#finished
Bizning hududlar o‘zgalarning qo‘lida ezilayotgan, mustamlaka bo‘lib turgan bir davrni Afrikaning uzoq bir makonidagi odamlar
"Jannat"ga qiyoslashadi. Uning bog‘lari, tabiati va odamlari haqida maroq bilan suhbat qilishadi.
Asar qahramoni Yusufni bog‘lar qiziqtirgani bois biz yashayotgan hududlardagi bog‘lardan
bomdod mahali kuy taralishini aytgan savdogarlar hikoyasini yutoqib tinglaydi. Butun dunyo o‘qiydigan kitobda sen yoki senga aloqador narsalar haqida yozilgani odamga yoqimli hislar beradi.
Abdurazzoq Gurnaning "Jannat" asari o‘zining boshqacha hikoya qilish tili bilan ham yodimda qoldi. Biz bilgan adabiyotdan ko‘ra qo‘polroq, dag‘alroq, ammo samimiyroqdek…
Romanda islom dini eng asosiy mavzulardan biri bo‘lgani uchun ham o‘zbek o‘quvchisi asar ichiga hech qiynalmasdan kirib oladi deb o‘ylayman.
Yozuvchining mahorati shundaki, (meningcha) yaxshi yoki yomon odam hamma din vakillarida bo‘lishi, bu ko‘rsatkichlarni ko‘proq ilmsizlik bilan o‘lchash to‘g‘ri ekanini chiroyli ochib beradi. Ko‘plab ilmsizlar orasidagi Yusuf yoki uning savdogar amakisi orqali bu fikrlarini isbotlaydi.
Kitobni inson qanday muhitda, kimlar orasida yashamasin o‘ziga gard yuqtirmasdan, iymon-u insof darajasini, pokligini saqlab yashay olishiga misol deyish mumkin. Muallif Afrika o‘rmonlari, yovvoyi qabilalari va shaharchadagi turfa vaziyatlar, bemaza odamlarning ichida Sayidning alohida ajralib turishi, doim o‘zini tuta bilishi orqali asl musulmonning badiiy portretini chizishga urinadi.
"Jannat"dagi hindlar va musulmonlar, yovvoyilar va nemislar/inglizlar, ilmlilar va ilmsizlar o‘rtasidagi dialoglarni bular nimalar deyapti deb darrov jahlingiz chiqmasin. Suhbatlarning tag ma’nosini, so‘zlar ostiga berkitilgan ma’nolarni yaxshilab tushunishga harakat qiling. Menimcha, asarning asl g‘oyalari, muallifning nima demoqchi ekani ana shu qarama-qarshi qatlamlar o‘rtasidagi suhbatlar ostiga yashiringandek…
Asardagi
mustamlakachilik, e’tiqod, muhabbat va boshqa tabiiy ehtiyojlar qarama-qarshiliklaridan nihoyatda qiziqarli omuxta matn paydo bo‘lgan. Bu o‘rinda tarjimon va kitob ustida ishlaganlarning mehnatini ham e’tirof etish lozim. Menga kitob yoqdi. Siz ham o‘qib ko‘ring.
🕊
Telegram 📱
Instagram