Бугун байрам. Фақат табриклар ёзиладиган ва ўқиладиган кун. Шундай бўлса-да, жиддий пост қўйишга қарор қилдим.
Мени бир нарса хурсанд қилди. У ҳам бўлса - кенг жамоатчилик жамиятимиздаги ўзгаришларга бефарқ эмас экан. Бир асрлик “Муштум” журнали атрофида юзага келган вазиятга, худди “Ўзбекистон адабиёти ва санъати” газетаси каби бўлганидек журнални ўқиган ҳам, ўқимаган ҳам(ҳатто қўлига бир марта ушлаб кўрмаган ҳам) муносабат билдирди.
Бу ерда ҳамма хукуматни айблаб, маза қилиб олди. Аслида “Муштум” журнали ўз ҳолига ташлаб қўйилганига анча бўлган эди. Ўшанда журнални сақлаб қолиш мақсадида бош муҳаррир Носиржон Тошматов саъй-ҳаракатлари билан хусусийлаштирилган эди. Менимча, шунга мажбур бўлинганди. Аслида, ўшанда журнал хусусийлаштирилмаслиги - бирор бир ижодий ташкилотга берилиши керак эди. Лекин шуни тан олиб айтиш керакки, қўшни Қозоғистоннинг “Муштум”и бўлмиш “Ара”(“Ари”) 1998 йилда фаолиятини тўхтатишга мажбур бўлган эди. Русларнинг “Крокодил” журнали ҳам қийинчиликлар туфайли 2000 йилда нашр қилиниши тўхтаб қолди. 2001 йил сентябрда журнал «Новый Крокодил» номи билан нашр қилинди. Аммо 2004 йил августда яна тўхтаб қолди. 2005 йил августида эски ном билан “Крокодил” чиқа бошлади. Бироқ, бу журнал кенг омма учун эмас, тор доира вакилларига мўлжаллангани боис машҳур бўла олмади ва 2008 йилда ёпилди. 2015 йил ноябрда журналнинг махсус сони нашр қилинди. 2017 йил февралда Россия журналистлар уюшмаси ва Россия Бадиий академияси шафъелигида журнал қайта нашр қилина бошлангани эълон қилинди. Тўғри, журналнинг номи «Тот самый „Крокодил“» бўлди.
Бизни “Муштум” шу кунгача жон сақлаб келди, Худо ҳоҳласа яна узоқ йиллар халқ хизматида бўлади. Балки Россияда бўлганидек, “Муштум” Ўзбекистон журналистлар уюшмаси ва Ўзбекистон Бадиий академияси муассислигида нашр қилинар? Бу энди бош муҳаррир Носиржон Тошматовнинг мазкур уюшмалар билан тил топишига боғлиқ бўлади.
Лекин нима бўлганда ҳам “Муштум” сақланиши керак.
Журнал ижтимоий тармоқларда фаол бўлиши керак. Замонга мос карикатуралар, шаржлар, ҳажвиялар, юморлар бериб борилиши орқали ўқувчиларни ўзига жалб қилиши керак.
Яна бир фикр:
Бошқа нашрлар сингари “Муштум” ҳам грант билан ишлаши керак. Биздаги нашрлар грант олишни билмайди. Грант олиш деганда фақат хориж тушинилади(янглиш фикр берсам узр). Ахир Олий Мажлиснинг ННТ ва ОАВларга грант берадиган махсус Фонди борку. Наҳотки, бош муҳаррирлар шуни билмаса?.
Энди, “давлат маблағ бериши керак”, деб кутиб ўтириш керак эмас. Жаҳоннинг “манаман” деган энг машҳур нашрлари ҳам яшаб қолиш учун ўзи пул топади.
Улар нафақат босма шаклда, балки интернетда, ижтимоий тармоқларда фаол. Сайтларда берилган рекламалардан топилган маблағларига газета чиқаришади.
Шу ўринда, ўзимизда “Ишонч” газетаси амалга ошираётган ишлар таҳсинга сазовор. Таҳририят, биргина газета чиқариш билан чекланмасдан, сайтга эътибор бермоқда.Телеграм каналида муҳокамаларга сабаб бўлган яхши-яхши материаллар бериб боради. ТВга аҳамият қаратмоқда. Замон билан ҳамнафас десак янглишмаган бўламиз.
https://t.me/tnews247