### Anti-Aritmik Dorilar Guruhlari va Klassifikatsiyasi
Anti-aritmik dorilar yurak ritmini tartibga soluvchi dorilardir. Ular har xil turdagi aritmiyalarni davolash uchun qo‘llaniladi. Klassifikatsiya Williams tasnifiga asoslanadi.
#### I Klass: Natriy Kanal Blokerlari
I-A subklass:
- Dorilar: Quinidine, Procainamide, Disopyramide
- Ta’sir mexanizmi: Natriy kanallarini o‘rtacha bloklab, aksiyal potensialning boshlang‘ich fazasini sekinlashtiradi va aksiyal potensialni uzaytiradi.
I-B subklass:
- Dorilar: Lidocaine, Mexiletine, Phenytoin
- Ta’sir mexanizmi: Natriy kanallarini kuchsiz bloklab, aksiyal potensialni qisqartiradi va repolarizatsiyani tezlashtiradi. Asosan ishemik yurak to‘qimasida samarali.
I-C subklass:
- Dorilar: Flecainide, Propafenone
- Ta’sir mexanizmi: Natriy kanallarini kuchli bloklab, aksiyal potensialning boshlang‘ich fazasini sezilarli darajada sekinlashtiradi. Bu dorilar yurak mushaklarining barcha hujayralariga ta’sir qiladi.
#### II Klass: Beta-Adrenergik Reseptor Blokerlari
- Dorilar: Propranolol, Metoprolol, Atenolol, Esmolol
- Ta’sir mexanizmi: Beta-adrenergik reseptorlarni bloklab, yurak urishini sekinlashtiradi va yurak qisqarishini kamaytiradi. Yurakning avtomatizmini va sinoatriyal (SA) tugunni faolligini pasaytiradi.
#### III Klass: Kaliy Kanal Blokerlari
- Dorilar: Amiodarone, Sotalol, Dofetilide, Ibutilide
- Ta’sir mexanizmi: Kaliy kanallarini bloklab, repolarizatsiya vaqtini uzaytiradi va aksiyal potensialning davomiyligini oshiradi. Bu dori yurak hujayralarining refrakter davrini uzaytiradi.
#### IV Klass: Kalsiy Kanal Blokerlari
- Dorilar: Verapamil, Diltiazem
- Ta’sir mexanizmi: Kalsiy kanallarini bloklab, sinoatriyal (SA) va atrioventrikulyar (AV) tugunlarning faolligini sekinlashtiradi. Yurakning avtomatizmini va kontraktiligini pasaytiradi.
#### V Klass: Boshqa Anti-Aritmik Dorilar
- Dorilar: Digoxin, Adenosine, Magnesium sulfate
- Ta’sir mexanizmi:
- Digoxin: Na+/K+ ATPazani inhibitsiya qilib, kalsiy miqdorini oshiradi va AV tugunni sekinlashtiradi.
- Adenosine: AV tugunda A1 reseptorlarni faollashtirib, AV o'tkazuvchanligini sekinlashtiradi.
- Magnesium sulfate: Kalsiy oqimini regulyatsiya qilib, yurak ritmini stabilizatsiya qiladi.
👉 @fmedclinic
Anti-aritmik dorilar yurak ritmini tartibga soluvchi dorilardir. Ular har xil turdagi aritmiyalarni davolash uchun qo‘llaniladi. Klassifikatsiya Williams tasnifiga asoslanadi.
#### I Klass: Natriy Kanal Blokerlari
I-A subklass:
- Dorilar: Quinidine, Procainamide, Disopyramide
- Ta’sir mexanizmi: Natriy kanallarini o‘rtacha bloklab, aksiyal potensialning boshlang‘ich fazasini sekinlashtiradi va aksiyal potensialni uzaytiradi.
I-B subklass:
- Dorilar: Lidocaine, Mexiletine, Phenytoin
- Ta’sir mexanizmi: Natriy kanallarini kuchsiz bloklab, aksiyal potensialni qisqartiradi va repolarizatsiyani tezlashtiradi. Asosan ishemik yurak to‘qimasida samarali.
I-C subklass:
- Dorilar: Flecainide, Propafenone
- Ta’sir mexanizmi: Natriy kanallarini kuchli bloklab, aksiyal potensialning boshlang‘ich fazasini sezilarli darajada sekinlashtiradi. Bu dorilar yurak mushaklarining barcha hujayralariga ta’sir qiladi.
#### II Klass: Beta-Adrenergik Reseptor Blokerlari
- Dorilar: Propranolol, Metoprolol, Atenolol, Esmolol
- Ta’sir mexanizmi: Beta-adrenergik reseptorlarni bloklab, yurak urishini sekinlashtiradi va yurak qisqarishini kamaytiradi. Yurakning avtomatizmini va sinoatriyal (SA) tugunni faolligini pasaytiradi.
#### III Klass: Kaliy Kanal Blokerlari
- Dorilar: Amiodarone, Sotalol, Dofetilide, Ibutilide
- Ta’sir mexanizmi: Kaliy kanallarini bloklab, repolarizatsiya vaqtini uzaytiradi va aksiyal potensialning davomiyligini oshiradi. Bu dori yurak hujayralarining refrakter davrini uzaytiradi.
#### IV Klass: Kalsiy Kanal Blokerlari
- Dorilar: Verapamil, Diltiazem
- Ta’sir mexanizmi: Kalsiy kanallarini bloklab, sinoatriyal (SA) va atrioventrikulyar (AV) tugunlarning faolligini sekinlashtiradi. Yurakning avtomatizmini va kontraktiligini pasaytiradi.
#### V Klass: Boshqa Anti-Aritmik Dorilar
- Dorilar: Digoxin, Adenosine, Magnesium sulfate
- Ta’sir mexanizmi:
- Digoxin: Na+/K+ ATPazani inhibitsiya qilib, kalsiy miqdorini oshiradi va AV tugunni sekinlashtiradi.
- Adenosine: AV tugunda A1 reseptorlarni faollashtirib, AV o'tkazuvchanligini sekinlashtiradi.
- Magnesium sulfate: Kalsiy oqimini regulyatsiya qilib, yurak ritmini stabilizatsiya qiladi.
👉 @fmedclinic