Nega nogironligi bo‘lgan shaxslar uchun ixtisoslashgan korxonalar yomon yechim?
Nogironligi bo‘lgan odamlar uchun yopiq ustaxonalarning faoliyati — Sovet davrining eskirgan merosi. Bunday bandlik modeli bugungi kunda o‘zini oqlamaydi.
Buning uchta asosiy sababi bor:
1️⃣ Bu past malakali, kam haq to‘lanadigan va og‘ir mehnat. Hech kim endi paxta sanoati uchun qo‘lda uchun cho‘tkalarni to‘qimaydi. Bunday sharoitda mehnat unumdorligi juda past bo‘lib, nogironlar korxonalar bozorda raqobat qila olmaydi. Ish hajmga qarab to‘lanadi, maosh esa beqaror.
2️⃣ Bu faqat nogironligi bo‘lgan odamlar uchun yopiq korxonalar. Bunday korxonalar ijtimoiy izolyatsiyani kuchaytiradi, chunki ularning ishchilari yopiq jamoalarda qolib ketadi — masalan, ko‘zi ojizlar mahallasi yoki karlar shaharchasida yashab mehnat qilishadi va umumjamiyatga qo‘shilishmaydi.
3️⃣ Bu korxonalardagi shaffoflik yo‘qligi. Resurslarning taqsimlanishi ochiq emas, va nogironligi bo‘lgan odamlar jamiyatlari tomonidan yer, bino va boshqa resurslarning samarali ishlatilishi jamoatchilik tomonidan nazorat qilinmaydi. Ular ushbu mulkni nogironligi bo‘lmagan tadbirkorlarga qanday shartlarda ijaraga berishadi? Bu tadbirkorlar nogironligi bo‘lgan odamlarga mo‘ljallangan imtiyozlardan foydalanmayaptimi? Savollar ochiq...
🔗 Maqolani o‘qish uchun havola: https://mjdc.uz/data-uz/tpost/9gpblymjg1-eng-kam-ish-haqidan-past-maosh-korish-bo
(На русском в комментариях).
@dilmurad_me
Toshkentdagi O‘zbekiston Ko‘zi Ojizlar Jamiyati huzuridagi “CHYOTKA” o‘quv-ishlab chiqarish korxonasida (O‘IChK) ko‘zi ojiz va zaif ko‘ruvchi xodimlar minimal ish haqidan past maosh olishadi, va bu holat besh yildan beri yaxshilanmayapti. Bu og‘ir vaziyat haqida jurnalist Dana Oparina maqola yozibdilar. Men esa bu korxona haqida 2020-yilda, pandemiya davrida yozgan edim.
Nogironligi bo‘lgan odamlar uchun yopiq ustaxonalarning faoliyati — Sovet davrining eskirgan merosi. Bunday bandlik modeli bugungi kunda o‘zini oqlamaydi.
Buning uchta asosiy sababi bor:
1️⃣ Bu past malakali, kam haq to‘lanadigan va og‘ir mehnat. Hech kim endi paxta sanoati uchun qo‘lda uchun cho‘tkalarni to‘qimaydi. Bunday sharoitda mehnat unumdorligi juda past bo‘lib, nogironlar korxonalar bozorda raqobat qila olmaydi. Ish hajmga qarab to‘lanadi, maosh esa beqaror.
2️⃣ Bu faqat nogironligi bo‘lgan odamlar uchun yopiq korxonalar. Bunday korxonalar ijtimoiy izolyatsiyani kuchaytiradi, chunki ularning ishchilari yopiq jamoalarda qolib ketadi — masalan, ko‘zi ojizlar mahallasi yoki karlar shaharchasida yashab mehnat qilishadi va umumjamiyatga qo‘shilishmaydi.
3️⃣ Bu korxonalardagi shaffoflik yo‘qligi. Resurslarning taqsimlanishi ochiq emas, va nogironligi bo‘lgan odamlar jamiyatlari tomonidan yer, bino va boshqa resurslarning samarali ishlatilishi jamoatchilik tomonidan nazorat qilinmaydi. Ular ushbu mulkni nogironligi bo‘lmagan tadbirkorlarga qanday shartlarda ijaraga berishadi? Bu tadbirkorlar nogironligi bo‘lgan odamlarga mo‘ljallangan imtiyozlardan foydalanmayaptimi? Savollar ochiq...
🔗 Maqolani o‘qish uchun havola: https://mjdc.uz/data-uz/tpost/9gpblymjg1-eng-kam-ish-haqidan-past-maosh-korish-bo
(На русском в комментариях).
@dilmurad_me