Televideniyeda ko‘zbo‘yamachilik qiluvchi targ‘ibotchilar va dinning yovuzligi haqida baqirib-chaqiruvchi dahriylar shunchaki karnaval jarchilariga o‘xshaydi. Ular shou-biznesda ishlaydi, shou-biznesda esa murakkablik sotilmasligini yaxshi bilishadi. Ular multfilm qahramonlaridek bir-biriga siyqasi chiqqan gaplar va haqoratlar otishadi.
**
Dinning jirkanch ko‘rinishiga hujum qiluvchi yangi dahriylar undan barcha dinlarni (xususan islomni) qoralash uchun foydalanadilar. Ular diniy tuyg‘ularning haqiqiyligi va ahamiyatini inkor etish uchun bundan foydalanadilar. Qiziq tomoni shundaki, ular o‘z diniy e’tiqodlari orqali adolatsizlikka qarshi turishga kuch topgan odamlarni tushunishga shunchaki ojizlar. Axloqiy hayot kechirish uchun jasorat topgan barcha diniy arboblar qoralanishi va rad etilishi kerak. Bu hujumlar din orqali adolat uchun kurashish va mehr-shafqat bilan yashash uchun ichki kuch topgan millionlab odamlarni mensimaslikdir. Bu insoniyatni himoya qilish yo‘lida jonini qurbon qilgan dindorlarning yutuqlarini yo‘qqa chiqarishga urinishdir.
**
Yangi dahriylar, barcha mutaassiblar singari, murakkablikdan qochadi. Ular dinning eng ibtidoiy va haqoratli shakli bilan kurasha oladi. Biroq ular o‘zlari yaratgan karikaturalаrni inkor etadigan e’tiqod bilan to‘qnash kelganda ojiz qoladilar.
Bu dahriylarning Injil, shuningdek Qur’oni Karim va boshqa diniy matnlar haqidagi bilimlari sayoz va tartibsizdir. Ular diniy afsonani haqiqiy voqealardan, hikoya yoki san’at orqali ifodalangan haqiqatni tarixiy voqea yoki ilmiy tajribani o‘rganish natijasida aniqlangan haqiqatdan ajrata olmaydilar. Ular diniy afsonalarda aks etgan asosiy insoniy haqiqat va voqelikni ko‘ra olmaydilar.
**
Din yovuz va fan hamda aql bizni qutqaradi deb uqtiruvchilar xuddi miflarga inonuvchilar singari adashgandirlar. Ular ta’lim va bilim bizni qutqaradi deb o‘ylaydilar, biroq insoniy cheklovlarni tan olmaganlari sababli, ta’limni indoktrinatsiya tizimi sifatida qo‘llashga moyillar. Ular ta’lim orqali bizni bir qolipga solishga intiladilar.
Yovuzlikni ta’lim orqaligina bartaraf etib bo‘lmaydi. Yovuzlik doimo biz bilan birga bo‘ladi. Fan va inson aqli, xuddi diniy fundamentalistlar singari, tasalli berish barobarida azob-uqubatlar ham olib kelgan. O‘lim lagerlarining qurbonlari, Xirosimada halok bo‘lganlar, sovet gulaqlarida o‘lgan o‘n millionlab odamlar, shuningdek Vetnam, Angola, Serra-Leone, Afg‘oniston yoki Iroq va boshqa ko‘plab urushlarda mayib bo‘lgan va o‘ldirilgan millionlab begunoh insonlar dahshatli haqiqatni biladilar: Aziz Brutus, ayb yulduzlarimizda emas, balki o‘zimizdadir... (Shekspir)
**
Diniy tushunchani/tafakkurni o‘zlashtirish vaqt va mehnat talab qiladi. Armstrong "Salon" san’at forumidagi suhbatda ta’kidlaganidek: "Bu zo‘ravonlik va shafqatsizlik hukm suradigan, ko‘pincha ma’nosiz tuyuladigan dunyoda san’at, rassomchilik, she’riyat kabi ma’no topish usuli." Ko‘plab universitetlarda e’tibordan chetda qoladigan diniy tafakkur va ilmiy izlanishlar murakkab va mashaqqatli: "Siz shunchaki bir rasmni chizib tashlay olmaysiz. Buning uchun yillar davomida o‘rganish kerak. Menimcha, biz diniy bilimlarni tez o‘zlashtirishni kutamiz. Ammo diniy bilim asta-sekin va bosqichma-bosqich keladi. Din ham boshqa har qanday faoliyat kabidir. Uni yaxshi bajarish unchalik oson emas".
**
Hozirda ko‘plab ateistlar insonning mukammallikka bo‘lgan azaliy intilishlarini ifodalash uchun ilm va aql tilidan foydalanmoqda. Ularning fikricha, din emas, balki aql va fan insonlar o‘rtasidagi ziddiyatlarni tartibga soladi va jannatni vujudga keltiradi. Bu qarash o‘zining ilhomini XVII-XVIII asrlardagi Yevropa ma’rifatparvarlik harakatidan olgan. Bu harakat aql va ilmiy usulni inson hayotining barcha jabhalariga tatbiq etish mumkinligini o‘rgatgan.
