Бузрукхӯжа жоме масжиди

​#Ҳадис

Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким «Қул ҳуваллоҳу аҳад»ни ўн марта ўқиса, Аллоҳ унга жаннатдан бир уй қуради», - дедилар».
Имом Аҳмад ривояти.

Шарҳ: Бу суранинг «Ихлос» деб номланганининг сабаби –Аллоҳнинг Ўзигагина ибодат қилиш, фақат Ўзигагина юзланишга, ихлос қилишга ундаганидандир.

Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳадисларида: «Ихлос сураси Қуръоннинг учдан бирига тўғри келади», деганлари бежиз эмас. Чунки Қуръони Каримнинг асосий мақсади учга бўлинади:

а) Аллоҳнинг тавҳиди, ягоналиги исботи ва ақийдани тузатиш.

б) Ибрат, ислоҳ ва ўрнак олиш учун келтирилган қиссалар.

в) Шариат ҳукмлари.

Ихлос сураси ушбу нарсаларнинг биринчи қисмини ўз ичига олган.

Bizni ijtimoiy tarmoqlarda kuzatib boring!
👇👇
@Kosonsoy_masjidi

ИМОМ АБУ ҲАФСИ КАБИР БУХОРИЙ роҳматуллоҳ алайҳ.

Бухорони “Қуббатул ислом” қилган зот.

Бисмиллаҳир рохманир рохийм.

Абу Ҳафс Аҳмад ибн Ҳафс ибн Зибарқон ибн Абдуллоҳ ибн Баҳр ал-Кабир ал-Ижлий ал-Бухорий ал-Фақиҳ ал-Ҳанафий ҳижрий 150 (милодий 767) йили Бухоронинг Фагсодара маҳалласида таваллуд топиб ҳижрий 217 (милодий 832) йилнинг муҳаррам ойида шу ерда вафот этганлар .

Қуръони каримни ёдлаб ҳадис ва фиқҳ илмларини ўрганиб илмлари мукаммал бўлиши учун Боғдодга бориб ҳанафий мазҳабининг асосчиси мужтаҳид Абу Ҳанифа Нўъмон ибн Собит - Имом Аъзам (699-767) роҳимаҳуллоҳнинг таниқли шогирди Имом Мухаммад ибн Ҳасан аш-Шайбоний (ваф. м.804) роҳимаҳуллоҳга шогирд тушган.

Ҳазрат Абу Ҳафси Кабир Боғдоддан Бухорога қайтиб фиқҳ ва ҳадис илмини шу даражада ривожлантирдиларким уларнинг шогирдлари юз минг кишидан кўпроқ эди. Ҳазрат Абу Ҳафс Кабир роҳимаҳуллоҳ келганларида Бухорода оташпарастлар ҳали кўп бўлган ва бу зот шарофатларидан Бухородаги оташпарастлар ҳам ислом динини қабул қилган. Бухорои Шариф шу зот баракотлари сабабли Қуббатул Ислом (ислом дининг маркази) деб аталди. Имом Ал-Бухорийдек зот шу кишидан таълим олганлар. Катта шогирдлари ва илмларининг меросхўри буюк олим Абу Ҳафси Кабирнинг ўғиллари Абдуллоҳ ибн Аҳмад роҳимаҳуллоҳ (ҳижрий 264, м. 877 йилда вафот этган) бўлиб, у кишини Абу Ҳафси Сағир деб аташган. Яна бир катта шогирдлари Абдуллоҳ Супадмуний роҳимаҳуллоҳ бўлиб у кишининг қабрлари ҳам Абу Ҳафс Кабир ҳазратларининг ёнида жойлашган.

“Фатовои Абу Ҳафси Кабир”, “Китоб ул Имон”, “Ал-Аҳвоъ вал ихтилоф” (Ҳавойи гаплар ва келишмовчиликлар), “Ар-Радду алал Лафзия” (Юзаки қаровчиларга раддия) ва бошқа асарларида Абу Ҳафс Кабир роҳимаҳуллоҳнинг кўплаб фатволари келтирилган.

Бухородаги илк мадрасани ҳам шу зот очганлар. У киши ва шогирдларининг ҳаракатлари билан ўша даврда бир нечта масжид ва мадрасалар очилган.

