Bilimning yaroqlilik muddati bor (срок годности, expiry date)
O`ylab ko`rmagan ekanman. Kitobda shunday ibora kelib qoldi:
Afsuski, bilimning - yaroqlilik muddati bor.
Ilk bor o`qiganimda tushunmadim. Qayta o`qib ko`rdim. Yana tushunmadim. Tagidagi matnni o`qiganimda keyin tushunarli bo`ldi.
Keling birga fikr qilib ko`ramiz. Bilim yaroqlilikdan chiqishiga sabab yangi texnologiyalar, tillar va muhitlar ishlab chiqarilishida ekan. Bozorning o`zgarishi siz biladigan texnologiyani o`yindan chiqishiga sabab bo`ladi. Sizning bilimingiz pasayishi ishlab turgan korxonangiz yoki mijozingiz oldida sizing qiymatingizni tushiradi.
Unda nima qilish kerak?Yangi narsalarni o'rganish qobiliyatingiz sizning eng muhim strategik boyligingizdir. Asl boyligingiz yangi bilim olish ko`nikmasi mavjudligida.
Lekin asosiy qiyinchilik "Qanday qilib o`rganish" va "Nimani o`rganish"da.
Bilim portfoliosiDasturchilarning kompyuter haqida biladigan ko`nikmalari, dasturlari va texnologiyalarini Portfolio deb atashga odatlanganmiz. Lekin shu portfolioni boshqarish haqida o`ylab ko`rganmisiz? Bilim portfoliosini boshqarish xuddi moliya portfoliosini boshqarishga o`xshar ekan:
1. Tajribali investorlar muntazam ravishda investitsiya kiritib boradilar - odat tusiga kirgan.
2. Diversification uzoq muddatli daromad kaliti.
3. Tajribali investorlar portfoliosini ham konservativ, ham high-risk/high-reward biznes bilan muvozanatda saqlashadi.
4. Investorlar maksimal foyda olish uchun arzon sotib olib, qimmat sotishga harakat qiladilar.
5. Portfolio doim tekshirilib, yangilanib turishi kerak
Endi dasturchilarda qanday bo`lishini ko`rib chiqsak:1. Muntazam investitsiya kiritish.
Doimo bilimingizga investitsiya kiritib boring. Kam miqdorda bo`lsa ham yangi narsa o`rganing. Bu oddiy ilmiy yangilik o`qish bo`lishi mumkin, yoki yangi chiqqan texnologiyani o`rganishni boshlash.
2. Diversification uzoq muddatli daromad kaliti.
Turli soha bilimlariga ega bo`lishingiz sizning qiymatingizni oshiradi. Bizning holda bitta texnologiyada qotib qolmasdan, yangilariga qiziqish, webdan backendga, mobilega o`tib ko`rish kadi. Yaqin tarixga nazar solsak, avval Desktop rivojlandi, keyin Web, keyin Mobile. Hozir Desktop uchun dastur yozayotgan nechta tanishingiz bor?
3. Portfolio muvozanati.
Texnologiya tanlashda diqqatli bo`ling. Bor kuchingizni bitta yo`nalishdagi texnologiyaga sarflamang. Vaqti kelib (2-3 yilda) vaziyat o`zgarsa, moslashish qiyin bo`ladi. Hamma bitta tilni o`rgansa, o`rganilmagan tilga talab oshib ketadi. Uni o`rganguningizcha unutilgan tilga talab oshadi. Shunga ikkisini bilish yaxshiroq.
4. Arzon sotib olish, qimmat sotish.
Texnologiya hali ommalashmasdan turib o`rganish, keyinchalik katta foyda olib keladi. Masalan, Java chiqqan vaqtda ko`pchilik uni tanimas edi. Hozir ko`p moliya dasturlari Javada yozila. O`z vaqtda o`rgangan yaxshigina natija (moliya)ga etishgan.
5. Portfolioni doim tekshirish.
Texnologiya shunday soha-ki, unda kecha chiqqan yangilik ertaga sovib qolishi mumkin. Shu sababli bilimlaringizni nazorat qiling. Siz biladigan Database texnologiyasi hozir kam ishlatilayotgan bo`lishi mumkin. Balki yangisini o`rganishingiz kerakdir?
Xulosa, bilim olishda to`xtamaslik kerak.
Bilim olishni o`rganaylik. Qanday olishni ham o`rganaylik.Iqtisodchi emasman. Shunga atamalarni o`zim tushunganimcha yozdim.
* investor - sarmoyador. Biror tijoratga pul kirituvchi, uning ulushini sotib oluvchi odam.
* investitsiya - sarmoya. Biznesga kiritilgan/tikilgan pul yoki mulk.
* Diversification - turli biznes turlariga turlicha investitsiya kiritish. Muvozanat saqlash usuli.
* konservativ sarmoya - low-risk, kichik xavfli va bozorda o`zini o`rnini egallab olgan bizneslar. Kam foyda olib keladi, lekin kuyib qolish xavfi ham kam.
* high-risk - yuqori xavfli tez katta foyda olib kela oladigan va ayni vaqtda bittada 0 ga tushib qolish xavfi bor bizneslar.
* high-reward - yuqori daromadli bizneslar.
04.11.2024 London
@DrAlgorithm
