HUQUQ NORMALARI — davlat tomonidan belgilanadigan, muayyan shaklda ifodalanadigan, ijtimoiy munosabatlarni tartibga solishga qaratilgan umummajburiy yurish-turish qoidasi. Huquq normalari
3 ta elementdan iborat:
🛡Gipoteza
🛡Dispozitsiya
🛡Sanksiya
Huquq normasining dastlabki elementi bu
Gipoteza -
faraz qilmoq degan maʼnoni anglatadi.
Gipoteza deb dispozitsiyada koʻrsatilgan qoidaning kuchga kirishi uchun zarur boʻlgan aniq hayotiy holat ( voqea, hodisa, harakat )ga aytiladi.
Gipotezaning signal soʻzlari "agar" , "agarda", " u holatda " kabi soʻzlardir.
Gipoteza oʻz navbatida 3 ta guruhga boʻlinadi:
Oddiy gipoteza
Murakkab gipoteza
Alternativ gipoteza
➡️
Oddiy gipotezada - huquq normalarining amal qilish bilan bogʻliq boʻlgan bitta shart- sharoit aks etgan hisoblanadi.
Masalan, «Fuqarolik to‘g‘risida» gi qonunda bayon etilganidek,
«Bola, agar uning ota-onasi u tug‘ilishi paytida O‘zbekiston fuqarolari bo‘lgan
bo‘lsalar (gipoteza), bola qayerda tug‘ilishidan qat’i nazar, O‘zbekiston fuqarosi bo‘ladi».
➡️
Murakkab gipoteza boʻlsa, ikki va undan ortiq holatlarning mavjud yoki mavjud emasligiga bogʻliq ekanligini anglatadi.
Masalan: Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti boʻlish uchun qõyiladigan talablarni kiritishimiz mumkin.
➡️
Alternativ gipoteza deb, yuridik normaning harakati qonunda sanab o‘tilgan bir necha holatlardan
biriga (u yoki bunisiga) bog‘liq bo‘lishiga aytiladi.