Keyinchalik nima bo'ldi? Qisqa qilib aytsam, biz tarixda yerlarini tortib olgan insonlar, biz o'rgangan bilimlarni davom ettirib ularni hayotga tatbiq qilib bizdan o'zib ketdi, shunchalik o'zib ketishdiki bizni ularning maxsulotlariga qaram qilib qo'yishdi yoki biz ishlab chiqarni boshlagan narsalarni sifatlisini bizga sotishni boshlashdi, bunga qog'oz sanoati misol bo'la oladi. Qog'oz Xitoyda o'ylab topilgani malum, lekin birinchi katta hajmda ishlab chiqarganlar musulmonlar bo'ladi va birinchi qog'oz ishlab chiqaradigan zavodlar bizning yurtlarda qurilgan. Yevropaliklar keyinchalik bu sanoatni o'zlashtirdi va bozordagi eng sifatli qo'g'ozni chiqarib bizga sotishni boshladi.

Bu jarayon nafaqat qog'oz industriyasida balkim barcha jabhalarda sodir bo'ldi, natijada ular ancha bo'y bo'lishdi. boshqa narsalarga fokus qaratishdi va qudratli bo'la boshlashdi. Bizda esa haliham o'rta asrlar tafakkuri qolib ketgandi.

Yerlaridan mahrum bo'lganlar albatta u ishlarni unutmagan va bizdan qasd olishni hohlashardi va yetarlicha qudrat yig'ganlaridan keyin, o'z qasdlarini olishni boshlashdi. Menimcha yaqin 150 yillik tarix hammaga malum bo'lsa kerak, bu davrda eng horlangan millat, genotsid bo'lgan, quvilgan, yerlari tortib olingan, yerlari birovga berilgan, o'zligini yoqotishga urinilgan va yana ko'plab rasvoliklarni boshdan kechirgan millat musulmon millati bo'lsa kerak. Bu ishlar Allohni bir sinovlari ekanligiini zarracha inkor qilmagan holatda, bu ishlarni sabablari ancha oldinlarga borib taqailishini bildirmoqchiman.

Yaqinlargachaham, balkim hozirhamdir, biz taraflarda, dinni faqat soqol, salla, va shu kabi narsalarda ko'radigan insonlardan diniy maruzlar qilishga "huquqi" borlar bor edi. Hech kim hech narsani inkor qilmayabdi lekin bu narsalar asosiy narsalar emas, xullas gap ko'p.

Fikrlar algo'v dalg'ov bo'lgan bo'lsa uzur, oralarda tanafus bilan yozdim.