат қилинг. Биз бу ҳақида ҳозирнинг ўзидаёқ биргаликда ибодат қилишимиз мумкин: Қадрдон Осмондаги Отажон! Сен қачонлардир бизнинг ҳар биримизни бизнинг нотўғри йўлларимиздан тўхтатиб, Ўзингнинг йўлингга солганинг ва ҳаётимизни маъно билан тўлдирганинг учун, Биз Сенга миннатдормиз. Ва биз сўранамиз: бизни бошқа одамларга ёрдам бериш учун қўллангин. Бизга, Ҳаёт йўлида бизни юборган ҳаммага нисбатан севги ва етарлича донолик бергин. Сен севувчи Ота эканлигингга ва қайғуларда тез ёрдам берувчи эканлигингга ишонишлари учун уларнинг юрагини тайёрлагин. Улар ҳам ўз ҳаётларида Сенинг баракатингнинг мўжизаларини кўра олсинлар. Омин.

✈️Телеграм🌐Инстаграм✅TikTok

Наима Рут учун мураббий бўлганлигини айтиб ўтгандик. Рут эса ўз навбатида қайнонасининг маслаҳатларини қадрлади ва унга қулоқ солди. Каломда ёзиладики, у қайнонасининг маслаҳатларига тўғри амал қилиш билан, уларнинг иккаласига ҳам ғамхўрлик қилган олийжаноб инсонга турмушга чиқа олди. Енди у дардманд бевадан бахтиёр хотинга айланди. Аммо энг муҳими, Наиманинг мураббийлиги, ёш мажусий Рутни, Ҳақиқий Тирик Худога олиб келди. Ва Рут, Худованднинг мархамати остида яшашнинг қандайлигини ўзида хис қилди. Худованднинг мархамати эса унинг ҳаётида каттаси ҳам кичиги ҳам бўлди. Масалан, Рут ўроқчилардан қолган бошоқларни далада териб юрганида, бу аслида Худонинг беваларга кўрсатган ғамхўрлиги эди. Ахир исроил халқи орасида, даланинг хўжайини хосилни тозалаб йиғмаслиги кераклиги ҳақида қонун чиқарган, Худонинг Ўзи эди-да. Ва бу қонуннинг орқасида камбағал одамлар очликдан ўлмасдан яшаб кетардилар. Бу мархамат, Худованднинг халқи орасида яшашга келганида, Рутга ҳам насиб этди. Тўқ одам учун қандайдир махсус пирожноени кўргандаги, ички тўйғулари кўра, очликни кўрган одам, кутилмаганда келган бир бурда нон у учун қандай мўжиза эканини яхши билади.

Рут кечалари, қайнонасининг олдига арпа бошоқларини тўкканида, хурсанд бўлганини фақат фараз қилиш мумкин. Бу каби нарсаларни одам бир умр унутмайди. У пайтда Рут, яна турмушга чиқа олишини билмаган ҳам. Рутнинг эрга тегиши ҳам Худованднинг мархамати бўлди. Гап шундаки, унинг вафот этган эрининг қариндоши уни хотинликка олди, чунки эркак киши, ўлган қариндошининг авлодини давом эттириш мақсадида, унинг бевасини хотинликка олиш учун Худованд исроилда қонун чиқарган эди. Бу қонун ҳақида, Наима Рутга, яна қандай қилиб турмушга чиқиши мумкинлиги ҳақида ўргатганида айтиб берган эди. Наима Рутга унинг бўлажак эри ҳақида: “Бу одам бизнинг яқин қариндошларимиздан, Худованднинг Қонунига кўра у бизни ўз паноҳига олишга бурчлилардан”, деб айтди.

Шундай қилиб, Наиманинг ҳомийлиги туфайли Рут турмушга чиқда ва она бўла олди. У бахтиёр эди ва ундан каттароғини орзу қилиши эҳтимолдан узоқ. Ва тушунарлики, у ўзини яна каттароқ баракат, буюк баракат кутиб турганини хатто фаҳмламади ҳам.

