Dostoyevskiydan qaydlar

Meni kechir. Sevgim uchun, seni ana shu sevgim bilan vayron qilganim uchun.

@dostoyevskiydan_qaydlar

Shu darajada chiroyli edingizki, botinib qaray olmas edim.

@dostoyevskiydan_qaydlar

Juda kech bo'lmasdan, nimani his qilayotganingizni ayting.

@dostoyevskiydan_qaydlar

Oydin tunlar, F.M.Dostoyevskiy

Dostoyevskiyning "Oydin tunlar" qissasini men bir necha yillar oldin o‘qigandim. Shundayoq asar menga katta ta’sir ko‘rsatgan bo‘lsa-da, yaqinda uni qayta o‘qib chiqqach, Dostoyevskiyning inson tuyg‘ulari va ichki kechinmalarini bu kichik qissada qanday mahorat bilan tasvirlashi meni lol qoldirdi. Vaqt o‘tishi bilan asarga bo‘lgan qarashim ham o‘zgar(ib)di desam xato bo‘lmaydi.

Asarning asosiy qahramoni – Mechtatel (Xayolparast), hayotdan uzoqlashgan, o‘z o‘ylari, orzulari va xayollari bilan yashaydigan chinakam yolg‘iz inson. Ilgari uning xayolparvarligiga qarab, uning hayotdan qochishiga ko‘proq e’tibor qaratgan bo‘lsam, bu safar uning ichki tuyg‘ulari, muhabbatga, to‘g‘rirog‘i boshqa insonga (muloqotga) bo‘lgan chinakam intilishi mening diqqatimni oldi. Uning Nastenka bilan uchrashuvi va uning do‘stlik va muhabbatga umid bog‘lashi haqiqiy va samimiy tuyg‘ular bilan to‘la. Ammo bu muhabbat yakka tomonlama ekanligini tushunishi va sevgi yo‘lidagi qurbonligi qahramonning yuragidagi og‘riqni yanada chuqurroq his etishga majbur qiladi.

Qayta o‘qib, men Mechtatelning qurbonligini boshqacha qabul qildim. U Nastenkaning baxti uchun o‘z muhabbatidan voz kechadi va bu holat uning shaxsiy yutquzishi emas, balki uning his-tuyg‘ularining chinakam ekanligini ko‘rsatadi. Ilgari bu qurbonlik menga qayg‘uli tuyilgan bo‘lsa, bu safar u menga hayotdagi o‘zaro munosabatlardagi murakkab va tabiiy jarayon sifatida ko‘rindi.

Bundan tashqari qayta o‘qish davomida men Nastenkaning holatini ham yaxshiroq tushunishga harakat qildim. Uning ikkilanishi va qalbidagi qiyin tanlovini ma’lum darajada tushunish mumkin: u o‘z sevganini kutarkan, yolg‘izlik va muhtojlik tuyg‘ulari bilan kurashadi va shuning uchun Mechtatel bilan do‘stona munosabat o‘rnatadi. Ammo, o‘ylab qarasam, Nastenka bu vaziyatda o‘zini hali juda yosh va birozgina aqlsiz tutadi: u o‘z his-tuyg‘ularini yaxshi tushunib yetmay, Mechtatelning qalbiga qanday og‘riq yetkazayotganini anglamay harakat qiladi. Balki u holatning jiddiyligini ham to‘liq his qilmagandir. Uning harakatlarini shunchaki yoshlik va tajribasizlikka yo‘yaqoldim.

Asarni qayta o‘qib, yana bir narsani chuqurroq angladim: biz barchamiz vaqt o‘tishi bilan Dostoyevskiyning "Mechtatel"iga aylanamiz: to‘rt devordan chiqqisi kelmagan, insonlar bilan munosabatlardan qochgan va o‘z o‘ylarida yashashni afzal ko‘rgan xayolparastlar. Hikoya qahramoni kabi yoshlikdagi orzularimiz hayot haqiqatlari bilan to‘qnashganda, biz ham xayol va reallik o‘rtasida arosatda qolamiz. Dostoyevskiyning qahramoni orqali biz o‘z o‘tmish xotiralarimiz, umidlarimiz va ichki kechinmalarimiz bilan yuzma-yuz kelamiz.

Qisqa qilib aytganda, "Oydin tunlar" nafaqat muhabbat haqidagi qissa, balki inson qalbining murakkabligi va orzu bilan hayot o‘rtasidagi kurash haqidagi va, shu bilan birgalikda, inson his-tuyg‘ularini tasvirlashda Dostoyevskiyning mahoratiga teng keladigani yo‘q ekanligini yanada yaxshiroq anglashga yordam beraoladigan chuqur asardir.

Mushtariy Mamadaliyeva

@dostoyevskiydan_qaydlar

O‘z baxtini boshqalar bilan bog‘laganlarning barchasi yolg‘izlikdan vafot etdi..

@dostoyevskiydan_qaydlar

Oh, mening cheksiz qo‘polligim. Yana umidimni yirtilgan cho‘ntagimga solib qo‘ydim.

@dostoyevskiydan_qaydlar

Mana, mening yuragim bor, lekin aqlim yo‘q, sening bo‘lsa aqling bor, yuraging yo‘q. Ikkalamiz ham baxtsizmiz, ikkalamiz azobini tortamiz...

"Telba"

@dostoyevskiydan_qaydlar

Boshqalar nima derkin, deb o'tirish ojizlikning eng birinchi belgisidir!

"Jinoyat va jazo"

@dostoyevskiydan_qaydlar

Muhabbatning shodligi buyuk, lekin iztiroblar shunchalik kattaki, jannatda sevmaganingiz ma’qul...

@dostoyevskiydan_qaydlar

Bu mening qayg‘u ichida sizga oxirgi xabarim: baxtni izlang.

@dostoyevskiydan_qaydlar

Do‘stim, esda tutginki, sukut saqlash yaxshi, xavfsiz va go‘zaldir

@farzandruhiyati

Sevib qolish? Sevib qolish sevish degani emas. Nafratlanib ham sevib qolish mumkin.

@dostoyevskiydan_qaydlar

Eng avvalo, o‘zingni sev, chunki bu dunyodagi barcha narsa shaxsiy manfaatga asoslangandir.

@dostoyevskiydan_qaydlar

U ishning koʻzini biladigan, mehnatdan qochmaydigan, sofdil va sevgida sadoqatli...

"Jinoyat va jazo"

@dostoyevskiydan_qaydlar

Bu kanalda berilayotgan iqtibos hamda ma'lumotlar ko'p holatlarda asl manbaalardan olinadi. Ko'plari rus va boshqa tillardan o'zbek tiliga tarjima qilinadi. Bu uchun vaqt hamda aqliy resurslar sarflanadi.

Iltimos, kanaldan post olganingizda manba berib qo'yinglar. Bu orqali bizning mehnatimizni qadrlagan bo'lasiz.

Kanal ma'muri)

...hammasi odamning o’z qo’lida, yuraging dov bermagandan keyin burningning tagidagi narsadan quruq qolasan. Qiziq, odamlar hammadan ko’proq nimadan qo’rqadilar? Bir yangi ishga jazm qilishdan, bir yangi so’z aytishdan hammadan ko’ra ko’proq qo’rqadilar...

@dostoyevskiydan_qaydlar