🚨 Terminal holatlar: Preagoniya, Agoniya, Klinik o'lim

Terminal holatlar – bu organizmning hayotiy funksiyalari keskin pasayib, hayot va o'lim oralig'ida bo'lgan holatlar. To'g'ri va o'z vaqtida yordam ko'rsatilsa, bemorning hayotini saqlab qolish mumkin.

🔴 1. Preagoniya

Bu bosqichda organizmning kompensator (himoya) mexanizmlari ishlashdan to'xtaydi. Hayotiy funksiyalar keskin zaiflashadi:

💔 Yurak faoliyati:

Arterial qon bosimi pasayadi (sistolik bosim 60 mmHg dan past).

Puls ipdek ingichka, zaif yoki periferik arteriyalarda umuman sezilmaydi.

Yurakning qisqarishlari notekis va zaiflashgan bo‘ladi.

🌬️ Nafas olish:

Nafas yetishmovchiligi – yuzaki va notekis nafas olish.

Biot yoki Cheyne-Stokes nafas olish – to‘xtab qolishi yoki kuchli nafas olishlar oraliqida zaif nafas olishlar.

😶 Markaziy asab tizimi:

Hushning xiralashuvi yoki komaga tushish.

Atrofdagi hodisalarga javob bermaydi, reflekslar zaiflashadi yoki yo‘qoladi

🟢 Preagoniya davrida yordam:

🔄 Nafas yo'llarini tekshirish: Ochiq holda ekanligini ta'minlash (og'iz bo‘shlig‘idan begona jismlarni olib tashlash).

🌬️ Sun'iy nafas: Agar nafas olish to'xtagan bo'lsa yoki juda zaif bo'lsa, sun'iy nafas berish kerak.

♻️ Qon aylanishini tiklash: Puls yo'q bo'lsa, yurak massajini tayyor holatda ushlab turish.

🚑 Tez yordam chaqirish: Vaqtni boy bermasdan darhol chaqirish lozim.

⚫ 2. Agoniya

Bu organizmning so‘nggi himoya reflekslari faollashib, qisqa muddatli "so‘nggi kurash" bosqichidir. Bunda bosh miya faoliyati deyarli to'xtaydi, lekin orqa miya reflekslari vaqtincha saqlanib qoladi:

💔 Yurak faoliyati:

Arterial bosim juda past yoki umuman aniqlanmaydi.

Yurak urishi tartibsiz (terminal taxikardiya yoki bradikardiya).

Yirik arteriyalarda zaif puls sezilishi mumkin.

🌬️ Terminal nafas:

Gasping (so'nggi nafas olish harakati) – chuqur va kam sonli "nafas olish" harakatlari.

Bunday nafas olishning asosiy sababi – miyadagi nafas markazining kuchsiz reflekslari.

🔄 Reflekslar:

Yorug'likka ko'z qorachig'ining reaksiyasi yo'qoladi.

Teri reflekslari yo'q.

Mushaklar bo'shashadi yoki zaif konvulsiyalar kuzatiladi.

❄️ Tana harorati:

Keskin pasayadi, teri sovuq bo‘ladi.

Teri marmar tus oladi (binafsha yoki ko‘kimtir dog‘lar paydo bo‘ladi).

🟢 Agoniya davrida yordam:

♻️ Yurak massaji va sun'iy nafas: Darhol reanimatsiya choralarini boshlash (CPR).

💨 Kislorod berish: Nafas olishni qo‘llab-quvvatlash uchun kislorod maskasi yoki sun'iy nafas apparatidan foydalanish.

🚑 Zudlik bilan tez yordam chaqirish!

🆘 Defibrilator mavjud bo'lsa: Yurak ritmini tiklash uchun foydalanish.

⚫ 3. Klinik o'lim

Bu hayotiy belgilar to'liq yo'qolgan, lekin qayta tiklash imkoniyati saqlanib qolgan holatdir. Bunda markaziy asab tizimi (miya) faoliyati 4-6 daqiqa davomida qayta tiklanmasa, biologik o'lim sodir bo'ladi.

💔 Yurak faoliyati yo'q:

Puls topilmaydi (karotis arteriyasida ham).

Yurak urishi eshitilmaydi.

Arterial bosim o‘lchanmaydi.



🌬️ Nafas olish yo'q:

Ko‘krak qafasi harakatsiz.

Oyna ushlab tekshirilganda bug‘lanish kuzatilmaydi.



👁️ Ko'z qorachig'i:

Qorachiq kengaygan va yorug'likka javob bermaydi.

“Mushuk ko‘zi” belgisi (ko‘z olmasiga bosilganda qorachiq toraymasligi

🟢 Klinik o'limda yordam:

🚨 CPR (yurak-o‘pka reanimatsiyasi):

🤲 Yurak massaji: Har 30 siqishdan keyin 2 marta nafas berish.

🌬️ Sun'iy nafas: Og‘izdan-og‘izga yoki maxsus vositalar yordamida.

⚡ Defibrilyatsiya: Agar yurak fibrillyatsiyasi bo'lsa, defibrilator qo'llanadi.

🚑 Tez yordam kelguncha CPR davom ettiriladi!

📌 Muhim eslatmalar:

⏱️ Vaqt oltindan qimmat! Klinik o‘limda 4-6 daqiqa ichida reanimatsiya boshlansa, miya faoliyatini tiklash imkoniyati yuqori.

❌ Biologik o‘lim – klinik o‘limdan keyin hayotiy faoliyatning to'liq to'xtashi. Bu bosqichda qayta tiklash imkonsiz.

#TezTibbiyYordam #TerminalHolatlar #Preagoniya #Agoniya #KlinikOlim #YurakMassaji #TibbiyYordam #ShoshilinchTibbiyot

Siz kutgan tibbiy blog:
━━━━━━━━━━━━━━━
@Tez_tibbiyyordam_103