SOF TA'LIMOTLAR | Расмий канал

ИМОМ МОТУРУДИЙ АДАШМАГАНЛАР

Имом Кафавий Имом Мотуридийнинг таржимаи ҳоли ҳақида шундай дейди: “Мутакаллимларнинг имоми, мусулмонларнинг ақидаларини ҳар хил бидъат ва хурофотлардан тозаловчиси бўлган бу кишига Аллоҳ таоло тўғри йўлга ҳидоят қилиб қўйиш билан мадад берган эди. Шунинг учун ҳам у тўғри динни ҳимоя қилишга бел боғлаб улкан асарлар битди. Ботил ақидалар соҳибларининг сўзларига раддиялар берди”.
Имом Маҳмуд Зоҳид Кавсарий айтадилар: “Имом Ашъарий ва Имом Мотуридийлар машриқу ва мағрибда Аҳли суннат ва жамоат имомларидир. Уларнинг кўп сонли китоблари бор”.
Имом Абу Мансур Мотуридий раҳматуллоҳи алайҳ турли ботил ақидавий фирқалар кўпайганда у киши саҳобалар, тобеъинлар ва замондошлари: таба тобеъинларнинг соғлом ақидаларини жамлаб, шарҳладилар ва Аҳли сунна ақидасини ҳимоя қилдилар.
Баъзи жоҳил тоифалар даъво қилгани каби У зот янги дин ёки янги ақида олиб келмаганлар. Балки, турли фирқалар томонидан Аҳли сунна вал жамоа ақидасини бузиб талқин қилиш бошланганда, Имом Мотуридий раҳматуллоҳи алайҳ томонидан Пайғамбаримиз ва саҳобаи киромлар тутган йўл қайси экани шарҳлаб билдирилган. Бу ишда Имом Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳнинг қолдирган илмлари ва ижтиҳодларидан кўп фойдаланганлар. Сабаби, Имом Мотуридий раҳматуллоҳи алайҳ устозларининг устози орқали Имом Абу Ҳанифанинг шогирдлари Имом Абу Юсуф ва Имом Муҳаммадга етиб борадилар. Яъни, икки устоз воситасида Имом Абу Юсуф ва Имом Муҳаммад силсиласига боғланади.
Демак, Ислом уммати эътироф қилган ва бир овоздан қабул қилган мужтаҳид олимларга Имом Мотуридий раҳматуллоҳи алайҳ қанчалик яқин бўлганликлари ва ўша даврдаги соф ислом билим булоқларидан сув ичганликлари маълум бўлмоқда.
Ўзгаларни адашган дейишдан айниқса мужтаҳид, ислом уммати эътироф этган имомларни хатокор деб айтишдан сақланиш, балки ҳар бир киши ўзини адашиб кетмаслигини Аллоҳ таолодан сўраши зарур. Имом Байҳақий ўзининг “Шуъаб ал-имон” номли асарида Али Шаторийдан қуйидагиларни баён қилади: “Ё Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сочимни Ҳуд сураси оқартирди деб айтганингизни эшитдим”, деди.
Шунда, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ҳа шундай”, деб жавоб бердилар.
“Ё, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сурадаги пайғамбарлар қиссаси-ми ёки уларнинг умматларининг ҳоли-ми сизнинг сочингизни оқартирди”.
“Йўқ, пайғамбарлар ҳам уларнинг умматлари ҳақидаги оятлар ҳам сочимни оқартиргани йўқ. Балки сурадаги “Бас, (эй, Муҳаммад!) буюрилганингиздек тўғри бўлинг!” ояти сочимни оқартирди”, дедилар.
Шу боис, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Аллоҳ таолонинг ўзидан тўғри йўлда мустақим қилишини сўраб кўп дуо қилар эдилар. Хусусан, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Йа, муқаллибал қулуби саббит қалбий аъла дийник (Ё, Қалбларни ўзгартирувчи Зот, қалбимни ўзингнинг динингда собит қил)” деб дуо қилар эдилар.
Минг йиллардан бери мусулмонлар маҳкам тутган мана шундай йўналишларда барчамиз собит туриб, фарзандларимиз ва ёш авлодга ушбу тушунчаларни сингдиришимиз айни муддаодир. Ёшларимиз ўз эътиқоди ва мазҳабини яхши билса, ҳар хил оқим аъзолари уларни чалғита олмайди ва тўғри йўлда бардавом бўладилар, иншаллоҳ.

