Hasankhoja Muhammad Sodiq

Bazi effektlar haqida…

“Siniq oynalar prinsipi” ko‘pincha salbiy holatlarni izohlash uchun qo‘llaniladi, ammo uning ijobiy muqobili sifatida quyidagi tushunchalar ishlatiladi. Ushbu tamoyillar kichik ijobiy o‘zgarishlar jamiyatda katta o‘zgarishlarni qanday boshlashini ko‘rsatadi.

1. Yaxshi o‘rnak prinsipi (Broken Windows Reverse)
• Tushuncha: Agar biror joyda kichik yaxshi o‘zgarishlar amalga oshirilsa, boshqalar ham ushbu ijobiy o‘zgarishlarga qo‘shilishga harakat qiladi.
• Misol: Mahallada kichik bir guruh volontyorlar bog‘ yaratdi. Keyingi haftalarda boshqa mahalla aholisi ham gul ekish va obodonlashtirishni boshladi.

2. Toza oyna nazariyasi
• Tushuncha: Hudud yoki jamiyat toza, tartibli va e’tiborli saqlansa, boshqalar ham tartib va intizomga amal qilishga undaydi.
• Misol: Bir kafe o‘z atrofiga axlat qutilar o‘rnatdi. Shu hududdagi boshqa do‘konlar ham shunday qila boshladi va ko‘cha ancha pokiza bo‘lib qoldi.

3. Multiplikativ ta’sir
• Tushuncha: Yaxshi xatti-harakatlar jamiyatda ko‘payib, katta ijtimoiy o‘zgarishlarga olib keladi.
• Misol: Bir talaba ijtimoiy tarmoqlarda ekologik muammolar haqida loyiha boshladi. Oradan bir oy o‘tib, yuzlab odamlar chiqindi yig‘ish tadbirlariga qo‘shildi.

4. Ijobiy muhit effekti (Positive Environment Effect)
• Tushuncha: Yaxshi energiya va ijobiy harakatlar boshqalarga yuqib, biror jamiyat yoki makonning rivojlanishiga hissa qo‘shadi.
• Misol: Bir kompaniya sog‘lom turmush tarzini targ‘ib qiluvchi dasturlarni joriy etdi. Tez orada xodimlarning oilalari ham sport bilan shug‘ullanishga qiziqishni boshladi.

5. Ilhomlantiruvchi innovatsiya tamoyili (Pioneer and Follower Effect)
• Tushuncha: Yangi tashabbus boshqalarni ham shu yo‘nalishda harakat qilishga undaydi.
• Misol: Bir maktabda SAT bo‘yicha yuqori natijaga erishgan o‘quvchi boshqalarni ilhomlantirdi. Natijada, bir yilda maktabning 15 o‘quvchisi xalqaro imtihonlarda muvaffaqiyatli qatnashdi.

(Davomi bor..)

“Uzr” odatda 2 holatda so’raladi:
1. Aybdorlik hissi tufayli. (Mardlik)
2. Aybsiz bo’lsa ham oradagi munosabat hurmatidan. (Oqillik)

Birinchi holatda uzr so’ramaslikda kibrning hidi sezilsa, ikkinchi holatda esa “hilmlik” ne’matidan bebahralikdandir.

Biz esa “Uzr so’rashni” hali ham ojizlik va pastlik belgisi deb biladigan saviyadagilar bilan sinalyapmiz….

E’lon

Bizda

- admin va call center
(4-7 mln)
(Dush-Juma : 09:00-17:30)

- HR
(8-11 - mln)
(Dush-Juma : 08:30-17:30)

bo’sh ish o’rni mavjud

"Sodiq school"ning ahil jamoasiga qoʻshilish va samimiy muhitda ishlash imkoniyatingiz bor.
Yaxshi ish haqi va muhitdan tashqari quyidagi qoʻshimcha bonuslar ham sizniki:

– bepul tushlik va tolma choy;
– farzandingizning maktabimizdagi ta’limi uchun 50% chegirma;
– bepul treninglar.

@resume_send_bot ni to’ldiring

Ahvolimiz

Zinoni ko’ngil olish, bu ham bir savob deyayotgan insonga “Dinni mazah qilma” deb tanbeh berilsa, qurayotgan masjidini to’xtatadi.
Go’yo Alloh shu masjidga qarab qolgan.
Holislikni qarang…

Yarim kechasi nomahramlar bilan karta o’ynayotgan tanishingizga jahl ustida tanbeh bersangiz, bu man uchun normal holat deydi.
Kamiga “haqorat qilmang” deb ham post yozadi.
Go’yo bu bilan O’zini Alloh oldida oqlamoqchi bo’ladi.
Saviyani qarang…

Biror vazifani ishonib topshirsangiz, “men uddaladim, men qildim, mensiz bitmasdi” deydi.
Kamiga ortingizdan g’iybat va tuhmatlarni to’xtatmaydi.
Go’yoki bu ishlarni Alloh bilmayapti.
Kibrni qaranag…

Do’stingiz bilan birga yaxshi g’oyani amalga oshirishni kelishasiz. Reja qilasiz. Ammo ortingizdan “sizga ishonmasligini, g’oyalar uchun birga ekanligini” aytadi.
Sodiqlikni qarang.

