264-Foida :
"Botilga rad qila olmagan unga shovqin ko'tarsin"
Bugun dunyoning qaysi mintaqasida bo'lmang , imomlar xutbalarda tog'ut-zolimlarga maqtov aytish holatlariga duch kelasiz.
Shunda mo'minning vazifasi asli botilga sukut qilmaslik. Biroq hamma vaqt ham buning imkoni bo'lmaydi.
Shunda bu laganbardorlarni eshitmaslik uchun eng yaxshi uslub yoningizdagi birodaringiz bilan hangoma qilish ...!
Chunki kufrga quloq solgandan ko'ra hangoma zarari kamroq bo'lib , o'zingizni ham yoningizdagi birodaringizni ham qalbini bu maraz "XUTBA" dan salomat qilgan bo'lasiz ..
Mujolid aytadi :
"Men , Sha'biy va Abu Muso al-ash'ariyning o'g'li Abu burda jumada gaplashib o'tirishganini ko'rdim !
Hajjoj xutba qilib turgan edi ...
Men ularga : "Xutbada gaplashib o'tiribsizlarmi ?!" desam , ular aytishdiki : "Biz bunaqa xutbaga quloq solishga buyurilmaganmiz ..!"
(Holbuki hajjoj tog'utlarni maqtamas edi..!)
Yana salaflardan bunga misol :
Ismoil ibnu Abu xolid aytadi :
"Hajjoj zamonida bir Imom xutba qilib turganda , mashhur Imom Ibrohim An-Naxoiyni gaplashib o'tirganlarini ko'rdim"
(Ibnu Hazm Muhalla kitobidan)
Bu voqeaga izoh berib Ibnu Hazm aytadilar :
"Agar imom xutbada keraksiz odamlarni maqtashga o'tsa , yoki birovga haddan oshib duo qilsa , yoki NOHAQDAN BIROVNI YOMONLASA , bu xutba emas ! Bunga quloq solish ham joiz emas , balki imkon bo'lsa inkor qilish lozim bo'ladi !"
HANAFIY MAZHABI IMOMLARIDAN , IBNU NUJAYM AL-HANAFIY rahimahulloh aytadilar:
Ba'zi ulamolar aytdilarki , xutba qiluvchi Imom, modomiki ALLOHNI MADH QILIB, mav'iza qilar ekan, unga quloq solinadi. Agar zolimlarni maqtab ularga tasannolar ayta boshlasa , bu holatda gaplashib o'tirishning zarari yo'q .."
(Al-Bahrur-roiq kitobidan)
Botil ahlini xutbalari vaqtida gaplashib o'tirishda yana bir FOYDA bo'lib, bu ularning xutba vaqtida hafsalasini so'ndirib, ularni mag'lub qiladi !
Bu uslubni mutakallimga salbiy ta'siri borligi uchun, makka mushriklari bundan Rasululloh alayhissalam ziddiga foydalanishar edi .
Alloh ta'olo bu haqida aytadi :
"Kofir bo'lgan kimsalar aytishdi : "Bu qur'onga quloq solmanglar va unga (qiroat vaqtida)lag'uv qilinglarki shoyad shunda sizlar (unga) g'olib kelsanglar "
(Fussilat :26)
Demak, mutakallimga parvo qilmasdan gaplashib o'tirish, unga eng zarar beruvchi ishlardan.Asli shuning uchun xutbada jim turushga buyruq qilingan edi.
Ammo xutba o'z mohiyatini yuqotar ekan, bu ma'nolardan aks suratda foydalanish lozim bo'ladi .
Bu esa go'yo ularga Allohning ushbu so'zini o'qib berilgandek inkor "Tarsaki" bo'ladi :
"Ayting alamlaringdan o'lib ketinglar ! Albatta Alloh qalblardagi narsalarni biluvchidir "
(Oli-Imron: 119)
⬇️⬇️⬇️
@foida
"Botilga rad qila olmagan unga shovqin ko'tarsin"
Bugun dunyoning qaysi mintaqasida bo'lmang , imomlar xutbalarda tog'ut-zolimlarga maqtov aytish holatlariga duch kelasiz.