Янгиқўрғон тумани "Бобоихандон" жоме масжиди имом хатиби Қосимхон Инамов

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Мазҳаб #Раддия

#Мавзу: ҲАНАФИЙ МАЗҲАБИДА ФОТИҲАДАН КЕЙИНГИ "ОМИН" ОВОЗ ЧИҚАРМАСДАН АЙТИЛАДИ

Тўрт мазҳаб уламоларининг наздида фотиха сурасидан кейин "Омин"ни айтиш суннат ҳисоб- ланади. Ҳанафий ва моликий мазҳабида "Омин" овоз чикармай айтилади. Бунга қуйидаги маълумотлар далил килиб келтирилади:

Абу Ҳурайра розийаллоҳу анҳудан ривоят килинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам:

"إذا قال الإمام : غير المغضوب عَلَيْهِم وَلَا ؛ فقولوا : آمين ، فَإِنَّهُ مَنْ وَافَقَ تَأْمِينُهُ تَأمِينَ الْمَلائِكَةِ غُفِرَ لَهُ مَا تقدَّمَ مِنْ ذَنْبِه (رواه البخاري)

"Қачон имом: "Ғойрил мағдууби алайҳим ва лад- доооллийн", деса: "Аамийн", денглар. Чунки кимнинг сўзи фаришталар сўзи билан мувофик келиб колса, унинг ўтган гуноҳлари мағфират қилинади", дедилар» (Имом Бухорий ривояти).

Ҳанафий ва Моликий мазҳабида намозхон "омин"ни овоз чикармай, ўзи эшитадиган даражада айтади. Бунинг хукми барча фиқҳий китобларимизда баён қилинган "Намоз ўкувчи Фотиҳа сурасини кироат килишдан фориғ бўлса, "Омин" дейди. "Омин" дейишдаги суннат махфий қилишдир. "Муҳит" китобида ҳам шундай баён килинган. Ёлғиз намоз ўқувчи, имом ҳамда Фотиҳа сурасини эшитган муктадий "Омин"ни айтади" ("Фатовой Ҳиндия" китоби).

Ҳанафий ва Моликий мазҳабида "Омин"ни махфий айтиш суннатлиги айтилган бўлса, Шофеий ва Ханбалий мазҳабларида жаҳрий (овоз чикариб айтиш суннатлиги таъкидланган. Шофеий ва Ханбалий мазҳаб уламолари ўзларининг сўзларига куйидаги ҳадисларни ҳужжат қилиб келтирганлар.

Абу Хурайра розийаллоҳу анҳудан ривоят килинади: «Расулуллоҳ соллаллоху алайхи ва саллам:

إِذَا أَمَّنَ الإِمَامُ فَأَمَنُوا، فَإِنَّهُ مَنْ وَافَقَ تَأْمِينُهُ تَأْمِينَ الْمَلَائِكَةِ غْفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ (رواه الامام البخاري)

"Қачон имом "Омин" деса, сизлар ҳам "Омин" денглар. Чунки кимнинг сўзи фаришталар сўзи билан мувофик келиб колса, унинг ўтган гунохлари мағфират килинади", дедилар» (Имом Бухорий ривояти).