X аср тарихчиси Муҳаммад Наршахийнинг “Бухоро тарихи” китобида: “Имом Абу Ҳафс Кабир ўз даврининг фақиҳларидан биридир, зоҳид ва ҳам олим бўлган”, - дейилади. Абдулкарим ас-Самъонийнинг айтишича, Абу Ҳафс Кабир кўпгина фақиҳларни тарбиялаб, камолга етиштирган.

Абу Ҳафс Кабирнинг шарофатларидан Бухорода фиқҳ шу даражада ривожланадики, Бухоро фақиҳлари ислом оламининг асосий шаҳри Бағдод фақихларидан устун бўлганлар. Наршахийнинг таъкидлашича, одамлар Бағдоддан қайтган пайтларида Имом Абу Ҳафс ал-Кабир ал-Бухорийдан бирор масалани сўраш учун ҳам келардилар. Имом Абу Ҳафс ал-Кабир улардан ажабланиб сўрарди: “Нима учун Ироқ олимларидан сўрамадингиз?” Унга жавобан: “Улардан сўрадик, лекин улар жавоб беролмадилар, Ироқ олимлари “Бухорога бориб, Имом Абу Ҳафс ал-Кабир ё ўғиллари Абу Ҳафс ас-Сағирдан сўранглар, деб айтишди”.

Абу Ҳафс Кабир уйи яқинидаги янги дарвозага кираверишда ўнг томонда Қурайшийлар масжиди жойлашган бўлган. Мазкур масжидни Қурайш қабиласига мансуб пайғамбарзодалардан Муқотил ибн Сулаймон ал-Қурайший қурган. Бу масжидда Арабистондан Абу Ҳафс Кабир роҳимаҳуллоҳдан таълим олиш учун келган толиби илмлар истиқомат қилишган ва ўқишган.

Зиёратгоҳ халқимизнинг Бухоро шаҳридаги энг серқатнов ва гавжум зиёратгоҳларидан бири сифатида эъзозланади.

Бухоройи шарифдаги зиёратгоҳлардан.
Чор Бакр зиёратгоҳи.

Чор Бакрлар – Абу Бакр Саъд Яманий, Абу Бакр Ҳомид, , Абу Бакр Фазл ибн Жаъфар, Абу Бакр Тархонлар ҳам бу қуёшли юртга ташриф буюриб, бир умр шу ерда қолиб кетадилар. Жаъфар ва Али авлодидан бўлмиш Чор Бакрлар Бухоро шоҳи атрофида жипслашиб, илму ирфоннинг тарғиботига катта ҳисса қўшадилар. Тарихий манбаларда айтилишича, Амир Исмоил Сомоний Чор Бакр авлиёларига беҳисоб ерларни вақф қилиб берган. Улар эса вақф ерларидан келадиган даромадларни эл-улусга тарқатган, юртни ободонлаштириш учун сарфлаган. Бошпанасизларга бошпана қуриб берган, толиби илмларга илм ўргатган, адашган кимсаларга тўғри йўлни кўрсатган, беморларга, етим-есирларга холис хизмат қилган, бир сўз билан айтганда Оллоҳ ризосини топиш мақсадида, халққа беминнат хизмат қилганлар. Минг йиллар давомида Чор Бакр авлодлари Бухорода катта нуфузга эга бўлиб, бу ерларнинг илму маърифати, маънавий ҳаётида иштирок этганлар. Бухоро ҳукмдорлари улар билан доим ҳисоблашган. Қийинчилик пайтларида маслаҳат олганлар. Юртнинг тинчлиги ва осойишталиги учун курашда уларнинг ёрдамларига суянганлар.
Сумитандаги Чор Бакр мажмуаси бир-бирига туташиб кетган оилавий хазира ва даҳмалардан иборат бўлиб, уларнинг олд томони пештоқлар ва ҳужралар ҳусн бериб турувчи яхлит девор билан ўралган. Чор Бакр номи билан машҳур бу мажмуа Ўрта Осиё меъморчилигининг энг ажойиб намуналаридан ҳисобланиб, унда XVI-XVII аср меъморчилигининг Бухоро мактаби усуллари яққол ўз ифодасини топган. Хазира ва даҳмалар анча пухта ишланган бўлиб, кошинкор деворлар билан қуршалган деворларнинг ҳар жой-ҳар жойида ичкарига олиб кирувчи меҳробнусха эшик мавжуд, миёнсарой (даҳлиз)нинг ҳар икки томонида ҳужралар жойлашган.
@Kosonsoy_masjidi