Shunda mo'minning vazifasi asli botilga sukut qilmaslik. Biroq hamma vaqt ham buning imkoni bo'lmaydi.
Shunda bu laganbardorlarni eshitmaslik uchun eng yaxshi uslub yoningizdagi birodaringiz bilan hangoma qilish ...!
Chunki kufrga quloq solgandan ko'ra hangoma zarari kamroq bo'lib , o'zingizni ham yoningizdagi birodaringizni ham qalbini bu maraz "XUTBA" dan salomat qilgan bo'lasiz ..
Mujolid aytadi :
"Men , Sha'biy va Abu Muso al-ash'ariyning o'g'li Abu burda jumada gaplashib o'tirishganini ko'rdim !
Hajjoj xutba qilib turgan edi ...
Men ularga : "Xutbada gaplashib o'tiribsizlarmi ?!" desam , ular aytishdiki : "Biz bunaqa xutbaga quloq solishga buyurilmaganmiz ..!"
(Holbuki hajjoj tog'utlarni maqtamas edi..!)
Yana salaflardan bunga misol :
Ismoil ibnu Abu xolid aytadi :
"Hajjoj zamonida bir Imom xutba qilib turganda , mashhur Imom Ibrohim An-Naxoiyni gaplashib o'tirganlarini ko'rdim"
(Ibnu Hazm Muhalla kitobidan)
Bu voqeaga izoh berib Ibnu Hazm aytadilar :
"Agar imom xutbada keraksiz odamlarni maqtashga o'tsa , yoki birovga haddan oshib duo qilsa , yoki NOHAQDAN BIROVNI YOMONLASA , bu xutba emas ! Bunga quloq solish ham joiz emas , balki imkon bo'lsa inkor qilish lozim bo'ladi !"
HANAFIY MAZHABI IMOMLARIDAN , IBNU NUJAYM AL-HANAFIY rahimahulloh aytadilar:
Ba'zi ulamolar aytdilarki , xutba qiluvchi Imom, modomiki ALLOHNI MADH QILIB, mav'iza qilar ekan, unga quloq solinadi. Agar zolimlarni maqtab ularga tasannolar ayta boshlasa , bu holatda gaplashib o'tirishning zarari yo'q .."
(Al-Bahrur-roiq kitobidan)
Botil ahlini xutbalari vaqtida gaplashib o'tirishda yana bir FOYDA bo'lib, bu ularning xutba vaqtida hafsalasini so'ndirib, ularni mag'lub qiladi !
Bu uslubni mutakallimga salbiy ta'siri borligi uchun, makka mushriklari bundan Rasululloh alayhissalam ziddiga foydalanishar edi .
Alloh ta'olo bu haqida aytadi :
"Kofir bo'lgan kimsalar aytishdi : "Bu qur'onga quloq solmanglar va unga (qiroat vaqtida)lag'uv qilinglarki shoyad shunda sizlar (unga) g'olib kelsanglar "
(Fussilat :26)
Demak, mutakallimga parvo qilmasdan gaplashib o'tirish, unga eng zarar beruvchi ishlardan.Asli shuning uchun xutbada jim turushga buyruq qilingan edi.
Ammo xutba o'z mohiyatini yuqotar ekan, bu ma'nolardan aks suratda foydalanish lozim bo'ladi .
Bu esa go'yo ularga Allohning ushbu so'zini o'qib berilgandek inkor "Tarsaki" bo'ladi :
"Ayting alamlaringdan o'lib ketinglar ! Albatta Alloh qalblardagi narsalarni biluvchidir "
(Oli-Imron: 119)
⬇️⬇️⬇️
@foida