O’quvchilar iltimosiga ko’ra bir martaga ilm suhbatiga chaqirasan, manfaatli bo’lsin deb. Bu uchun 150$ pul so’raydi. Rad qilasan, shu vaqtini velosiped uchishga sarflaydi.
Ilmni narhini qaranag…

Munofiqlikni “pro max” darajasiga olib chiqdik shekili…

Aktual holat

Xo‘roz har kuni tongda qichqirib odamlarni uyg‘otar edi. Uning egasi unga: "Sen bizni bezovta qilayapsan. Yana tongda qichqirib bizni bezovta qilsang patingni bitta qolmasdan yulib olaman!", dedi.

Xo‘roz qo‘rqdi. O‘ziga o‘zi: "Zarurat man qilingan narsalarni muboh qiladi-ku! Jonimni saqlash uchun qichqirmasligim shar'iy siyosatdir. Mendan boshqa xo‘roz bordir qichqiradigan", deya qichqirishdan to‘xtadi.

Shu kundan e'tiboran uning ovozini hech kim eshitmadi.

Bir haftadan so‘ng egasi kelib: "Sening borligingdan nima foyda? Hech bo‘lmasa tovuqlarga o‘xshab "qo-qoq"laysan endi. Bo‘lmasa patingni bitta qolmay yulib olaman", dedi.

Xo‘roz endi qo‘rqqanidan tovuqlarga o‘xshab "qo-qoq" lay boshladi.

Bir oydan so‘ng xo‘rozning egasi kelib xo‘rozga: "Har kuni bitta tuxum tug‘masang seni so‘yib yeyman", dedi.

Shunda xo‘roz:
"Koshki o‘sha paytda qichqirib o‘lib ketganimda edi!", dedi!

-----------------------

O‘zi shundog‘am kishilar kitob o‘qimay qo‘ydi. Ko‘pchilik ijtimoiy tarmoqlar orqali ziyoli insonlardan ta'lim va tarbiyalarini ko‘rib, tinglab borayotgan edi.

Bundan buyog‘iga xalq Kimlarni tomosha qiladi?

Iltimos! Xalqni muallim va murabbiylardan ayirmanglar!

Bo’lmasa zinoni savob deydigan ahmoqlar gapi bilan “g’ufronaka” aytiladigan joyga aylanib ketadi…

TURKIYLAR

Qilichin tashladi beklar nihoyat,
bosildi tulporlar,
tig‘lar suroni,
urhoga o‘rgangan tillarda oyat,
turkiylar tanidi komil xudoni.
Qilichlar zangladi…
falokat hushyor,
turkiylar quvvatin berdi yerlarga.
Hiylagar do‘stlarday yaqinlashdi yov
komillik qidirgan jasur erlarga.
Ilvasin yigitlar,
bobir yigitlar,
sajdaga bosh qo‘ydi yovga ters qarab,
g‘ullarni kemirib yig‘ladi itlar,
buyuk boshni kesdi qilich yaraqlab.
Turkda bosh qolmadi… qolmadi dovlar.
xotin-xalaj qoldi motam ko‘tarib,
«bizga tik qarama» buyurdi yovlar,
yovlarga ters qarab yashadi bari.
Talandi samoviy tulpor uyuri,
talandi zarlari,
zebu zabari,
ters qarab o‘ling deb yovlar buyurdi,
yovlarga ters qarab jon berdi bari.
Lahadga kirdilar o‘zlarin qarg‘ab,
qolmadi arabiy,
turkiy xatlari,
tug‘ingiz dedi yov teskari qarab,
yovlarga ters qarab tug‘ildi bari.
Tug‘ildi,
tug‘ildi,
tug‘ildi qullar,
qirqida qirilgan — imdodga muhtoj,
yovlarga ters qarab itlarday hurar,
bir-biriga dushman,
bir-biridan koj.
Jo‘mardlar qirilgan Turonzaminda
do‘zaxiy tajriba pallasin ko‘rdim:
eshshak suvrati bor qay bir qavmda,
qay birida to‘ng‘iz kallasin ko‘rdim.
Bu holdan buvaklar bo‘g‘ilib o‘lar,
qul Bilol ezilib yig‘lar falakda…
O‘zlarin yondirar borliqdan to‘ygan
Badaxshon la’liday asl malaklar.
Mo‘minlar besh bora Allohni eslar
sajdaga bosh qo‘yib jallod toshiga.
O‘grilib sal ortga qarayin desa,
boshiga urarlar,
faqat boshiga.
Bormi er yigitlar, bormi er qizlar,
bormi gul bag‘ringda jo‘mard nolalar,
bormi bul tufroqda o‘zligin izlab,
osmonu falakka yetgan bolalar.

