Ilyosbek reads

#fikr 🤔 (uzuuun post)

Kitob tanlashni bilmaymiz 😲

Shu mavzuda yozaman deyman, hech hafsala qilmayotgandim. Lekin yozmasam boʻlmadi. Demak boshladik.

1. Reklama qurbonlari

Ibn Xaldunning “Muqaddima” kitobi nashr qilgani haqida eshitgandirsiz. Kitobning chiqishiga katta sababchi Abror Muxtor Aliy, toʻgʻri undan oldinroq ham ishni boshlaganlar bor. Ammo tezlik bilan bosilishiga sabab faqat shu. Podkastdagi gap chiroyli boshlagandi, “500 yoshga kirasiz, 500 yil yashagandek boʻlasiz”, deb aytildi. Tabiiyki, kitob ushlab koʻrmagan odamlar ham qiziqadi. 500 yil. Hozir butun internet “Muqaddimachi”, Dostoyevskiy iqtiboslaridan Ibn Xaldunga oʻtishdi. Va bu yomon.

Kitob oʻquvchisi koʻpayishi tarafdoriman, lekin bunaqa tarzda emas. Bilib bilmay, koʻr-koʻrona kitob tanlash oxiri sizni undan bezdirib yuboradi. Oʻqiysiz, anglay olmaysiz, mohiyatni his qilmaysiz va oxiri kitobdan foyda yoʻq deysiz. Soʻnggi oʻqigan kitobingiz maktabdagi “Odam anatomiyasi” boʻlgan boʻlsa, demak “Muqaddima”gacha yoʻl uzoq. Kim yozgan? Kitob haqida boshqalarning fikri qanday? Ma’lumot qidiring, undan oldin boshqa kitoblarni oʻqib, tushunish darajangizni oshirib olasiz. Kitob shundan keyin sizga foydali boʻladi.

2. “Oʻtkan kunlar” bayrogʻi ostida

Ilhom Salimovning “Oʻtkan kunlar” haqida yozgan postlari bahslarga sabab boʻlyapti. Ilhom akaning gaplariga qaysidir jihatdan qoʻshilaman. Bu kitobni oʻqimaganlarni gunohkor qilish yaramaydi. Abdulla Qodiriy shaxsiga hurmatim baland va ularning ishlarini qadrlayman. Lekin bir kitobning uyogʻini oʻgirib, buyogʻini oʻgirib ma’no chiqaraverish yaxshimas. Kitobni qachon oʻqiganimni eslolmayman va oʻqimasligimga sabab, haddan ziyod koʻp gapirilgani. Asalning ham ozi shirin. Kamiga diniy tus ham beriladi. “Jinlar bazmi”, “Mehrobdan chayon” gapirilmaydi, chunki ommadan uzilib qolishdan qoʻrqish bor.

3. Dostoyevskiy dohiymiz

Adib va asarlarga sigʻinib qolganmiz. Uqqan ham, oʻqigan ham bir xil gapni qaytaradi, “Dostoyevskiyni oʻqimagan kitobxon emas”. “Jinoyat va jazo”ning taqdiri ham shu oʻqilmay javonimda turadi, o‘zim o‘qishim kerak deganda o‘qiyman, hamma gapirganda emas. Kitoblar haqida koʻproq gapirish kerak, ularni faol targʻib qilish lozim, biroq 3 ta kitob bilan kitobxonlik rivojlanmaydi. Lara yaxshi post yozibdi ba’zi kitoblar oʻrniga variant taqdim qilgan. Izohlarda esa uni yaxshigina jazolashibdi. Postda oʻqimang deyilmagan, shunchaki dunyo faqat shu kitoblar atrofida aylanmasligi aytilgan. Variant oʻlaroq berilgan kitoblarga ham qiziqib koʻring, ma’lumot qidiring, bejiz tavsiya qilinmagandir. Tahlil qilmasdan “vatan xoini”ga chiqarish shart emas.

“Sariq adabiyot” deydiganimiz kitoblar bor, afsuski, ba’zi kitoblar faqat vaqtni isrof qiladi. Lekin ularni oʻqiyotgan odamni qoʻliga Dostoyevskiyni berib qutqarib qola olmaysiz, yengil hazm boʻladigan asarlarni tavsiya qilish lozim. Qaytanga bezdirib qoʻyishingiz mumkin. Undan avval esa oʻzingiz Dostoyevskiyni oʻqing.

Kitob tanlashda shoshmang, toʻgʻri Oʻzbek kitob bozori gullab ketib, sizga ming xil variant bera olgani yoʻq. Shu sabab qayta-qayta ming xil qiyofadagi bir xil asarni oldingizga qoʻyaveradi. Bir yilda 78 ta kitobni tugatishingiz shart emas, oʻqing va uqing. Tahlil qiling, bahslashing, fikr almashing. “Muqaddima”ga ham yetib borasiz, Dostoyevskiyni rostdan oʻqiysiz, Qodiriy faqat “Oʻtkan kunlar”ni yozmaganini bilasiz.

🔸Hurmat bilan Choponli aka

👉KitobHouse👈