🤩😵
QON IVISH JARAYONIDA "K VITAMINI" VA ANTIKOAGULYANTLARNING AHAMIYATI
K vitamini va qon ivishi:
K vitamini qon ivish jarayonida ishtirok etadigan va jigarda sintezlanadigan quyidagi omillarni (
II, VII, IX, X) va
antikoagulyant oqsillarni (
C va
S)
faollashtirish uchun zarurdir. Bu jarayon
gamma-glutamil karboksilaza fermenti yordamida amalga oshadi. K vitamini
epoksid reduktaza orqali faollashadi.
K vitamini yetishmovchiligi:
II, VII, IX, X omillar hamda oqsillar C va S sintezining kamayishiga olib keladi.
Yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda K vitaminini ishlab chiqaruvchi bakteriyalar yo‘qligi sababli, ularning qon ivishi buzilishi mumkin. Bu muammoni erta bosqichda yangi tu'g'ilgan chaqaloqqa mushak ichiga K vitamini inyeksiya qilish orqali hal qilish mumkin.
Varfarin va K vitamini:
Varfarin → K vitaminining
epoksid reduktazasini bloklaydi, natijada K vitamini faol shaklga o‘ta olmaydi.
Varfarin taʼsirini teskari aylantirish uchun K vitamini yoki *FFP (*fresh frozen plasma = *yangi muzlatilgan plazma) kiritiladi.
Qon ivish omillarining yarim umr davomiyligi:VII omil – eng qisqa yarim yemirilishga ega (eng tez parchalanadi).
II omil – eng uzoq yarim yemirilishga ega (eng sekin parchalanadi).
Antikoagulyatsiya mexanizmlari"
🔹
Antitrombin III – trombin (IIa) va boshqa omillarni (VIIa, IXa, Xa, XIa, XIIa) inhibe qiladi.
🔹
Heparin – antitrombin faolligini oshiradi.
🔹
Trombin va Xa omillari – antitrombinning asosiy nishonlari.
🔹
Protein C va S – faollashgandan so‘ng Va va VIIIa omillarni inhibe qiladi.
Kanal:👉
https://t.me/medical_xpress