Асло дилозор бўлманг!
Самарқандда ким билса Ҳазора ёки, "Барахолка"деб номланалиган бозор бор. Ҳар куни эмас, ҳафтада уч кун ишлайди, холос. Шу бозордан излаган нарсангизни осон топасиз, ҳатто "қуш сути"ниям топса бўлади, яна бир яхши томони бошқа бозорларга нисбатан анча арзон. Якшанба куни мен ҳам молни оёғини олиш учун шу бозорга бордим. Одам тирбанд, рўза ойи бўлишига қарамай харидорлар ҳам кўп. Тирикчилик-да, ҳар кимга нимадир керак. Дам олиш куни бўлганлиги учун неварамниям бирга олиб кетганман.
Гўшт сотадиган расталар бозорни адоғида, анча юриш керак. То етиб боргунингизча тор йўлакча ўртасида яна ариқчасиям бор, йўлакчани икки ёғида дўконлар жойлашган, яна дўкондорлар шу йўлакчада ўзларини маҳсулотларини чиқариб олишган, хуллас, юриш анча муаммо.
Мен бирма бир шу чиқарилган махсулотларни томоша қилиб кетаётгандим, бир маҳал неварам қўлимдан тортиб, "Ая, ая, смотри, бабушка плачеть", деб биздан анча нарироғдаги ёшлари етмиш ё унданам каттароқдир сочлари оқариб, қадди букчайиб қолган кампирни кўрсатди, мен ғала-ғовур билан эътибор бермаган эканман.
Яқинроқ етиб борганимда ҳақиқатдан ҳам пойафзал сотаётган ерда учта йигит, улардан бири бўйи басти узунгина, қора чарм куртка кийиб олган, новчароғи кампирни қўлидан маҳкам ушлаб олган ," -Сейчас руку поламаю," деб бақириб сўкинар, бечора кампир ҳарчанд уринса ҳам қўлини қўйиб юбормасди. Аввалига гап нимада эканини тушунмадим, кейин йигитлардан бири дасташа сар те!(қўлини қўйиб юбор)-деди.-Қўймайман ўғрилик қиладиган қўлини синдираман-деди ғазаб билан яна ўша тилда,-билдимки бу йигитлар тожик миллатига мансуб экан. - Ўғлим ундай қилман!, бечора зўрға юрияпти-ю, нимасига ўғрилик қилади?, дедим насиҳат берган бўлиб, э булар ўзларини шунақа раҳм келтирадиган қилиб кўрсатишади, аслида қип қизил ўғли чўнтагимга қўлини тиқмоқчи бўлганди, ушлаб олдим, деди, гўёки жабрлагувчидек ўзини тутаётган йигит, атрофдагиларни гапи сўзига қулоқ солмас, ўзини айтганидан қолмас эди.
Бир амаллаб забардаст йигитни қўлларидан, қўлини чиқариб олган бечора кампир астойидил йиғлади.-Сенга тушунтирияпманку, юришим қийин оёқларим оғрийди, чалкашиб йиқилиб тушмаслик учун, нарироққа тур, деб қўлим билан сал туртиб юборипман, шуни учун мени ўғри тутияпсанми?-деди, йигит шу гапдан кейин батдар ачиқланиб оғзига келган номақул сўзлар билан кампирни хақорат қиларди, бечора кампир бу ерда туришдан,унга гап уқтиришдан фойда йўқлигини билиб ўрдак юриш қилиб йўлида давом этди.
Йигит эса унга қарата,,старая воровка ",деб бутун бозорга эшитилар даражасида орқасидан бақирди.-Кампир энди бу ноўрин хақоратларга дош беролмади шекилли, орқасига ўгирилдида, сен тўҳматчи гапга тушунмайдиган беорни худога солдим, илоҳим жазоингни роббим берсин! деб олдингга қараб юрди.
-Ҳақиқатдан ҳам бечора кампир жуда секин юрар, беш олти қадам ташлагандан кейин тик туриб қадини ростлаб олиб яна юришни давом эттирарди.
-Юқорида айтганимдек йўлак ниҳоятда тор мен сал юришимни тезлатдимда гўшт сотадиган расталарга етиб бордим, ўзимга керакли харидларимни қилиб бозор айландим, анча вақт ўтди, энди бошқа йўлдан орқага қайтдим. Сал нарироқда анча одам тўпланган, ўзи бугун қанақа кун фақат жанжални устидан чиқияпман?-кўнглимдан ўтказдим,-йўқ буниси жанжал эмас экан. Бундан бир соат, ёки ундан камроқ оралиғида кўрган чарм куртка кийган йигит-аввало Аллоҳни иши ёки кампирни дуойи бадига қолиб йиқилганми ёки бирор бир касаллиги қўзғаб қолганми?, ерга ағанаб икки оёғини бир бир тортиб типирчилаб ётар бурни қонаган ерга анча қон тўкилганди.-Атрофдаги хамма йиғилганлар томошабин, ҳеч ким яқинлашиб ёрдам берай демасди.
-Неварам қондан жуда қўрқади, ундан кейин хамма нарсага қизиқувчан ёшда бу нохуш холатни кўрмаслиги, кўриб қолиб кўп савол бермаслиги учун, мен тез-тез юриб кетдим.
-Аслида шундай бир муқаддас ойда бу нохуш холатни ёзмаслигим керак эди, лекин хар қандай ёмон гумон иймондан айришини ва ҳар қандай яхши ёки ёмон қилинган дуо ижобат бўлишини баъзи бировларга эслатиб қўйиб, ўзларига хулоса чиқариб олишса мақсадга мувофиқ бўларди, деган умидда ёздим.
Рухсора Рахимова саҳифасидан олинди.
