Ichingdagi ichingdadur asari muallifi — Jaloliddin Rumiy (1207- 1273) dunyoning ulugʻ donishmandlaridan biri, benazir shoir va betakror mutafakkir, valiy insondir. Jaloliddin Rumiy oʻzidan keyingi Sharq sheʼriyati, fikriy va maʼnaviy taraqqiyotiga ulkan taʼsir oʻtkazgan ijodkordir. Alisher Navoiy uni ilohiy ishq kuychisi, buyuklikning koʻz ilgʻamas choʻqqisi deb sharaflaydi. Jaloliddin Rumiy hozirgi Afgʻonistonning Balx shahrida, sulton-ul ulamo laqabini olgan Shayx Muhammad Bahouddin Valad xonadonida dunyoga kelgan. Bahouddin Valad Muhammad Xorazmshoh bilan kelisholmay, oilasi, muridlarini olib, Balxdan chiqib ketadi va Makka safaridan soʻng, İroq-u Ajam shaharlarini kezib, ahiri Turkiyaning Ko'niya shahrida qoʻnim topadi. Saljuqiy sultoni tarafidan izzat-ikrom bilan qabul qilingan Bahouddin Valad shu yerda muqim boʻlib qoladi. Jaloliddin ota yurtiga qaytib kelmaydi va oʻzini anatoliyalik hisoblab, Rumiy degan taxallus oladi. Mavlono Rumiyning ilmiy va adabiy merosi gʻoyat kattadir. Gʻazal, masnaviy va ruboiylarni oʻz ichiga olgan "Devoni kabir" ("Ulugʻ devon")da uch mingdan ortiq sheʼr bor. Rumiy asarlari jahonning koʻp tillariga tarjima qilingan. Mavlono Rumiy odamni tadqiq etadi, uning tabiati va intilishlarini kuzatadi, botiniy jilolar va oʻzgarishlar, qalb siljishlarini qidirib topadi. Insonning iymon gavhari, buyukligi barobarida, nuqsonlari - nafsi, xirsi oqibatida kelib chiqadigan yovuzliklarni tahlil etib, bulardan qutilish, poklanish yoʻllari, fazilatini bayon etgan. Shu tahlit, insonning maʼnaviy kamolot yoʻllari, maʼrifatli boʻlish qanchalar muhimligini yoritgan..
P/s: asar - navbatdagi mutolaa
P/s: asar - navbatdagi mutolaa