🕌 𝙃𝘼𝙇𝙄𝙈 𝙌𝙊𝙍𝙄 𝙅𝙊𝙈𝙀 𝙈𝘼𝙎𝙅𝙄𝘿𝙄🕌

ОТА-ОНАМНИНГ НАМОЗ ВА РЎЗАЛАРИ ҚАЗОСИНИ МЕН АДО ЭТСАМ БЎЛАДИМИ?
#намоз
❓819-САВОЛ: Вафот этган ота-онамнинг қазо намозлари ёки рўзаларини мен адо этсам бўладими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Бўлмайди. Чунки намоз кимни зиммасига фарз бўлган бўлса, шу одамни ўзи уни адо қилиши билан унинг зиммасидан соқит бўлади. Кишининг зиммасига фарз бўлган намоз ёки рўзани бошқа киши адо қилиши билан биринчи кишининг номидан ўтмайди. Бу ҳақда “Фатовои Татархония” китобида бундай дейилган:

وَلَوْ أَمَرَ الْأَبُ ابْنَهُ أَنْ يَقْضِيَ عَنْهُ صَلَوَاتٍ وَصِيَامَ أَيَّامٍ لَا يَجُوزُ عِنْدَنَا

яъни: “Агар ота ўғлига ўзини номидан намоз ва рўзаларининг қазосини адо қилишга буюрса, бу нарса бизнинг мазҳабимизда жоиз эмас”.

Демак, тирик ёки вафот этган киши қазо қилган намоз ва рўзаларни уни фарзандлари адо қилишлари билан тирик ёки вафот этганнинг зиммасидан бу қарзлар соқит бўлмайди. Чунки, намоз холис баданий ибодат бўлиб, уни бажаришда киши ўзидан бошқани ўринбосар қилишига шариатимиз рухсат бермайди. Лекин, киши намоз ўқиб ёки бошқа ибодатни қилиб, савобини вафот этганларга бағишласа ёки ҳадя қилса, бу тўғри ва дуруст бўлади. Бу ҳақда Имом Зайлаий “Табйинул ҳақоиқ” номли китобда бундай деганлар:

الأصل في هذا الباب أن الإنسان له أن يجعل ثواب عمله لغيره عند أهل السنة والجماعة صلاة كان أو صوماً أو حجاً أو قراءة قرآن أو أذكارا إلى غير ذلك من جميع أنواع البر، ويصل ذلك إلى الميت وينفعه.

яъни: “Бу масаладаги қоида шуки, киши қилган амалининг савобини бошқага бағишлаши Аҳли сунна вал жамоа эътиқоди бўйича дурустдир. У қилган амали намоз, рўза, ҳаж, Қуръон тиловати, зикру тасбиҳлар каби савоб ишлар бўлиши мумкин. Ушбу қилинган яхши амалларнинг савоби вафот этганларга етади ва фойда қилади”.
Бу ҳақда “Фатовои ҳиндия” китобида шундай дейилган:

أَنَّ الْإِنْسَانَ لَهُ أَنْ يَجْعَلَ ثَوَابَ عَمَلِهِ لِغَيْرِهِ صَلَاةً كَانَ أَوْ صَوْمًا أَوْ صَدَقَةً أَوْ غَيْرَهَا كَالْحَجِّ وَقِرَاءَةِ الْقُرْآنِ وَالْأَذْكَارِ وَزِيَارَةِ قُبُورِ الْأَنْبِيَاءِ عَلَيْهِمْ الصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ وَالشُّهَدَاءِ وَالْأَوْلِيَاءِ وَالصَّالِحِينَ وَتَكْفِينِ الْمَوْتَى وَجَمِيعِ أَنْوَاعِ الْبِرِّ

яъни: “Киши қилган амалининг савобини бошқага бағишлаши мумкин. Қилган амали – намоз ўқиш, рўза тутиш, хайр-эҳсон ва садақа қилиш ёки ҳаж қилиш, Қуръон тиловати ва зикр-тасбиҳлар қилиш, пайғамбарлар, шаҳидлар, авлиёлар ва солиҳларнинг қабрларини зиёрат қилиш, вафот этганни кафанлаш ва бошқа турли яхши амаллар бўлиши мумкин”.