Учқўрғон тумани "Нурмухаммад бува" жоме масжид имом хатиби Турдиматов Зухриддин

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Мазҳаб #Раддия

#Мавзу: Бемазҳаблик фитналарга сабаб бўлади

Барчаларимизга маълумки бугунги кунда ижтимоий тармоқлар ривожланаётган бир даврда турли тоифалар томонидан мазҳабларни инкор қилиш ҳолатлари учраб турибди. Улар мазҳабсизлик ғоясини илгари суриб, асосий мақсадлари асрлар давомида амал қилиниб келинаётган фиқҳий мазҳабларни инкор қилишдан иборат. Мазҳабсизлик ғояси деярли 12 асрдан ортиқ вақт мобайнида яшаган минглаб уламоларнинг бутун умрларин давомида олган илмлари ва қолдирган меросларини, ёзган асарларини бекорга чиқаради. Шу билан бирга асрлар давомида амал қилиниб келинаётган анъаналар нотўғри, уларга амал қилган мусулмонлар эса адашган экан деган хулосага олиб келади. Бундан ташқари мусулмонлар бирлигини хавф остида қолдиради. Зеро, Муҳаммад алайҳис-салом ҳадисларида: «Аллоҳ умматимни залолатда жамламайди», «Мусулмонлар яхши деб билган нарса Аллоҳнинг ҳузурида ҳам яхшидир» (ҳадисларни Ҳоким Найсабурий ривоят қилган), дейилган. Мазҳаблар ҳам мусулмонларнинг бирлиги. Олимлар бутун умрини шариат илмига бағишлаб, ундаги ўта нозик масалаларни ўрганиш учун умрининг кўп йилларини бағишлаганлар, Қуръон ва ҳадисларда учрайдиган ва барча инсонлар тушуниши қийин бўлган ҳолатларни фаҳмлаш ва тушунишга осон шаклга келтириб сўнги хулосаларни берганлар.
Мазҳабсизларнинг даъволаридан яна бири фақат саҳиҳ ҳадисга амал қилиш лозим, чунки мужтаҳидлар ҳар хил фатво чиқарганлар, шунинг учун бу бўлиниш ҳисобланади, дейдилар. Аслида мазҳаблардаги бир масалага турлича қараш мужтаҳиднинг ўша масалани қандай тушуниши билан боғлиқ. Араб тили бой тил бўлгани сабабли, бир олим Қуръондаги сўзнинг бир маъносини қабул қилган бўлса, иккинчи мужтаҳид бошқа маъносини олган. Ҳукм ҳам, ҳадислардан ҳукм олиш ҳам шунга яраша бўлган. Бир мужтаҳид бир ҳадисни олган ва унга қарши бўлган ҳадисни эса, ҳукми ўчган деб бошқа мужтаҳид эса, ўша ҳадисни ҳукми ўчмаган деб қабул қилган.Булардан ташқари Пайғамбар (алайҳис-салом) томонидан саҳобийларга ҳам ўз ўрнига қараб турлича масалаҳатлар берилган. Саҳобийлар эса, турли жойларга тарқалиб, борган жойларида ўзлари билган илм билан бошқаларни таништирганлар. Шунга ўхшаш ва бошқа сабаблар билан мазҳаблар орасида бир масалага турлича фатволар бериш ҳолатлари пайдо бўлган. Шундай бўлсада мазҳаблар бир-бирларининг ҳукмларини хато деб ҳисобламайдилар ва бошқа ҳукмни ҳурмат қиладилар.Ҳатто Пайғамбар (алайҳис-салом) замонларида Қуръон оятлари нозил бўлаётганини ўз кўзлари билан кўрган ва дин илмларини У зотдан тўғридан-тўғри олган саҳобалар ҳам фатво беришдан эҳтиёт бўлиб ва хато қилишдан қўрқиб жавоб беришни бир-бирларига ҳавола қилиб «фалончидан сўра» деганлар.
Юқоридагилардан шундай хулоса қилиш мумкинки, барча одамларга, ҳатто у диний китобларни ўқиб тушунса ҳам диний масалаларда фатво бериши мумкин эмас. Балки фатво бериш чуқур билимли, шу соҳада ўзини кўрсатган мутахассис кишиларга мумкин бўлади. Бу фикрни қўллаш қуйидаги ривоят қўллайди. Кишилар муҳаддис олим, ҳанбалий мазҳаби асосчиси Аҳмад ибн Ҳанбалдан юз минг ҳадисни ёд билган одам фатво берса бўладими, деб сўраганларида, у киши, йўқ, деб жавоб берганлар. Сўровчилар ёдланиши лозим ҳадисларнинг сонини юз мингдан ошириб борганлар, имом Аҳмад йўқ, деб жавоб бераверганлар, беш юз мингга етганларида умид қиламан деганлар. Мазҳаблар мусулмонларнинг бирлигини сақлашга ва халқнинг диний ҳукмларга риоя этишларидаги қийинчиликлари олдини олишга хизмат қилган. Бироқ мазҳабларни инкор қилиш мусулмонлар қалбига турли шубҳаларни солиш баробарида соф ислом ақидасини бузиш ва жамиятда ихтилофли ҳолатларни келтириб чиқаришга қаратилган

Олимхон Исақов,
Уйчи тумани бош имом-хатиби
🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Мазҳаб #Раддияга_кўмаклашувчи