Bor bo‘lsa,
alarga yetkarib qo‘ying,
bir boshga bir o‘lim demagan ermas,
shahidlar o‘lmaydi,
bir qarab to‘ying:
Yovga ters qaragan musulmon emas!
Yovga ters qaragan musulmon emas!
Yovga ters qaragan musulmon emas!
Yovga ters qaragan musulmon emas!
Yovga ters qaragan musulmon emas!

Shavkat Rahmon

USTINGDA KO‘RINSIN!

Molik ibn Nazla roziyollohu anhu Nabiy sallollohu alayhi va sallamning huzurlariga eski kiyimda keldi. Nabiy sallollohu alayhi va sallam undan so‘radilar:
-Moling bormi?
-Ha!
-Qanaqa turidan?
-Har qanaqa turidan. Tuya, qul, ot va qo‘ylar...
-Agar Alloh senga mol bersa uning ta’siri ustingda ko‘rinib tursin!

Amr ibn Shu’ayb otasidan, otasi esa bobosidan rivoyat qilishicha, Rasululloh sallollohu alayhi va sallam shunday deganlar:
“Alloh taolo ne’mati asarini bandasining ustida ko‘rinib turishini yaxshi ko‘radi!”.

Ne’matni ko‘rsatish uning shukrining bir qismi hisoblanadi. Alloh insonga mol ato qilsa u yaxshi kiyimlar kiyishi lozim. Yaxshi kiyim boshqa, qimmati boshqa. Turli markalar, brendlar va moda orqasidan yugurish, bozorda go‘zal va bejirim kiyimlar bo‘laturib turli brendlarni qimmatga sotib olish ahmoqlik va isrofdir. Afsuski, turli brendlarni insonlar boylarning pulini shilish maqsadida o‘ylab topishgan. Faqirlar esa bunga aldanib qolishgan. Bugun hatto yoshlar faxrlanish uchun kuchi yetmaydigan narsalarni ham sotib olib riyo qilishga urinishmoqda. Bugun qizlarimiz faqatgina “Shanel” va “Dior”ning sumkalarini ko‘tarishmoqda. To‘g‘ri, go‘zallik yaxshi, ammo zo‘rma-zo‘rakilik yomon!

Ne’matni zohir qilishda muhtojlarga yordamlashish bor. To‘g‘ri, yashirin sadaqa Allohga maqbul va suyukli. Ammo inson boylikda ma’lum bir darajaga yetganida ko‘pchilik manfaati yetadigan umumiy loyihalarga pul tikishga majbur bo‘ladi. Shifoxona qurish, uzoq qishloqlarda artezian qudug‘i kovlash, masjid qurish, kutubxona uchun binolar qurib berish, maktablar qurish va hokazolar shular jumlasidandir. Bu kabi ishlar Alloh taoloning: “Sadaqani oshkora qilsangiz qandoq ham yaxshi!”, oyatining ostiga kiradi. Alloh bergan har-bir narsa ne’mat. Ne’matlarga shukr qilish ham o‘sha ne’matlardan!

Shifokorda bir oyda bir kunini bemorlarga bepul xizmat qiladigan kun qilib qo‘yish imkoni bor. Universitet professorida leksiyasiga uzri tufayli kela olmagan talabalarga auditoriyadan tashqarida leksiya o‘qish imkoni bor. Mansabdor va nufuzli kishilarda bir bechoraning mushkulotini hal qilish uchun o‘rtakash bo‘lish imkoni bor. Boy savdogarda har oy iffatli bir faqirning oilasini ta’minotini qilib turish imkoni bor. Korxona rahbarida Ramazon oyida ishchilarga yengillik berish imkoni bor. Ishchilarga mas’ul shaxsda ishchilar bilan suhbatlashish, hazillashish va ularga lutf ila muomala qilish imkoni bor...

Xullas, Allohga olib boradigan yo‘llar maxluqlar nafasi miqdorichadir. Shukr qilinadigan har qanday ne’mat muhofaza qilinadi. Ne’matlarni asraylik!