Бу бутун инсоният учун маънога эга бўлган баракат. Унинг чевараси Исроил шоҳи бўлди ва унинг авлодидан, бутун оламнинг Қутқарувчиси – Исо Масиҳ келиб чиқди. Каломда: “Худованднинг фотиҳаси бойлик келтиради”, деб бежиз айтилмаган. Хомийликнинг энг юқори мақсади – бу, биз одамларга Худога олиб борадиган йўлни кўрсатишимиздир. Ахир инсонни бу ердаги ҳаётида доно ва баракатли ҳаёт кечиришга, Худованддан яхшироқ ўргатадиган ҳеч ким йўқ. Худованддан бошқа ҳеч ким инсонга абадий ҳаётни бера олмайди.

Ўйлайманки, ҳар биримиз ҳам, сирларимиз ҳақида гаплаша оладиган, маслаҳат сўрай оладиган, шунақа мураббийимиз бўлишини хохлаган бўлардик. Аммо мураббий - бу ўзига хос одам. Бу одам, хатто агар уни эшитиб, сиз унинг маслаҳатларига амал қилмасангизз ҳам аччиқланмаслиги керак. У сизнинг ҳаётингизни назорат қилмаслиги керак.

У беғараз бўлиши керак ва ўзи васийлик қилаётган одамига чин юракдан яхшилик тилаши керак. Агар эсингизда бўлса, Наима уйига кетмоқчи бўлганида, келинларига тўлиқ озодлик берган эди. У уларнинг хисобидан ўзининг қарилигини таъминлаш учун, келинларини чўри қилишга харакат қилмади. Ва Худованд уни бундай меҳрибон юраги учун мархаматлади. Рут ўғил кўрганида, Наима чақалоққа севги билан энагалик қилди. Ўша ерда яшаган аёллар: “Наима учун ўғил туғилди”, дейишди. Улар Наимани мархаматлаб, айтишди: “Эгамизга хамду санолар бўлсин! У бугун сенга ғамхўрлик қиладиган невара берди, меросхўрсиз қолдирмади. Меросхўрингнинг номи Исроилда улуғ бўлсин! У туфайли ҳаётинг яна шодликка тўлади, қариганингда суянчиғинг бўлади. Чунки бу ўғилни сени яхши кўрадиган, сен учун етти ўғилдан ҳам аъло бўлган келининг туғди”. Худованд Наиманинг хомийлигини мана шундай мархаматлади.

♦️♦️🔺🔺♦️♦️🔺🔺

Азалдан инсоният ўзининг келажак авлодини устозлик орқали шакллантириб борган. Эркаклар ёшларга овнинг сирларини, бошпанани қандай қуришни ўргатган, касб эгаси қилган. Аёллар эса қизларни хўжаликни олиб боришни, яқинларига ғамхўрлик қилишни, болаларни тарбиялашни ўргатганлар.
Бошқа сўз билан айтганда, оёққа туришга ёрдам беришган.

Тўппа-тўғри. Бугун устозликнинг бунақа формаси цивилизациянинг кўп қисмида йўқ. Ва кўпинча замонавий одамлар – болалар ва катталар ҳам, ҳаётни ўзининг шаҳсин тажрибасидан ўрганадилар. Эркаклар уйдан ташқарида ишлайдилар ва уларнинг ўғиллари уларни деярли кўрмайдилар. Агар ҳеч бўлмаганда онаси уйида болалари билан бўлиб, уларнинг руҳий холатига ғамхўрлик қила олса, бунинг ўзи ҳам яхши.