#Мавзу: САФАРДА ПЕШИН ВА АСРНИ ҚЎШИШ МАСАЛАСИ

Намозни жам қилиб ўқиш дейилганда Пешин ва Аср ҳамда Шом ва Хуфтон намозларини қўшиб, бирин-кетин, бир вақтда ўқиш кўзда тутилгандир. Бошқа мазҳабларда, сафардаги одам Пешин билан Асрни ва Шом билан Хуфтонни жамлаб ўқишига рухсат, дейдилар. Уларнинг айтишларича, Пешиннинг вақтида Асрни қўшиб ўқиб олса ёки Шомнинг вақтида Хуфтонни ўқиб олса, бўлади. Буни «жамъи тақдим» дейдилар. Шунингдек, Аср ва Хуфтоннинг вақтида уларга Пешин ва Шомни қўшиб ўқиса ҳам, бўлади. Буни «жамъи таъхир» дейдилар. Аммо Ҳанафий мазҳабида бунга рухсат йўқ. Уларда қуйидаги далилга биноан бошқача иш тутилади:
Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сафар устида бўлсалар, Пешин ва Аср ҳамда Шом ва Хуфтон намозларини жамъ қилар эдилар».
Бухорий ва Муслим ривоят қилишган. Муслимнинг лафзида:
«Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам қачон сафарда шошилиб турсалар, Пешинни Аср вақтига кечиктириб, сўнгра иккисини жамъ қилиб ўқир эдилар. Шунингдек, Шомни кечиктириб у билан Хуфтонни жамъ қилиб ўқир эдилар», дейилган.
Ушбу ҳадиси шарифдан кўриниб турибдики, намозни жамъ қилиш сафарда шошилиб тургандагина бўлган. Шунингдек, Пешинни охирги вақтига етиб бориб ўқиб, уни ўқиб бўлиши билан вақти кирган Асрни ҳам ўқиб олинган. Шунингдек, Шом ҳам охирги вақтига бориб ўқилиб, ундан кейин Хуфтон энг аввалги вақтида ўқилган. Намозларни бундоқ қилиб ўқишни Ҳанафий мазҳаби уламолари «Жамъи суврий», яъни «Суратдаги жам», дейдилар. Бунга биноан, Пешин ва Шом намозлари охирги, Аср ва Хуфтон намозлари олдинги вақтда ўқилган бўлади. Чунки, Пешиннинг вақти чиқиши билан Асрнинг, Шомнинг вақти чиқиши билан Хуфтоннинг вақти киради.

Шарифжон Юнусов,
Чортоқ туман “Ҳазрати ибни Аббос” масжиди имом-хатиби:

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Салафий #Раддия

#Мавзу: Куфр ва такфир тушунчаси

Куфр шаръий истилоҳда имоннинг зидди бўлиб, “тониш”, “бош тортиш” маъноларидадир.  Бу ҳақда Аллоҳ таоло бундай дейди: «Бизлар (бу икки китобнинг) ҳар бирига кофирдирмиз», дедилар (Қасос, 48).
Шу эътибордан шаръий маъноси ва луғавий маъноси ўзаро узвий боғлиқдир. “Кофир” дегани “куфр эгасининг қалби куфр сабабли ёпилган” деган маънодадир. “Дуррур мухтор” асарида бундай дейилади: “Куфр шариатда Пайғамбар (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)ни динга оид олиб келган нарсаларида ёлғончига чиқаришдир”.
Ислом таълимотига кўра, куфр атамаси икки хил маъно касб этади: биринчиси – катта куфр бўлиб, унга кўра инсон диндан чиқади ва абадий азобланади; иккинчиси – кичик куфр бўлиб, унга асосан инсон диндан чиқмайди, лекин гуноҳкор бўлади.
Ислом динида маълум бўлган имон асосларидан бирортасини инкор этиш орқали инсон кофир бўлади. Масалан, Муҳаммад соллолоҳу алайлҳи васаллам пайғамбар эмас дейишлик билан, киши кофир бўлади ва диндан чиқади.
Динда қайтарилган бирор ишни қилиш билан содир этилади.
Шариатда мусулмонни унинг мусулмон эканлигига қарши далил топилмагунича мусулмон, деб ҳукм қилинади. Зеро, Пайғамбар (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)дан бундай дейдилар: “Ким биз ўқиган намозни ўқиса, қибламизга юзланса, биз сўйган нарсалардан еса, у мусулмондир. Бизга нима ҳуқуқ бўлса, унга ҳам шу ҳуқуқ ва бизга нима мажбурият бўлса, унга ҳам шу нарса мажбуриятдир” (Имом Бухорий ва Имом  Муслим ривояти).
Бир мусулмонни кофирга чиқаришдан олдин куфрга сабаб деб ўйланаётган у гапирган сўзи ёки ишига қараш, уни яхшилаб ўрганиш шартдир. Зеро, барча фосид сўз ёки иш куфр қилувчи эмасдир. Шунингдек, барча инсонлар ўзгаларни кофирга чиқаришдан сақланмоқлари, бу ишдан қочиб, бу жуда нозик масала бўлгани учун ҳам уни олимларга ҳавола этиш вожибдир. Ибн Умар (розияллоҳу анҳу)дан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Бир киши биродарига “эй кофир!” деса бу гап аниқ иккисидан бирига тегишли бўлади. Агар у киши ростан ҳам кофир бўлса, унга қайтади. Аммо ундай бўлмаса, гапирувчининг ўзига қайтади”, деб айтдилар (Имом Бухорий ва Имом  Муслим ривояти).
 
