QANDLI DIABET 1-TIP
Qandli diabet 1-tip - autoimmun kasallik bo'lib organizm o'zining oshqozon osti bezi beta hujayralarini yo'q qiladi. Natijada insulin ishlab chiqarilishi butunlay to'xtaydi.
Sabablari :
To'liq sabablari o'rganilmagan lekin asosiy omillar mavjud :
➖ Genetik moyillik
➖ Autoimmun jarayonlar
➖ Virus infeksiyalari
➖ Ekologik omillar
Belgilari :
➖ Juda kuchli chanqash
➖ Ko'p va tez tez siyish
➖ Doimiy charchoq va zaiflik
➖ Qisqa vaqt ichida vazn yo'qotish
➖ Doimiy ochlik xissi
➖ Ko'rishning xiralashishi
➖ Teri va siydikdan atseton xidi kelishi
➖ Yaralarning uzoq bitishi
➖ Qo'l-oyoq uvishishi
Tashxislash :
1. Qonda qand miqdori ( Glukometr )
Norma 3,9-5,5 mmol/l ( och qoringa )
Diabet > 7,0 mmol/l ( och qoringa )
Diabet > 11,1 mmol/l ( to'q qoringa )
2. Glukozaga chidamlilik testi (OGTT)
2 soatdan keyin glukoza > 11,1 mmol/l bo'lsa diabet bor
3. Glikozillangan gemoglobin (HbA1c)
6,5% bo'lsa diabet bor
4. Insulin va C-peptid darajasi
1-tip diabetda insulin past bo'ladi , C-peptid esa deyarli yo'q
5. Autoantitana tekshiruvi
( GADA , ICA , IAA , ZnT8 )
1-tur diabetda autoantitana aniqlanadi.
DAVOLASH :
1-tur diabetni faqat insulin yordamida davolash mumkin. Insulin quyidagi guruxlarga bo'linadi.
1. Tez tasir qiluvchi Insulinlar ( ovqatdan oldin )
➖ NovoRapid ( Aspart )
➖ Humalog ( Lispro )
➖ Apidra ( Glulisine )
Ta'siri : 10-30 daqiqadan boshlanadi. 3-5 soat davom etadi.
2. O'rtacha ta'sir qiluvchi insulinlar
➖ Humulin N
➖ Insulatard
Kuniga 1-2 marta.
Ta'siri : 1-2 soatda boshlanadi , 12-18 soat davom etadi.
3. Uzoq ta'sir etuvchi insulinlar
Kuniga faqat 1 marta qilinadi.
➖ Lantus ( Glargine )
➖ Levemir ( Detemir )
➖ Tresiba ( Degludec )
Ta'siri 24 soat yoki undan ko'proq davom etadi.
https://t.me/anatomyauzbXZmmn
Qandli diabet 1-tip - autoimmun kasallik bo'lib organizm o'zining oshqozon osti bezi beta hujayralarini yo'q qiladi. Natijada insulin ishlab chiqarilishi butunlay to'xtaydi.
Sabablari :
To'liq sabablari o'rganilmagan lekin asosiy omillar mavjud :
➖ Genetik moyillik
➖ Autoimmun jarayonlar
➖ Virus infeksiyalari
➖ Ekologik omillar
Belgilari :
➖ Juda kuchli chanqash
➖ Ko'p va tez tez siyish
➖ Doimiy charchoq va zaiflik
➖ Qisqa vaqt ichida vazn yo'qotish
➖ Doimiy ochlik xissi
➖ Ko'rishning xiralashishi
➖ Teri va siydikdan atseton xidi kelishi
➖ Yaralarning uzoq bitishi
➖ Qo'l-oyoq uvishishi
Tashxislash :
1. Qonda qand miqdori ( Glukometr )
Norma 3,9-5,5 mmol/l ( och qoringa )
Diabet > 7,0 mmol/l ( och qoringa )
Diabet > 11,1 mmol/l ( to'q qoringa )
2. Glukozaga chidamlilik testi (OGTT)
2 soatdan keyin glukoza > 11,1 mmol/l bo'lsa diabet bor
3. Glikozillangan gemoglobin (HbA1c)
6,5% bo'lsa diabet bor
4. Insulin va C-peptid darajasi
1-tip diabetda insulin past bo'ladi , C-peptid esa deyarli yo'q
5. Autoantitana tekshiruvi
( GADA , ICA , IAA , ZnT8 )
1-tur diabetda autoantitana aniqlanadi.
DAVOLASH :
1-tur diabetni faqat insulin yordamida davolash mumkin. Insulin quyidagi guruxlarga bo'linadi.
1. Tez tasir qiluvchi Insulinlar ( ovqatdan oldin )
➖ NovoRapid ( Aspart )
➖ Humalog ( Lispro )
➖ Apidra ( Glulisine )
Ta'siri : 10-30 daqiqadan boshlanadi. 3-5 soat davom etadi.
2. O'rtacha ta'sir qiluvchi insulinlar
➖ Humulin N
➖ Insulatard
Kuniga 1-2 marta.
Ta'siri : 1-2 soatda boshlanadi , 12-18 soat davom etadi.
3. Uzoq ta'sir etuvchi insulinlar
Kuniga faqat 1 marta qilinadi.
➖ Lantus ( Glargine )
➖ Levemir ( Detemir )
➖ Tresiba ( Degludec )
Ta'siri 24 soat yoki undan ko'proq davom etadi.
https://t.me/anatomyauzbXZmmn