Кимдир болалигида етим бўлиб қолади ва унга хомийлик қиладиган ёнида ҳеч ким бўлмайди. Бир сафар ойнаи жаҳондан, болалар уйида ўсган ўспириш ўғил ва қизларнинг ҳаётидан бир сюжет кўрсатилди. Уларга мустақил яшашга вақт келганида, энг оддий нарсалар, улар учун муаммо бўлди: бир йигитча, у чой суюқ бўйича сотилади, картошка эса, у шўрвада кўрганидек холатда сотилади, деб хисоблаганини айтди.
Яъни у, чойни дамлаш кераклигини, картошкани тозалаш кераклигини билмаган.
Аммо бу фақат ҳаётдаги турмушнинг бир томони. Мен буни айтдим, чунки бу яққол мисол. Мен бундан ҳам муҳимроқ бўлган нарсаларни: масалан, бу ҳаётда қандай қоидаларга кўра яшаш кераклигини, қийнчиликларда қандай йўл тутиш керак, одамлар билан муносабатни қандай қуриш керак ва ҳакозаларни айтмаяпман.

Дарвоқе, кўпгина ёш одамлар ҳаётнинг бу тамонида мураббийликка муҳтождир.
Нафақат ёшлар. Катта одамлар узоқ яшаган ва ҳаёт тажрибаси кўп бўлган одамлардан кўп нарсаларни билиб олиши мумкин. Ахир бизнинг ёнимизда бундай одамнинг бўлиши ёмонми? Гарчи биз шунчалик қайсармизки, нима қилишимиз кераклигини ўзимиз ҳам биламиз деб ҳисоблаймиз. Ушбу дастур тайёрланаётганида, бизнинг қозоғистонлик ҳамкасбларимиздан бири ҳақиқий ҳаётий фожеанинг гувоҳи бўлди: унинг танишининг ўғли ўлди. Йигирма ёшли ўспирин ўз ўзини ўлдирди. У белгили бир қийинчилик билан тўқнашган, буни қандай эплашни билмаган, қандай яшашни билмаган ва ҳаммасини қутулишга қарор қилган. Ҳамкасбимизнинг гувоҳлигига кўра ёш йигитнинг ёнида, унга ўзининг ижобий тажрибаси билан бўлишадиган одами бўлмаган. Фожеа юз бермасидан икки ой аввал ҳамкасбимиз, у Отани топиши мумкин бўлган Худовандга олиб келиш умидида у йигитга ўзининг ёрдамини таклиф қилганди. Аммо афсуски, йигит унинг таклифига жиддий қарамаган. Тажрибасиз бўлган йигит, ўзининг мураккаб ҳаёти билан юзма-юз келган ва фожеа юз берган.

Бу ҳақиқатан ҳам фожеа. Бу каби ҳодисалар, бизнинг ҳаётимизга мураббийликнинг қанчалик муҳимлигини яна бир бор тасдиқлайди. Муқаддас Ёзувда, мураббий бўлган одамлар ҳақида ҳикоялар кўп. Бундай ҳикоялардан бири Наима ва Рут ҳақида. Наима Рутнинг қайнонаси эди. Улар иккаласи ҳам бева бўлиб қолишди. Ва Наима Рутга, ёш келини яна эрга тегиши учун отасининг уйига қайтишни таклиф қилган. Наиманинг ўзи эса ўз она юртига, ўз халқига қайтиб боришга қарор қилди. Аммо Рут ўзининг қайнонаси билан бўлган муцносабатини жуда ҳам баҳолаган. У қайнонаси билан қолишга ва унинг юртига Наима билан бирга кетишга тасодифан қарор қилмади.

Шубҳасизки, Наима Рут учун мураббий бўлган. Ва бу Каломдаги келаси ёзилган нарсаларда кўринади. Шундай қилиб, Наима ва Рут бирга қолишди. Рут ўзига овқат топишга ғамхўрлик қилиш жавобгарчилигини олди. Ўрим вақтида у буғдой бошоқларини териш учун далага борди. Наима эса келинига янги мамлакатда ўзини қандай тутишни ўргатди. Рутга номаълум бўлган урф одат ва маданияти билан таништирди. Бир сўз билан айтганда, улар бир-бирига ғамхўрлик қилдилар ва иккаласи биргаликда кучлироқ бўлдилар.