Баҳодир Ботиров,
Чуст тумани "Охунбобо" жоме масжиди имом-хатиби

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Ихтилоф #Раддия

#Мавзу: ИСЛОМДА СЎКИШ КАТТА ЖИНОЯТДИР.

Абдуллоҳ ибн Муғоффал розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
"Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
"Саҳобаларим ҳақида Аллоҳдан қўрқинглар! Аллоҳдан қўрқинглар! Саҳобаларим ҳақида Аллоҳдан қўрқинглар! Аллоҳдан қўрқинглар! Мендан кейин уларни мўлжал қилиб олманглар. Бас, ким уларга муҳаббат қилса, унга мен ўз муҳаббатим ила муҳаббат қилурман. Ким уларни ёмон кўрса, уни мен ўз ёмон кўришим ила ёмон кўрурман. Ким уларга озор берса, менга озор берган бўлади. Ким менга озор берса, Аллоҳга озор берган бўлади. Ким Аллоҳга озор берса, У Зот уни тутишига оз қолади", дедилар".
Термизий ривоят қилган
Шарҳ: Ушбу ривоятни шарҳ қилишга ҳеч қандай ҳожат йўқ. Унда саҳобаи киромларни сўкиш қанчалар оғир жиноят эканлиги очиқ-ойдин баён қилинмоқда. Саҳобаи киромларни сўкиш Аллоҳ таолони сўкиш билан тенглаштирилмоқда. Албатта, Аллоҳ таолони сўкиш дунёдаги энг катта жиноят эканлиги ҳаммага маълум.
Ким Аллоҳ таолога тақво қиладиган бўлса, саҳобаи киромларни сўкмаслиги керак экан.
Ким Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг муҳаббатларига сазовор бўлишни истаса, саҳобаи киромларни сўкмаслиги керак экан.
Ким Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ёмон кўришларидан сақланишни истаса, саҳобаи киромларни сўкмаслиги керак экан.
Ким Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламни сўккан одам бўлиб қолишни истамаса, саҳобаи киромларни сўкмаслиги керак экан.
Ким Аллоҳ таолони сўккан одам бўлиб қолишни истамаса, саҳобаи киромларни сўкмаслиги керак экан.
Сўкиб гапириш, тилни беҳаё сўзлар билан булғаш ўта хунук бўлиб, шариатимиз ундан қайтарган. Беҳаёликнинг манбаи бузуқлик ва разилликдир. Пайғамбар алайҳиссалом айтдилар: «Фаҳшдан сақланинг. Чунки, Аллоҳ таоло бузуқ сўзни ва бузуқ сўз билан булғанишни суймайди» (Насоий ривояти).
   Пайғамбар алайҳиссалом саҳобаларни Бадр жангида ўлдирилган мушрикларни сўкишдан қайтариб, дедилар: «Уларни сўкманглар. Чунки, айтаётганларингиздан бирортаси уларга етмайди, тириклар эса (бу сўкишларингиздан) озорланади. Огоҳ бўлинг! Беҳаёлик разилликдир» (Ибн Абу Дунё ривояти).
   Расули акрам айтдилар: «Мўмин сўкмайди, лаънатламайди, қўполлик ва беҳаёлик қилмайди» (Термизий ривояти).
   Пайғамбар алайҳиссалом дедилар: «Ҳар қандай фоҳиш(бузғунчи, беҳаё)га жаннатга кириш ҳаромдир» (Ибн Абу Дунё ривояти).
   Расули акрам дедилар: «Беҳаёлик ва баён мунофиқликнинг иккита тармоғидир» (Термизий ривояти).
   «Баён» деганда айтилиши жоиз бўлмаган нарсани айтиб юбориш назарда тутиляпти.
   Шунингдек, бу ўринда «баён» деганда, изоҳнинг ҳаддан ошиб, такаллуф даражасига бориши ҳам эҳтимол қилинган.
   Пайғамбар алайҳиссалом дедилар: «Албатта Аллоҳ қўпол, бозорларда бақириб-чақиргувчи кишиларни суймас» (Ибн Абу Дунё ривояти).
   Жобир ибн Самура деди: «Пайғамбар алайҳиссалом ҳузурларида ўтирган эдим. Отам ҳам олдимда эди. Расули акрам шундай дедилар: «Қўпол, бепарда сўзларни гапириш Исломдан эмас. Одамлар ичида Исломи энг гўзали ахлоқи энг гўзалидир» (Имом Аҳмад ривояти).
Имоми Бухорий Абдуллоҳ ибн Амр розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Катта гуноҳларнинг каттаси инсоннинг ўз ота-онасини лаънатламоғидир», дедилар
Шунда:
«Эй Аллоҳнинг Расули! Қандай қилиб одам ўз ота-онасини лаънатлайди», деб сўралди.
У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Бир одам бировнинг отасини сўкса, у ҳам бунинг отасини сўкади, онасини сўкса, онасини сўкади», дедилар.
Кўриб турибмизки, бу жуда ҳам ноқулай ҳолат экан. Ота-онага раҳмат, иззат-обрў келтиришнинг ўрнига ўзининг беодоблиги ила лаънат, сўкиш келтириш нақадар бадбахтлик.

