#чушпан
O'tgan asrning 80-90-yillarida Qozon to'dalar bilan gavjum edi. Tatariston poytaxtining har bir ko'chasi turli guruhlar tomonidan bo'lib olingan. Tadqiqotlarga ko'ra, rossiyaliklarning 67 foizi serialdan oldin Chushpan so'zini eshitmagan. Bu ajablanarli emas, chunki uning qo'llanilishi Qozon va uning atrofida bo'lgan va odamlar uchun ham cheklangan, to'dalar orasida ishlatilgan.
Chushpan so'zi 2023-yilda premyera qilingan "Yigit so'zi" (Слова пацана) serialidan keyin juda ommalashdi. 2014-yilgi zamonaviy so'zlar lug'atida chushpan modaga amal qilmaydigan shaxs sifatida ta'riflangan. Chushpanni tarbiya yoki boshqa sabablarga ko'ra jinoiy guruhlarga qo'shilmagan oddiy o'smir deyish mumkin. Qattiqqo'l oila, o'qishga havas, ko'cha muhitida do'stlar yo'qligi va hokazo. Qisqasi, maktabda yaxshi o'qiydigan va qanday urishishni bilmaydigan uy bolasi.
"Yigit so'zi" asari muallifi bo'lgan qozonlik Robert Garayevning so'zlariga ko'ra: "Chushpanlar guruhda qatnashmaydiganlardir. Bu juda kamsituvchi so'z. Odatda bu pul yoki narsalari olib qo'yilganlarga berilgan nom edi. Ularning huquqlari yo'q edi. To'dalar dunyosida ular umuman fuqaro hisoblanmagan."
Garayev ham to'da a'zosi bo'lgan. 1989-yilda 14 yoshli Robertga guruh a'zosi bo'lgan boshqa maktab o'quvchisi kelib: "Ertaga 3 rubl olib kelasan, aks holda seni kaltaklayman", deb pul talab qiladi. Garayevning bunday puli yo'q edi va politsiyaga borish odat tusiga kirmagan, ammo parallel sinfdan ikki tengdoshi Garayevni guruhga qo'shishni taklif qilishgan. Ko'cha qonuniga ko'ra, agar Robertdan yana pul talab qila boshlasalar, uning yangi guruhi uni yonini oladi.
Serialda ham orqasida guruhi bo'lmagan chushpanlarga nisbatan munosabat juda hurmatsiz bo'lgan. Qahramonlar buzilmas qasam sifatida qabul qiladigan o'sha "yigit so'zi" (agar siz uni buzsangiz, guruhdan chiqarib yuborilasiz) chushpanlarga taalluqli bo'lmagan. Chushpanlarni aldash mumkin bo'lgan.
P.s: "Чушпан — это не пацан" :)
🫥Kaleidoscope uz
O'tgan asrning 80-90-yillarida Qozon to'dalar bilan gavjum edi. Tatariston poytaxtining har bir ko'chasi turli guruhlar tomonidan bo'lib olingan. Tadqiqotlarga ko'ra, rossiyaliklarning 67 foizi serialdan oldin Chushpan so'zini eshitmagan. Bu ajablanarli emas, chunki uning qo'llanilishi Qozon va uning atrofida bo'lgan va odamlar uchun ham cheklangan, to'dalar orasida ishlatilgan.
Chushpan so'zi 2023-yilda premyera qilingan "Yigit so'zi" (Слова пацана) serialidan keyin juda ommalashdi. 2014-yilgi zamonaviy so'zlar lug'atida chushpan modaga amal qilmaydigan shaxs sifatida ta'riflangan. Chushpanni tarbiya yoki boshqa sabablarga ko'ra jinoiy guruhlarga qo'shilmagan oddiy o'smir deyish mumkin. Qattiqqo'l oila, o'qishga havas, ko'cha muhitida do'stlar yo'qligi va hokazo. Qisqasi, maktabda yaxshi o'qiydigan va qanday urishishni bilmaydigan uy bolasi.
"Yigit so'zi" asari muallifi bo'lgan qozonlik Robert Garayevning so'zlariga ko'ra: "Chushpanlar guruhda qatnashmaydiganlardir. Bu juda kamsituvchi so'z. Odatda bu pul yoki narsalari olib qo'yilganlarga berilgan nom edi. Ularning huquqlari yo'q edi. To'dalar dunyosida ular umuman fuqaro hisoblanmagan."
Garayev ham to'da a'zosi bo'lgan. 1989-yilda 14 yoshli Robertga guruh a'zosi bo'lgan boshqa maktab o'quvchisi kelib: "Ertaga 3 rubl olib kelasan, aks holda seni kaltaklayman", deb pul talab qiladi. Garayevning bunday puli yo'q edi va politsiyaga borish odat tusiga kirmagan, ammo parallel sinfdan ikki tengdoshi Garayevni guruhga qo'shishni taklif qilishgan. Ko'cha qonuniga ko'ra, agar Robertdan yana pul talab qila boshlasalar, uning yangi guruhi uni yonini oladi.
Serialda ham orqasida guruhi bo'lmagan chushpanlarga nisbatan munosabat juda hurmatsiz bo'lgan. Qahramonlar buzilmas qasam sifatida qabul qiladigan o'sha "yigit so'zi" (agar siz uni buzsangiz, guruhdan chiqarib yuborilasiz) chushpanlarga taalluqli bo'lmagan. Chushpanlarni aldash mumkin bo'lgan.
P.s: "Чушпан — это не пацан" :)
🫥Kaleidoscope uz