(C) Chris Hedges, "Men ateistlarga ishonmayman" (I don't believe in Atheists)
@Tafakkur_chizgilari
**
Dinning jirkanch ko‘rinishiga hujum qiluvchi yangi dahriylar undan barcha dinlarni (xususan islomni) qoralash uchun foydalanadilar. Ular diniy tuyg‘ularning haqiqiyligi va ahamiyatini inkor etish uchun bundan foydalanadilar. Qiziq tomoni shundaki, ular o‘z diniy e’tiqodlari orqali adolatsizlikka qarshi turishga kuch topgan odamlarni tushunishga shunchaki ojizlar. Axloqiy hayot kechirish uchun jasorat topgan barcha diniy arboblar qoralanishi va rad etilishi kerak. Bu hujumlar din orqali adolat uchun kurashish va mehr-shafqat bilan yashash uchun ichki kuch topgan millionlab odamlarni mensimaslikdir. Bu insoniyatni himoya qilish yo‘lida jonini qurbon qilgan dindorlarning yutuqlarini yo‘qqa chiqarishga urinishdir.
**
Yangi dahriylar, barcha mutaassiblar singari, murakkablikdan qochadi. Ular dinning eng ibtidoiy va haqoratli shakli bilan kurasha oladi. Biroq ular o‘zlari yaratgan karikaturalаrni inkor etadigan e’tiqod bilan to‘qnash kelganda ojiz qoladilar.
Bu dahriylarning Injil, shuningdek Qur’oni Karim va boshqa diniy matnlar haqidagi bilimlari sayoz va tartibsizdir. Ular diniy afsonani haqiqiy voqealardan, hikoya yoki san’at orqali ifodalangan haqiqatni tarixiy voqea yoki ilmiy tajribani o‘rganish natijasida aniqlangan haqiqatdan ajrata olmaydilar. Ular diniy afsonalarda aks etgan asosiy insoniy haqiqat va voqelikni ko‘ra olmaydilar.
**
Din yovuz va fan hamda aql bizni qutqaradi deb uqtiruvchilar xuddi miflarga inonuvchilar singari adashgandirlar. Ular ta’lim va bilim bizni qutqaradi deb o‘ylaydilar, biroq insoniy cheklovlarni tan olmaganlari sababli, ta’limni indoktrinatsiya tizimi sifatida qo‘llashga moyillar. Ular ta’lim orqali bizni bir qolipga solishga intiladilar.
Yovuzlikni ta’lim orqaligina bartaraf etib bo‘lmaydi. Yovuzlik doimo biz bilan birga bo‘ladi. Fan va inson aqli, xuddi diniy fundamentalistlar singari, tasalli berish barobarida azob-uqubatlar ham olib kelgan. O‘lim lagerlarining qurbonlari, Xirosimada halok bo‘lganlar, sovet gulaqlarida o‘lgan o‘n millionlab odamlar, shuningdek Vetnam, Angola, Serra-Leone, Afg‘oniston yoki Iroq va boshqa ko‘plab urushlarda mayib bo‘lgan va o‘ldirilgan millionlab begunoh insonlar dahshatli haqiqatni biladilar: Aziz Brutus, ayb yulduzlarimizda emas, balki o‘zimizdadir... (Shekspir)
**
Diniy tushunchani/tafakkurni o‘zlashtirish vaqt va mehnat talab qiladi. Armstrong "Salon" san’at forumidagi suhbatda ta’kidlaganidek: "Bu zo‘ravonlik va shafqatsizlik hukm suradigan, ko‘pincha ma’nosiz tuyuladigan dunyoda san’at, rassomchilik, she’riyat kabi ma’no topish usuli." Ko‘plab universitetlarda e’tibordan chetda qoladigan diniy tafakkur va ilmiy izlanishlar murakkab va mashaqqatli: "Siz shunchaki bir rasmni chizib tashlay olmaysiz. Buning uchun yillar davomida o‘rganish kerak. Menimcha, biz diniy bilimlarni tez o‘zlashtirishni kutamiz. Ammo diniy bilim asta-sekin va bosqichma-bosqich keladi. Din ham boshqa har qanday faoliyat kabidir. Uni yaxshi bajarish unchalik oson emas".
**
Hozirda ko‘plab ateistlar insonning mukammallikka bo‘lgan azaliy intilishlarini ifodalash uchun ilm va aql tilidan foydalanmoqda. Ularning fikricha, din emas, balki aql va fan insonlar o‘rtasidagi ziddiyatlarni tartibga soladi va jannatni vujudga keltiradi. Bu qarash o‘zining ilhomini XVII-XVIII asrlardagi Yevropa ma’rifatparvarlik harakatidan olgan. Bu harakat aql va ilmiy usulni inson hayotining barcha jabhalariga tatbiq etish mumkinligini o‘rgatgan.
(C) Chris Hedges, "Men ateistlarga ishonmayman" (I don't believe in Atheists)
@Tafakkur_chizgilari