Ҳудайбердиев Муҳиббуллоҳ
Наманган вилояти Тўрақўрғон тумани бош имом хатиби.

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Мазҳаб #Раддия

#Мавзу: Фотиҳадан кейин омийнни махфий айтиш

Ҳанафий мазҳабида намозда фотиҳа сурасидан сўнг “Омийн”ни махфий айтмоқ намознинг суннатларидан биридир. “Омин”ни махфий айтмоқ суннат эканлиги ҳанафий мазҳабининг барча китобларида қайд қилинган. Жумладан Бурҳониддин Абул Ҳасан Али ибн Абу Бакр Марғилоний раҳматуллоҳ алайҳ “Ҳидоя” китобининг “Намознинг сифати” бобида қуйдаги матнни келтирадилар: Яъни: “Ва агар имом “Валаззоллийн” деса, “Омин” дейди. “Омин”ни муқтадий ҳам айтади. Ва Улар (имом ва муқтадий) “Омин”ни махфий қилади”.
Шунингдек, Муҳаммад Алоуддин ал-Ҳаскафий раҳматуллоҳ алайҳ “Дуррул мухтор” китобида намознинг суннатларини баён қилиб, қуйдаги матнни келтиради: Яъни: “(Намозда) сано ўқиш, сўнг таъаввуз ва тасмия айтиш ва (“Фотиҳа” сурасидан кейин) “Омин” демоқ суннатдир. Мазкур суннатларнинг ҳаммаси махфий ҳолда бўлмоқлиги ҳам суннатдир”.
Мазкур икки матндан “Омин”ни имом ва муқтадий ҳар иккиси айтмоқлиги суннат эканлигини зикр қилгандан кейин, “Омийн”ни махфий қилиш алоҳида суннат эканлиги қайд қилинаяпти. Шунингдек, ёлғиз намоз ўқувчи ҳам “Фотиҳа” сурасидан кейин “Омин” дейди ва уни махфий қилади.
“Омин”ни махфий айтишнинг далиллари:
“Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Имом “Ғойрил мағзуби ъалайҳим валаззоллийин” деганда “Омийн” денглар, чунки кимнинг сўзи фаришталарнинг сўзига тўғри келса, ўтган гуноҳлари мағфират қилинади”, дедилар”.
Ушбу ҳадиси шариф “Фотиҳа” сурасидан сўнг “Омин” айтиш суннат эканлигига далил бўлиш билан бир вақтда, уни махфий айтиш суннат эканлигига далолат қилади. Чунки, ҳадиси шарифда “Имом “Ғойрил мағзуби ъалайҳим валаззоллийин” деганда “Омин” денглар” дейилди. Агар “Омин” жаҳрий айтиладиган бўлганда, Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам уни аввало, имомнинг зиммасига юклаб, сўнгра "Имом " Омийн деганда “Омин” денглар” – деб айтган бўлар эдилар. Демак, “Омин” жаҳрий айтилмагани учун ҳадиси шарифда Имом “Ғойрил мағзуби ъалайҳим валаззоллийин” деганда”, деб қайд қилинаяпти ва “Омин”ни махфий айтилишига далолат қилади. Бу ривоятни ҳеч бир бошқача таъвил қилиб бўлмайди.

Пахриддин Юсупов,
Наманган туман бош имом-хатиби

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Ихтилоф #Раддия

#Мавзу: Жиҳод тушунчасини нотуғри талқин қиляпганлардан огоҳ бўлайлик!