Демак, вафот этганларнинг қазо намоз ёки рўзаларини тириклар уларнинг номларидан адо қилиши дуруст эмас, лекин тириклар нафл намоз ва рўза каби ибодатларни қилиб, савобини вафот этганларга бағишлаши дуруст ва бу вафот этганларга катта яхшилик қилишга киради. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати.
@diniysavollar
☘️#Каналимизга аъзо бўлиб, яқинларингизга ҳам улашинг.
👇👇👇👇👇👇👇

Рўзани бузувчи омиллар

❓Савол: Қандай нарсалар рўзани бузади? Шу ҳақда батафсил маълумот берсангиз.
📥Жавоб: Рўзадор қасддан овқат еса, сув ичса, дори ичса ёки жинсий алоқа қилса рўза, бузилади. Бу ҳолатларда ҳам қазо,ҳам каффорат вожиб бўлади.
Рамазон рўзасидан бошқа рўзаларда каффорат йўқ.

Қуйидаги ҳолларда рўзадор одамнинг рўзаси бузилади ва қазосини тутиб бериши вожиб бўлади, каффорат вожиб бўлмайди:
– тонг отмаган деб ўйлаб, саҳарлик қилса ёки кун ботди деб ўйлаб оғзини очиб юборсаю сўнг тонг отиб қолгани ёки кун ботмагани билинса;
– аёлини ўпиши, ушлаши орқали жунуб бўлиб қолса;
– ҳўқна (клизма) қилса;
– бурнига дори томизса.
Беихтиёр қайт қилса рўза бузилмайди. Лекин қасддан, зўрлаб, оғзи тўлиб қайт қилса, рўзаси бузилади, кейин қазосини тутиши вожиб бўлади.

Қуйидаги ҳолатларда рўза бузилмайди:
– рўзадор эсида йўқ ҳолатда еса, ичса, жинсий алоқа қилса;
– уйқусида ёки аёлига қараб жунуб бўлиб қолса;
– қон олдирса;
– сурма қўйса;
– аёлини ўпса-ю, жунуб бўлмаса.
Лекин рўзадор одам иложи борича ўзини бундай ҳолатдан узоқ қилмоғи лозимдир.

Рўзадор учун қуйидаги ишлар макруҳдир:
– ўз нафсига ишонмаган кишининг аёлини ўпиши. Агар нафсини жиловлай олса, зарари йўқ.
– бирор нарсани татиб кўриш ва мисвокдан бошқа нарса билан тишни тозалаш,
– эмизикли рўзадор аёл ўз боласига заруратсиз таом чайнаб бериши. Бунда агар чайнамасликни имкони бўлса, чайнамаслик маъқул. Аммо имкони бўлмаса, чайнаб беришнинг зарари йўқ. Валлоҳу аълам.

“Фатволар тўплами”дан.

Рўзадорларга берилган бешта хислат

Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар: «Рамазонда олдинги умматларга берилмаган бешта хислат менинг умматимга берилди:
1. Рўзадорнинг оғзидаги ҳид Аллоҳнинг наздида мушк-анбар ҳидидан ёқимлироқдир.
2. Рўзадор ифтор қилгунича ҳатто балиқлар ҳам уларнинг ҳаққига истиғфор айтиб туради.
3. Аллоҳ таоло ҳар куни унинг жаннатини зийнатлаб, сўнг унга «Солиҳ бандаларимдан машаққатлар кўтарилгач, сенга келадилар», дейди.
4. Рамазонда асов шайтонлар кишанланиб, (заифлашиб) Рамазондан бошқа ойларда қилган ишини бу ойда қила олмай қолади.
5. Рамазоннинг охирги кечасида рўзадорларнинг гуноҳлари кечирилади».
Шунда «Эй Аллоҳнинг Расули, бу Қадр кечасими?» дейишган эди, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Йўқ. Банданинг амалини адо этса, ажр-савоби тўлиқ қилиб берилади», дедилар» (Имом Аҳмад, Имом Баззор ва Имом Байҳақий ривояти).