“Кичик тиранчалар”.
Карлос Кастанеда ўзининг машҳур “Дон Хуан” серияси орқали кўплаб эзотерик ва психологияга оид ғояларни оммага етказган. Уларнинг энг қизиқарли ва ҳаётга яқинларидан бири — “кичик тиранчалар” (испанчада los tiranitos) назариясидир.
Кичик тиранчалар — бу ҳаётимиздаги асабимизга тегадиган, қўпол, ёмон муомала қилувчи, безовта қилувчи инсонлар. Улар биздан юқори турадиган раҳбарлар, давлат идорасидаги одамлар, ўқитувчилар, ҳамкасблар ёки ҳатто яқинларимиз бўлиши мумкин. Улар ҳаётимизда гўёки “бизга қаттиққўл руҳий машқ” бериш учун пайдо бўлади.
Кастанеда “кичик тиранча” тушунчасини Дон Хуан орқали шундай изоҳлайди:
“Одам руҳий ўсишга эришиши учун ўзининг ички қўрқуви, нафрати ва эҳтиросларини енгиши керак. Буни эса фақат жиддий ташқи синов орқали амалга ошириш мумкин. Кичик тиранчалар айнан шу вазифани бажаради.”
Нима учун кичкина тиранча керак?
• Улар инсоннинг ички барқарорлигини синаб кўради.
• Инсон ўз ҳиссиётларини назорат қилишни ўрганади.
• Эгосини бошқариш, асабийлик ва интиқом ҳисларини енгишга ёрдам беради.
• Инсон ўзини қурбон эмас, кузатувчи сифатида тарбиялайди.
Бу назарияни ҳаётда қўллаш шуни англатадики: агар кимдир сизни безовта қилаётган бўлса — у сизнинг руҳий ўсишингиз учун юборилган “ўқитувчи” деб қараш керак. У билан курашиш, унга қарши чиқиш эмас, балки у орқали ўз устида ишлаш ва ички барқарорликка эришиш асосий мақсад бўлиши керак.
Қизиқ мисол:
Apple компаниясининг собиқ СЕОси Стив Жобс кўпчилик учун “кичик тиранча” бўлган. Унинг иш услуби қаттиқ, танқидий ва талабчан бўлган. Бироқ айнан шундай муносабатлар кўплаб ходимларнинг салоҳиятини очган. Улар синовдан ўтган, сабр-тоқат, масъулият ва мустаҳкамликни ўрганишган.
Хулоса:
Ҳар бир “кичик тиранча” — бу руҳий машқ. Унга нафрат билан эмас, миннатдорлик билан қараш — катта психологик ютуқ. Агар ҳаётингизда шундай инсонлар бўлса, у сизни чарчатиш учун эмас, ўзингизни топишингиз учун келган.
bektoshkhatamov
https://t.me/alisher_abduhamidov