Бугунги кунда ижтимоий тармоқларда, гўёки "жиҳод' барча мусулмонларга фарз қилингани, шу сабабли ҳақиқий мусулмон ёшлар Сурия каби уруш кетаётган юртларга боришлари ва" кофирлар " га қарши уруш олиб боришлари зарур экани ҳақидаги даъватлар тарқатилмоқда. Хусусан, ўзи Туркия каби тинч ҳудудга беркиниб олиб, ёшларни Суриядаги уруш ўчоғига ўтин бўлишга даъват қилаётган шахслар фуқороларимизнинг, ўсмирларимизнинг умрига зомин бўлмоқда.
Шу кунларда ҳам ушбу фитначиларнинг гўёки "ушбу умматга жиходсиз ҳаёт йўқ" каби даъволарига алданаётган айрим ёшлар " жиход"- уруш олиб бориш экан " деган тор доирадаги тасавурлар билан террорчилар сафарига бориб қўшилмоқда. Охир оқибат эса, ушбу алданганлар жаргу жадалларда ўлиб кетмоқдалар ёки бошқа бир кучлар қўлига тушиб, умрлари қамоқхоналарда ўтмоқда.
Юқоридаги ҳолатлардан келиб чиқиб яна бир бор дунё уламоларининг фикрларига таянган ҳолда, "жиход" тушунчасини ислом таълимотидаги соф мазмун-моҳиятини эслаш мақсадга мувофиқ хисобланади.
Маълумки "жиход" арабча "жидду жаҳд"," ғайрат қилмоқ " маъноларини англатади. Жиход уруш маъносида эмас. Аллоҳ таолонинг динига сўз билан даъват қилиш маъносида юзага келган. Жиход масаласида Имом Термизий ривоят қилган ҳадисда: " Жиходнинг афзали Аллоҳ таоло йўлида ҳавойи нафсинга қарши жиход қилмоғингда" деганлар.
Шу нуқтаи назардан ёшларимиз юзлаб мусулмон ларнинг ҳаёти барбод бўлишига сабабчи бўлган миллат ва дин хоинларидан
эхтиёт бўлишлари лозим.

Орифхон Усманов,
Наманган шаҳар "Абдулқодир қори" жоме масжиди имом-ноиби

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Салафий #Раддия

#Мавзу: Авлиёларни каромати ҳақдир.

Охирги пайтларда сохта салафийлар вакиллари илмсизликлари боис оят ва ҳадисларни нотўғри талқин қилишдан ташқари валийларнинг кароматларини кескин инкор этиш йўлидан бормоқда. Бу гўёки мушрикларнинг Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг мўъжизаларини рад этганларига ўхшар эмиш. Аллоҳ ҳар нарсага қодир Зот. Ҳохлаган бандасига набий, расул ёки валийлик мақомини бериш Унинг измида. У Зот ўз дўстларини мўъжиза ёки каромат ила сийлаши табиий ҳол, албатта. Бунга шак келтириш ноўрин. Валийлар Аллоҳ таолонинг эрка бандалари бўлиб, айрим ишларда бошқалардан ажралиб туришган. Улар ҳаётига разм солсак, теран мушоҳада этсак, бунинг ҳақ эканлигига яна бир карра амин бўламиз.
Аввало “валий” тушунчасига эътибор берсак. “Валий” Аллоҳни дўст тутувчи, ибодатда бардавом, ҳукмларда маҳкам, эътиқодда, гуноҳдан йироқ, ҳаромдан узоқ юрувчи кишидир. Зеро, Аллоҳ таоло Қуръони каримда:
“Аллоҳ иймон келтирганларнинг дўстидир. Уларни зулматдан нур сари чиқаради….”, деган. Шунга кўра барча мўминлар валийдирлар. Бироқ уларнинг Аллоҳга валий-дўстликлари Унга яқинликлари нисбатида кучли ёки кучсиз бўлади…
Саъдуддин Тафтазонийнинг “Шарҳул aқоидин Насафия” китобида айтиб ўтилганидек, шубҳасиз, уларнинг кароматлари ҳақдир. Бундай каромат узоқ масофани қисқа вақтда босиб ўтиш, муҳтож пайтда озиқ-овқат, ичимлик ва кийим-кечакнинг пайдо бўлиши, сув устида юриш, ҳавода учиш, жонсиз ва тилсиз нарсалар билан гаплашиш, келган балоларнинг зарбини пасайтириш кабиларда билинади. Бу каби ҳолатлар валийларда ғайриоддий йўл билан содир бўлади. Имом Абу Бакр ибн Қурак айтган: “Авлиёларга пайғамбарлардан фарқли ўлароқ кароматларини яшириш вожибдир”.
Абу бакр Ашъарий эса: “Каромат набийга ҳам, валийга ҳам хос”, деганлар.
Демак, авлиёларда каромат содир бўлиши айни ҳақиқатдир. Унинг қандай бўлиши ақлга сиғмаса-да, бироқ шариат қоидаларига асло зид эмас. Ақидавий масалаларни мукаммал тушуниш, тўғри талқин қилиш, далил-исботларга суяниб иш тутиш ҳар хил фитна ва зиддиятларнинг олдини олишда айрим бузғунчи гуруҳларнинг ботил эътиқодларига раддия сифатида фойдаланишда қўл келади. Шундай экан, сохта салафийларнинг кўр-кўрона алдовларига учмасдан, балки ўтган валий зотларнинг йўлларини тутиш, суннатларига эргашиш, ҳикматларига суяниб иш тутиш айни камолот чўққиси эканини унутмаслик зарур. Уларнинг насиҳатларини қалб қулоқларимиз билан эшитиб, уқиб, тафаккур қилиб амал қилишликка муваффақ айласин. Амийн.

