Amir Temurda katta taassurot qoldirgan olimlardan biri arab tarixchisi va mutaffakkiri Valiuddin Abdurahmon Ibn Xaldundir (1332-1406). Ibn Xaldun Tunisda tug’iladi. Shimoliy Afrikada bir qancha davlatlarda yuqori lavozimlarda xizmat qilgan Ibn Xaldun 1382 yilda Qohiraga kelib mudarrislik qiladi, qozilik lavozimida ishlaydi.
Keyinchalik Shomda (Suriya) yashaydi. Amir Temur Damashqni zabt etganida
olim yashirincha qochib ketmasdan Temur huzuriga boradi va u bilan uchrashadi. Ibn Arabshohning yozishicha – Amir Temur Ibn Xaldundan Mag’rib podsholari tarixi, shaharlari va yerlari vasfini bayonlab berishni so’raydi. Shunda Ibn Xoldun – qalblarni titratuvchi fasohatli, chiroyli, balog’atli, kishini maftun etib, aqlini oluvchi ajoyib bayoni bilan Temurni maftun qilib, lol qoldiradi. Ibn Xaldunning asosiy asarlari «Kitob ul-ibor» (Ibratli misollar kitobi) va «Devon ul-mubtado va-l-xabar fi ayyomi-l-arab va va-l-ajam va-l-berber va man o’sarahum min zaviy sulton ul-akbar» (Muqaddima) nomli risolalari o’sha davrning ijtimoiy-siyosiy va tarixiy masalalariga bag’ishlangan bo’lib, ularda kishilar turmishida axloq, mehnat va jug’rofiy muhitning roli haqida so’z yuritiladi.
@Tarix_va_Tahlil