Абдулазиз Камалов,
Наманган шаҳар "Уста Исматуллоҳ" жоме жоме масжиди имом-хатиби

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR

#Мақола #Ихтилоф #Тарбия

#Мавзу: СИЛАИ РАҲМ НИМА ?

Силаи раҳм – қариндошларинг билан алоқа қилмоқлигинг, уларни зиёрат қилмоқлигинг, улар билан бирга ўтирмоғинг ва уларнинг ҳолларидан доимо хабардор бўлиб туришингдир.
Силаи раҳм – қариндошингни қўлидан тутиб, Робби томон етакламоғингдир. Мана шу Роббимиз ирода қилган силаи раҳмдир.

Қариндош ва яқинларингни сендан бошқа кими бор?
Ёру биродарларингда сендан бошқалари хам бор, аммо, қариндош ва яқинларингни сендан бошқа ҳеч кими йўқ.
Ота она ва қариндошларинг зиёратига бардавом бўл.

Муҳаммад Ротиб Набулсий

Шуни билмоқ лозимки, ота-она, ака-ука, опа-сингил каби қон-қариндошларга яхшилик қилиш силаи раҳмнинг энг аввалги поғонасида туради.
Зеро, ота-она ва ака-укалар опа- сингиллар киши учун энг яқин қариндошлар ҳисобланадилар. Ота-оналарга яхшилик қилиш бир томондан силаи раҳм жиҳатидан, иккинчи томондан эса Қуръони Карим ва ҳадиси шарифларда алоҳида буюрилган бирру-л-волидайн яъни “ота-онага яхшилик қилиш” жиҳатидан буюрилган амал ҳисобланади.Гоҳида киши қариндош-уруғларининг айримлари билан қайсидир тушунмовчилик туфайл урушиб қолиши, ўрталарида совуқчилик пайдо бўлиб қолиши мумкин. Лекин, бу ҳолатлар ҳам силаи раҳмни узишга сабаб бўлмаслиги керак. Гарчи қариндошингиз сизни ноҳақ ҳафа қилган бўлса ҳам, борингки, у сиз билан алоқани узган бўлса ҳам сиз узмаслигингиз лозим бўлади. Абу Ҳурайра (разияллоҳу анҳу)дан ривоят қилинган ҳадисда келишича, бир куни бир киши Набий (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) ҳузурига келиб: Ё Расулаллоҳ, менинг шундай қариндошлари борки, мен улар билан алоқа қиламан, улар эса мен билан алоқани узадилар, мен уларга яхшилик қиламан, улар эса менга ёмонлик қайтарадилар, улар менга жоҳиллик қиладилар, мен эса уларга ҳалимлик, юмшоқлик қиламан, - дея нодон қариндошларидан шикоят қилди. Шунда Набий (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) шундай дедилар:

- Агар иш сен айтгандака бўлса, унда билгинки, сен уларга қайноқ чўғни едираётган экансан. (Яъни ҳафа бўлма, сен улардан мағлуб эмас, балки, ғолиб бўлаяпсан. Зоҳирдан улар сенга зулм ўтказяптилару, аммо ютқазмоқдалар). Модомики, сен улар билан шундай муомалада экансан, доимо Аллоҳ томонидан юборилган бир ёрдамчи (фаришта) сен билан бирга бўлур.

Фазлиддин Пўлатов,
Наманган тумани "Шамсиддин Вали" масжиди имом-хатиби

🌐 КАНАЛИМИЗ: @SOFTALIMOTLAR